دسته بندی | اقتصاد |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 100 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 45 |
مبانی نظری و پیشینه تحقیق بازارهای مالی
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
مقدمه......................................................................................................................................................................................................9
2-1 بازارهای مالی و انواع آن ..............................................................................................................................................................12
2-1-1 بازار پول ..................................................................................................................................................................................12
2-1-2 بازار سرمایه...............................................................................................................................................................................13
2-1-3 ویژگیهای یک سیستم مالی کارا...............................................................................................................................................13
2-1-4 وظایف اولیه سیستم مالی..........................................................................................................................................................14
2-1-4-1 کسب اطلاعات درباره سرمایهگذاری و تخصیص سرمایه.....................................................................................................16
2-1-4-2 نظارت نزدیک بر مدیران و اعمال کنترل بر شرکتها...........................................................................................................15
2-1-4-3 سهولت بخشیدن مبادله، متنوع سازی و مدیریت ریسک.......................................................................................................15
2-1-4-4 تجهیز و تحریک بخشیدن پساندازها...................................................................................................................................16
2-1-4-5 تسهیل مبادله کالاها، خدمات و قراردادها.............................................................................................................................17
عوامل موثر بر افزایش کارآمدی بازارهای مالی...................................................................................................................................17
2-2-1 فراهم نمودن شرایط حقوقی جهت جذب سرمایه گذاران خارجی............................................................................................17
2-2-2 تنوع بخشیدن به ابزارهای مالی...................................................................................................................................................18
2-2-3 بهبود سیستم اطلاعاتی...............................................................................................................................................................18
2-2-4 وجود نهادهای مالی موثر بر کارایی عملکرد بازار مالی..............................................................................................................18
2-2 توسعه مالی......................................................................................................................................................................................20
2-3-1 توسعه بخش بانکی.....................................................................................................................................................................21
2-3-2 توسعه بخش مالی غیر بانکی......................................................................................................................................................21
2-3-3 توسعه بخش پولی و سیاستگذاری پولی..................................................................................................................................21
2-3-4 مقررات و نظارت بانکی.............................................................................................................................................................21
2-3-5 باز بودن بخش مالی....................................................................................................................................................................22
2-3-5-1 آزادسازی به منظور پیشبرد اصلاحات نهادی.........................................................................................................................22
2-3-5-2 آزادسازی بازارهای مالی........................................................................................................................................................25
2-3-5-3 گشودن بازار کالا به روی محصولات خارجی.......................................................................................................................24
2-3-5-4 مشکلات و محدودیتهای پیش روی صادرات....................................................................................................................25
2-3-6 محیط نهادی...............................................................................................................................................................................26
2-3-6-1 مولفههای اصلاحات نهادی...................................................................................................................................................27
2-3-6-1-1 حقوق مالکیت...................................................................................................................................................................27
2-3-6-1-2 نظام قانونی........................................................................................................................................................................27
2-3-6-1-3 فساد..................................................................................................................................................................................28
2-3-6-1-4 کیفیت اطلاعات مالی........................................................................................................................................................28
2-3-6-1-5 حاکمیت شرکتی................................................................................................................................................................29
2-3-6-1-6 مقررات و نظارت کامل و احتیاطی بر نظام بانکی.............................................................................................................29
2-3 شاخصهای توسعه مالی................................................................................................................................................................30
2-4-1 شاخصهای توسعه مالی در بخش بانکی...................................................................................................................................30
2-4-2 شاخصهای توسعه مالی در بخش غیر بانکی............................................................................................................................31
2-4-3 شاخصهای توسعه پولی و کیفیت سیاستگذاری پولی...........................................................................................................32
2-4 معیارهای آزادسازی تجاری و مالی.................................................................................................................................................33
2-5-1معیارهای آزادسازی تجاری.........................................................................................................................................................33
2-5-2 معیارهای آزادسازی مالی...........................................................................................................................................................36
2-5 باز بودن مالی، تجاری و توسعه مالی و سازو کارهای تاثیرگذاری آزادسازی تجاری و مالی بر توسعه مالی..................................37
2-6-1 باز بودن مالی، تجاری و توسعه مالی..........................................................................................................................................37
2-6-2 سازو کارهای تاثیر گذاری آزادسازی تجاری و مالی بر توسعه مالی.........................................................................................37
2-6 پیشینه تحقیق..................................................................................................................................................................................38
2-7-1 مطالعات خارجی.......................................................................................................................................................................38
2-7-2 مطالعات داخلی..........................................................................................................................................................................45
2-8 نتیجهگیری.......................................................................................................................................................................................45
مقدمه
در دنیای امروز که کشورهای در حال توسعه شکاف بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را به خوبی درک کرده اند، جنبش عظیمیدر کشورهای جهان سوم برای از بین بردن این شکاف اقتصادی بوجود آمده است. در این خصوص، مردم کشورهای در حال توسعه خواهان زندگی همانند مردم کشورهای توسعه یافته هستند، بنابراین به این کشورها مهاجرت میکنند یا میکوشند که کشورهای خود را به سطح کشورهای توسعه یافته برسانند. این امر مستلزم وجود نهادهای مناسب است.
داگلاس نورث[1] برنده جایزه نوبل، نهادها را به مثابه "قواعد بازی در جامعه" و یا در یک قالب رسمی تر، قیود ساخته شده بشر که مداخلات انسانی را شکل می بخشند می داند، در این بین، نهادهایی برای رشد اقتصادی کلیدی محسوب می شوند که کشور را قادر به تخصیص سرمایه به بهره ورترین شکل آن می سازند. چنین نهادهایی حقوق مالکیت قوی و مستحکم، نظام قانونی مؤثر، نظام مالی سالم و کارآمد را برقرار و محفوظ می دارند. در سالهای اخیر توسعه اقتصادی به این سمت و سوی گرایش پیدا کرده که قواعد نهادی مناسب بر سایر عوامل در دستیابی به رشد اقتصادی برتری دارند.
با وجود این، ایجاد نهادهای مناسب مؤثر در توسعه مالی دشوار بوده و تکامل نهادها و انطباق آنها با شرایط داخلی زمان بر است. افزون بر این، غالبا صاحبان منافع خصوصی در کشورهای فقیر با اصلاحات ضروری مخالفند زیرا آن را مایه تضعیف قدرت خویش می دانند.(عیسیزاده 1390)
در سال های اوج انقلاب کینزی یعنی دهه 1950 و 1960، اهمیت عوامل مالی عمدتا فراموش شد. تحت تاثیر مکتب مسلط پس انداز اجباری کینز، اغلب کشورهای در حال توسعه، نرخ های بهره اسمی پایین وتورم بالا را تحمل می کردند، که به طور اجتناب ناپذیری به نرخ های بهره واقعی منفی یا بسیار پایین منجر می شد. شاید علت اصلی نرخهای پس انداز پایین و عدم توسعه ی بخش های مالی در این کشورها، محدودیت مالی باشد. از اوایل دهه 1970 دیدگاه سیاستهای مالی محدود از سوی مک کینون(1973) و شاو(1973) مورد انتقاد قرار گرفت. آنها بیان می دارند که آزادسازی مالی، از طریق کانالیزه کردن وجوه به سرمایه گذارانی که در طرحهای پربازده فعالیت دارند، باعث افزایش توسعه مالی میشود. اقتصاددانان در مورد اهمیّت سیستم مالی در توسعه اقتصادی و مالی نظرات متفاوتی دارند هیکس (1969) معتقد است که سیستم مالی از طریق تجهیز سرمایه برای طرح های بزرگ در آغاز انقلاب صنعتی نقش حیاتی داشته است. بانک ها با شناسایی و تامین مالی کارفرمایانی که بیشترین شانس را برای تولید محصولات جدید و یا اجرای طرح های ابتکاری دارند، موجب تقویت نوآوری های تکنیکی میشوند. در مقابل رابینسون (1952) بر این باور است که سیستم مالی پیرو بخش واقعی اقتصاد است.
دسته بندی | اقتصاد |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 107 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 44 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1-مقدمه. 16
2-2-چگونگی شکل گیری نظام ارزی. 16
2-3-ملاحظات لازم در تعیین نظام ارزی. 17
2-4-وضعیت بازار ارز در اقتصاد ایران. 19
2-4-1 - عدم وجود نظام ارزی. 19
2-4-2- کارایی پایین سیاستهای ارزی. 20
2-5-اثر اشاعه ای نرخ ارز. 21
2-5-1-تعریف اثر اشاعهای نرخ ارز. 21
2-5-2- اثر اشاعه نرخ ارز به قیمتها. 23
2-5-3-راهبردهای قیمتگذاری کالاها و اثر اشاعهای. 26
2-5-4-اشاعه نرخ ارز بر قیمتهای داخلی. 26
2-5-5- عوامل موثر بر اثر اشاعهای نرخ ارز. 28
2-5-6- ارائه مدل برای اثرات اشاعهای نرخ ارز بر قیمت 31
2-6- نظریات اقتصادی در خصوص منشاء تورم. 35
2-6-1- نظریه تورم ناشی از فشار تقاضا. 36
2-6-3-نظریه ساختارگرایان در مورد تورم. 37
2-6-4- نظریه روانی تورم. 39
2-7-مروری بر مطالعات صورت گرفته. 39
2-7-1-مطالعات بین المللی. 39
2-1-مقدمه
نقش و اهمیت نرخ ارز به عنوان یک قیمت مهم باعث شده است تا امروزه اقتصاد نرخ ارز به یک زمینه وسیع تحقیقاتی مبدل شود. نرخ ارز بسیاری از سیاست گذاریهای دولت، تصمیمات بنگاهها و خانوادهها را متاثر میسازد. به همین دلیل الگوهای متنوعی به منظور توضیح چگونگی تعیین نرخ ارز تعادلی و تاثیراتش بر سایر متغیرها توسط محققین مطرح شده است . تغییرات نرخ ارز بر روی متغیرهای مختلفی همچون سطح عمومی قیمتها، تولید داخلی، تراز پرداخت ها و ... اثرگذار است.
در این فصل اثر افزایش نرخ ارز یا کاهش ارزش پول ملی بر متغیرهای مهم اقتصاد کلان یعنی سطح عمومی قیمتها مورد بررسی قرار میگیرد.
2-2-چگونگی شکل گیری نظام ارزی
بطور کلی وجود یک نظام ارزی پایدار و مطلوب به حضور گسترده عوامل ذرهای در طرف عرضه و تقاضای ارز یعنی به وجود بازار عمیق ارز مبسوق است. یعنی بعد از اینکه در اقتصاد، صادرات متنوع و پر تعداد کالاها شکل میگیرد و تقاضاکنندگان ارز هم به صورت ذرهای طرف تقاضای ارز را تشکیل میدهند، در آنصورت بحث تعیین نظام ارزی مطلوب مطرح میشود. در چنین وضعیتی بحث بر سر اسن است که آیا نظام ارز ثابت باشد یا کاملا شناور و یا بسته به شرایط نزدیکی به یکی از این دو حد؟بنابراین دراین قسمت ابتدا خلاصه ای از بحث مربوط به نظام ارزی را ارائه میکنیم، پس از آن با ارائه مستنداتی نقضهای بازار ارز به عنوان شاهدی بر نبود نظام ارزی رقابتی در اقتصاد ایران ارائه می کنیم. سپس ، وضعیت موجود بازار ارز ایران را معرفی میکنیم و شرایط نظام ارزی مطلوب را نیز ترسیم میکنیم. در ادامه برای رسیدن از شرایط موجود به وضعیت مطلوب ، بسترها و مقدمات و پیش شرطهایی که در دوره گذار باید تامین شود را مشخص میکنیم. عدم پرداختن به تحقق پیششرطهای لازم به تداوم به تداوم وضع موجود منجر میشود. تداوم وضع موجود درحال تغییر نرخ ارز و عدم تغییر نرخ ارز را هم بررسی میکنیم. مسلما وقتی زیرساختهای فنی، نهادی و مدیریتی و استانداردهای کیفی ضعیف باشد دستیابی به وضع مطلوب کار دشواری خواهد بود اما به ناچار روی آن تاکید میکنیم تا مشخص کنیم چه برای رسیدن به وضع مطلوب و چه بهبود وضعیت در شرایط موجود در فضای نامناسب همراه با عدم شفافیت و فساد و ضعف کیفیت و رقابت پذیری امکان پذیر نیست.
دسته بندی | اقتصاد |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 70 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 27 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
مبانی نظری و پیشینه تحقیق اثر تکانه های قیمت نفت بر اندازه اقتصادی دولت ها
مروری بر ادبیات موضوع.. 6
2-1- مقدمه.. 7
2-2- مبانی نظری.. 7
2-2-1- تکانه نفتی.. 8
2-2-2- تأثیر تکانههای نفتی بر اقتصاد کلان.. 9
2-2-2-1- کشورهای توسعهیافته و صنعتی.. 9
2-2-2-2- کشورهای توسعهنیافته مصرفکننده نفت.. 10
2-2-2-3- کشورهای صادرکننده نفت.. 11
2-2-3- اندازه دولت.. 13
2-2-4- تأثیر تکانههای نفتی بر اندازه دولت.. 14
2-2-4-1- تقاضای کل.. 15
2-2-4-2- عرضه کل.. 16
2-2-5- تکانههای نفتی و بیماری هلندی.. 17
2-3- پیشینه پژوهش.. 19
2-3-1- مطالعات خارجی.. 19
2-3-2- مطالعات داخلی.. 21
2-4- نتیجهگیری 26
2-1- مقدمه
با توجه به اهمیت درآمدهای نفتی در تولید ناخالص داخلی، صادرات و تأمین بودجه سالیانه در اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، نوسان قیمت نفت میتواند تأثیری مهم و اساسی بر اوضاع اقتصادی این کشورها داشته باشد. نوسانات قیمت نفت اصلیترین منبع نوسانات اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت است. با افزایش ناگهانی قیمت نفت، درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت و در نتیجه مخارج دولت به شدت افزایش یافته و رشد سریع قیمتها، نرخهای دستمزد و واردات را به دنبال دارد (جعفری صمیمی و عصاری آرانی، 1389). با توجه به تعریف اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید (هزینه) ناخالص داخلی)، یک تکانه نفتی مثبت، میتواند تأثیرات قابل توجهی بر اندازه دولت داشته باشد.
اندازه دولت در اقتصاد ایران، طی چند دهه اخیر، متاثر از افزایش قیمت جهانی نفت، انقلاب، جنگ، بازسازی پس از جنگ و رشد قیمت ها دستخوش نوساناتی بوده است. بهخصوص وابستگی منابع مالی دولت به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام در این دوره تاثیر مستقیمی بر ایجاد ساختار دولتی اقتصاد و گسترش اندازه دولت داشته است. همزمان نوسانات یا تکانههای جهانی قیمت نفت نیز اسباب بیثباتی اقتصاد و تشدید مداخلات دولت در اقتصاد ایران را فراهم نموده است.
در این راستا در این فصل ابتدا مبانی نظری مربوط به تأثیر تکانههای نفتی بر اندازه دولت و برخی مفاهیم و تعاریف شرح داده شده و در ادامه به مطالعات داخلی و خارجی انجام شده در این زمینه پرداخته میشود.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 68 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 24 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
1)مقدمه...........................................................................................................................................................25
2-2). مباحث مربوط به توسعه شهری. ........................................................................................................25
2-2-1). شهر......................................................................................................................................................25
2-2-2). برنامهیزی...........................................................................................................................................26
2-2-3). برنامهریزی شهری.............................................................................................................................27
2-2-4). کاربری اراضی.....................................................................................................................................27
2-2-5). رشد و توسعه شهری.........................................................................................................................28
2-2-6). مفهوم توسعه فیزیکی.......................................................................................................................28
2-2-7). فضای شهری......................................................................................................................................29
2-2-8). بافت....................................................................................................................................................29
2-2-9). نظریات مورفولوژیکی و توسعه فیزیکی شهر................................................................................30
2-2-10). توسعه فیزیکی شهر از دیدگاه اکولوژیک...................................................................................31
2-2-11). نظریههای هستههای متعدد شهر یا شهر چند هستهای........................................................31
2-2-12). نظریه ساخت دوایر متحدالمرکز.................................................................................................32
2-2-13). نظریه ساخت ستارهای شکل........................................................................................................32
2-2-14). نظریه محوری یا توسعه قطاعی شهر..........................................................................................33
2-2-15). نظریه شهر خطی............................................................................................................................33
2-3). متغیرهای موثر در مکانیابی توسعهی فیزیکی شهرها.................................................................33
2-3-1). مقدمه.................................................................................................................................................33
2-3-2). ژئومورفولوژی....................................................................................................................................34
2-34). جنس خاک..........................................................................................................................................34
2-3-5). قابلیت خاک. ..................................................................................................................................35
2-3-6). شیب...................................................................................................................................................35
2-3-7). باد.......................................................................................................................................................35
2-3-8). آبهای زیرزمینی.............................................................................................................................36
2-3-9). ارتفاع...................................................................................................................................................36
2-3-10). رعایت حریم گسل.........................................................................................................................36
2-3-11). جهتهای جغرافیایی......................................................................................................................36
2-3-12). حریم رودخانهها.............................................................................................................................37
2-1). مقدمه: این فصل از تحقیق، ابتدا مفاهیم اساسی و پایه مربوط به توسعه شهری و سپس متغیرهایی را که، در توسعه فیزیکی شهر نقش دارند مورد بررسی قرار گرفتهاند.
2-2) مباحث مربوط به توسعه شهری
شهر
شهر و شهرنشینی روند اجتماعی برجستهای است که بیشتر موجب دگرگونی در روابط متقابل انسان با محیط و با انسانهای دیگر شده است. در حقیقت تغییر در واکنشهای انسانها نسبت به هم و نسبت به محیط، به تحول اجتماعی و دگرگونی فضائی امکان داده که نمود عینی آن به صورت یک پدیدة نو که اصطلاحاً (شهر نامیده میشود ) نمایان گردیده است. ویژگیهای شهر و مفهوم آن در دورههای مختلف تاریخی و مناطق مختلف یکسان نبوده و مفهوم آن در هر دوره و مناسب با هر سرزمینی در مسیر تاریخ تفاوتهایی را نشان میدهد. امروزه تعریف جامعی از شهر که بتواند شامل کلیة شهرهای جهان باشد مشکلست، چرا که شهرها به سیستمهای اقتصادی و اجتماعی همسان وابسته نبوده و نکات مشترکی بین آنها وجود ندارد. بنابراین هر یک از جغرافیدانان بنا به ادراک و برداشت خود تعریفی از شهر کردهاند ( فرید، 1382 : 1 ). در واقع شهر زیستگاهی است انسان ساخت و در زیر یک قدرت سیاسی مشخص که تمرکز جمعیتی نسبتاً پایداری را در درون خود جای میدهد، فضاهای ویژه براساس تخصصهای حرفهای به وجود میآورد تفکیکی کما بیش مشخص میان بافتهای مسکونی و کاری ایجاد میکند و فرهنگی خاص را به مثابه حاصلی از روابط درونی خویش پدید میآورد که درون خود خرده فرهنگهای بیشماری را حمل میکند( فکوهی، 1383: 28-29 ). با این همه شهر اجتماعی است با تعداد و تراکم معین و متناسب جمعیت، با بافت و ساختار کالبدی یکپارچه و بهم پیوسته اعم از محلات، کویها، و یا مناطق مسکونی، فضاهای فرهنگی، بازرگانی، تولیدی، اداری، ارتباطی، کشاورزی و نظایر آنها که اکثریت ساکنان شاغل دائمی آن در مشاغل غیر کشاورزی بکار اشتغال داشته و بر اثر تمرکز تولید و خدمات فرامحلی، کانون سیاسی-اجتماعی، فرهنگی، اداری، مواصلاتی، و مرکز مبادلات اقتصادی و تأمین نیازهای حوزة جذب و نفوذ فضای پیرامون خود نیز میباشد ( نظریان،1383: 4-1 ). شهر به مثابه بخشی از سلسله مراتب سیستم فضایی و تقسیمات سیاسی– جغرافیایی هر کشور براساس شاخصهای مختلفی مانند: نوع حکومت، مدیریت، سطح آگاهی، علاقهمندی اجتماعی و مشارکت مردم در نظام تصمیمگیری شکل میگیرد( زاهدیفر، 1373 : 10 ).
برنامهریزی
بطور کلی از زمانی که بشر برای شناسایی محیط اطراف و تسهیل در امر زندگی و رفع مشکلات و نیازهای خود به تکاپو پرداخت، در حقیقت، دست به یک نوع برنامهریزی زد. در صورتی که بخواهیم تعریفی کلی از برنامهریزی داشته باشیم، میبایستی برنامهریزی را عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهترین برنامهها در جهت رسیدن به هدفهای مشخص بدانیم که ممکن است این کوششها و برنامهها، تا مرحلة نهایی هدف نیز پیش نرود، بلکه گامهایی در جهت رسیدن به آن باشد (شیعه، 1381: 85-86 ). برنامهریزی به معنای اندیشیدن و تنظیم پیشاپیش امور، قبل از بروز وقایع و رویدادها است تا در اموری همچون بهداشت، سلامت، رفاه، آسایش، خوشبختی افراد جامعه، نتایج مطلوبی بدست آید، بدیهی است برای برنامهریزی دقیق میتوانیم اشتباهات گذشته را جبران نموده و نسبت به آینده هوشیارتر عمل کنیم ( هیراسکار، 1376: 14).
برنامهریزی فعالیتی است که بشر از آغاز به آن مشغول بوده است. هیچ اقدامی برای رسیدن به هدف هرچه باشد به نتیجه نمیرسد، مگر آنکه شامل برنامهریزی باشد. اقدامات لازم برای نیل به هدف به طور اصولی از مراحل زیر میگذرد:
- مشخص کردن هدفها
- انتخاب وسایلی که برای رسیدن به هدفها به کار میرود
- به کار بردن این وسایل
این سه مرحله روی هم فرایند برنامهریزی را تشکیل میدهند. با توجه به این توضیحات ارائه شده، برنامهریزی را چنین میتوان تعریف نمود: "تصمیم آگاهانه جهت یافتن راههای مناسب برای رسیدن به مطلوبهای انسانی و تأمین منابع لازم، برنامهریزی محسوب میگردد" ( استعلاجی و عبدالرضا مسلمی، 1380: 10 ). برنامهریزی دارای تعاریف زیادی میباشد، برای درک بهتر مفهوم برنامهریزی و آشنایی با دیدگاههای دیگر در مورد آن در زیر چند نمونه از آنها ذکر میشود:
برنامهریزی فرآیندی است آیندهنگر که به شدت تحت تأثیر گذشته و حال است. برنامهریزی دانش علمی و تکنولوژیک را با فعالیتهای ساخت اجتماعی مرتبط میسازد (Fridman,1987, 38).
[1] - City
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 51 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 21 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
مبانی نظری تحقیق.. 12
2-1- تعاریف مفاهیم.. 13
2-1-1- برنامه ریزی.. 13
2-1-2- برنامه ریزی فضایی.. 13
2-1-3- برنامه ریزی فیزیکی.. 14
2-1-4- شهر 14
2-1-5- شهرنشینی.. 15
2-1-6- سیستم شهری.. 15
2-1-7- حریم شهر.. 16
2-1-8- محدوده شهر.. 16
2-1-1- محدوده خدماتی.. 16
2-1-9- محدوده استحفاظی.. 17
2-1-10- توسعه ی شهری.. 17
2-1-11- توسعه فیزیکی.. 18
2-2- عوامل موثر در توسعه فیزیکی شهرها.. 19
2-2-1- عوامل طبیعی و توسعه ی شهر.. 19
2-2-2- عوامل اقتصادی.. 19
2-2-3- عوامل اجتماعی.. 20
2-2-4- نگرش به شهر.. 21
2-2-5- سیاست ها و مدیریت های شهری.. 21
2-3- نظریه های توسعه فضایی – کالبدی شهر.. 22
2-3-1- دیدگاه کوین لینچ و گسترش فیزیکی شهر.. 22
2-3-2- دیدگاه ساختارگرایی.. 22
2-3-3- نظریه رفتار انسانی.. 23
2-3-4- نظریه اقتصادی.. 23
2-3-5- رشد پیوندی.. 24
2-3-6- نظریه تأثیر وسایط نقلیه و خطوط ارتباطی در توسعه شهرها 24
2-4- توسعه فیزیکی شهر در کشورهای توسعه یافته.. 25
2-5- توسعه فیزیکی شهر در کشورهای در حال توسعه.. 26
2-6- جمع بندی .............................................................................................................27
2-1- تعاریف مفاهیم
2-1-1- برنامه ریزی
برنامه ریزی عبارت از یک فرایند اگاهانه است که به منظور دستیابی به اهداف معین و مشخص، انجام یک سلسله اقدامات و فعالیتهای مرتبط به یکدیگر را در آینده پیش بینی می کند.( اشکوری، 1385: 33 ). برنامه ریزی عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهتربن برنامه ها در جهت رسیدن به اهداف مشخص که ممکن است این کوششها و برنامه ها، تا مرحله نهایی هدف نیز پیش نرود، بلکه گام هایی در جهت رسیدن به آن باشد.( شیعه، 1386: 85 ). برنامه ریزی به مثابه فعالیتی عمومی است که در جهت رسیدن به هدف یا هدفهایی، اجزای آن با یکدیگر فعالیت منظم و هماهنگی را دنبال می کند. آنچه در این میان نباید فراموش شود، کار برنامه ریزی و چگونگی انجام آن است.( دلیر، 1386: 5 ).
2-1-2- برنامه ریزی فضایی
برنامه ریزی فضایی فرآیندی است برای بهره ور سازی و آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تاسیسات اقتصادی و اجتماعی ایجاد شده توسط آن در فضای ( ملی و منطقه ای ) کشور و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب های تخریبی و منفی در فضای سرزمین، به عبارت دیگر هدف برنامه ریزی فضایی توزیع بهینه و سازمان یابی انسان و فعالیت ها در سراسر سرزمین ملی می باشد.( اشکوری، 1385: 18). توسعه فضایی به پراکنش فیزیکی پدیده های طبیعی و انسان ساخت و فعالیتهای انسانی در سراسر سرزمین و همچنین، بر نحوه توزیع فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی بر حسب کیفیت آنها، مثلا تفاوتهای موجود در بین واحدهای همسایگی ( واحد همسایگی ) از لحاظ دسترسی به امکانات، تاکید می ورزد. بنابراین، برنامه ریزی فضایی بر مبنای مقیاس و با تاکید بر قابلیتهای مختلف نظامهای فضایی، از جوامع محلی، مناطق تا سطح محلی را در بر می گیرد و می تواند شامل برنامه ریزی روستایی، شهری و منطقه ای، به نحوی توامان باشد. ( دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، 140)
2-1-3- برنامه ریزی فیزیکی
برنامهریزی ساختار فیزیکی یک ناحیه ،چگونگی کاربری زمین ،ارتباطات ،تسهیلات و مانند آن است و دارای مبدایی در تنظیم و کنترل توسعه شهری است که از توانایی سیستم بازار برای برخورد با این وضعیت ،پیشی می گیرد (سیف الدینی ،1381: 33). برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی، اطلاق می شود. (مهدیزاده، 1379: 1) این برنامه ریزی باید چارچوبی را برای طرح کاربری بهینة زمین به وجود آورد تا براساس این چارچوب از استفاده نامناسب زمین جلوگیری شود و اهداف اجتماعی- اقتصادی، محدودیت های فیزیکی و سیاست های زیست محیطی رعایت گردد. (رضویان،1381: 32)؛ و با مطرح شدن مفهوم توسعه پایدار شهری، کاربری زمین به سمت دیدگاههای استفاده بهینه و پایدار از زمین با توجه به عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره متمایل شده است. کاربری های پایدار نه تنها وضعیت سیستمهاى استفاده از اراضى موجود در یک منطقه را پوشش مى دهد بلکه شرایط و اثرات احتمالى آنها را که در آینده بر روى آن محیط خواهند داشت، نیز شامل مى گردد.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 648 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 110 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
فهرستـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی................ 5
2-2- ویژگی های سکونتگاه های غیر رسمی.............. 6
2-2-1- اقتصادی...................................... 7
2-2-1-1- مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد.................... 8
2-2-2- فرهنگی...................................... 10
2-2-3- اجتماعی..................................... 10
2-2-4- حقوقی....................................... 10
2-2-4-1- انواع مالکیتها و نحوه تملک................ 11
2-2-5- کالبدی...................................... 11
2-2-5-1- انواع استقرار و مکانیابی.................. 12
2-2-6- مسکن......................................... 12
2-2-7- بافت سکونتگاهها و ساختار شبکه ارتباطی........ 13
2-2-8- دسترسی به خدمات و امکانات روبنایی و زیربنایی. 13
2-3- مروری بر سیر اسکان غیررسمی در جهان.......... 15
2-4- روند تکوین و تکامل سکونتگاههای غیررسمی...... 16
2-4-1- تهاجم سازمان یافته........................... 17
2-4-2- تصرف خزنده................................... 18
2-4-3- بازتقسیم زمین................................ 18
2-5- طبقه بندی سکونتگاه های غیر رسمی............ 19
2-6- بررسی دلایل شکل گیری اسکان های غیررسمی در کشورهای در حال توسعه............................................ 21
2-6-1- عوامل ساختاری جامعه.......................... 23
2-6-2- عوامل سازمانی................................ 23
2-6-3- فقدان سیستم های حمایتی و مشارکتی............. 23
2-6-4- فعالیتهای باندهای (مافیایی) نامشروع زمین..... 24
2-6-5- ناکارآمدی سیاستهای تأمین مسکن................ 24
2-6-6- غیرقابل استطاعت بودن واحدهای مسکونی برای فقرای شهری 24
2-7- فقر شهری و ارتباط آن با اسکان غیررسمی....... 25
2-7-1- تعریف فقر:................................... 25
2-7-2- فقر و اسکان غیر رسمی......................... 26
2-8- شناخت برنامه نهادهای جهانی مرتبط با اسکان غیررسمی و دیدگاههای آنها................................... 28
2-8-1- بانک جهانی (Word Bank)......................... 28
2-8-2- هبیتات(UN-HABITAT)........................... 30
2-8-3- برنامه عمران ملل متحد (UNDP)................. 32
2-9- رویکردهای فلسفی- سیاسی نسبت به سکونتگاههای غیررسمی 33
2-9-1- دسته اول: لیبرال............................. 33
2-9-2- دسته دوم: رادیکالی........................... 33
2-9-3- دسته سوم: جامعه گرایی........................ 34
2-10- رویکردهای مداخله در توسعه سکونتگاه های غیررسمی: 34
2-10-1- دوره اول (دهه 1960)......................... 35
2-10-1-1- رویکرد نادیده انگاری...................... 37
2-10-1-2- رویکرد حذف و تخلیه اجباری................. 38
2-10-1-3- رویکرد مسکن عمومی:........................ 39
2-10-2- دوره دوم (دهه 1970)......................... 40
2-10-2-1- رویکرد زمین و خدمات....................... 42
2-10-2-2- رویکرد ارتقاءبخشی (بهسازی)................ 43
2-10-2-3- توسعه اندک افزا (افزایشی)................. 46
2-10-2-4- رویکرد خودیاری............................ 46
2-10-3- دوره سوم (دهه 1980)......................... 47
2-10-3-1- رویکرد ارتقای محیطی....................... 49
2-10-3-2- رویکرد توانمندسازی........................ 51
2-10-4- دوره چهارم (دهه اخیر)....................... 58
2-10-4-1- حکمروایی خوب.............................. 58
2-11- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 65
2-12- اهمیت سرمایه اجتماعی...................... 68
2-13- تعریف سرمایه اجتماعی..................... 69
2-14- گونه های مختلف سرمایه اجتماعی........... 70
2-14-1- سرمایه اجتماعی درون گروهی............... 71
2-14-2- سرمایۀ اجتماعی بین گروهی................. 71
2-14-3- سرمایۀ اجتماعی ارتباطی...................... 71
2-15- دیدگاه های نظری سرمایه اجتماعی............. 72
2-15-1- دیدگاه مبتنی بر اجتماع محلی................. 72
2-15-2- دیدگاه شبکه ها.............................. 73
2-15-3- دیدگاه نهادی................................ 74
2-15-4- دیدگاه هم افزایی............................ 75
2-16- عوامل موثر بر ایجاد، حفظ و نابودی سرمایۀ اجتماعی 76
2-16-1- بستگی شبکه های اجتماعی...................... 76
2-16-2- ثبات........................................ 77
2-16-3- ایدئولوژی................................... 77
2-16-4- وابستگی افراد به یکدیگر..................... 77
2-17- سنجش سرمایه اجتماعی........................ 78
2-17-1- الگوهای اندازه گیری سرمایه اجتماعی...... 78
2-17-2- سطوح تحلیل............................... 79
2-17-2-1- سطح خرد................................... 79
2-17-2-2- سطح میانی................................. 80
2-17-2-3- سطح کلان................................... 80
2-18- ابعاد سرمایه اجتماعی....................... 81
2-19- شاخصهای سرمایۀ اجتماعی..................... 81
2-20- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 85
2-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی
اصطلاح حاشیهنشینی یا سکونتگاههای حاشیهای، بر فرآیند تاریخی دلالت دارد که شکلهایی از تأمین مسکن و اسکان گروههای کمدرآمد را، همچون زاغه یا آلونکنشینی به شکلهای پراکنده یا متمرکز، تصرف عدوانی و سازمان یافتهی اراضی در قالب جنبشهای اجتماعی خودجوش، تا جنبۀ سوداگرانه به خود گرفتن این روند به شکل خانهسازی و تفکیک غیررسمی زمین، به ویژه در مناطق روستایی، را دربرمیگیرد. با توجه به روند ساختیابی این پدیده در زمان و مکانهای گوناگون، اصطلاحهای دیگری نیز مانند؛ سکونتگاههای خودرو[1]، برنامهریزی نشده[2]، غیرقانونی[3]، غیررسمی[4]، یا نابسامان و غیرمنتظم[5] برای آنها به کار بردهاند که هیچکدام بهتنهایی الزاماً نمیتواند تمامی وجوه آن را توصیف کند. زیرا ساختیابی این پدیده در امتداد زمان و مکانهای گوناگون میتواند به شکلهای متنوعی روی دهد. بنابراین، گزینش مفاهیم گوناگون از یکسو بر توصیف و شناخت سیر تحول این پدیده دلالت میکند و از سوی دیگر، میتواند بیانگر راهحل برگزیدهای برای مواجه با آن نیز باشد. در دهه هفتاد (میلادی) اصطلاحات تصرف عدوانی، سکونتگاههای برنامهریزی نشده یا غیرقانونی، بر راهحلهایی دلالت میکردند که عمدتاً بر سیاست تخریب این سکونتگاهها و جابجایی اجباری ساکنان آن مبتنی بود. در اواخر دهه هشتاد، به تدریج پس از طرح شدن مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد از سوی سازمان جهانی کار، به مثابه بخشی از بازار اشتغال، اصطلاح سکونتگاههای غیررسمی نیز به تدریج رایج شد تا از این رهگذر در حکم بخشی از بازارهای غیررسمی زمین و مسکن که نیاز اقشار کمدرآمد شهری از دیدگاهی حقوقی، و در نتیجه مخالفت با تخریب و تجدید اسکان اجباری دلالت میکرد، و از سوی دیگر میتوانست با این سوء تعبیر همراه شود که رسمی کردن و بهسازی این گونه سکونتگاهها به معنای تعمیم معیارها و قوانینِ شهرسازیِ با برنامه رسمی است.
از مجموعه این مفاهیم، و سیر تحول تاریخی آن میتوان ساختیابی اسکان کمدرآمدهای شهری را به دو مرحله تقسیم کرد. مرحله نخست؛ را میتوان به روند مهاجرتها از نقاط روستایی و شهرهای کوچک به نقاط شهری بزرگ در مقیاس ملی و منطقهای نسبت داد، و آن را در حکم مرحلهای گذرا از روند تأمین مسکن گروههای کمدرآمد شهری به شمار آورد، زیرا هنگامی مهاجرت تحقق مییابد که بختهای اجتماعی افراد برای تأمین درآمد و اشتغال، تحت تأثیر وضعیت اقتصادی یا اقلیمی- جغرافیایی در مبدا به شدت رو به کاهش میگذارد، و به این ترتیب مهاجرت تنها به معنای پویایی یا جابجایی مکانی نیست، بلکه شکلی راهبردی برای بقا پیدا میکند. مرحلۀ دوم زمانی آغاز میشود که با افزایش بهای مسکن و خدمات شهری و ناکارآمدی سیاستهای به اجرا گذارده شده، به تدریج بر شمار گروههایی افزوده میشود که نمیتوانند از عهدۀ این گونه هزینهها برآیند و رانش گروههای کمدرآمد شهری به سوی نواحی پیرامون شهری آغاز میشود؛ میتوان از این پدیده به عنوان سرریز اقتصادی- اجتماعی شهرهای بزرگ یا به بیان دیگر به حاشیه رانده شدن شهروندان سابق یاد کرد. به این ترتیب، برخلاف تصور موجود، ساکنان اینگونه سکونتگاهها فقط مهاجران روستایی نیستند، بلکه با گذشت زمان شمار چشمگیری از آنها را افراد شاغل در بخش رسمی اقتصاد شهرهای بزرگ تشکیل میدهند. افزون بر این، تهدید دائمی و پیوسته در جهت تخریب این گونه سکونتگاهها، و به رسمیت شناخته نشدن نحوۀ تأمین مسکن در آنها که سرمایه اصلی گروههای کمدرآمد و بخشی از سرمایه اقتصادی کل جامعه محسوب میشود، یکی از عوامل موثر بر ناپایداری اینگونه سکونتگاهها و از موانع قرار گرفتن آنها در متن روند برنامهریزی شهری، تشدید انزوای اجتماعی و در نهایت عدم تمایل به مشارکت در برنامههای بهسازی و ارتقای کیفیت سکونت به شمار میآیند (جواهریپور، 1381: 86-83).
[1]spontaneous
[2]unplanned
[3]illegal
[4]informal
[5]irregular
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 118 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 61 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1 ادبیات تحقیق 11
2-1-1 اهمیت و بررسی و مطالعة شهر و روستا 11
2-2- تعریف و مفهوم شهر 15
2-2- 1 مفهوم شهر از دیدگاه تاریخی 16
2-2-2 مفهوم شهر از دیدگاه اجتماعی 16
2-2-3 مفهوم شهر از دیدگاه اقتصادی 17
2-2-4 مفهوم شهر از دیدگاه آماری 17
2-2-5 مفهوم شهر از نظر نوع معیشت 19
2-2-6 مفهوم شهر از دیدگاه منظر خارجی و سیمای آن 19
2-2-7 مفهوم شهر از دیدگاه جغرافیایی 20
2-2-8 شهر و روستا و تقسیم کار 21
2-2-8–1 تمرکز و انزوا 22
2- 3 تعریف و مفهوم روستا 22
2-3-1 وحدت روستا 25
2-3-2 خصیصه های روستا 25
2-3-3 تعریف و مفهوم روستا از دیدگاه جغرافیایی 26
2-4 تفاوت های ساختاری بین شهر و روستا 27
2-5 تعریف حوزه و منطقه نفوذ 29
2-6 عوامل مؤثر در برقراری روابط شهر و روستا در ایران 31
2-7 نقش عوامل طبیعی در برقراری روابط شهر و روستا 32
2-8 نقش عوامل اقتصادی در برقراری روابط شهر و روستا 44
2-9 نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در برقراری روابط شهر و روستا 54
2-10 نقش عوامل سیاسی و اداری در برقراری روابط شهر و روستا 57
2-11 پیشینه تحقیق ...........................................................................................................................60
2-1 ادبیات تحقیق
2-1-1 اهمیت و بررسی و مطالعة شهر و روستا
مطالعه و بررسی روابط شهر و روستا به منظور درک مسائل شهرگرایی و پیدایش راه حل های مناسب جهت برقراری یک روند توسعة متعادل شهری و روستایی ضروری به نظر می رسد، انجام پژوهش هایی در این زمینه در مناطق شهری و روستایی ما را برای درک و فهم پدیدة واقعی که امروزه با آن موجه هستیم کمک خواهد کرد و از اختلاف شدید مزایای اقتصادی، اجتماعی شهر و روستا که در حال حاضر رو به افزایش است خواهد کاست.
شهرنشینی همیشه مسائل بنیادی و جنبی زیادی با خود همراه داشته است. این پدیدة زمان با ابعاد تاریخی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی که تجسم فضایی و تبلور فیزیکی حضور انسان در محیط است، امروزه به یکی از پیچیده ترین فضاهای کالبدی و عملکردی تبدیل شده و هر روز مسائل و پرسش های تازه ای را در ارتباط با علت وجود و مکانیسم حیات خود مطرح می سازد. اینکه شهرها چگونه پا می گیرند و براساس چه روابطی به حیات خود ادامه می دهند و نیروی محرکة پویایی عظیم آنها چیست و یا اینکه عوامل محیطی در مکان یابی آنها تا چه حد مؤثر بوده است و به زبانی ساده جاذبه های شهرنشینی در چه نهفته است، از جمله پرسش هایی است که تنها به طور جسته و گریخته مورد بررسی قرار گرفته و هنوز پاسخی درست و مبتنی بر یافته های علمی بدان داده نشده است.
در پیدایش و شکل گیری شهرهای شرقی در خاورمیانه به طور عام و ایران به طور خاص عوامل متعددی مانند عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی با اتکاء به شرایط مساعد محیط طبیعی و حوزه های نفوذ شهری که عمدتاً روستاها هستند، نقش مؤثری داشته است. در خاورمیانه مناطق مساعد طبیعی برای کشاورزی و سکونت یکجانشینی به واحدهای بزرگ و کوچک و یا نوارهای کاملاً باریک منحصر می شود در حالی که گستردگی فضاهای سکونتی و معیشتی در اروپا و حتی هندوستان و چین از ویژگی های چشمانداز جغرافیایی آنهاست، «به عقیدة ویرت که مطالعات وسیعی دربارة شهرهای شرقی دارد، حوزة نفوذ کشاورزی مربوط به شهرهای شرقی اغلب به مراتب مشخص تر از شهرهای اروپایی است، بسیاری از شهرها، مرکز یک محدودة معین طبیعی و جمعیتی اطراف خود هستند که پیرامون آنها را اراضی بایر، دیم زارها و یا بیابان ها در برگرفته است». «در ایران نیز فضاهای حیاتی عمدتاً در جایی شکل گرفته که یا بارندگی کافی داشته و یا اینکه امکان آبیاری از طریق روشهای سنتی یعنی قنات، چاه و چشمه برای تأمین آب وجود داشته است که ویتفوگل آن را با اصطلاح «تمدن آبی» برای مشرق زمین توصیف کرده است (رضوانی، 1381، ص3 ).
شهرهای شرقی واقع در مسیر کاروان ها بیشترین شهرت را در این رابطه کسب کرده اند. «البته درهیچ زمانی ضروریات زندگی این شهرها از جمله مواد خوراکی و آشامیدنی از طریق تجارت خارجی یاکاروان ها تأمین نمی شد بلکه برای تأمین این قبیل مواد به نواحی روستایی پیرامونشان متکی بودند (پیران و رضایی، 1368، به نقل، ص33)».
گروهی بر این باورند که شهر در وهلة اول مکان مرکزی مناطق روستایی کشاورزی اطراف خود است، وجه تمایز بنیادی شهرهای شرقی و مغرب زمین نیز در زمینة روابط آنها با حوزة نفوذ شهر است. «در شرایط عادی، شهرها در حوزه نفوذ مستقیم خود، چهار ارتباط مشخص تکرار شونده با روستاهای پیرامون خود برقرار می کنند. برخی از این ارتباط ها نقش برجسته ای دارند. انتقال مازاد کشاورزی از روستا به شهر، جابجایی ناپایدار نیروی انسانی از روستا به شهر، عرضه کالاهای مصرفی و انواع خدمات از شهر به روستا و جابجایی محدود و ناپایدار نیروی کار از شهر به روستا از مهمترین این ارتباطات است (رئیس دانا، 1379، ص29)».
در مورد شهرهای شرقی عقیده بر این است که این شهرها بیشتر گیرنده هستند تا دهنده. گرچه این پدیده از ویژگی های شهرهای شرقی است اما به این نکته نیز باید توجه کرد که در دوره های مختلف تاریخی، شهر در مشرق زمین به عنوان یک مرکز فعال سازماندهی و توانمند، بخشی از تحولات زمان را به حوزة نفوذ خود نیز انتقال داده است. مباحث این مناسبات اساسی، نظریه های سرمایه داری بهره وری را در ارتباط با عملکرد شهرهای شرقی تشکیل می دهند که سالها محور مباحث جغرافیایی به ویژه از دهة 1960 در مکتب جغرافیایی آلمان بوده است. پل سینجر معتقد است که برای درک مسئلة پیدایش شهر ابتدا باید تفاوت و رابطة شهر و روستا را بررسی کرد، وی می گوید روستا با اتکاء به طبیعت خویش خودکفاست. در صورتی که شهر به عنوان محل طبقة حاکم و مقر قدرت برای رفع نیازهای اولیة خود محتاج به روستاست و با اتکاء به پسکرانه و یا منطقه وابسته به خود رشد می کند. بررسی روابط شهر و روستا در گذشته نشان می دهد که این روابط چندجانبه بوده و کنش های متعدد و دوجانبه ای میان آنها وجود داشته است. از نقطه نظر فرهنگی تفاوت های زیادی میان شهر و روستا وجود داشته است، ضمن اینکه مشترکاتی نیز میان فرهنگ شهری و روستایی قابل تشخیص است. «همبستگی روستاییان با اهالی شهرها در اغلب موارد برپیوندهای مذهبی و فرقه ای استوار بوده و عوامل مذهبی همانگونه که باعث گروه بندی شهروندان دربرابرهم می شد، همکاری وهمبستگی اجتماعی آنان رانیزباروستاها فراهم می ساخت (سلطان زاده، 1365، ص232).
حکومتها در ابتدا به حفظ نظم و گرفتن مالیات و پاره ای امور دیگر می پرداختند. «با پیچیده تر شدن نظامهای اجتماعی و سیاسی کار حکومت ها هم، وسعت گرفت و تعدادی از وظایف دولت در مفهومی که امروزه می شناسیم بر عهده حکومت افتاد به طوری که رفع حوایج شهری براساس اصول و ضوابط معین کاری و تدوین چارچوب حقوقی آن از وظایف حکومت به شمار می آمد. در دوره ای که تفکیکی میان حکومت و دولت نبود هر چه به عقب برگردیم به قدرت حکومت افزوده شده و از اختیارات کارگزاران اجرایی (دولت) کاسته می شود»( قهاری، 1364، ص12). این وضعیت تا انقلاب مشروطیت ادامه داشت و با سست شدن جامعه فئودالی کم کم دولت در کنار حکومت شکل گرفت. «روی کار آمدن نظام متمرکز پهلوی تغییرات عمده ای را در نظام های سیاسی قبلی به وجود آورد. این دگرگونی ها برخلاف سنت دیرین نه بر اثر فشار نظامی بلکه به دنبال یک سلسله تاکتیک های سیاسی انجام گرفت و موجب تضعیف نظام های ایلی و قبیله ای شد، در مقابل، عناصر شهرنشین (تجار و پیشه وران) به لحاظ قدرت مالی و منزلت اجتماعی جای آنان را گرفتند (راهنمایی، 1369، ص25).
تصادفی نیست که «در جامعه قاجاریه در انقلاب مشروطیت حتی خوانین ایلات شرکت فعال و مستقیم داشته زیرا منزلت اجتماعی آنان به خطر افتاده بود و برای حفظ موقعیت و منزلت اجتماعی و حیثیت خانوادگی سعی و تلاش می کردند تا به سوی قدرت بخزند. از خصوصیات بارز این پدیده توسعه شهرنشینی و ازدیاد جمعیت و پیدایش گروه ها و طبقات جدید اجتماعی در شهرها بود». جریان تجدد و فرهنگ مآبی به خصوص پس از مشروطیت، اقتصاد سرمایهداری، انقلاب سنعتی و عناصر متعددی که به صورت زنجیروار به یکدیگر وابسته بودند نیز در تمام شئون اقتصادی و سیاسی، اجتماعی ایران رفته رفته اثرات خود را در روند شهرنشینی برجای نهاد و به صورت ناموزون توسعه فضایی و رشد سریع شهرها را موجب گردید. شهرهای بزرگ و متوسط ایران هم، صحنه ی درگیری ها و سازش های فرهنگی با غرب بودند و دگرگونی های فرهنگی در چشم انداز زیستی و فرهنگی آنها به خوبی مشهود است. از تغییراتی که در طول نیم قرن اخیر در شکل گیری و گسترش شهرهای ایران روی داده است این است که در جوار بافت سنتی شهرها، خیابان های جدید احداث شده اند و عرضه خدمات و کالاهای نوع غربی به تناوب در آنها دیده می شود. «تصمیمات و کنش های دولت نیز تأثیرات خود را به طرق مختلف بر سیمای شهر بر جای نهاد». به مرور که وظایف دولت ها بیشتر شده، کارهای جدیدی از جمله امور رفاهی شهرها را نیز به عهده گرفتند و شهرداری به صورت یک نهاد اداری و به عنوان یکی از سازمان های اجرایی نوپای دیگر به تشکیلات اداری افزوده شد. بدین ترتیب با افزایش جمعیت شهرها سازمان های اداری شکل گرفتند و هر یک در رابطه با وظایف خود در گسترش و شکل گیری شهرها ایفای نقش می نمودند.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 89 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
مبانی نظری تحقیق...................................... 12
2-1- مقدمه............................................ 12
2-2- فرآیند بارش...................................... 12
2-3- بارش و مشخصات آن................................. 13
2-3-1- تقسیم بندی بارش................................ 14
2-3-4-1- بارش همرفتی.................................. 15
2-3-4-2- بارش کوهستانی................................ 16
2-3-4-3- بارش سیکلونی................................. 17
2-3-2-اندازه گیری بارندگی............................. 17
2-4- مفهوم بارش سنگین................................. 17
2-5- عوامل و محل حدوث بارش سنگین...................... 18
2-6- انواع روشهای مطالعه بارش سنگین................... 19
2-7- بارندگی های یک روزه (24 ساعته).................. 21
2-8- متوسط بارندگی ماهانه............................. 22
2-9- بارندگی فصلی..................................... 22
2-10- فضای شهری...................................... 22
2- مبانی نظری تحقیق
2-1- مقدمه
بارندگی در سطح کره زمین دارای تغییرات مکانی و زمانی زیاد است. میانگین بارندگی در سطح کره زمین بین 700 تا 900 میلی متر در سال تخمین زده شده، ولی تغییرات بارندگی در دنیا به گونه ای است که برخی نواحی کره زمین در 20 سال متوالی هیچگونه بارندگی دریافت نمی کنند، در حالی که در بعضی نقاط دیگر مانند چراپونچی واقع در شمال خلیج بنگال سالانه در حدود 24600 میلی متر بارندگی دریافت می کند . اگر این مقدار را با میانگین بارندگی سالانه ایران که در حدود 240 میلی متر است مقایسه کنیم بارندگی ایران کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در سطح دنیاست( علیزاده، 1380 )
نحوه پراکندگی بارش بر روی زمین را عوامل بوجود آورنده آن، یعنی عامل صعود و منبع رطوبت تعیین میکند. در جایی که این دو عامل در کنار هم باشند حداکثر بارش رخ می دهد و در جایی که هیچ کدام از این عوامل موثر نباشد میزان بارش به حد اقل ممکن می رسد . از این رو کره زمین را ازنظر میزان بارش به سه ناحیه می توان تقسیم کرد که عبارتند از : نواحی پرباران، نواحی کم باران و نواحی با بارش متوسط(علیجانی و کاویانی، 137 )
2-2- فرآیند بارش
از لحاظ تعریف، بارش (Precipitation)، هر گونه رطوبت متراکمی است که به سطح زمین فرو می ریزد. بنابراین، فرآیند تراکم باید قبل از بارندگی صورت گیرد. معمولاً بارندگی، از انواع ابرها می بارد. اما ممکن است تمام ابرها ایجاد بارندگی نکنند. فقط وقتی قطرات آب، تکه های یخ و یا بلورهای آن آنقدر بزرگ میشوند که بر نیروهای شناوری و بالا دهنده ی قطرات آب در هوا فایق آینده بارندگی انجام می شود.
وقتی مقایسه ای بین اندازه ذرات ابری که باران ازآن می بارد یا ابری که ایجاد باران نمی کند به عمل میآید، متوجه می شویم فرآیند و یا فرآیندهایی وجود دارند که هنوز شناخته نشده اند. برای مثال، متوسط اندازه یک ذره ابر، که تخمین زده می شود در مدت 100 ثانیه متراکم شده باشد، 04/0 میلی متر است، و حداکثر اندازه یک ذره متراکم 2/0 میلی متر است. به هر حال، قطرات باران معمولی از 5/0 تا 4 میلی متر تغییر می کنند.
مساله مهم در فیزیک بارندگی این است که چرا بعضی از ابرها قطراتی به اندازه قطره باران درست می کنند و دیگر ابرها چنین کاری را ننمی کنند. اگرچه تراکم مستقیم سبب ایجاد قطرات بزرگ نمی شود، اما برخورد و همامیزی قطرات با یکدیگر قطرات بزرگی ر ابوجود می آورد. برخورد مکرر، قطراتی با اندازه باران ر اتشکیل می دهد. کارآرایی همامیزی در شکل 2-1 که سرعت رشد قطرات آب ر ادر حالت تراکم و همامیزی نشان می دهد مشخص شده است. پس از این که اندازه قطرات به 04/0 میلی متر رسید، رشد آنها بیشتر به علت همامیزی است تا تراکم. هنوز این سوال وجود دارد که چرا همامیزی در بعضی از ابرها اتفاق می افتد و در بعضی دیگر نه. جواب این سوال تا حدودی در شکل 2-1 نشان داده شده است. کمتر از یک حد آستانه (حدود 04/0 میلی متر) قطرات آن قدر کوچک هستند که بطور مداوم با یکدیگر ادغام نمیشوند. اما چرا بعضی از ابرها به این اندازه می رسند و بعضی دیگر نمی رسند؟ جواب این سوال در طبیعت و اندازه هسته های تراکم اولیه نهفته است. در مناطق حاره، که بیشتر سطوح آنها اقیانوس است، ذرات درشت نمک در هوا وجود دارد و قطرات باران در اطراف آنها تشکیل می گردد. این قطرات سپس با همامیزی درشت تر می شوند.
در عرض های جغرافیایی میانه و زیاد، ابرها ان قدر مرتفع هستند که درجه حرارت آنها در زیر نقطه انجماد است. در چنین ابرهایی قطرات کوچک آب و بلورهای یخ به صوزت توام وجود دارند(شکل 2-2). در این وضعیت چون فشار بخار آب بیشتر از فشار بخار یخ در همان درجه حرارت است لذا چنین به نظر می رسد که هوا از نظر قطرات آب در حالت اشباع، و از نظر بلورهای یخ در حالت فوق اشباع است. با توجه به این که بخار آب بتدریج در اطراف ذرات یخ انباشته می شود کم کم هوا از حالت اشباع خارج شده و قطرات کوچک آب شروع به تبخیر می کنند. این عمل آن قدر ادامه پیدا می کند تا تمام قطرات کوچک آب تیخیر شوند و یا آن که بلورهای یخ به قدری بزرگ شوند که از ابر خارج و به پایین سقوط نمایند. در طی سقوط، گرم و ذوب می شوند و به عنوان قطرات باران در می آیند که با همامیزی، درشت و درشت تر می شوند. این پدیده، که معمولاً در ابرهایی که دماهای آنها 10- تا 30- درجه سانتی گراد است به خوبی عمل می کند به نام پدیده برژرون (Bergeron) نام گذاری شده است ( برژرون دانشمند هواشناسی نروژی است که برای اولین بار این پدیده را توصیف نمود).
2-3- بارش و مشخصات آن
منظور از بارندگی، کلیه نزولات جوی است که به سطح زمین و ارد می شوند . تشکیل قطرات باران
یکی از پیچیده ترین پدیده های هواشناسی است . اگر هوا خالص می بود عمل تقطیر فقط زمانی
صورت می گرفت که هوا بیش از اندازه از بخار آب اشباع می بود، اما وجود ذرات ناخالص در هوا
اطلاق می شود، باعث می گردد تا در شرایط اشباع معمولی نیز (aerosol) که به آن هستک یا آئروسل
بخار آب در اطراف ذرات تقطیر شود.
اگر چه وجود رطوبت در اتمسفر برای ایجاد بارندگی الزامی است اما تنها این شرط کافی نیست .
معمولاً رطوبت در اکثر اوقات در اتمسفر وجود دارد ولی حتی در هوای ابری نیز ممکن است باران تشکیل نشود. بطور کلی برای ایجاد بارندگی سه شرط لازم است:
- وجود رطوبت
- وجود هسته های کوچک از اجسام جامد که عمل تقطیر در اطراف آن صورت گیرد.
- خنک شدن هوای مرطوب(صعود)
هر بارش دارای مشخصاتی است که عبارتند از:
الف- مدت بارندگی: فاصله زمانی بین شروع و خاتمه بارندگی را مدت بارش یا مدت بارندگی گویند که به 3 دسته کوتاه، متوسط و دراز مدت تقسیم بندی می شوند . دوام بارانهای کوتاه مدت کمتر از 6 ساعت، بارانهای متوسط مدت دوامی بین 6 تا 24 ساعت داشته و به بارانهائی دراز مدت گفته می شود که دوام آنها بیش از یک روز باشد.
ب- مقدار بارندگی: ارتفاع آب حاصل از بارندگی را در طول مدت بارش مقدار بارندگی گویند که برحسب میلی متر، سانتی متر و یا اینچ توصیف می شود.
ج- شدت بارندگی: شدت بارش عبارتند از مقدار بارندگی در واحد زمان که معمولاً برحسب میلی متر بر ساعت، میلی متر بر دقیقه و یا اینچ بر ساعت توصیف می شود.
د- فراوانی وقوع: منظور از فراوانی وقوع یک باران با مدت مشخص این است که در یک دوره زمانی معین چند بار می توان انتظار داشت که بارانی مشابه آن رخ دهد و گاهی به جای فراوانی وقوع از واژه دوره برگشت استفاده می شود.( علیزاده، 1376 )
بارندگی معرف میزان باران در مدت معین است. در آمریکا بارندگی بر حسب شدت باران به سه گروه زیر تقسیم می شوند که می توان در ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد.
باران سبک با شدت حداکثر 5/2 میلیمتر در ساعت
باران متوسط با شدت 8/2 تا 6/7 میلیمتر در ساعت
باران شدید با شدت بیش از 6/7 میلیمتر در ساعت
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 84 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 27 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
- تعریف ومفهوم خشکسالی 15
2-2- انوا ع عمده خشکسالی 17
2-2-1- خشکسالی از دیدگاه هواشناسی 17
2-2-2- خشکسالی هیدرولوژیک 17
2-2-3- خشکسالی کشاورزی 18
2-2-4- خشکسالی اقتصادی 18
2-3- ویژگیهای فضایی و زمانی خشکسالیها 19
2-3-1- آغاز و خاتمه خشکسالی 19
2-3-2- شدت خشکسالی 19
2-3-3- فراوانی خشکسالی 20
2-3-4- وسعت منطقه ای خشکسالی 20
2-3-5- دوره تناوبی رخداد خشکسالی 20
2-4- علل وقوع خشکسالی 21
2-5- روش های مطالعه خشکسالی 22
2-5-1- روشهایمبتنی بر بیلان آب 22
2-5-1-1- شاخص ترنث وایت 23
2-5-1-2- شاخص پالمر 24
2-5-2- روشهایمبتنی بر تحلیل جریان 25
2-5-3- روش های مبتنی بر تحلیل دادههای بارندگی 25
2-5-3-1- شاخص درصدی از نرمال 26
2-5-3-2- شاخصهای پراکندگی بارش 27
2-5-3-3-شاخص توزیع نرمال استاندارد 28
2-5-3-4- شاخص استاندارد شده بارش 29
2-5-3-5- شاخص دهکها و صدکهای بارندگی 31
2-5-3-6- شاخص D 32
2-5-4- روش های تحلیل سینوپتیکی 32
2-5-5- روش های سنجش از دور 33
2-5-6- روش استفاده از اطلاعات ژئومورفولوژیک و تاریخی 35
2-1- تعریف ومفهوم خشکسالی
خشکسالی، علت اصلی کاهش یا تغییرات سالانه محصولات کشاورزی در سراسر جهان است. تنوع معانی خشکسالی منحصر به علوم مختلف نمیباشد بلکه در رابطه با مکان های ویژه این واژه ارزش معنایی خاص به خود میگیرد. برای مثال در نظر گرفتن مقدار مطلقی مانند میانگین بارش سالانه 300 میلی متر به عنوان آستانه رخداد خشکسالی در همه مکانها قابل اعمال نیست، چرا که مکانهای بسیاری در قلمرو آب وهوایی گوناگون یافت میشوند که میانگین آنها بیش از 500 میلیمتراست. ولی در عین حال در برخی سالها میتوانند سالهای خشکی را تجربه کنند. در برخی مکانها نیز با درنظرگرفتن ارزش مذکور میبایست همه آن مناطق در همه سالها دارای خشکسالی باشند، در حالی که چنین امری امکان پذیرنیست و تعریف این واژه نمیتواند از ارزش مطلقی برخوردار باشد بلکه این آستانه بر اساس شرایط محلی و هدف مطالعه تعیین میشود. به طور کلی مسایل مذکور موجب شده است تا تعریفی جامع که در برگیرنده همه جوانب این پدیده باشد ارایه نگردد.
خشکی با خشکسالی وکم آبی تفاوت دارد، اما خشکسالی، هم شرایط و اثرهای خشکی و هم مسئله کم آبی را حادتر میسازد. خشکی در واقع همان خشکی آب و هواست، صحبت از نبود یا کمبود بارندگی به طور عمومی و حاکم بودن شرایط آب وهوایی خشک در آن منطقه در طول سالیان دراز مدت می باشد، اما خشکسالی، انحراف از شرایط متوسط یا عادی در زمینه بارش و نیز آب را بیان میکند(کردوانی).
یوجویچ[1] ( 1967 ) اظهار داشت که فقدان یک تعریف مختصر و مشخص از خشکسالی یکی از موانع اصلی بررسی موثر این پدیده است. بدلیل متغیرهای مختلفی که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در رخداد خشکسالی دخالت دارند،تعریف این واژه مشکل است و به همین دلیل تاکنون تعریف جامع و کاملی از خشکسالی عنوان نگردیده است. بررسیهای ویلهایت و گلانتز [2](1985) نشان داد که تا اوایل دهه 1980 بیش از 150 تعریف مختلف از خشکسالی در جهان وجودداشته است.
هاچکی(1959) خشکسالی را دورهای با هوای نامعمول خشک که به حد کافی با فقدان یا کمی آب به علت تعادل هیدرولوژیک روبروست تعریف میکند. بران و رادیر (1985) در گزارش سازمان هواشناسی جهان کاهش در مقدار بارندگی را کافی ندانسته وخشکسالی به عنوان یک رخداد مستمر و ناحیه ای با عدم دسترسی به آب طبیعی زیرزمینی می باشد. سابرامانیام (1967) هر یک از این متغیرها را از یکدیگر تفکیک نموده و تعریفی را ارایه مینماید. به نظر وی خشکسالی هواشناسی یک حالت بدون بارندگی برای دورهگستردهای است که درآن میبایست بارندگی براساس موقعیت و فصل اخذ شود، درحالی که کشاورزان آن را به عنوان کمبود آب برای محصول خود در نظر میگیرند، هیدرولوژیستها خشکسالی را به عنوان دورهای که با کمشدن جریانهای سطحی وتهیشدن مخازن آب زیرزمینی همراه است تلقی میکنند. اقتصاددانان خشکسالی را به عنوان دورهای که اقتصاد ناحیه را تحت تأثیر قرار میدهد تلقی میکنند(فرج زاده اصل،1374).
نگاهی به تعاریف مختلف این واژه از طرف محققین مشخص میکند که محققین مزبور بر اساس تخصص خود یا میزان توجه خود به متغیرهای آب و هوایی مانند بارش، دما، رطوبت نسبی، تبخیر و.....، یا متغیرهای کشاورزی مانند رطوبت خاک و شرایط تطبیق گونههای گیاهی ویا متغیرهای هیدرولوژیک مانند جریانهای سطحی و زیرزمینی ویا متغیرهای اقتصادی مانند محصولات کشاورزی ویا ترکیبی از این متغیرها مسئله را بررسی کرده اند. سازمان هواشناسی جهانی این متغیرها را به صورت ذیل بیان کرده است:
- بارش
- بارش با میانگین دما
- رطوبت خاک و متغیرهای میزان محصول
- شاخص های آب و هوایی و براوردهای تبخیر و تعرق
- تعاریف و اظهارات کلی
یکی از عمدهترین پارامترهایی که در تعریف خشکسالی استفاده میگردد بارش می باشد. بر این اساس، خشکسالی را در یک دوره زمانی با بارش کمتر از حد معمول همان منطقه تعریف میکنند.
[1]-Yevjevich
[2]- Bahlme&Mooley
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 225 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 43 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1 شاخص های جغرافیایی در توسعه پایدار فضایی شهر.. 19
2-1-1- عوامل جغرافیای طبیعی.. 19
2-1-2-عوامل جغرافیایی انسانی.. 28
2-2- رواناب.. 31
2-3- سیلاب.. 32
2-3-1-سیلاب شهری.. 32
2-3-2- سیل ناگهانی شهر.. 33
2-4- مهمترین خسارات سیل.. 33
2-5- عوامل موثر در بروز سیلاب.. 34
2-6- پیش بینی سیل.. 35
2-7- اهمیت پیش بینی وقوع سیل.. 36
2-8- فرایندایمن سازی.. 37
2-8-1 - توصیه های قبـل از بـروز سیل.. 37
2-8-2- توصیه های زمان بروز سیل.. 40
2-8-3 - راههای کمک در مقابل سیل.. 44
2-9- محاسبه حداکثر سیل محتمل.. 45
2-10- فراوانی سیلاب.. 45
2-11- دوره بازگشت سیلاب (سال).. 46
2-12- سدهای مخزنی.. 47
2-13- سیل بندها و گوره ها (Levees and flood walls).. 48
2-14- نگهداری سیل بندها.. 50
2-15- مخازن تاخیری.. 51
2-16- معابر شهری …………………………………………………………………………………………………………………52
2-1 شاخص های جغرافیایی در توسعه پایدار فضایی شهر
در رشد و توسعه شهر بصورت های گوناگون عوامل زیادی تاثیر گذار می باشند که از دید جغرافیایی ما میتوانیم عوامل زیادی را بررسی نماییم. عوامل جغرافیایی را می توانیم به دو دسته عوامل جغرافیایی طبیعی و انسانی دسته بندی کرده و بعد عنوان های آنها را بطور مجزا مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهیم.
2-1-1- عوامل جغرافیای طبیعی
- عوامل جغرافیای طبیعی عبارتند از (موقعیت جغرافیایی، شیب، توپوگرافی، اقلیم، خاک و آب، پوشش گیاهی، زمین شناسی).
- عوامل جغرافیایی انسانی (عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی اداری، عوامل اجتماعی؛ جمعیت، فعالیتهای عمرانی شهر و قوانین و مقررات مروبط به شهر) هر کدام را جداگانه مورد بررسی قرار میدهیم.
1- موقعیت جغرافیایی:
موقعیت جغرافیایی که شهر در آن استوار شده است سرآغاز شناخت جغرافیایی در محدوده محلی و ناحیه ای است که ما به کمک نقشه های متفاوت و به تبیین موقع و مکان جغرافیایی شهر پی می بریم.
موقعیت شهر با مجموعه ی داده های طبیعی و اقتصادی و انسانی موجود در فضای ناحیه ای که شهر در آن درست شده مشخص می شود. در قلمرو داده های طبیعی علاوه بر اهمیت گذرگاهی و معابر طبیعی مرز- تماس و برخورد دو ناحیه که از لحاظ مورفولوژیکی با هم مغایر هستند مورد توجه است. مقر و نشستگاه جغرافیایی شهر می تواند یکی از عوتمل توجیه کننده موقعیتی باشد که شهر از آن برخوردار است. مقر شهزر مکانی است که به مقتضای توپوگرافی محل به اشغال انسان ها در آمده و نطفه شهر از همان جا تکوین یافته و توسعه پیدا کرده است.
بنابراین انتخاب مکان و ارزیابی آن در رابطه با عوارض جغرافیایی محلی و محدود امکان پذیر است به علاوه در انتخاب مکان بیش از موقع جغرافیایی خواسته انسان و عمل انسانی است و اگر احیاناً مکان به طور اتفاقی برگزیده شود و همین انتخاب مکان به رغم آن که اتفاقی و یا بر مبنای فکر و اندیشه صورت گیرد توجیه کننده شرایط کنونی و آینده شهر است. انتخاب مکان جغرافیایی شهر و توسعه آن شرایط زمانی و ضرورت های تاریخی به ویژه امکانات تکنیکی نقش بسزایی دارد. چرا که در دوره تاریخی معین – عدم امکان دسترسی و دستیابی بر امکانات اقتصادی و تکنیکی مؤثر مکان جغرافیایی شهر بی حرکت و نازا و در دوره تاریخی دیگر به تبع بهره گیری از داده های اقتصادی و علمی و فنی رشد و توسعه شهر پویا خواهد شد. (فرید، 1384، ص 54)
به طور معمول هر شهر متأثر از شرایط و موقعیت استوار طبیعی ناحیه ای است که با آن در ارتباط است. در بیشتر موارد نقش آینده شهر ها با انتخاب مکان های ویژه طبیعی در نظر گرفته می شود به عنوان مثال شهر های نظامی با توپوگرافی محل یا رودخانه های اطراف هر کدام با توجه موقعیت جغرافیایی خاص خود برای اهدافی مشخص در نظر گرفته می شوند چون شناختن منطقه با مختصات جغرافیایی و عوارض طبیعی در سرنوشت و توسعه منطقه و شهر و رشد همه جانبه آن تأثیر بسزایی دارد.
بسیاری از صاحب نظران امور شهری به مساعدت موقعیت جغرافیایی برای پیدایش شهر ها تأکید داشتند در بسیاری از نواحی که موقعیت جغرافیایی مناسب بوده و باعث پیدایش کشاورزی و در آمد و افزایش جمعیّت و تقسیم کار و پیامد آن تمرکز قدرت و دیوان سالاری و ساخت مراکز دولتی و همه این ها نهایتاً منجر به پیدایش شهر و رونق آن شده است. ( شکوهی، 1371، ص 141 )
استقرار شهر ها در مرحله اول تحت تأثیر این موقعیت جغرافیایی و فضا های مجاور آن که عوامل زیادی از جمله شکل ناهمواری ها، کوه، دشت، رودخانه، جلگه و سواحل آن نقش تعیین کننده دارد به طوری که شکل گیری شهر ها از زمان پیدایش تحت تأثیر این عوامل طبیعی بوده است.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 311 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 58 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:.. 15
2-2- مبانی نظری:.. 22
2-2-1- توسعه:.. 22
2-2-2- مفهوم توسعه:.. 23
2-2-3- سیر تاریخی مفهوم توسعه:.. 25
2-2-4- توسعه از منظر صاحب نظران:.. 27
2-2-4-1- رستو:.. 27
2-2-4-2- دادلی سیرز:.. 27
2-2-4-3- مایکل تودارو:.. 28
2-2-5- توسعه شهری:.. 29
2-3- مشارکت:.. 30
2-3-1- مفهوم و معنای مشارکت.. 30
2-3-2- تاریخچه مشارکت:.. 33
2-3-3- طبقه بندی الگو های مشارکت:.. 37
2-3-4- سطوح و تکنیک های مشارکت.. 41
2-3-5- مراحل مشارکت.. 43
2-3-6- اشکال مشارکت: 44
2-3-7- گونه های مشارکت شهروندان:.. 46
2-3-8- مراحل تحول تاریخی مشارکت.. 49
2-3-9- الگوهای مشارکتی تجربه شده در دو دهه اخیر.. 50
2-3-10- مزایای مشارکت.. 52
2-3-11- موانع مشارکت:.. 53
2-3-12- ابعاد نظری مشارکت:.. 55
2-3-12-1- پارادایم واقعیت اجتماعی:.. 55
2-3-12-2- پارادایم تعریف اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم رفتار اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم ترکیبی:.. 57
2-3- 13- نظریه های مشارکت پذیری:.. 58
2-3-13-1- نظریه هانتیگتون ونلسون:.. 58
2-3-13-2- نظریه مشارکتی جان ترنر:.. 59
2-3-13-3- نظریه مشارکتی جیمز میجلی:.. 61
2-3-13-4- نظریه مشارکتی اسکات دیوید سون:.. 62
2-3-13-5- نظریه مشارکتی دیوید دریسکل:.. 63
2-3-14- ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدﻣﯽ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و توسعه ﺷﻬﺮی:.. 64
2-3-15- جمع بندی:.. 68
2-3-16- مدل مفهومی تحقیق: 69
در پیشینه تحقیق ابتدا به بررسی برخی تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع مورد مطالعه در ادامه مبانی نظری تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد.
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:
- بررسی نقش مشارکت شهروندان در مدیریت شهری با تاکید برطرح مدیریت محله ای (مطالعه موردی محله قلهک ناحیه ٥ منطقه ٣ شهرداری تهران) عنوان تحقیق غلامعلی پور و راشین بصیری است که در اولین همایش شهروندی و مدیریت محله ای ارائه گردیده است. این تحقیق با هدف بررسی میزان تمایل و مشارکت شهروندان در اداره امور محله قلهک و انجام فعالیت های مختلف فرهنگی، اجتماعی و رفاهی تدوین گردیده تا با استفاده از نتایج بدست آمده بتوان راهکارهای مناسب برای تحقق یافتن این امر در راستای مدیریت محلهای را بکار بست. با بهره گیری از پرسشنامه هایی که شامل ١٨ سوال می باشد مشخص شد که میزان اتفاق نظر افراد در ایجاد هویت بخشی، حفظ زیبا سازی و آثار قدیمی محله قلهک و تأثیر در کاهش آسیب های اجتماعی و ارتباط متقابل بین شهرداری و ساکنین و همچنین تمایل ساکنین قلهک در عضویت در کارگروهها بررسی شده است (غلامعلی پور و راشین بصیری، 1387: 87).
- تحلیلی بر سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری: (مطالعه موردی، منطقه ۴ شهر تبریز) توسط مسعود تقوایی ، رسول بابا نسب ، چمران موسوی انجام گرفته است. این تحقیق با هدف تحلیل سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و بر اساس یافته ها و نتایج یک بررسی میدانی از منطقه ۴ شهر تبریز تهیه شده است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی ونیز میدانی (پرسشنامه ای) و نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش مطالعه اسنادی- تحلیلی وپیمایشی بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. روشهای آماری مورد استفاده در این تحقیق کندال، رگرسیون چند متغیره واسپیرمن است. ودر نهایت ، از این پژوهش نتایج زیر بدست آمده است:
1- ارزیابی شهروندان از پیامدهای مشارکت مثبت بوده، بیشتر شهروندان معتقد بودند که می توانند با مشارکت در مدیریت شهری تاثیرگذار باشند. مطالعات به دست آمده نشان می دهد که بیشترین مشارکت، برگزاری مراسم و جشن های محلی وکمترین مشارکت مربوط به اطلاع رسانی مشکلات به مدیران شهری بوده است.
2- هر چه میزان رضایتمندی افراد از خدمات رسانی مدیران شهری بیشتر باشد به همان میزان تمایل به مشارکت در مدیریت شهری افزایش می یابد که این میزان مشارکت در محدوده مورد مطالعه ۴٢ درصد است.
3- مطالعات به دست آمده نشان می دهد که هر چه احساس مالکیت ، یعنی مدت زمان سکونت ونوع مالکیت (ملکی ) بیشتر باشد به همان اندازه مشارکت افزایش پیدا می کند.مطالعات صورت گرفته، نشان دهنده این است که در محدوده مورد مطالعه، احساس مالکیت تعیین کننده مشارکت در مدیریت شهری است.
4- واینکه وضعیت اقتصادی واجتماعی شهروندان بر مشارکت تعیین کننده است، که با بررسی متغیرهای اقتصادی واجتماعی مشخص شد با بهتر شدن وضعیت اقتصادی واجتماعی میزان مشارکت هم بالا می رود (تقوایی و همکاران، 1388: 101).
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 3299 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 57 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- مقدمه...................................................................................................................................................................9
2-2- تعاریف و مفاهیم.................................................................................................................................................9
2-2-1- تعریف سیستم حمل و نقل شهری.........................................................................................................9
2-2- 2- انواع سیستم های حمل و نقل عمومی شهری.................................................................................10
الف) مترو.................................................................................................................................................................10
ب) قطار سبک شهری.........................................................................................................................................10
ج) منوریل..............................................................................................................................................................11
د) تراموا................................................................................................................................................................12
ه) اتوبوس............................................................................................................................................................12
و) تاکسی و خودروهای شخصی.........................................................................................................................13
2-2-3- تعریف پایانه ها و ارتباط با سیستم حمل و نقل شهری...................................................................13
الف) مشخصات پایانه...............................................................................................................................................14
ب) عوامل ساخت پایانه ها..................................................................................................................................14
2-2-4- انواع پایانه ها ازنظر مقیاس........................................................................................................................15
2-2-5- انواع پایانه ها.................................................................................................................................................15
2-2-6- عملکرد پایانه ها............................................................................................................................................16
2-2-7- وظایف پایانه ها............................................................................................................................................17
2-2-8- مفهوم ایستگاه پایانه ای مترو و فضای جمعی آن.............................................................................17
الف) فضای تصمیم گیری......................................................................................................................................19
ب) فضاهای فرصت یا مکث...............................................................................................................................19
ج) فضاهای حرکتی..............................................................................................................................................19
2-2-9- مفهوم فضای عمومی و ابعاد اجتماعی آن..........................................................................................21
2-3- رویکردهای نظری....................................................................................................................................... 24
2-3- دیدگاه های نظری حمل و نقل درون شهری..........................................................................................24
2-3-1- نظریه های حمل و نقل شهری تا دهه 1910 .................................................................................24
2-3-2- نظریه های حمل و نقل شهری از 1920 تا 1970........................................................................26
2-3-3- نظریه های حمل و نقل شهری از 1980 تا کنون..........................................................................28
2-4- مدل ها و روش های تحقیق.........................................................................................................................30
2-4-1- بررسی الگوهای توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی......................................................................30
2-4-2- توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی....................................................................................................30
2-4-3- سیاست ها و اصول کلی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی.....................................................31
2-5- مکانیابی...............................................................................................................................................................33
2-5-1- معیارهای مکانیابی......................................................................................................................................33
2-5-2- مکانیابی ایستگاه های مترو.....................................................................................................................34
2-5-3- انواع ایستگاه های مترو و مکانیابی نقاط ...........................................................................................35
الف) ایستگا ه های انتهایی...............................................................................................................................35
ب) ایستگاه های اجباری................................................................................................................................35
ج) ایستگاه های میانی....................................................................................................................................35
2-6- اصول و برنامه ریزی درونی پایانه............................................................................................................ 36
الف) اصل جامعیت............................................................................................................................................... 36
ب) اصل سازگاری فضاها ، فعالیت ها و همجواری درونی.........................................................................36
ج) اصل ایمنی......................................................................................................................................................36
د) اصل امنیت.....................................................................................................................................................36
ه) اصل دسترسی آسان.....................................................................................................................................36
و) اصل تمرکز......................................................................................................................................................36
ی) خوانایی فضاهای پایانه...................................................................................................................................36
ن) سازگاری فعالیت پایانه با کاربری های اطراف..........................................................................................36
2-7- تجارب جهانی............................................................................................................................................... 37
2-7-1- معرفی پروژه های موفق مترو در جهان................................................................................................37
الف) متروی کوپنهاگ..............................................................................................................................................37
ب) متروی برلین....................................................................................................................................................37
پ) ام تی آر هنگ کنگ چین..........................................................................................................................38
ث) متروی نیویورک آمریکا.................................................................................................................................39
ج) متروی پاریس پاریس – فرانسه...................................................................................................................40
م) متروی لندن – انگلستان ..............................................................................................................................41
ن) متروی مسکو – روسیه..................................................................................................................................41
و)متروی دبی..........................................................................................................................................................44
ه) ایستگاه های مختلف استکهلم سوئد ........................................................................................................44
ی) ایستگاه بلوار فورموسا ـ کائوسیونگ، تایوان............................................................................................ 46
2-7-2- ابعاد اجتماعی در تجارب جهانی موفق...................................................................................................46
نتیجه گیری...................................................................................................................................................................47
2-1- مقدمه:
حرکت، عامل اصلی پویایی زندگی شهری و تداوم بخش کلیه فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی در سطح شهرها است. همچنین، حمل و نقل و زیرساخت های مرتبط با آن هم به صورت مستقیم و هم با واسطه بر توسعه کالبدی شهرها اثرگذار هستند ." حمل و نقل به راستی سازنده و شکننده شهرها میباشد " (clark,1957,240). مساله جابجایی افراد و کالاها همواره به عنوان یک مساله اساسی در شهرها مطرح بوده و نوآوری ها و سرمایه گذاریهای فراوانی در این راه انجام پذیرفته است اما بویژه پس از گسترش تولید و استفاده از وسایل نقلیه موتوری، به یکباره تحولاتی بنیادین هم در سرعت و هم گستردگی امکان ترابری در شهرها پدید آمد که به نوبه خود در تغییر ساختار شهرها و تمرکز جمعیت در آنها نقشی بسزا ایفا نمود.
همچنین، در آستانه هزاره سوم و با پیشرفت شتابنده فناوری ها و گسترش انواع وسایل ارتباطاتی بر دامنه تقاضای عمومی جهت جابجایی در شهرها افزوده شده است . در عین حال که با افزایش شهرنشینی و در نتیجه بالا رفتن ارزش زمین های درون شهرها، اختصاص سطوح کمتری به تسهیلات حمل و نقلی امکان پذیر گردیده و از این رو ضرورت اتخاذ راهکارهایی جدید جهت ترابری شهری بیش از پیش آشکار گردیده است.
2-2- تعاریف و مفاهیم :
2-2-1- تعریف سیستم حمل و نقل شهری : (ترابری)
ترابری انتقال انسان و کالاست از جایی به جای دیگر،این واژه ازپسوند ترا-به معنای فراسو و آنسو و واژه –بری از فعل بردن ساخته شده است.پیشوند ترا-از پیشوندهای کهن پارسی است که در پارسی باستان نیز همین گونه کاربرد را داشته است و هم معنی و هم ریشه با TRANS در انگلیسی است. ترابری از دید واژگانی به معنای بردن به آنسو دیگر است.(wikipedia)
سیستم حمل و نقل شهری : عبارتست از مجموعه منظمی از زیر ساختارهای به هم پیوسته که به منظور جابجایی مسافر و کالای مجاز همراه وی، جلب رضایت و خشنود سازی مسافر به ارائه خدمات به انسانها می پردازد.
ورودیهای سیستم شامل: مسافر، پرسنل و کارکنان ستادی و صف، منابع مالی، تجهیزات ثابت و متحرک(ناوگان، برق و تاسیسات، کنترل، علائم و مخابرات، خط، ابنیه و مسیر)، اطلاعات (جداول زمانی اعزامها، مالی، اداری، پرسنلی و .. ) می باشد. در حالیکه خروجی های سیستم در برگیرنده خدمات ارائه شده، اطلاعات (کمیت و کیفیت جابجایی مسافر، هزینه های صرفه جویی شده، هزینه بهره برداری و تعمیر و نگهداری و..) می باشد.
( محمد منتظری، مجید اداوی : بررسی مولفه های ترافیکی سیستمهای حمل و نقل شهری و عوامل موثر بر آن ،ص2)
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 311 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 58 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:.. 15
2-2- مبانی نظری:.. 22
2-2-1- توسعه:.. 22
2-2-2- مفهوم توسعه:.. 23
2-2-3- سیر تاریخی مفهوم توسعه:.. 25
2-2-4- توسعه از منظر صاحب نظران:.. 27
2-2-4-1- رستو:.. 27
2-2-4-2- دادلی سیرز:.. 27
2-2-4-3- مایکل تودارو:.. 28
2-2-5- توسعه شهری:.. 29
2-3- مشارکت:.. 30
2-3-1- مفهوم و معنای مشارکت.. 30
2-3-2- تاریخچه مشارکت:.. 33
2-3-3- طبقه بندی الگو های مشارکت:.. 37
2-3-4- سطوح و تکنیک های مشارکت.. 41
2-3-5- مراحل مشارکت.. 43
2-3-6- اشکال مشارکت: 44
2-3-7- گونه های مشارکت شهروندان:.. 46
2-3-8- مراحل تحول تاریخی مشارکت.. 49
2-3-9- الگوهای مشارکتی تجربه شده در دو دهه اخیر.. 50
2-3-10- مزایای مشارکت.. 52
2-3-11- موانع مشارکت:.. 53
2-3-12- ابعاد نظری مشارکت:.. 55
2-3-12-1- پارادایم واقعیت اجتماعی:.. 55
2-3-12-2- پارادایم تعریف اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم رفتار اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم ترکیبی:.. 57
2-3- 13- نظریه های مشارکت پذیری:.. 58
2-3-13-1- نظریه هانتیگتون ونلسون:.. 58
2-3-13-2- نظریه مشارکتی جان ترنر:.. 59
2-3-13-3- نظریه مشارکتی جیمز میجلی:.. 61
2-3-13-4- نظریه مشارکتی اسکات دیوید سون:.. 62
2-3-13-5- نظریه مشارکتی دیوید دریسکل:.. 63
2-3-14- ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدﻣﯽ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و توسعه ﺷﻬﺮی:.. 64
2-3-15- جمع بندی:.. 68
2-3-16- مدل مفهومی تحقیق: 69
در پیشینه تحقیق ابتدا به بررسی برخی تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع مورد مطالعه در ادامه مبانی نظری تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد.
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:
- بررسی نقش مشارکت شهروندان در مدیریت شهری با تاکید برطرح مدیریت محله ای (مطالعه موردی محله قلهک ناحیه ٥ منطقه ٣ شهرداری تهران) عنوان تحقیق غلامعلی پور و راشین بصیری است که در اولین همایش شهروندی و مدیریت محله ای ارائه گردیده است. این تحقیق با هدف بررسی میزان تمایل و مشارکت شهروندان در اداره امور محله قلهک و انجام فعالیت های مختلف فرهنگی، اجتماعی و رفاهی تدوین گردیده تا با استفاده از نتایج بدست آمده بتوان راهکارهای مناسب برای تحقق یافتن این امر در راستای مدیریت محلهای را بکار بست. با بهره گیری از پرسشنامه هایی که شامل ١٨ سوال می باشد مشخص شد که میزان اتفاق نظر افراد در ایجاد هویت بخشی، حفظ زیبا سازی و آثار قدیمی محله قلهک و تأثیر در کاهش آسیب های اجتماعی و ارتباط متقابل بین شهرداری و ساکنین و همچنین تمایل ساکنین قلهک در عضویت در کارگروهها بررسی شده است (غلامعلی پور و راشین بصیری، 1387: 87).
- تحلیلی بر سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری: (مطالعه موردی، منطقه ۴ شهر تبریز) توسط مسعود تقوایی ، رسول بابا نسب ، چمران موسوی انجام گرفته است. این تحقیق با هدف تحلیل سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و بر اساس یافته ها و نتایج یک بررسی میدانی از منطقه ۴ شهر تبریز تهیه شده است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی ونیز میدانی (پرسشنامه ای) و نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش مطالعه اسنادی- تحلیلی وپیمایشی بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. روشهای آماری مورد استفاده در این تحقیق کندال، رگرسیون چند متغیره واسپیرمن است. ودر نهایت ، از این پژوهش نتایج زیر بدست آمده است:
1- ارزیابی شهروندان از پیامدهای مشارکت مثبت بوده، بیشتر شهروندان معتقد بودند که می توانند با مشارکت در مدیریت شهری تاثیرگذار باشند. مطالعات به دست آمده نشان می دهد که بیشترین مشارکت، برگزاری مراسم و جشن های محلی وکمترین مشارکت مربوط به اطلاع رسانی مشکلات به مدیران شهری بوده است.
2- هر چه میزان رضایتمندی افراد از خدمات رسانی مدیران شهری بیشتر باشد به همان میزان تمایل به مشارکت در مدیریت شهری افزایش می یابد که این میزان مشارکت در محدوده مورد مطالعه ۴٢ درصد است.
3- مطالعات به دست آمده نشان می دهد که هر چه احساس مالکیت ، یعنی مدت زمان سکونت ونوع مالکیت (ملکی ) بیشتر باشد به همان اندازه مشارکت افزایش پیدا می کند.مطالعات صورت گرفته، نشان دهنده این است که در محدوده مورد مطالعه، احساس مالکیت تعیین کننده مشارکت در مدیریت شهری است.
4- واینکه وضعیت اقتصادی واجتماعی شهروندان بر مشارکت تعیین کننده است، که با بررسی متغیرهای اقتصادی واجتماعی مشخص شد با بهتر شدن وضعیت اقتصادی واجتماعی میزان مشارکت هم بالا می رود (تقوایی و همکاران، 1388: 101).
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 147 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 36 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
-1. تعاریف ومفاهیم مشارکت.......................... 24
2- 2 . انواع مشارکت بر حسب موضوع و قلمرو اجرایی ... 26
2- 2 - 1 . مشارکت اجتماعی ........................... 26
2- 2 - 2 . مشارکت اقتصادی ........................... 26
2- 2 - 3 . مشارکت سیاسی ............................. 27
2- 2 - 4 . مشارکت فرهنگی ............................ 27 2- 3 . الگوهای مشارکت.................................... 27
2- 3 - 1 . الگوهای مشارکت بر حسب نوع................. 28
2- 3 - 2 . الگوهای مشارکت بر حسب سطوح جغرافیایی...... 28
2- 3 - 3 . الگوهای مشارکت بر حسب کیفیت و همکاری ..... 29
2- 3 - 3 - 1 - . مشارکت طبیعی........................ 29
2 - 3 - 3 - 2 . مشارکت ارادی......................... 29 2- 3 - 3 - 3 . مشارکت خود به خودی ................... 29 2- 3 - 3 - 4 . مشارکت بر انگیخته..................... 29 2-4 . مشارکت و نقش آن در توسعه روستایی.............. 30 2 - 5 . مشارکت مسولیت پذیری........................ 31 2- 6 . ضرورت مشارکت در توسعه روستایی ............... 31 2 - 7 . قدرت و مشارکت .............................. 32 2 - 8 . مشارکت و پایداری اقتصاد روستایی ............ 34
2-9. مشارکت و کشاورزی پایدار........................ 35
2-10 . مشارکت اطلاعات محور............................ 36 2- 11 . فرایند مشارکت ............................... 37 2- 12 . پیش شرطهای ضروری برای مشارکت مردم ........... 37 2- 12 - 1 . وجود یک نظام مردمی ...................... 38 2- 12 - 2 . ایجاد روحیه دموکراسی و تصمیم گیری جمعی... 38 2- 12 - 3 . تمرکز زدایی.............................. 38 2 - 12 - 4 . واگذاری اختیار و قدرت تصمیم گیری به مردم 39 2- 12 - 5 . وجود رهبران قدرتمند محلی................. 39 2- 12 - 6 . وجود سنتهای فرهنگی و اجتماعی............. 40 2- 12 - 7 . پذیرش تنوع افکار در بین روستاییان........ 40 2- 12 - 8 . پذیرش سیستم های نظارتی از طرف مردم روستایی 41 2- 12 - 9 . قراردادن اطلاعات و آگهی های لازم در دسترس روستاییان 41 2- 13 . مشارکت و اعتماد اجتماعی...................... 41 2- 14 . ابزار مشارکت................................. 42
2 - 15 . نقاط قوت مشارکت مردمی در پیشبرد اهداف توسعه روستایی 44 2 - 16 . آثار مشارکت در مراحل مختلف برنامه ریز توسعه روستایی 45 2- 17 . موانع مشارکت................................. 46
2- 18 . نظریه های توسعه روستایی مشارکتی.............. 49
2-19 .روش تحقیق...................................... 52 2-20. تکنیک های تحقیق................................ 52
2-1.تعاریف ومفاهیم مشارکت
کلمه ی مشارکت معادل«participation»انگلیسی است. این کلمه از ریشهpartبه معنی قسمت، جزء وبخش گرفته شده است و به سهیم شدن درچیزی ویا گرفتن قسمتی از آن است (آریان پور، 1384،ص9).گاهی دو اصطلاحpartnershp، assocation، نیز معادل با اصطلاح مشارکت آورده می شود (, 1104 Oxford advanced learners).
مشارکت از نظر ریشه ی لغوی بر وزن مفاعله به معنای شرکت ارادی و داوطلبانه ی افراد برای انجام کاری می باشد. در لغت نامه ی دهخدا مشارکت مأخوذ از عربی شراکت و حصه داری و بهره برداری بوده مشارکت دادن را معادل شرکت دادن و شریک ساختن به کار گرفته است. در فرهنگ بزرگ دکتر انوری، مشارکت معادل شریک شدن و همکاری به کار رفته است.
از مشارکت تعاریف متفاوتی ارا ئه شده است و گاهاً به عمد تعابیر متفاوتی از آن ذکر کرده اند، زمانی مشارکت را از ا بعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و. .. ملاحظه کرده و گاهی نیز مشارکت را در اجرا مد نظر داشته و از مشارکت در تصمیم گیری، نظارت، ارزشیابی و پی گیری، حرفی به میان نمی آورند. در کشورهای جهان سوم به لحاظ وجود ساختار سیاسی متمرکز و اغلب حکومت های غیر مردمی، اگر هم بحثی از مشارکت به میان آمده، مشارکت دراجرا مدنظربوده است. ماننددوره ارباب -رعیتی، که تصمیمات اساسی را ارباب می گرفت و رعایا در قالب گروهی و یا به صورت بیگاری در اجرا فعال بودند (شاکری، 1380، ص29 ).
مشارکت وسیع در تصمیم گیری یکی از پیش نیازهای توسعه پایدار است وموجب مشروع بودن تصمیم ها، برنامه ها و پشتیبانی در اجرای آنها می شود. مشارکت به نوبه خود یک هدف است واصل اساسی برابری را برآورده می سازد و می تواند سبب وفاق در مورد آرمان بلند مدت وحرکت به سوی پایداری شود (زاهدی،1385، ص 52).
مشارکت اولاًسبب بهبود روابط مشارکت کنندگان می شود و اطلاعات مفیدی در رابطه با چالشهای محیطی برای برنامه ریزان فراهم می نماید. دوم،شناخت علت ( چالشها)، ضامن تأثیر دانش فنی وعقلانیت ابزاری برای قاعده مند کردن رفتار است و برنامه ای که بر این اساس به کار گرفته می شود نیازها را با فرآیند های اجتماعی منطبق می سازد(Leena,2008,p606 ). مشارکت به عنوان یک فرآیند اجتماعی، عام،جامع،چندبعدی وچند فرهنگی است که سعی دارد همه گروه های مردم را در مراحل توسعه شرکت دهد (کائوتری،1379،ص35).
مشارکت ایجاد فرصت هایی که همه ی اعضای یک اجتماع محلی و جامعه ی بزرگ تر را قادر به مشارکت فعال و موثر در فرآیند توسعه و بهره برداری از ثمرات و منا فع توسعه می نماید (قادری، 1383،ص 57).
مشارکت به عمل شرکت کردن و سهیم شدن در چیزی گفته می شود(finger&stich,2008,p654).
باستن چهار برداشت متفاوت از مفهوم مشارکت دارد :
1 ( مشارکت در معنای ساده بکار گیری نیروی انسانی است.
2 ( مشارکت اغلب به عنوان تلاش برای ترفیع خود ا تکایی تفسیر می شود.
3 ( رهیافت مشارکتی اغلب تکنیک وفن برای خلق روستای ایده ال است.
4 ( مشارکت به عنوان روش مدیریت پروژه بازتاب می شود (,p34 muraleedharan ,2008 ).
2-2. انواع مشارکت برحسب موضوع وقلمرو اجرایی
2-2-1. مشارکت اجتماعی
مشارکت کردن به معنای سهمی در چیزی یافتن و از آن سود بردن یا در گروهی شرکت جستن و بنابراین با آن همکاری داشتن است. به همین جهت از دیدگاه جامعه شناسی، باید بین مشارکت بعنوان حالت یا وضع (امر شرکت نمودن ) و مشارکت به عنوان عمل و تعهد (عمل مشارکت)تمیز قائل شد.مشارکت در معنای اول از تعلق به گروهی خاص و داشتن سهمی در هستی آن خبر می دهد ودر معنای دوم شرکت فعالانه در گروه را می رساند و به فعالیت اجتماعی انجام شده نظر دارد. مشارکت می تواند اشکال گوناگونی پیدا کند، نظیر همکاری، همیاری، همبستگی، انطباق، سازگاری، پذیرش، انقیاد، شیفتگی، ایفای نقش های اجتماعی و انجام وظایفی که با این نقش ها ملازمت دارند مبین مشارکت معمولی و ارتجالی گونه در حیات اجتماعی است. مشارکت اجتماعی در این صورت، عبارت از مشارکت کم وبیش آشکار در حیات اقتصادی، گذران اوقات فراغت، فرهنگ، قبول مسئولیت های سیاسی، مدنی و اجتماعی خواهد بود و در این صورت، میزان مشارکت اغلب شکلی از قدرت را مشخص می دارد. مشارکت اجتماعی، مفهومی است که مخصوصاً در جامعه شناسی کارکردی و گرایشهای موجود در آن مورد استفاده قرار گرفته است R.K.Merton,2005,p77) ).
2-2-2. مشارکت اقتصادی
مشارکت در امور مختلف، نقش مؤثری در کاهش فقر اقتصادی خواهد داشت( Lee&park,2011,p132)در یک تعریف جامع می توان گفت که مشارکت اقتصادی شامل تأثیرگذاری بر شیوه و پویش تولید به لحاظ روابط حاکم بر این پویش مادی تولید، برای رفع نیازهای مالی و افزایش تولید متمرکز است که در قبال مداخله و درگیر شدن افراد در نظام تصمیم گیری مربوط به تخصیص منابع اقتصادی و مشارکت در سیاست توسعه ای اقتصادی نمود پیدا می کند (غفاری، 1388،ص 27). بانک توسعه آفریقا درسال2012 به بررسی عوامل موثر دراقتصاد روستایی پرداخته است که براین اساس مشارکت بازاردر اقتصاد روستایی بک کانال مهم است که ازطریق آن اثرات اقتصادجهانی درمناطق روستایی می تواندتأثیرمثبت برکاهش فقراز طریق افزایش درآمدداشته باشد.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 92 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 50 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- مقدمه..... 28
2-2- مفهوم توریسم (گردشگری) 29
2-3- مفهوم توریست (گردشگر) 30
روستا و روستانشینی 31
2-3-1- تعریف روستا متناسب با گردشگری روستایی 32
2-4- تاریخچه گردشگری روستایی 34
2-5- توسعه و مفاهیم مرتبط با آن 35
2-5-1- تعریف توسعه 35
2-5-2- تعریف توسعه روستایی و اهداف آن 36
2-6- گردشگری روستایی 38
2-7- اقسام گردشگری روستایی 42
2-7-1- گردشگری کشاورزی 42
2-7-2- گردشگری سبز 42
2-7-3- اکوتوریسم (طبیعتگردی) 42
2-7-4- گردشگری غذایی 43
2-7-5- گردشگری ماجراجویانه 43
2-7-6- گردشگری به منظور دیدار از دوستان و آشنایان 44
2-7-7- گردشگری با انگیزه خاص 44
2-7-8- سایر فعالیتها و فرهنگ سنتی روستایی 45
2-8- علل توسعه گردشگری روستایی در دنیای مدرن 45
2-8-1- جذابیتهای بصری روستایی 46
2-8-2- شرایط اقلیمی و آب و هوای مطلوب روستاها 46
2-8-3- وجود چشمههای آب معدنی و آبدرمانی ومنابع گیاهی درمناطق روستایی 47
2-8-4- توسعه اقامتگاههای گردشگران در مناطق روستایی 47
2-8-5- سهولت دسترسی به روستاها 48
2-8-6- پدیده شهرگریزی 48
2-9- دیدگاههای مربوط به توسعه گردشگری روستایی 49
2-9-1- گردشگری روستایی به عنوان راهبردی برای توسعه روستایی 49
2-9-2- گردشگری روستایی به عنوان سیاستی برای بازساخت سکونتگاههای روستایی 49
2-9-3- گردشگری روستایی ابزاری برای توسعه پایدار و حفاظت از منابع طبیعی 50
2-10- اثرات و پیآمدهای گردشگری در نواحی روستایی 52
2-11- بعد اقتصادی گردشگری روستایی 53
2-12- بعد فرهنگی ـ اجتماعی گردشگری روستایی 56
2-12-1- پیآمدهای بالقوه مثبت فرهنگی ـ اجتماعی 57
2-12-2- پیآمدهای بالقوه منفی فرهنگی ـ اجتماعی 58
2-12-3- گردشگری مطلوب 59
2-13- بعد محیطی گردشگری روستایی 59
2-13-1- پیآمدهای بالقوه مثبت محیطی 60
2-13-2- پیآمدهای بالقوه منفی محیطی 61
2-13-3- گردشگری مطلوب 62
2-14- بعد کالبدی و فیزیکی گردشگری روستایی 63
2-14-1- پیآمدهای بالقوه مثبت کالبدی و فیزیکی 63
2-14-2- پیآمدهای بالقوه منفی 63
مقدمه
یکی از عرصه های تنوع بخشی اقتصاد کشور با توجه به گونه گونی محیطی و مزیت های نسبی موجود، توریسم (گردشگری) است. گردشگری امروزه در اغلب کشورهای جهان به ویژه جهان سوم، کلید اقتصاد به شمار می رود، تا جایی که در این کشورها گردشگری بیش از سایر برنامه های توسعه در اولویت قرار گرفته است.صنعت گردشگری امروزه به عنوان پول ساز ترین و پاک ترین صنعت در بهره برداری از منابع طبیعی محسوب میگردد. به طوری که در بسیاری از کشورها پایانه اصلی اقتصاد بر این اساس پایه گذاری شده است و حتی در برخی از کشورهای نفت خیز، درآمد حاصل از گردشگری جایگزین درآمد نفت شده است چراکه در دیدگاه کلی، آمار و ارقام حاصل از درآمد گردشگری در سطح جهانی چشم انداز روشنی را برای آینده این صنعت ترسیم و حکایت از رونق روزافزون این صنعت در جهان دارد. به طوری که طبق آمار سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال 2008، درآمد حاصل از گردشگری بین المللی رقمی معادل 944 میلیارد دلار بوده، و این رقم در سال 2020 به مرز 2000 میلیارد دلار خواهد رسید
آنچه در این مقوله از اهمیت اساسی برخوردار است، آنست که گردشگری با تمامی انواع و اشکالش، می رود تا به عنوان اولین فعالیت پیشتاز اقتصادی جهانی بدل گردد، که گردشگری روستایی نیز به عنوان یکی از مهمترین اشکال گردشگری، سهم برجسته ای را در این خصوص به خود اختصاص می دهد.به طور کلی گردشگری روستایی بخش عمده رشد ملی و بین المللی بازار گردشگری را تشکیل میدهد. گردشگری روستایی منبع با ارزش اشتغال زایی و ایجاد درآمدست و میتواند وسیله مهمی برای توسعه اجتماعی- اقتصادی جوامع روستایی باشد، و در بسیاری از کشورها، با سیاست های کشاورزی در ارتباط است و غالباً وسیله ای در جهت حمایت محیط زیست و فرهنگ روستایی میباشد و بنابراین میتواند نقشی اساسی در توسعه و حفظ روستا داشته باشد.
این فصل که مبتنی بر مطالعات و بررسیهای کتابخانهای است، ضمن تعریف مفاهیم گردشگری، گردشگری روستایی، عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری، به بررسیابعاد و پی آمدهای گردشگری روستایی از جمله تغییرات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی از دیدگاه صاحبنظران داخلی و خارجی میپردازد و سپس با بیان و تشریح اهمیت و ضرورت بررسی این اثرات در توسعه و برنامه ریزی گردشگری روستایی، روشها و عوامل مؤثر بر آن را مطرح مینماید.
چارچوب نظری تحقیق
علیرغم اجماع نظر مبنی بر ضرورت توسعه گردشگری در مناطق روستایی یکی از مسائلی که هنوز لازمه آن احساس میشود توجه به شدت و میزان توسعه گردشگری و اثرات احتمالی آن بر اقتصاد، بافت اجتماعی و کالبدی این مناطق است. به دلیل دشواری دسترسی و توسعه نیافتگی، مناطق روستایی دارای گزینههای محدودی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و کالبدی هستند (آبی لیو، 2005، ص 878). روشهای سنتی کسب مایحتاج زندگی که بر پایه محصولات کشاورزی است فقط به عنوان منبعی ابتدایی برای کسب درآمد در مناطق روستای محسوب میشود. برای تحزیک اقتصاد روستا، ضرورت یافتن جاگزینهایی برای منافع محلی احساس میشده است، با اثرات نسبی و اشتغالزایی که گردشگری داشته است، میتوان آن را به عنوان گزینهای مناسب برای ارتقاء کسب زندگی روستایی و محرکی برای ایجاد تغییرات مثبت در توزیع درآمد در مناطق محروم از مزایای اقتصادی و اجتماعی تلقی کرد (همان). گردشگری به تقویت اقتصاد روستا کمک کرده و نقشی مهم را در ایجاد ارزش افزوده تجاری برای محصولات محلی بازی میکند. معهذا، یکی از مسائلی که باید در گردشگری روستایی در نظر گرفت توجه به تاثیراتی است که توسعه این صنعت پردرآمد بر جنبههای مختلف زندگی روستانشینان برجای میگذارد. در اکثر موارد تحقیقاتی، صرفاَ زمینهها و راهکارهای مختلف برای توسعه این صنعت در مناطق روستایی و پتانسیلهای این مناطق در جذب گردشگر در نظر گرفته میشوند. این تحقیق، اما، به بررسی تاثیرات احتمالی توسعه گردشگری در بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ میپردازد. امروزه مبحث پایداری یکی از مسائل بسیار مهمی است که در طرحهای توسعه در نظر گرفته میشوند. در دهههای گذشته، توجه به اثرات گردشگری در تحقیقات و مطالعات توسعه گردشگری بیش از پیش بوده است. آنچه که مشخص است این است که گردشگری قابیلت و پتانسیل زیادی برای توسعه مناطق مختلف دارد. (جارکو سارینن، 2006، ص 1021).