دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 89 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
مبانی نظری تحقیق...................................... 12
2-1- مقدمه............................................ 12
2-2- فرآیند بارش...................................... 12
2-3- بارش و مشخصات آن................................. 13
2-3-1- تقسیم بندی بارش................................ 14
2-3-4-1- بارش همرفتی.................................. 15
2-3-4-2- بارش کوهستانی................................ 16
2-3-4-3- بارش سیکلونی................................. 17
2-3-2-اندازه گیری بارندگی............................. 17
2-4- مفهوم بارش سنگین................................. 17
2-5- عوامل و محل حدوث بارش سنگین...................... 18
2-6- انواع روشهای مطالعه بارش سنگین................... 19
2-7- بارندگی های یک روزه (24 ساعته).................. 21
2-8- متوسط بارندگی ماهانه............................. 22
2-9- بارندگی فصلی..................................... 22
2-10- فضای شهری...................................... 22
2- مبانی نظری تحقیق
2-1- مقدمه
بارندگی در سطح کره زمین دارای تغییرات مکانی و زمانی زیاد است. میانگین بارندگی در سطح کره زمین بین 700 تا 900 میلی متر در سال تخمین زده شده، ولی تغییرات بارندگی در دنیا به گونه ای است که برخی نواحی کره زمین در 20 سال متوالی هیچگونه بارندگی دریافت نمی کنند، در حالی که در بعضی نقاط دیگر مانند چراپونچی واقع در شمال خلیج بنگال سالانه در حدود 24600 میلی متر بارندگی دریافت می کند . اگر این مقدار را با میانگین بارندگی سالانه ایران که در حدود 240 میلی متر است مقایسه کنیم بارندگی ایران کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در سطح دنیاست( علیزاده، 1380 )
نحوه پراکندگی بارش بر روی زمین را عوامل بوجود آورنده آن، یعنی عامل صعود و منبع رطوبت تعیین میکند. در جایی که این دو عامل در کنار هم باشند حداکثر بارش رخ می دهد و در جایی که هیچ کدام از این عوامل موثر نباشد میزان بارش به حد اقل ممکن می رسد . از این رو کره زمین را ازنظر میزان بارش به سه ناحیه می توان تقسیم کرد که عبارتند از : نواحی پرباران، نواحی کم باران و نواحی با بارش متوسط(علیجانی و کاویانی، 137 )
2-2- فرآیند بارش
از لحاظ تعریف، بارش (Precipitation)، هر گونه رطوبت متراکمی است که به سطح زمین فرو می ریزد. بنابراین، فرآیند تراکم باید قبل از بارندگی صورت گیرد. معمولاً بارندگی، از انواع ابرها می بارد. اما ممکن است تمام ابرها ایجاد بارندگی نکنند. فقط وقتی قطرات آب، تکه های یخ و یا بلورهای آن آنقدر بزرگ میشوند که بر نیروهای شناوری و بالا دهنده ی قطرات آب در هوا فایق آینده بارندگی انجام می شود.
وقتی مقایسه ای بین اندازه ذرات ابری که باران ازآن می بارد یا ابری که ایجاد باران نمی کند به عمل میآید، متوجه می شویم فرآیند و یا فرآیندهایی وجود دارند که هنوز شناخته نشده اند. برای مثال، متوسط اندازه یک ذره ابر، که تخمین زده می شود در مدت 100 ثانیه متراکم شده باشد، 04/0 میلی متر است، و حداکثر اندازه یک ذره متراکم 2/0 میلی متر است. به هر حال، قطرات باران معمولی از 5/0 تا 4 میلی متر تغییر می کنند.
مساله مهم در فیزیک بارندگی این است که چرا بعضی از ابرها قطراتی به اندازه قطره باران درست می کنند و دیگر ابرها چنین کاری را ننمی کنند. اگرچه تراکم مستقیم سبب ایجاد قطرات بزرگ نمی شود، اما برخورد و همامیزی قطرات با یکدیگر قطرات بزرگی ر ابوجود می آورد. برخورد مکرر، قطراتی با اندازه باران ر اتشکیل می دهد. کارآرایی همامیزی در شکل 2-1 که سرعت رشد قطرات آب ر ادر حالت تراکم و همامیزی نشان می دهد مشخص شده است. پس از این که اندازه قطرات به 04/0 میلی متر رسید، رشد آنها بیشتر به علت همامیزی است تا تراکم. هنوز این سوال وجود دارد که چرا همامیزی در بعضی از ابرها اتفاق می افتد و در بعضی دیگر نه. جواب این سوال تا حدودی در شکل 2-1 نشان داده شده است. کمتر از یک حد آستانه (حدود 04/0 میلی متر) قطرات آن قدر کوچک هستند که بطور مداوم با یکدیگر ادغام نمیشوند. اما چرا بعضی از ابرها به این اندازه می رسند و بعضی دیگر نمی رسند؟ جواب این سوال در طبیعت و اندازه هسته های تراکم اولیه نهفته است. در مناطق حاره، که بیشتر سطوح آنها اقیانوس است، ذرات درشت نمک در هوا وجود دارد و قطرات باران در اطراف آنها تشکیل می گردد. این قطرات سپس با همامیزی درشت تر می شوند.
در عرض های جغرافیایی میانه و زیاد، ابرها ان قدر مرتفع هستند که درجه حرارت آنها در زیر نقطه انجماد است. در چنین ابرهایی قطرات کوچک آب و بلورهای یخ به صوزت توام وجود دارند(شکل 2-2). در این وضعیت چون فشار بخار آب بیشتر از فشار بخار یخ در همان درجه حرارت است لذا چنین به نظر می رسد که هوا از نظر قطرات آب در حالت اشباع، و از نظر بلورهای یخ در حالت فوق اشباع است. با توجه به این که بخار آب بتدریج در اطراف ذرات یخ انباشته می شود کم کم هوا از حالت اشباع خارج شده و قطرات کوچک آب شروع به تبخیر می کنند. این عمل آن قدر ادامه پیدا می کند تا تمام قطرات کوچک آب تیخیر شوند و یا آن که بلورهای یخ به قدری بزرگ شوند که از ابر خارج و به پایین سقوط نمایند. در طی سقوط، گرم و ذوب می شوند و به عنوان قطرات باران در می آیند که با همامیزی، درشت و درشت تر می شوند. این پدیده، که معمولاً در ابرهایی که دماهای آنها 10- تا 30- درجه سانتی گراد است به خوبی عمل می کند به نام پدیده برژرون (Bergeron) نام گذاری شده است ( برژرون دانشمند هواشناسی نروژی است که برای اولین بار این پدیده را توصیف نمود).
2-3- بارش و مشخصات آن
منظور از بارندگی، کلیه نزولات جوی است که به سطح زمین و ارد می شوند . تشکیل قطرات باران
یکی از پیچیده ترین پدیده های هواشناسی است . اگر هوا خالص می بود عمل تقطیر فقط زمانی
صورت می گرفت که هوا بیش از اندازه از بخار آب اشباع می بود، اما وجود ذرات ناخالص در هوا
اطلاق می شود، باعث می گردد تا در شرایط اشباع معمولی نیز (aerosol) که به آن هستک یا آئروسل
بخار آب در اطراف ذرات تقطیر شود.
اگر چه وجود رطوبت در اتمسفر برای ایجاد بارندگی الزامی است اما تنها این شرط کافی نیست .
معمولاً رطوبت در اکثر اوقات در اتمسفر وجود دارد ولی حتی در هوای ابری نیز ممکن است باران تشکیل نشود. بطور کلی برای ایجاد بارندگی سه شرط لازم است:
- وجود رطوبت
- وجود هسته های کوچک از اجسام جامد که عمل تقطیر در اطراف آن صورت گیرد.
- خنک شدن هوای مرطوب(صعود)
هر بارش دارای مشخصاتی است که عبارتند از:
الف- مدت بارندگی: فاصله زمانی بین شروع و خاتمه بارندگی را مدت بارش یا مدت بارندگی گویند که به 3 دسته کوتاه، متوسط و دراز مدت تقسیم بندی می شوند . دوام بارانهای کوتاه مدت کمتر از 6 ساعت، بارانهای متوسط مدت دوامی بین 6 تا 24 ساعت داشته و به بارانهائی دراز مدت گفته می شود که دوام آنها بیش از یک روز باشد.
ب- مقدار بارندگی: ارتفاع آب حاصل از بارندگی را در طول مدت بارش مقدار بارندگی گویند که برحسب میلی متر، سانتی متر و یا اینچ توصیف می شود.
ج- شدت بارندگی: شدت بارش عبارتند از مقدار بارندگی در واحد زمان که معمولاً برحسب میلی متر بر ساعت، میلی متر بر دقیقه و یا اینچ بر ساعت توصیف می شود.
د- فراوانی وقوع: منظور از فراوانی وقوع یک باران با مدت مشخص این است که در یک دوره زمانی معین چند بار می توان انتظار داشت که بارانی مشابه آن رخ دهد و گاهی به جای فراوانی وقوع از واژه دوره برگشت استفاده می شود.( علیزاده، 1376 )
بارندگی معرف میزان باران در مدت معین است. در آمریکا بارندگی بر حسب شدت باران به سه گروه زیر تقسیم می شوند که می توان در ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد.
باران سبک با شدت حداکثر 5/2 میلیمتر در ساعت
باران متوسط با شدت 8/2 تا 6/7 میلیمتر در ساعت
باران شدید با شدت بیش از 6/7 میلیمتر در ساعت
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 118 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 61 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1 ادبیات تحقیق 11
2-1-1 اهمیت و بررسی و مطالعة شهر و روستا 11
2-2- تعریف و مفهوم شهر 15
2-2- 1 مفهوم شهر از دیدگاه تاریخی 16
2-2-2 مفهوم شهر از دیدگاه اجتماعی 16
2-2-3 مفهوم شهر از دیدگاه اقتصادی 17
2-2-4 مفهوم شهر از دیدگاه آماری 17
2-2-5 مفهوم شهر از نظر نوع معیشت 19
2-2-6 مفهوم شهر از دیدگاه منظر خارجی و سیمای آن 19
2-2-7 مفهوم شهر از دیدگاه جغرافیایی 20
2-2-8 شهر و روستا و تقسیم کار 21
2-2-8–1 تمرکز و انزوا 22
2- 3 تعریف و مفهوم روستا 22
2-3-1 وحدت روستا 25
2-3-2 خصیصه های روستا 25
2-3-3 تعریف و مفهوم روستا از دیدگاه جغرافیایی 26
2-4 تفاوت های ساختاری بین شهر و روستا 27
2-5 تعریف حوزه و منطقه نفوذ 29
2-6 عوامل مؤثر در برقراری روابط شهر و روستا در ایران 31
2-7 نقش عوامل طبیعی در برقراری روابط شهر و روستا 32
2-8 نقش عوامل اقتصادی در برقراری روابط شهر و روستا 44
2-9 نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در برقراری روابط شهر و روستا 54
2-10 نقش عوامل سیاسی و اداری در برقراری روابط شهر و روستا 57
2-11 پیشینه تحقیق ...........................................................................................................................60
2-1 ادبیات تحقیق
2-1-1 اهمیت و بررسی و مطالعة شهر و روستا
مطالعه و بررسی روابط شهر و روستا به منظور درک مسائل شهرگرایی و پیدایش راه حل های مناسب جهت برقراری یک روند توسعة متعادل شهری و روستایی ضروری به نظر می رسد، انجام پژوهش هایی در این زمینه در مناطق شهری و روستایی ما را برای درک و فهم پدیدة واقعی که امروزه با آن موجه هستیم کمک خواهد کرد و از اختلاف شدید مزایای اقتصادی، اجتماعی شهر و روستا که در حال حاضر رو به افزایش است خواهد کاست.
شهرنشینی همیشه مسائل بنیادی و جنبی زیادی با خود همراه داشته است. این پدیدة زمان با ابعاد تاریخی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی که تجسم فضایی و تبلور فیزیکی حضور انسان در محیط است، امروزه به یکی از پیچیده ترین فضاهای کالبدی و عملکردی تبدیل شده و هر روز مسائل و پرسش های تازه ای را در ارتباط با علت وجود و مکانیسم حیات خود مطرح می سازد. اینکه شهرها چگونه پا می گیرند و براساس چه روابطی به حیات خود ادامه می دهند و نیروی محرکة پویایی عظیم آنها چیست و یا اینکه عوامل محیطی در مکان یابی آنها تا چه حد مؤثر بوده است و به زبانی ساده جاذبه های شهرنشینی در چه نهفته است، از جمله پرسش هایی است که تنها به طور جسته و گریخته مورد بررسی قرار گرفته و هنوز پاسخی درست و مبتنی بر یافته های علمی بدان داده نشده است.
در پیدایش و شکل گیری شهرهای شرقی در خاورمیانه به طور عام و ایران به طور خاص عوامل متعددی مانند عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی با اتکاء به شرایط مساعد محیط طبیعی و حوزه های نفوذ شهری که عمدتاً روستاها هستند، نقش مؤثری داشته است. در خاورمیانه مناطق مساعد طبیعی برای کشاورزی و سکونت یکجانشینی به واحدهای بزرگ و کوچک و یا نوارهای کاملاً باریک منحصر می شود در حالی که گستردگی فضاهای سکونتی و معیشتی در اروپا و حتی هندوستان و چین از ویژگی های چشمانداز جغرافیایی آنهاست، «به عقیدة ویرت که مطالعات وسیعی دربارة شهرهای شرقی دارد، حوزة نفوذ کشاورزی مربوط به شهرهای شرقی اغلب به مراتب مشخص تر از شهرهای اروپایی است، بسیاری از شهرها، مرکز یک محدودة معین طبیعی و جمعیتی اطراف خود هستند که پیرامون آنها را اراضی بایر، دیم زارها و یا بیابان ها در برگرفته است». «در ایران نیز فضاهای حیاتی عمدتاً در جایی شکل گرفته که یا بارندگی کافی داشته و یا اینکه امکان آبیاری از طریق روشهای سنتی یعنی قنات، چاه و چشمه برای تأمین آب وجود داشته است که ویتفوگل آن را با اصطلاح «تمدن آبی» برای مشرق زمین توصیف کرده است (رضوانی، 1381، ص3 ).
شهرهای شرقی واقع در مسیر کاروان ها بیشترین شهرت را در این رابطه کسب کرده اند. «البته درهیچ زمانی ضروریات زندگی این شهرها از جمله مواد خوراکی و آشامیدنی از طریق تجارت خارجی یاکاروان ها تأمین نمی شد بلکه برای تأمین این قبیل مواد به نواحی روستایی پیرامونشان متکی بودند (پیران و رضایی، 1368، به نقل، ص33)».
گروهی بر این باورند که شهر در وهلة اول مکان مرکزی مناطق روستایی کشاورزی اطراف خود است، وجه تمایز بنیادی شهرهای شرقی و مغرب زمین نیز در زمینة روابط آنها با حوزة نفوذ شهر است. «در شرایط عادی، شهرها در حوزه نفوذ مستقیم خود، چهار ارتباط مشخص تکرار شونده با روستاهای پیرامون خود برقرار می کنند. برخی از این ارتباط ها نقش برجسته ای دارند. انتقال مازاد کشاورزی از روستا به شهر، جابجایی ناپایدار نیروی انسانی از روستا به شهر، عرضه کالاهای مصرفی و انواع خدمات از شهر به روستا و جابجایی محدود و ناپایدار نیروی کار از شهر به روستا از مهمترین این ارتباطات است (رئیس دانا، 1379، ص29)».
در مورد شهرهای شرقی عقیده بر این است که این شهرها بیشتر گیرنده هستند تا دهنده. گرچه این پدیده از ویژگی های شهرهای شرقی است اما به این نکته نیز باید توجه کرد که در دوره های مختلف تاریخی، شهر در مشرق زمین به عنوان یک مرکز فعال سازماندهی و توانمند، بخشی از تحولات زمان را به حوزة نفوذ خود نیز انتقال داده است. مباحث این مناسبات اساسی، نظریه های سرمایه داری بهره وری را در ارتباط با عملکرد شهرهای شرقی تشکیل می دهند که سالها محور مباحث جغرافیایی به ویژه از دهة 1960 در مکتب جغرافیایی آلمان بوده است. پل سینجر معتقد است که برای درک مسئلة پیدایش شهر ابتدا باید تفاوت و رابطة شهر و روستا را بررسی کرد، وی می گوید روستا با اتکاء به طبیعت خویش خودکفاست. در صورتی که شهر به عنوان محل طبقة حاکم و مقر قدرت برای رفع نیازهای اولیة خود محتاج به روستاست و با اتکاء به پسکرانه و یا منطقه وابسته به خود رشد می کند. بررسی روابط شهر و روستا در گذشته نشان می دهد که این روابط چندجانبه بوده و کنش های متعدد و دوجانبه ای میان آنها وجود داشته است. از نقطه نظر فرهنگی تفاوت های زیادی میان شهر و روستا وجود داشته است، ضمن اینکه مشترکاتی نیز میان فرهنگ شهری و روستایی قابل تشخیص است. «همبستگی روستاییان با اهالی شهرها در اغلب موارد برپیوندهای مذهبی و فرقه ای استوار بوده و عوامل مذهبی همانگونه که باعث گروه بندی شهروندان دربرابرهم می شد، همکاری وهمبستگی اجتماعی آنان رانیزباروستاها فراهم می ساخت (سلطان زاده، 1365، ص232).
حکومتها در ابتدا به حفظ نظم و گرفتن مالیات و پاره ای امور دیگر می پرداختند. «با پیچیده تر شدن نظامهای اجتماعی و سیاسی کار حکومت ها هم، وسعت گرفت و تعدادی از وظایف دولت در مفهومی که امروزه می شناسیم بر عهده حکومت افتاد به طوری که رفع حوایج شهری براساس اصول و ضوابط معین کاری و تدوین چارچوب حقوقی آن از وظایف حکومت به شمار می آمد. در دوره ای که تفکیکی میان حکومت و دولت نبود هر چه به عقب برگردیم به قدرت حکومت افزوده شده و از اختیارات کارگزاران اجرایی (دولت) کاسته می شود»( قهاری، 1364، ص12). این وضعیت تا انقلاب مشروطیت ادامه داشت و با سست شدن جامعه فئودالی کم کم دولت در کنار حکومت شکل گرفت. «روی کار آمدن نظام متمرکز پهلوی تغییرات عمده ای را در نظام های سیاسی قبلی به وجود آورد. این دگرگونی ها برخلاف سنت دیرین نه بر اثر فشار نظامی بلکه به دنبال یک سلسله تاکتیک های سیاسی انجام گرفت و موجب تضعیف نظام های ایلی و قبیله ای شد، در مقابل، عناصر شهرنشین (تجار و پیشه وران) به لحاظ قدرت مالی و منزلت اجتماعی جای آنان را گرفتند (راهنمایی، 1369، ص25).
تصادفی نیست که «در جامعه قاجاریه در انقلاب مشروطیت حتی خوانین ایلات شرکت فعال و مستقیم داشته زیرا منزلت اجتماعی آنان به خطر افتاده بود و برای حفظ موقعیت و منزلت اجتماعی و حیثیت خانوادگی سعی و تلاش می کردند تا به سوی قدرت بخزند. از خصوصیات بارز این پدیده توسعه شهرنشینی و ازدیاد جمعیت و پیدایش گروه ها و طبقات جدید اجتماعی در شهرها بود». جریان تجدد و فرهنگ مآبی به خصوص پس از مشروطیت، اقتصاد سرمایهداری، انقلاب سنعتی و عناصر متعددی که به صورت زنجیروار به یکدیگر وابسته بودند نیز در تمام شئون اقتصادی و سیاسی، اجتماعی ایران رفته رفته اثرات خود را در روند شهرنشینی برجای نهاد و به صورت ناموزون توسعه فضایی و رشد سریع شهرها را موجب گردید. شهرهای بزرگ و متوسط ایران هم، صحنه ی درگیری ها و سازش های فرهنگی با غرب بودند و دگرگونی های فرهنگی در چشم انداز زیستی و فرهنگی آنها به خوبی مشهود است. از تغییراتی که در طول نیم قرن اخیر در شکل گیری و گسترش شهرهای ایران روی داده است این است که در جوار بافت سنتی شهرها، خیابان های جدید احداث شده اند و عرضه خدمات و کالاهای نوع غربی به تناوب در آنها دیده می شود. «تصمیمات و کنش های دولت نیز تأثیرات خود را به طرق مختلف بر سیمای شهر بر جای نهاد». به مرور که وظایف دولت ها بیشتر شده، کارهای جدیدی از جمله امور رفاهی شهرها را نیز به عهده گرفتند و شهرداری به صورت یک نهاد اداری و به عنوان یکی از سازمان های اجرایی نوپای دیگر به تشکیلات اداری افزوده شد. بدین ترتیب با افزایش جمعیت شهرها سازمان های اداری شکل گرفتند و هر یک در رابطه با وظایف خود در گسترش و شکل گیری شهرها ایفای نقش می نمودند.
دسته بندی | برنامه نویسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 151 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 103 |
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه
بخش اول : کلیات مبانی و تحول تاریخی جعل 1
فصل اول :
معنای لغوی و اصطلاحی جعل ، سابقه تاریخی و تعریف بزه جعل 2
گفتار اول : معنای لغوی و اصطلاحی بزه جعل 3
الف) معنای لغوی بزه جعل 3
ب) معنای اصطلاحی بزه جعل 3
گفتار دوم : سابقه تاریخی جعل 5
الف) سابقه تاریخی جعل در اسلام 5
ب) سابقه تاریخی جعل در حقوق ایران 6
1- دوران قدیم 6
2- دوران قبل انقلاب 7
3- دوران بعد از انقلاب 8
گفتار سوم : تعریف جعل از دیدگاه قانون و حقوقدانان 9
فصل دوم : انواع جعل و وجوه افتراق آنها 11
گفتار اول : جعل مادی 12
مصادیق جعل مادی : 12
1- خراشیدن و تراشیدن ، محو یا سیاه کردن 13
2- قلم بردن ، الحاق و اضافه کردن عبارتی در سند 13
3- الصاق متقلبانه سندی به سند دیگر 13
4- مقدم یا مؤخر نمودن تاریخ سند 13
5- ساختن نوشته یا سند 13
فهرست مطالب
عنوان صفحه
6- ساختن مهر و امضاء 14
گفتار دوم : جعل معنوی 15
مصادیق جعل معنوی : 16
1- تخریب موضوع و مفهوم سند 16
2- امر باطنی را صحیح جلوه دادن و یا امر صحیحی را باطل جلوه دادن 16
3- چیزی را که بدان اقرار نشده را قرار شده جلوه دادن 16
4- تغییر اسامی اشخاص توسط مامورین دولتی و دفاتر اسناد رسمی 17
5- تقدیم یا تاخیر سند یا ثبت سند نسبت با تاریخ حقیقی 17
وجه افتراق جعل مادی و جعل معنوی 18
فصل سوم : تعریف سند و انواع آن 19
گفتار اول : مفهوم سند و تعریف آن در حقوق ایران 20
گفتار دوم : انواع سند 21
الف) سند رسمی : 21
سند رسمی از نظر قانون ثبت 24
آثار سند رسمی در قانون ثبت : 25
1. معتبر بودن مقدمات و مندرجات سند رسمی 25
2. حدود و اعتبار اسناد رسمی 25
3. قدرت اجرائی اسناد رسمی 26
ب) تعریف سند عادی و اقسام آن : 28
1- اسناد عادی که افراد امضاء یا مهر نموده اند. 29
2- دفاتر تجاری : 29
الف. دفتر تجاری رسمی 29
ب. دفتر تجاری عادی 30
3- اسناد بازرگانی 31
4- نوشته های خصوصی افراد 31
فهرست مطالب
عنوان صفحه
بخش دوم : جعل در حقوق موضوعه 33
فصل اول : تحلیل ماده یکصد قانون ثبت اسناد 35
گفتار اول : عنصر قانونی 36
گفتار دوم : عنصر مادی : صورت های مختلف پیش بینی شده در ماده 100
قانون ثبت اسناد 38
الف) مرتکب جرم 38
ب) انواع عمل فیزیکی در ماده یکصد که می تواند جرم جعل در سند
رسمی را تحقق سازد. 40
1- اسناد مجعوله یا مزوره را ثبت کند. 40
2- سندی را بدون حضور اشخاص که مطابق قانون حضور داشته باشند
ثبت نمایند. 42
3- سندی را به اسم کسانی که آن معامله را نکرده اند ثبت کند. 46
4- تاریخ سند یا ثبت سندی را مقدم یا مؤخر در دفتر ثبت کند. 48
5- تمام یا قسمتی از دفاتر ثبت را معدوم یا مکتوم کند یا ورقی از آن دفاتر
را بکشد یا بوسیله متقلبانه دیگر ثبت سندی را از اعتبار و استفاده بیندازد. 50
6- اسناد انتقالی را با علم و عدم مالکیت انتقال دهنده ثبت کند. 54
7- سندی را که به طور وضوح سندیت نداشته و یا از سندیت افتاد ثبت کند. 55
ج) نتیجه عمل محرمانه یا رکن نتیجه (عنصر ضرر) 56
مفهوم ضرر 56
اقسام ضرر : 58
ضرر مادی 58
ضرر معنوی 58
ضرر اجتماعی 58
گفتار سوم : عنصر معنوی یا روانی (قصد متقلبانه) 60
گفتار چهارم : مجازات مرتکبین اعمال ماده یکصد قانون ثبت : 62
فهرست مطالب
عنوان صفحه
1- مجازات اصلی جعل اسناد رسمی 62
2- مجازات تبعی جعل اسناد رسمی 64
3- شروع به جرم در جعل اسناد رسمی 65
4- غیر قابل گذشت بودن و غیر قابل تعلیق بودن مجازات بزه جعل
اسناد رسمی 66
فصل دوم : جعل ارتکابی توسط شاغلین ثبت اسناد 68
گفتار اول : عنصر قانونی 71
گفتار دوم : عنصر مادی : 73
1- عمل مرتکب 73
2- موضوع جرم 73
3- رکن نتیجه 75
گفتار سوم : عنصر معنوی یا اخلاقی 77
گفتار چهارم : مجازات جرم صدور گواهی خلاف واقع 78
فصل سوم :
استثنائات قانونی راجع به صدور اسناد رسمی براساس اسناد عادی 79
گفتار اول : الزام به تنظیم سند رسمی با ارائه سند عادی و صدور حکم قضائی 81
گفتار دوم : پذیرش سند عادی به موجب قانون خاص به رغم ماده 22 قانون ثبت 87
گفتار سوم : تنظیم سند عادی انتقال به حکم قانون بدون ضرورت حضور مالک 93
نتیجه گیری و پیشنهادات 97
منابع و مآخذ 101
مقدمه
جرم جعل به ویژه، جعل اسناد را باید در زمره جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی تلقی کنیم اگرچه تمامی جرائم امنیت کشور و آسایش عمومی را خدشه دار می کنند ولی برخی از آنها همچون سرقت تحت عنوان جرائم علیه اموال و بعضی نیز مثل قتل تحت عنوان جرائم علیه اشخاص تقسیم بندی شده اند و برخی نیز تحت عنوان جرائم علیه مصالح عمومی کشور مورد مطالعه قرار می گیرند.
دلیل عمده آن اینست که : در برخی جرائم همچون جعل، جرم ارتکابی امنیت کشور و آسایش عمومی را روشن تر و ملموس تر از سایر جرائم خدشه دار می کند و به طور مستقیم حاکمیت ملی و آسایش جامعه را تهدید کرده و اعتماد عمومی را سلب می کنند، لذا این قبیل جرائم علیه آسایش عمومی محسوب می شوند.
جرم جعل اسناد به ویژه اسناد رسمی برخلاف جرائمی چون جاسوسی، شورش، سوء قصد به جان مقامات دولتی که مستقیماً با حاکمیت ملی برخورد می کنند و اساس و پایه های یک نظام را هدف قرار می دهند بیشتر با اموال مردم برخورد دارد، زیرا این جرم نقض حقوق مالکانه را مشتمل می باشند و آن را باید در زمره جرائم علیه اموال یا جرایم مالی بدانیم.
لیکن، چون این جرم (جعل اسناد) موجب سلب اعتماد مردم نسبت به صحّت اسناد و ایجاد نگرانی و اختلال در معاملات روابط بازرگانی و اداری گردیده و آسایش عمومی را به خطر انداخته و بنیانهای اقتصادی جامعه را متزلزل می سازد. از جرائم علیه آسایش عمومی محسوب شده است.
لذا به همین دلیل با واکنش شدید قانونگذار همراه است. زیرا اگر این جرم جنبه عمومی به خود گرفته و رایج گردد برای هیچ کس در روابط حقوقی اش تامین و تضمین وجود نخواهد داشت.
هر چند در حقوق و متون اسلامی مجازات اکثر جرائم از قبیل قتل و سرقت تعیین گردیده، لکن مجازات جرائم و تقلباتی از قبیل جعل به اجمال برگزار شده و مجازات آنها به نظر حاکم واگذار شده است.
قانونگذار ما به دلیل اهمیت و اعتباری که به اسناد رسمی داده برخی از افعال را که اصطلاحاً جعل نیستند در ماده 100 قانون ثبت تحت عنوان جعل آورده و برای مرتکبین مجازات جعل در اسناد رسمی را پیش بینی نموده است.
با پیشرفت علوم و فنون، جرم جعل نیز سیر تکاملی خود را طی کرده و جاعلین عمدتاً با وسایل پیشرفته و با دقت زیاد دست به جعل اسناد می زنند به همین علت کشف این جرائم روز به روز سخت تر و پیچیده تر گشته و به افراد ورزیده و کارشناس خبره و وسایل پیشرفته نیاز دارد.
اگرچه قانون ثبت اسناد املاک در کشور ما قدمتی هم پای قانون مدنی و قانون مجازات دارد ولی حقوق ثبت اسناد و املاک از لحاظ تحقیق و پژوهش در سطح پایین تری قرار دارد و به نظر می رسد، علت کم توجهی و بی مهری متولی آن ، یعنی سازمان ثبت اسناد و املاک می باشد. هرچند در سالهای اخیر اقداماتی اگرچه اندک از سوی سازمان مذکور برای تشویق به انجام کارهای تحقیقاتی صورت گرفته است. نبود واحدهای درسی در دانشگاه ها سبب شده که دانشجویان در سطوح مختلف دانشگاه کمتر به تحقیق در زمینه حقوق ثبت بپردازند. از طرفی نبود کادر تحصیل کرده مناسب در سازمان مذکور و عدم اطلاع آنها از موازین حقوقی مشکلات را دوچندان نموده است. بنابراین علت انتخاب موضوع (بررسی تحلیلی جرم جعل در قانون ثبت اسناد) که یکی از مسائل مهم و پیچیده، حقوق ثبت است و اهمیت فوق العاده ای در روابط عمومی مردم دارد و با توجه به مقتضیات کار بنده که انجام وظیفه در ثبت اسناد و املاک است، یکی از مسائل حقوق جزا و ثبت اسناد را انتخاب نمودم.
سوالاتی که در این تحقیق مطرح می شوند عبارتند از :
1 ) اساسی ترین چالش نظام عدالت کیفری در قبال جعل اسناد رسمی چیست؟
2 ) راهکار اساسی برون رفت نظام عدالت کیفری ایران در قالب فزاینده ی در ارتکاب جرم جعل در اسناد رسمی چیست؟
فرضیاتی که در پاسخ این سوالات مطرح می گردد به قرار ذیل است :
- به نظر می رسد عدم پیش بینی ساز و کارهای نظامند و قاطع جزایی در خصوص پیشگیری جعل در اسناد رسمی و نیز فقد ضمانت اجراهای موثر کیفری در قبال جرائم ارتکابی از اساسی ترین چالش های نظام عدالت کیفری ایران باشد.
- به نظر می رسد اصلاح و تغییر قوانین و آئین نامه های موجود مسئولیت پذیری کلیه کارکنان ادارات ثبت و دفاتر اسناد رسمی، عضویت ایران در اتحادیه بین المللی سردفتران از راهکارهای مهم جلوگیری از جعل سند رسمی باشد.
سابقه تحقیق
اگرچه تحقیق در زمینه جعل و استفاده از سند مجعول در حد لازم و قابل قبولی صورت گرفته اما در مورد جرائم ثبتی به ویژه در مورد بزه جعل در قانون ثبت اسناد و املاک تحقیق جامع و مانعی صورت گرفته و کاری که شایسته حقوق ثبت باشد از این حیث صورت نگرفته است. و فقط در کتاب اساتید دانشگاه در جرائم علیه آسایش در باب جعل به طور خیلی خلاصه به عنوان «جرم در حکم جعل آمده است». لذا شایسته است کاری در خور صورت گیرد.
روش تحقیق
روشی که در این مختصر برای حل مسائل و فروض اتخاذ شده، روش تجزیه و تحلیل می باشد یعنی اول مواد قانون مربوطه مورد مطالعه قرار می گیرد سپس نظریات علمای حقوق و آراء مختلف ارائه می گردد. هدف از این نگارش بیان نقاط قوت و ضعف آن در قانون مذکور می باشد.
رساله حاضر از دو بخش تشکیل شده که در بخش اول، ابتدا مبانی و تحول تاریخی جعل ثبتی تعریف و انواع آن، و سپس با بررسی سند عادی و رسمی و انواع بخش اول به پایان می رسد و در بخش دوم ماده یکصد و یکصد و سه قانون ثبت اسناد را بررسی تحلیلی خواهیم کرد و در پایان بخش مذکور استثنائات قانونی راجع به صدور اسناد رسمی بر اساس اسناد عادی را بررسی می کنیم.
فصل اول :
معنای لغوی و اصطلاحی جعل
سابقه تاریخی و تعریف بزه جعل
گفتار اول
معنای لغوی و اصطلاحی بزه جعل
الف ) معنای لغوی بزه جعل
کلمه جعل به فتح اول به معانی مختلف آمده است از جمله : ساختن، کردن، قرار دادن، نهادن، وضع کردن، زشتی را نیک گردانیدن، مبدل ساختن، دگرگون کردن، از حالتی به حالتی دیگر درآوردن، شرط نهادن، آفریدن[1] (جعل الله الظلمات)، تصور کردن (جعل الحق با طلا) و تزویر آمده است.
در انتشارات حقوقی اروپائی و احتمالاً بسیاری دیگر از کشورهای جهان برای جعل و تزویر از یک کلمه استفاده شده است، مثلاً در زبان فرانسه بزه جعل را Faux و در زبان انگلیسی Forgery گویند.[2]
ب ) معنای اصطلاحی بزه جعل
در معنای اصطلاحی جعل عبارت است از ساختن امری از روی قصد برخلاف واقع مانند جعل اسناد، جعل نسبت دروغین، پس جعل سندف شعبه ای از جعل است، جعل خود نوعی از غِش است.[3]
جعل معمولاً همراه با تزویر به کار می رود، تزویر که به معنی حلیه و تقلب و جلوه دادن موضوع خلاف واقعی است به صورت حقیقت، به عبارتی زینت دادن به دروغ آمده است.
ساختن خلاف واقع و یا تغییر حقیقت در مفاد و یا دست بردن در کلمات و یا ارقام و یا امضاء سند به هر کیفیت به منظور تغییر دادن آن به زبان حقوقی جعل و تزویر نامیده می شود.
پس جعل سند عبارتست از ساختن و نوشته یا چیز دیگر، مانند اسکناس برخلاف حقیقت یا ساختن مهر یا امضاء اشخاص دیگر یا غیررسمی یا به قصد قلب خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم و تأخیر تاریخ.
ارتباط بین مفهوم لغوی و اصطلاحی جعل
ارتباط معنی لغوی و اصطلاحی بزه جعل در حقوق کیفری از این جهت است که جاعل شخصاً یا مع الواسطه سندی را برخلاف حقیقت و واقعیت ایجاد می کند.
گفتار دوم
سابقه تاریخی جعل
الف ) سابقه تاریخی جعل در حقوق اسلام
اعراب قبل و مقارن با ظهور اسلام در آغاز قرن هفتم میلادی خط و زبان مخصوص خود را داشته اند. واژه جعل و هم خانواده های آن به طور تقریب 360 مرتبه در قرآن کریم به کار گرفته شده است.
جعل حدیث امری شایع در دوران اسلام، به ویژه بعد از رحلت پیامبر اسلام (ره) بوده است، که مشهورترین آنها چهارده تن بوده اند که در هنگام مجازات به جعل چهارهزار حدیث اعتراف نموده اند در قرآن کریم از جمله مواردی که از جعل سخن به میان آمده است، آیه 182 سوره بقره می باشد :
« فَمَن خافَ مِن مُوصٍ جَنَفاً اَو اَثماً فَاَ صلَح بَینَهُم فَلا اِثمَ عَلَیه اِن الله غَفورٌ رحیم ». «جِنف» تغییر حقیقت است بر حسب اشتباه و «اِثم» تغییر حقیقت است به طور عمد[4] به علاوه واژه های دیگری مانند قلب، بدل که مفهومی مشابه جعل دارند به دفعات در کلام الله مجید به کار گرفته شده اند. در حقوق جزای اسلام حکم خاص راجع به جعل وجود ندارد و از موارد مالانص فیه می باشد و مجازات آن بستگی به نظر حاکم است.
شهید اول در لمعه دمشیقه می گوید :
« لا مُحتالَ عَلَ الاموالِ بالرَّ سائِل الکاذِبَهِ بَل یُعَزَّرُ »[5]
یعنی کسی که با نیرنگ و نامه های جعلی اموال مردم را به چنگ می آوردند، تعزیر خواهد شد.
اکثر فقها بزه جعل را تحت عنوان کلی احتیال مورد بررسی قرار داده اند و برای آن مجازات تعزیر را قائلند.
ب ) سابقه تاریخی بزه جعل در حقوق ایران
سابقه تاریخی بزه جعل در حقوق ایران را باید در سه دوره بررسی کرد :
1 ) دوره قدیم ایران 2 ) دوره قبل از انقلاب 3 ) دوره بعد از انقلاب
1 ) سابقه تاریخی بزه جعل در حقوق قدیم ایران
در ایران باستان، عیلا میان نخستین قومی بودند که به تاسیس نظام حقوقی دست زدند و در سراسر قلمرو خود ترویج دارد قریب به سیصد لوح سنگی در شوش کشف شده است. در دوره هخامنشیان که نخستین اعلامیه حقوق بشر بر اصل آزادی ادیان و تکثر دینی تاکید دارد تدوین شده در دوره ساسانیان که منابع مهم حقوقی قضایی، چون کتاب ماتیکان هزار دستان که احکام دعاوی مربوط به مالکیت، وقف، زناشویی، قیمومت، ارث، طلاق، معاملات، قتل و سرقت را شرح داد مجموعه حقوقی عیسوبخت (ژزوبخت) از دانشمندان قرن هشتم میلادی تدوین کرده و آن را به زبان پهلوی براساس مجموعه حقوقی «ماتیکان داتستان» نوشته است، داشته است حکم جعل بیان نشده است.
ظاهراً اوستا نیز حکمی راجع به جعل بیان نکرده است در ایران باستان تنها مدرک حقوقی استلی است Stele که مربوط به پادشاه بابل حمورابی است (2123 – 2081 پ م)که پس از شکست عیلام به قدرت رسید و قوانین بابل معروف به قوانین حمورابی در عیلام معمول شد، این ستون سنگی قوانین پادشاه حمورابی به خط میخی حجاری گردیده است، این قانون مشتمل بر یکصد و شصت ماده است و حدود دوازده ماده آن قابل خواندن نیست که در زمینه های گوناگون حقوقی دارای احکام مفصل و پیشرفته حقوقی است.[6]
ماده پنج از بند سوم این قانون ناظر به یکی از شقوق جعلی است بدین عبارت:
« قاضی همین که رأی خود را داد و حکم صادر را مهر کرد دیگر نمی تواند از آن برگردد و اگر رأی خود را تغییر داد و یا از بین برد دوازده برابر مدعی به که از میان برده است محکوم می شود به علاوه از شغل و درجه خود الی الابد منفصل و هرگز نخواهد توانست در مقام قضا جلوس نماید. »
آنچه مسلم است جرمی که در ماده پنج از بند سوم قانون حمورابی ذکر شده است عبارت است از :
«جعل در حکم به وسیله خود قاضی صادر کننده حکم و مجازات آن جریمه نقدی است به میزان نامعین و انفصال ابد از خدمات قضائی» این ماده از لحاظ قدمت تاریخی در رابطه با جعل قابل ملاحظه است.
2 ) سابقه تاریخی جعل در دوره قبل از انقلاب
از زمان سلطه اعراب تا مشروطیت می توان گفت که هیچ گونه قانون مدون به صورت امروزی در ایران وجود نداشت و ایران فاقد دستگاه قضائی به صورت امروزی بوده است، امور قضائی غالباً به دست مذهبیون و نمایندگان آنها حل و فصل می شد. فقدان محاکم و قوانین مدون نتیجه ای به جزء ظلم و بی عدالتی نداشت تا اینکه مشروطیت قانون اساسی را تدوین کرد و در آن قانون تاسیس وزارت عدلیه و محاکم مختلف پیش بینی شد تا اینکه از سال 1299 فعالیت قانون گذاری شروع شد.
جرم جعل از سال 1304 با تصویب قانون مجازات عمومی به عنوان جرم وارد نظام کیفری ایران شد و قانونگذار از ماده 97 الی 113 متعرض آن شده است.[7]
جرم مذکور در قانون ثبت اسناد املاک مصوب 1310 در ماده 100 و 103 آن به عنوان جرم پیش بینی شده است.
3 ) سابقه تاریخی جعل بعد از انقلاب
بعد از انقلاب اسلامی در قانون تعزیرات مصوب 1362 ماده 20 الی 32 متعرض جرم جعل شده است در واقع ماده 97 ، قانون مجازات عمومی پس از انقلاب م ماده 20 قانون تعزیرات تغییر یافت ماده 20 قانون تعزیرات اشعار می دارد : «ساختن نوشته یا سند یا چیز دیگری برخلاف حقیقت یا ساختن مهر یا امضاء اشخاص رسمی یا غیررسمی یا به قصد تقلب خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق متقلبانه نوشته ای به نوشته دیگر یا به کاربردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر آن ».
پس قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات بازدارنده) در سال 1375 که قانونگذار به دنبال یک کاسه ای کردن قانون مجازات اسلامی بود جرم جعل از ماده 523 الی 542 را به خود اختصاص داد و ماده 20 قانون تعزیرات با تغییراتی جای خود را به ماده 523 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 داد.
علی الرغم تغییرات قانون مجازات اسلامی بعد از انقلاب و تحول آن، جرم جعل در قانون ثبت دچار تغییر و تحول نگردیده است و ماده 100 ، قانون ثبت اسناد و موارد هفتگانه آن به قوت خود باقی مانده است
گفتار سوم
تعریف جعل از دیدگاه قانون و حقوقدانان
جعل در اصطلاح حقوقی دارای یک معنای موسع و یک معنای مضیق است :
- معنای موّسع این کلمه معنائی است که از یک طرف شامل تزویر در اسناد است ( جعل اسناد به معنی اخص ) و از طرف دیگر شامل تمام قلب سازیها از قبیل ساختن سکه تقلبی و غیره می باشد.
منظور و مورد توجه ما از جعل در معنای مضیق آن است که جرم در نوشته یا سند می باشد.[8]
قانونگذار ایران از بزه جعل تعریفی ارائه نداده و به ارائه مصادیقی از انواع جعل پرداخته است. حکم ماده 523 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 این مطلب را به طور واضح بیان می کند. مرحوم دکتر ضیاء الدین پیمانی معتقد است :
«جعل عبارتست از قلب متقلبانه حقیقت در یک نوشته یا سند یا چیز دیگر با هدف اضرار به غیر به یکی از طرق مذکور در قانون ».[9]
دکتر ایرج گلدوزیان جعل را این چنین تعریف می کند :
«جعل و تزویر عبارتست از قلب متقلبانه حقیقت به زیان دیگری به یکی از طرق مذکور در قانون در یک سند یا نوشته یا چیز دیگر ».[10]
تعریف این دو حقوقدان کشورمان که در تعریف جعل به عنصر، قلب متقلبانه حقیقت به زیان دیگری تکیه نموده اند مورد انتقاد حقوقدانان دیگر قرار گرفته است.
دکتر میرصادقی جعل را چنین تعریف می کند :
«ساختن یا تغییر دادن آگاهانه نوشته یا سایر چیزهای مذکور در قانون به قصد جا زدن آنها به عنوان اصل برای استفاده خود یا دیگری و به ضرر غیر ».[11]
این استاد دانشگاه در توجیه تعریف خود از جعل ، بیان می دارد که تعریف مذکور می تواند تمامی مصادیق مذکور در ماده 523 قانون مجازات اسلامی را دربر گیرد.
تعریف جرم جعل اگر بر پایه این باشد که همه مصادیق مذکور در ماده 523 قانون مذکور را دربر گیرد؛ با این حال اگر ماده مذکور دستخوش تحول گردد و به آن مصادیق دیگری از سوی قانونگذار اضافه گردد ، آیا تعریف فوق از جعل ناقص نخواهد بود؟ لذا باید یک تعریف جامع و مانعی را ارائه داد.
برای تعریف جرم جعل باید به عناصر اصلی ذیل توجه کرد :
1 ) ساختن نوشته یا هر چیز دیگر برخلاف حقیقت (تغییر حقیقت در یک نوشته) ؛
2 ) امکان یا احتمال ورود ضرر به غیر (هر چند که تحقق ضرر شرط وقوع جرم نیست) ؛
3 ) قصد متقلبانه.
گارسون معتقد است[12] که در تعریف جعل سند باید شرایط ذیل باشد :
الف ) باید قلب حقیقت شده باشد ؛
ب ) این قلب حقیقت نسبت به یک نوشته صورت گرفته باشد ؛
ج ) به یکی از کیفیات پیش بینی شده در قانون ارتکاب شود ؛
د ) طبعاً موجب خسارت باشد ؛
س ) با قصد متقلبانه اقدام به جعل کرده باشد.
با درنظر گرفتن تعاریف علمای حقوق می توان جعل را چنین تعریف کرد :
«جعل سند عبارتست از ساختن نوشته یا سند یا چیز دیگر به خلاف واقع توأم با سوء نیت به یکی از طرق مذکور در قانون به نحویکه قابل اضرار به غیر باشد».
فصل دوم :
انواع جعل و وجوه افتراق آنه
گفتار اول
جعل مادی
حقوقدانان ایران معمولاً جعل را به مادی و معنوی تقسیم بندی می کنند ، دکتر جعفری لنگرودی جعل مادی را این گونه تعریف می کند :
«جعل مادی عبارتست از قلب حقیقت به وسیله دخل و تصرف در سندی مانند خراشیدن، تراشیدن ، استعمال مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن یا جعل امضاء کسی »[13]
عده ای از حقوقدانان کیفری معتقدند : جعل مادی آن است که در ظاهر و صورت نوشته یا سند و غیره خدشه وارد می شود.[14]
در مقابل عده ای دیگر معتقدند جعل مادی است، وقتی که قلب حقیقت به صورت فیزیکی انجام شود و در نوشته از خود آثار و علائم حسی و ملموس باقی گذارد و غالباً به وسیله کارشناس قابل تشخیص است.[15]
دکتر گلدوزیان معتقد است : «جعل مادی عبارتست از تحریف حقیقت با عملی مادی ضمن باقی ماندن اثر خارجی مادی جعل در نوشته یا سند و غیر آن ».[16]
پس جعل مادی یعنی تحریک و تقلب در نوشته به صورت مادی و دارای آثار مجسم و عینی باشد و لازمه این تغییر آن است که اولاً نوشته وسند قبلاً باشد ثانیاً در آن سند ، افعالی همچون، خراشیدن، تراشیدن حذف کلمات، اضافه یا الحاق یا محو یا اثبات صورت گرفته باشد.
از مصادیق و صورجعل مادی می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
- خراشیدن، تراشیدن، محو کردن یا سیاه کردن قسمتی از نوشته و قلم بودن در آن ؛
- ساختن نوشته یا سند برخلاف حقیقت ، ساختن مهر و امضاء، به کاربردن مهر دیگری بدون اجازه الصاق متقلبانه نوشته ای به نوشته دیگر ؛
تقدیم یا تأخیر سند نسبت به تاریخ حقیقی ما به اختصار هر یک از آنها را ذیلاً به طور مجزا توضیح می دهیم :
1 ) خراشیدن ، تراشیدن ، محو یا سیاه کردن قسمتی از نوشته :
خراشیدن شامل از بین بردن یک جزء از کلمه است در سند یا نوشته ، مثلاً 300 میلیون ریال را به 200 میلیون ریال تبدیل کند و تراشیدن شامل از بین بردن تمام کلمه است مثلاً از بین بردن نام یکی از شرکاء. محو عبارت است از پاک نمودن از بین بردن جمله، کلمه یا حرف یا عدد در یک نوشته به گونه ای که نتوان به آن پی برد.
2 ) قلم بردن ، الحاق و اضافه کردن عبارتی در سند :
اضافه کردن رقم یا حروف یا کلمه ای را در متن یا حاشیه سند یا نوشته ای را الحاق گویند که این الحاق ممکن است تغییر رقم یا حروف باشد یا الحاق در محل تراشیدگی و خراشیدگی باشد یا الحاق کلمات یا سطر در بین سطر یا در خاتمه.
3 ) الصاق متقلبانه سندی به سند دیگر :
مونتاژ اسناد و نوشته ها به هم دیگر به طور متقلبانه را گویند.
4 ) مقدم یا مؤخر نمودن تاریخ سند :
نوع دیگر از انواع جعل مادی مقدم یا مؤخر نمودن تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی و واقعی آن است.
5 ) ساختن نوشته یا سند :
مقصود از ساختن این است که هیچ گونه سابقه قبلی از نوشته یا سند نباشد و ترکیب آن از ابتدا تا انتها که شامل خط و امضاء هر دو می شود.
6) ساختن مهر و امضاء :
در اینجا جاعل به سند کار ندارد بلکه امضاء یا مهر شخص صاحب سند را جعل می کند
گفتار دوم
جعل معنوی
جعل معنوی که از آن به عنوان جعل مفادی نیز یاد شده است یکی از صور جعل می باشد و آن عبارت است از تغییر حقیقت از حیث معنی و مفهوم نوشته به نحویکه به طور کلی آثاری از تبدیل و تغییر کلمات نوشته ظاهراً محسوس نباشد و هیچ گونه آثار مادی آشکاری از خود به جای نگذارد. دکتر جعفری لنگرودی معتقد است که جعل معنوی :
« قلب حقیقت در مدلول سند بدون استمداد از عمل مادی مانند الصاق عکس دیگری به جای عکس صاحب کارت ورود جلسه امتحان و امتحان دادن به جای او یا ترک فعل مانند اینکه حسابداری برخی از عوائد و اصله را عملاً ننویسد و بنمایاند که واقع همان است که نوشته است . »[17]
عده ای جعل معنوی را این گونه تعریف نموده اند :
«جعل معنوی عبارتست از قلب حقیقت در ذهن و انعکاس حقیقت قلب شده در ذهن به عالم واقع یا خارج از ذهن ».[18]
پس جعل معنوی (مفادی) ، تزویر در مفاد و مفهوم نوشته است بدون اینکه ظاهراً در کلمات و جملات و عبارات سند (شکل مادی) تحریف و تغییری به عمل آمده باشد ، در حالیکه عملاً موضوع سند و شرایط انعقاد آن دستخوش تغییر و انقلاب قرار گرفته است.
این دگرگونی می تواند صورت های مختلفی داشته باشد که ما به برخی از آنها اشاره می کنیم :
تحریف موضوع و مفاد سند، امری را که بدان اقرار نشده، اقرار جلوه دادن، امر باطلی را صحیح یا صحیحی را باطل جلوه دادن، تغییر اسامی اشخاص توسط مأمورین صلاحیتدار دولتی یا دفاتر اسناد رسمی تقدیم یا تأخیر تاریخ سند یا ثبت سند نسبت به تاریخ حقیقی.
مصادیق جعل معنوی :
1 ) تحریف موضوع یا مفاد سند
مثلاً سردفتری برخلاف واقع تصدیق می کند که ثمن معامله با حضور او پرداخت شده یا سردفتری رضایت یکی از متعاملین را به دروغ تصدیق می نماید یا تنظیم کننده سند به نقل از شخص بی سواد، تعهدی خلاف واقع می نویسد چنان که متعهد اقرار می کند هزار تومان بدهکار است ولی نویسنده آن را ده هزار تومان قید می کند.
2 ) امری را که بدان اقرار نشده، اقرار جلوه دادن
پس از تصویب ماده 147 و 148 ، اصلاحی قانون ثبت که بعد از آن به راحتی می توان سند عادی را به سند مالکیت تبدیل نمود در عمل مشاهده می شود که اشخاص برای گرفتن سند رسمی از این طریق باید از مالکین پلاک ثبتی تصرفی خود در جلسه هیأت حل اختلاف مادتین مذکور حاضر نمایند و این مالکین در جلسه حاضر شده و مقداری از مالکیت مشاعی خود را در همان هیأت به متقاضی واگذار می کنند ، چون غالباً صورت جلسه هیأت توسط دبیر هیأت نوشته می شود، بعضاً متقاضی در بیرون مالک مشاعی را با این فرض که شما فقط شهادت می دهید این زمین مال من است به جلسه هیأت می آورند ولی در واقع مالک مشاعی اقرار می کند که از مالکیت وی مقداری کسر و به نام متقاضی سند صادر شود. در این حالت کارمند ثبت در واقع امری که بدان اقرار نشده، اقرار شده جلوه داده است، البته در این فرض تنظیم کننده صورت جلسه باید علم و آگاهی داشته باشد.
3 ) امر باطلی را صحیح یا صحیحی را باطل جلوه دادن
چنانچه سردفتری به استناد وکالت نامه شخصی که موکلش فوت نموده و از این موضوع آگاهی داشته باشد، سندی را تنظیم نماید در واقع امر باطلی را صحیح جلوه داده است در عمل این مورد نیز یکی از موضوعات مبتلا به ثبت اسناد و املاک می باشد.
دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 267 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 79 |
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : 1
مقدمه 2
بیان مسأله 4
اهمیت و ضرورت تحقیق 5
اهداف تحقیق 7
فرضیه های تحقیق 7
متغیرهای تحقیق 7
تعاریف عملیاتی و نظریة واژه ها در مفاهیم 8
فصل دوم : 9
هیجان 10
تعریف هیجان 10
مناطق مهم مغز در رشد هیجان 13
هوش هیجانی 13
مدل توانایی هوش هیجانی 16
هوش هیجانی و شخصیت 25
عواطف در متون نظریات شخصیت 27
فهرست مطالب
عنوان صفحه
هیجان و آسیب شناسی 30
رابطه هیجان ، شناخت و رفتار 33
هوش هیجانی و سلامت روانی 35
دیدگاههای مایر و سالوی در آموزش هوش هیجانی 41
اکتساب هوش هیجانی 42
انواع هیجانات اساسی 45
تحقیقات انجام شده در خارج 46
فصل سوم : 51
جامعه مورد مطالعه 52
حجم نمونه 52
روش نمونه گیری 52
ابزار اندازه گیری در تحقیق 53
روش تحقیق 54
روش آماری مربوط به فرضیه ها 55
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل چهارم : 56
نمرات خام آزمودنیها از آزمون هوش هیجانی و سلامت عمومی در رابطه با فرضیه دانان 57
تجزیه و تحلیل داده ها 65
فصل پنجم : 74
بحث و نتیجه گیری 75
پیشنهادات 78
محدودیت ها 78
منابع و مآخذ 79
فصل اول :
کلیات تحقیق
مقدمه
بیان مسأله
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف تحقیق
زمینه های تحقیق
واژه ها و متغیرهای تحقیق
تعاریف عملیاتی واژه ها و مفاهیم
مقدمه :
طرفداران اصلی روان شناسی انسان گرایانه در این دهه گوردن آلبورت ، آبراهام مازلودکارل راجرز عقیده دارند که یکی از احتیاجات ضروری و مبهرم انسان این است که نسبت به خودش احساس خوبی داشته باشد هیجان های خود را مستقیماً تجربه نماید و از نظر هیجانی رشد کند .
در حیطه روان شناسی اندیشمندان بزرگ از طرفی به علت شناسی دردهای روانی انسان و از طرف دیگر به طرح روش هایی برای بهره مندی انسان از ظرفیت کامل خود در جهت سلامت عمومی پرداخته اند که همه در جای متبول و هریک تکامل بخش و یا حداقل مپوش نظریه های خود بوده است . فروید به عنوان چهره ی معروف ، روان شناسی نیروی اول معتقد است هسترمرکزی روان نژندی یانوردتیک اضطراب است . اضطراب یک ترس درونی شده است ترس از اینکه مبادا تجارب دردآور گذشته یادآوری شوند . (شفیع آبادی و ناصری 1384) .
هدف از رمان درمانی در این دیدگاه ایجاد سلامت عمومی است . سلامت عمومی دو جنبه دارد یکی هدف از آن سازگاری با محیط بیرونی دیگری سازش با محیط درونی ، محیط مجموعه عوامل و امکاناتی است که مراجعه می تواند از آن میان برای توسعة توانایی های خود به منزلة یک انسان آزاده دست به انتخاب بزند (با باترسون 1996 به نقل از شفیع آبادی 1383) .
در سراسر جریان روانکاری در درجة اول بر روشن سازش احساسات و عواطف تأکید می کند این احساسات شامل ، اضطراب ، خصومت وعشق و رنجش و ... و امثال اینها می شود به مرور که احساسات روشن تر می شوند . دفاعهای که آنها را از نظر به دور می دارند نیز واضح تر می شوند و به مرور که مراجع پذیرش بیشتری را از جانب درمانگه احساس می کند . عشق علاقه او به خودش افزایش می یابد ، می تواند احساسات خود را تحمل کند و از دست زدن به دفاع هایی که دیگر برای کنترل احساسات لزومی ندارد ، بپرهیزد (شفیع آبادی ـ 1384) .
به عقیده مازلو (1970) بزرگترین کشف فروید این است که علت عمده بیماریهای روانی به ترس از دانش درباره خویشتن ، درباره هیجان ها ، تکانش ها ، خاطرات ، استعداد ها و ... بطور کلی این نوع ترس دفاعی است به این مفهوم که نوعی حمایت از عزت نفس ما و از عشق و احترام ما به خودمان به شمار می رود ما گرایش داریم که از هر نوع دانشی که بتواند باعث شودکه خودمان بدمان بیاید یا احساس حقارت کنیم . (مازسو ترجمه رضوانی ـ 1379) .
بیان مسأله :
به این ترتیب هیجان که سال ها ارزش محوری خود را از دست داده بود و در سلامت انسان هیچ جایی برای این عنصر اساسی به رسمیت شناخته نمی شد و برعکس تمام مرکزیت دیدگاههای متفاوت را مسأله شناخت تشکیل می داد . دوباره در یک سلسله تغییر و تحولات نظریه ها به عنوان عنصر اساسی قابل توجه علت شناسی رفتارهای انسان از جمله موفقیت ها و شکست ها که سال ها به هوش عقلانی نسبت داده می شد ، مطرح شد سنجش هوش هیجانی جهت آماده ساختن افراد جامعه برای مازهزار توی پیچیده زندگی تأکید ورزید وی توضیح داد که هوش هیجانی توانایی هایی با خود به همراه دارد مثل توانایی برای برانگیختگی خود پایداری در مواقع شکست ، توانایی نظم بخشیدن به حالت های روحی و خلق وخوی و توانایی اصرار و ندیدن و امیدواری . به این ترتیب این نظریه معتقد است آنچه که می تواند پیش بینی کننده موفقیت و سلامت روانی فرد در آینده باشد توانایی هوش هیجانی است است تفاوت ویژه ای که امیدوار کننده نیست می باشد . این است که هوش تحصیلی به عنوان یک صفت تقریباً لاتغییر شناخته شده است و حال آنکه هوش هیجانی از دیدگاه مفسران می تواند بر سلامت روانی و عمومی فرد تأثیر مثبت داشته باشد با توجه به اهمیت مسئله سلامت روان در اثر حاضر و بررسی آمار روز افزون مراجعه کنندگان بر مراکز مشاوره در ارتباط با اختلال های روانی در روابط بین فردی در ایران از یک سو و از سوی دیگر براساس قرائن و شواهدی که نشان دهندة امکان ارتقاء هوش هیجانی از طریق آموزش های ویژه می باشد و همچنین خلأ تحقیقاتی موجود محقق را بر آن داشت که پژوهشی در راستای این پژوهشی انجام دهد که آیا آموزش مؤلفه های هوش هیجانی می تواند سلامت عمومی فرد را افزایش دهد .
اهمیت و ضرورت تحقیق :
قضاوت دربارة ارزش چیزهای کوچک یا بزرگ بستگی به جنسی دارد که آن چیزها در ما ایجاد می کنند در جایی ممکن است چیزی و در نتیجه عقیده ای که راجع به آن داریم اندیشمند قلمداد کنیم و این خود به این خاطر است که خود آن عقیده در حقیقت با یم احساس در رابطه بوده است اما اگر ما به طور رادیکالی خالی از احساس باشیم و اگر عقاید تنها چیزهایی بودند که ذهن ما می توانست به آنها باشد ما به یک باره می بایست تمام چیزهایی را که دوست داریم یا نداریم از دست بدهیم و دیگر برای اشاره به موقعیت یا تجربه ای که در زندگی با عنوان موقعیت یا تجربه ای ارزشمند و با اهمیت تر از بقیة تجربیات است توانایی نداشته ایم در حال حاضر آن چیزی که انسانها نادیده می گیرند این است که تفاوت احساسات خودشان با دیگران را در نظر نمی گیرد . (جیمز 1958 به نقل از کارو وروشی پر ترجمه رضوانی 1375) .
طبق عقیدة بار (1994) احساسات هستة مرکزی زندگی هستند احساسات بر هیجانات و هیجانات بر احساسات اثر می گذارند . این دلیل پر اهمیت تر است مبنی بر اینکه چرا بایستی راجع به چگونگی قضاوت و کنترل هیجانات افراد کاری انجام شود . همه باید بدانند که هیجاناتشان می تواند توانایی زندگی در مدرسه و رابطه با همسالان و پاسخگویی به مسئولیت و اتکا به خود در هم چنین کنار آمدن با مسائل مختلف زندگی و مرگ را به آنها دیکته کند (دیور و اوپیکار 1995) با توجه به تأثیر هیجانات در عرصة زندگی به خصوص سلامت زندگی و ارتباطات پرواضح است که پژوهش دربارة شیوة آموزش مؤثر بر شناخت و کنترل هیجانات و به تعبیر دیگر ارتقاء و بهبود هوش هیجانی تا چه اندازه می تواند مهم باشد . لذا به طور خلاصه اهمیت این موضوع با توجه به مشکلات روزافزون درون فردی مانند اضطراب و افسردگی و از خود بیگانگی اقدام به خودکشی و نیز مشکلات بین فردی واضح و روشن است .
اهداف تحقیق :
هدف از تحقیق حاضر بررسی بین رابطة سلامت عمومی و هوش هیجانی در بین دانش آموزان دختر مقطع سوم دبیرستان شهرستان ابهر است که هدف کلی بررسی رابطه بین سلامت عمومی و هوش هیجانی است و هدف جزئی اینکه آیا بین هوش هیجانی و اضطراب یا هوش هیجانی و اختلال در خواب ، ضعف جسمانی و افسردگی رابطة معنی داری وجود دارد یا نه ؟ هوش هیجانی نمی تواند در سلامت عمومی تأثیر گذار باشد .
فرضیه ها ی تحقیق
بین هوش هیجانی و سلامت عمومی رابطة معنی داری وجود دارد . بین هوش هیجانی واضطراب رابطة معنی داری وجود دارد . بین هوش هیجانی و اختلال در خواب رابطة معنی داری وجود دارد . بین هوش هیجانی و ضعف جسمانی رابطة معنی داری وجود دارد .
متغیرهای تحقیق
هوش هیجانی = متغیر وابسته
سلامت عمومی = متغیر مستقل
اضطراب و اختلال در خواب و ضعف جسمانی = متغیر مستقل
تعاریف عملیاتی و نظریة واژه ها در مفاهیم :
تعریف نظریة هوش هیجانی: توانایی درک درست محیط پیرامون ـ خود انگیزی، شناخت و کنترل احساسات خویش به طوری که این فرآیند بتواند جریان تفکر و ارتباطات را تسهیل نماید . (مایر و سالودی 1995) .
تعریف عملیاتی هوش هیجانی : دارای مؤلفه های خودآگاهی به معنای تشخیص احساسات و یافتن واژگان برای بیان آنها ، در یافتن پیوند میان افکار و احساسات و واکنش ها و آگاهی بر اینکه در تصمیم گیری فکر غلبه دارد یا احساسات ، توجه کردن به پیامدهای انقلاب راههای مختلف و پیاده کردن این پیش فرض ها در تصمیم گیری درباره مشکلات مختلف .
تعریف نظری سلامت عمومی : عبارت است از این که فرد چه احساسی نسبت به خود ، دنیای اطراف محل زندگی و اطرافیان دارد و مخصوصاً با توجه به مسئولیتی که در مقابل دیگران دارد ، چگونگی سازش وی با درآمد خود و شناخت موقعیت مکانی و زمانی خویشتن حائز اهمیت است . (میلانی فر 1382) .
تعریف عملیاتی سلامت عمومی عبارتند از عزه ای است که آزمودنی از آزمون گلرنبرگ بدست آورده است .
دسته بندی | علوم اجتماعی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 192 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 91 |
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
فصل اول : 1
مقدمه 2
کلیات ( بیان مساله ) 4
اهمیت و ضرورت مساله 12
اهداف تحقیق 13
فرضیات تحقیق 14
تعاریف عملیاتی متغیرها 14
فصل دوم : 16
یادگیری خلاق 17
تحریک نیمکره های مغز 19
گسترش دامنه فعالیت مغز 21
حافظه 23
شناخت حافظه 24
حافظه در تشبیه 24
حافظه و عضله 25
حافظه و انبار 25
تفاوت های فردی در صفات اجتماعی مختلف 26
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
ارتباط و مکالمه 28
مبادلات کلامی 29
آفرینندگی 31
توانایی ها آفریننده 33
ویژگی های افراد آفریننده 34
آفرینندگی و هوش و استعداد تحصیلی 36
روش آموزش آفرینندگی 36
فصل سوم : 43
روش تحقیق 44
جامعه 46
حجم نمونه 47
ابزار گردآوری اطلاعات 48
داده های خام نمرات اجتماعی و انزوا و خلاقیت 49
نمودار شماره 1 فراوانی کودکان منزوی و اجتماعی 51
نمودار پراکنش 56
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
فصل چهارم : 59
تحلیل یافته ها 60
تحلیل نموداری یافته ها 62
تحلیل استنباطی یافته ها 63
تحلیل آلفای کرونباخ 64
اعتبار و روایی ابزار گردآوری اطلاعات 65
فصل پنجم : 68
نتیجه گیری 69
محدودیت ها و مشکلات تحقیق 72
پیشنهادات 75
ضمائم و پیوست ها (خلاقیت تورنس) 77
منابع و مأخذ 92
فصل اول :
ø مقدمه
ø کلیات (طرح مساله)
ø اهمیت و ضروت تحقیق
ø اهداف تحقیق
ø فرضیات تحقیق
ø تعاریف عملیاتی
مقدمه :
خلاقیت اصطلاح و واژه اغی است که امروزه در محافل علمی و آموزشی و دانشگاهی و کارگاهی و حتی اذهان عموم مردم کاربرد فراوانی دارد.
فراوانی این کاربرد و استفاده از این اصطلاح به موقعّیت فعلی و رشد و ترقّی و پیشرفت جامعه، مربوط می شود. البته این بدان معنی نیست که در سال های گذشته خلاقیت وجود نداشته است زیرا زمینه های پیشرفت و توسعه و رشد و تعالی در عرصه های مختلف که امروزه شاهد هستیم در گذشته پی ریزی شده است.
اما آنچه که در حال حاضر احساس می شود یک نیاز عام و عمومی است ولی در گذشته این اصطلاح و واژه بصورت خاص در میان عدّه ای از فرهیختگان و نخبگان مشهود بود. زیرا این عدّه خاص در دانشگاه ها و مراکز علمی کارهای بدیع و نو خلق می کردند ولی امروزه شاهد خلاقیت بسیار جدید و بدیع یک کارگر ساده در کارخانه یا یک کشاورز در تولید یک محصول خاص یا یک گاودار در تربیت و اصلاح نژاد یک دام و یا یک معلّم در ابداع روش جدید تدریس و مطالعه و یا یک تولید کننده در تولید قطعات صنعتی و یا یک خانه دار در طرز استفاده از مواد غذایی و حفظ و نگه داری از آنها هستیم. و این امر در هر حال حاضر باعث توجّه عده زیادی از دسته های مختلف شغلی و عملی هم شده است.
خلاقیت بیانگر فرآیندی است که طی آن درک کامل و همه جانبه از یک موضوع پدیده و بازیابی آن در درک زوایای ناپیدا و کشف روابط میان مفاهیم و تجزیه و تحلیل داده ها در فضایی از ابداع و نوجویی بوجود می آید (شجری 1379)
تعریف کلی خلاقیت شامل عناصر و پارامترهای چندی است که اولاً خلاقیت یک فرآیند و جریان است و در ضمن در طی فرایند اطلاعات و آگاهی کامل از موضوع که به درک کامل اشاره شده وجود دارد در کنار این آگاهی کامل بازیابی و بازشناسی همه فرایند پدیده یا موضوع در ذهن همراه با زوایا و عناصر مجهول و کشف روابط آن و نیز تجزیه و تحلیل داده ها در هر بخش در انگیزه و فضایی از ابداع و اختراع امر خلاقیت را محقق می سازد.
در این گزارش که به موضوع خلاقیت پرداخته ایم به مقایسه این امر در میان کودکان اجتماعی و منزوی حدود سنی 8 ساله اقدام شده است، هر چند از همان آغاز پاسخ این سئوال روشن است که خلاقیت کودکان انزوا طلب و اجتماعی چگونه است؟ ولی باید غافل نبود که گاهی کودکان انزوا طلب اتفاقاً به دلیل خلاقیت و در فکر فرو رفتن به خاطر موضوعی منزوی شده اند و باید دقت کافی بعمل آید که در این تحقیق به زمینه های این موارد اشاره شده است.
«کلیات»
رمز خدا در میان آوایی رسا و زمزمه ای پنهان نهفته است.
(ابن عربی)
بگوید روان گر زبان بسته شد بنالد جان گر تنت خسته شد
(فردوسی)
آنچه یک دیدن کند ادراک آن سال نتوان نمودن با بیان
(مولوی)
هدف از آوردن این سه مضمون بسیار ژرف عمیق از سه قلّه و سرافراز تاریخ و ادبیات و عرفان ایران و در واقع جهان این است که خوانندگان این ذهنیت را از ذهن خود خارج کنند که انزوا و گوشه گیری همیشه مترادف و هماهنگ با حقارت و گوشه گیری محض و فراز از حقیقت و پناه بردن به درد و الم و خیالات خود و در کل فرار از خود و جامعه است.
گاهی انزوا و فاصله گرفتن از جمع و کنره جویی از گروه و جمع بی اثر و ناخالق هدفی بدنبال دارد که از هزار فریاد و سکوت رساتر و ارزشمندتر است و باید در درک و شناخت انزوا گرایی و گوشه گری کودکان و نوجوانان کمال دقت و توجه و حساسیت را نشان بدهیم زیرا ممکن است در تعبیر و تفسیر گوشه گرایی کودکان با تمرکز و اعتماد به نفس به خود و توجه به مجهولات محیط اطراف دچار اشتباه و دگرونی شویم.
کودکان دوره ابتدائی بخصوص حدود سنی 8 ساله عموماً در کلاس دوم ابتدائی قرار دارند. و از لحاظ روانی چون بتازگی از محیط و جو خانواده و گروه عاطفی نخستین جدا و به گروه مدرسه نیز الحاق شده اند. دارای حساسیت ها و ظرافت های عاطفی و شناختی و احساسی خاصی هستند. (قنادان 1375 ص ، 25).
اصولاً طبق نظریات مختلف روان شناختی بخصوص نظریه عقالانی پیاژه دارای طرحواره های رفتاری (حسی - حرکتی) سریع و قابل رشد هستند (پیاژه 1371 ص، 125) و کودکان با خزانه فراوان طرح های رفتاری وراثتی بدنیا آمده و پس از دو سال توانایی عمل متقابل با دنیای بی واسطه اشیاء و مردمان را به گونه ای کارآمد کسب می کند.
کودک دارای طرحواره هایی است که او را در دستیابی به اشیاء و کارگری آنها در میل به هدف های خویش یاری می بخشد. طفل همچنین به تجربۀ اشیاء به منظور نیل به فهم عملی و ویژگی های آن می پردازد. این تجربه ها اگر چه مفید هستند امّا جملگی آنها به امور عینی یعنی اشیای حاضر در حوزۀ ادراکی کودک محدود می شوند مثلاً کودک برای پایین آوردن بادکنکی از سقف و دین چوب از آن برای پایین آوردن بادکنک استفاده کند اما از روابطی که میان اشیای خارج از حوزه دیداری او وجود دارند تصوری ندارد. و طفل فقط توانایی عملی بر اشیای را دارد که مستقیم در حوزۀ ادراکی او قرار گرفته است که در اواخر دو سالگی فرایندهای شناختی ذهنی نوین در کودک آغاز می شود.
یکی از جنبه های فهم رشد شناختن ظهور کنش علامتی است که اشاره به توانایی هایی دارد که از دو تا چهار سالگی در کودک پدیدار می شود مثلاً کودک می تواند نمادی از یک شی را به جای شی دیگر که قبلاً دیده و هم اکنون از نظر غایب است تصور کند برای مثال دوچرخه ای که قبلاً دیده و هم اکنون از نظر غایب است یا نماد یک چوب به جای دوچرخه عملی دوچرخه سواری را تجربه و تقلید می کند.
در مرحله 7 تا 10 و یازده سالگی همکاری ابتدایی در شخصیت کودک پدیدار می گردد و کودک درک بهتری از قواعد بازی پیدا می کند. در حالیکه معلوماتش درباره ی بازی کامل نشده است. درباره قواعد بازی به چیرگی رسیده است. و برای یادگیری سایر قواعد بازی هم کوشش می کند. و در این سنین با همبازی وهم سن خود همکاری و هم رقابت می کند. این همکاری با همباز ی خود بر سر مجموعه ای از قواعد است که در چهارچوب آن بازی را ادامه می دهند. و این همکاری بدان معنی نیست که یک یا چند کودک یک یا چند کودک را یاری می کنند تا به هدف مشترکی برسند. بلکه رقابت برای آن است که هر کودک برای برنده شدن خود تلاش می کند و در عین حال به یک چهارچوب موافقی در بازی پایبند است. و چون در سایر زمینه ها مثل کلک زدن و تزویر به حد کمال نرسیده است بازی با آرامش و توافق ادامه پیدا می کند. (پیاژه 1371 ص، 163)
پیاژه معتقد است که در کودکان 4 تا 5 سالگی قواعد و قوانین ثابت و مقدس هستند ولی در حدود 9 تا 10 سالگی در عین احترام به قواعد و مقررات درکی از تغییرات در قواعد بازی پیدا می کنند. این مسئله در این تحقیق بسیار مهم است زیرا این مرحله است که کودک در واقع نوعی جرأت و ادراکی از تغییر در قواعد و قوانین پیدا می کند که به مسئله خلاقیت و موضوع این گزارش مربوط می شود. (پیاژه 1371 ص، 165).
پس به بعضی دلیل از نظر ساخت شخصیتی کودکان تا سنسن 5 سالگی عموماً فاقد ایجاد و رفرم در قواعد و بازی ها و اطلاعات هستند ولی پس از این سالها و حدود سال های 8 و 9 سالگی این درک در کودکان شکل می گیرد که در برخی از موارد می توانند قواعد بازی و تغییر در شناخت ها را بوجود آورند. که اصطلاح پیاژه در دین زمینه عبور از مطلق گرایی است. زیرا تا این زمان فکر می کرد که این بازی که پدرش برای آنها طراحی کرده یک بازی مطلق و پدرش آدم عجیب و اعجوبه ای است که این بازی را طراحی و به آنها یاد داده است اما پس از این دوره و آغاز سنین 8 تا 10 سالگی این صفت و ویژگی در اثر افزایش معلومات و تجربه های عینی و بار وراثتی به امکان تغییر و تبدیل قوانین و مقررات در امور وجود دارد.
ویژگی کودکان خلاق :
کودکان تیز هوش و با استعداد کسانی هستند که توانمدیهای قابل توجهی در عملکرد کنش های هوشی نشان میدهند. این کودکان به طور بالفعل یا بالقوه در یک یا چند زمینه از خود برجستگی خاصی نشان می دهند (غلامعلی افروز 1373 ص، 190).
1 ) توانایی در هوش عمومی
2 ) استعداد خاص تحصیلی
3 ) تفکر خلاق یا مولّد
4 ) توانایی رهبری
5 ) هنرهای تجسمی و نمایشی
6 ) توانایی روانی – حرکتی
بر اساس تعریف ترمن کسانی که از بهرۀ هوشی دو انحراف معیار بالای میانگین (100) باشند تیز هوش هستند – به عبارت دیگر آن دسته از کودکانی که بر اساس آزمون هوشی عمومی (استنفرد - ینیه) (گنجی 1373).بهره هوشی آنها 132 یا بالاتر باشد تیز هوش قلمداد می شوند.
ویژگی های رفتاری کودکان خلاق
1 ) کمال جویی
2 ) شدت و عکس العمل سریع
ویژگی های عمومی کودکان و دانش آموزان خلاق و تیز هوش : (افروز 1373 ص، 197).
1 ) برخورداری از بهرۀ هوشی بالاتر از متوسط (100)
2 ) برجستگی خاص در یادگیری و یادسپاری و یادآوری مطالب
3 ) حافظه قوی : مطالب مورد علاقه را با سرعت و دقت خارق العاده فرا می کیرند.
4 ) پر انرژی بودن : غالباً نیاز کم تری به خواب دارند.
5 ) قدرت تخیل : اغلب این کودکان همبازی های خیالی هم دارند.
6 ) کنجکاوی : دوست دارند سئولات فراوان و پیچیده مطرح کنند.
7 ) ارائه پاسخ های پیچیده : در پاسخ سعی می کنند به زمینه های پیچیده و بدیع رو آورند.
8 ) درک سریع روابط بین عناصر و پدیده های مختلف
9 ) گستردگی خزانه بغات
10 ) سلامت کلامی : نسبت به همسالان از قدرت و سلامت روانی کلامی بالاتری برخوردارند.
11 ) خوش خلقی.
12 ) گستردگی دامنه علایق
13 ) گستردگی دامه توجه
14 ) قدرت تفکر انتزاعی
15 ) سازماندهی تازه از اطلاعات دریافتی
16 ) حساسیت فوق العاده
17 ) کمال جویی
18 ) علاقمندی نسبت به دیگران
19 ) قدرت رهبری و تمایل به نظارت
20 ) تمیزی و توجه به ظاهر فیزیکی و بهداشت
کودکان و دانش آموزان انزوا طلب :
بر خلاف دانش آموزان خلاق و بااستعادا دانش آموزان منزوی و گوشه گیر دارای صفات و ویژگی های زیر هستند.
1 ) از لحاظ هوشی در سطوح مختلف وپراکنده قرار دارند زیرا دانش آموز با استعداد هم ممکن است منزوی وگوشه گیر باشد.
2 ) از لحاظ میدان تحرک و حوزه فعالیت رفتاری کاهش نرخ رفتاری بخصوص در بازی و شرکت در گروه را دارند.
3 ) علاقه و انگیزه ای به یادگیری مطالب جدید ندارند.
4 ) دارای فراوانی ارتباط کلامی و غیرکلامی بسیار اندک هستند.
5 ) معمولاً از یک عقده و گره خلقی یا جسمانی یا اجتماعی در رنج هستند.
6 ) این قبیل کودکان از لحاظ شخصیتی کم رو و خجالتی و معمولاً دارای اضطراب در برقراری ارتباط هستند.
7 ) در برنامه ریزی هفتگی و کلاسی و درسی دچار ضعف هستند.
8 ) به امور و فعالیت های فردی و نظافتی کم اهمیت هستند.
9 ) در مورد موارد و مسایل جدید نه تنها رغبت نشان نمی دهند بلکه با نوعی بی میلی و گریز از آن فرار می کنند.
10 ) هیچ اهمیتی به پیشرفت ها و موفقیت های همسالان نمی دهند.
اهمیت و ضرورت مسأله :
در همهی صفات و ویژگی های ذکر شده پذیرش خویشتن یک اصل جدای ناپذیر است. (شاکتی کواین 1383 ص، 111).
زیرا اگر کودکی با داشتن صفات 20 گانه خودش را قبول نداشته باشد اصولاً معنی و مفهوم خلاقیت زیر سئوال می رود.
در دنیای امروزه و جهان معاصر پرورش و آموزش کودکانی با اصفات و ویژگی های خلاق وکارآمد برای پیشبرد اهداف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حتی نظامی و ... یک امر لازم و بلکه واجب است.
تنها مسئه ای که در این تحقیق همانطور که در مقدمّه نیز به آن اشاره گردید این است که محققان و صاحب نظران و اندیشمندان بخصوص درباب تصمیم و تربیت در تمیز و تفکیک کودکان منزوی و انزوا طلب واقعی از کودکانیکه فقط بخاطر تمرکز و توجه و ایجاد تخیل خلاقیت و تجزیه و تحلیل امور و عناصر پدیده ها به خود پناه می برند دقت لازم را مبذول دارند.
زیرا التقاط و عدم تفکیک کدکان خویش دار و خود مدار با کودکان و دانش آموزان منزوی و گوشه گیر خود باعث بروز مشکلات دیگری می شود.
اهداف تحقیق :
هدف های عمده و اساسی در این پژوهش عبارتند از :
شناسایی و شناخت عناصر و ویژگی های دانش آموزان انزوا طلب
شناسایی و شناخت عناصر و ویژگی های دانش آموزان اجتماعی
شناسایی و تجزیه و تحلیل عناصر موضوعی خلاقیت
مقایسه عناصر خلاقیت در هر دو گروه
اهداف جزئی :
در تحقق اهداف کلی بالا لاجرم به موضوعات و عناصر زیر باید توجه کنیم :
1 ) میزان برقراری ارتباط دانش آموزان با سایر همسالان و اعضای خانواده
2 ) میزان موفقیت دانش آموزان در امور تحصیل
3 ) بررسی نوع شخصیت کودکان با استفاده از پرسشنامه ها و تست ها یا مشاهده
4 ) آزمون و برگزاری آن در میان دو گروه از حیث خلاقیت
5 ) مقایسه توفیق هر دو گروه در آزمون استعداد خلاقیت (پاشا شریف 1374).
فرضیات :
خلاقیت کودکان اجتماعی از کودکان انزوا طلب بیشتر است.
تعاریف عملیاتی متغیرها :
برخی از واژه ها و اصطلاحات بخصوص در تحقیقات روان شناسی و علمی و پژوهشی احتیاج به تعریف وتفسیر دارد که خواننده نسبت به مبانی و نظری آنها استیلا و آگاهی داشته باشد.
مطلق گرایی : آنچه که کودکان تا 7 سالگی فکر می کنند هر بازی وموضوعی دارای قواعد ثابت و غیر قابل تغییر است.
طرحواره : زمینه و تم ذهنی و فکری کودک در مورد هر موضوعی که قادر به انجام و برگزاری آن است.
کنش علامتی : تعمیم دادن یک پدیده و شئی جدید به پدیده و شئی که قبلاً کودک آنرا شناخته و تجربه کرده است.
انتزاعی : ارزش ها و عناصر وموضوعاتی که معنای ارزشی و غیرصوری دارند.
خلاقیت : استفاده از دانش و آگاهی در زمینه ای برای ایجاد و تغییر و نوآوری در آن موضوع
اجتماعی : شرایطی که کودکان در ایجاد ارتباط با محیط و همسالان و دیگران از همه استعداد و توانایی خود برای رسیدن به هدف بهره می گیرند.
انزوا طلب : تمایل و میل کودک به فرار و کناره گیری از واقعیات وکاهش دادن نرخ رفتارهی ارتباطی و تصحیح و آموزشی و فرورفتن در خود به عنوان یک اختلال.
دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 119 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 93 |
چکیده :
همواره تربیت و اداره فرزندان برای نسل آدمی از بزرگترین دغدغه های دیرین و نیز از مهمترین شاخص های تربیتی آدمی در طول تاریخ بوده است.
تربیت و تعلیم و اداره فرزندان جزء خصوصیات فطری و نهادی انسانها بوده و هست و بدین معنی نیست که هر قدم و خانواده و هر جامعه ای که دیندار نیست و به باورهای دینی نرسیده حتماً به تربیت فرزندان و بچه ها هم اقدام نمی کند. هرگز چنین نبوده، زیرا اگر هم اعتقادی در این زمینه داشته باشیم این است که بشر فطرتاً خداجو بوده و هست و خواهد بود اگر هم در گذشته شریعت و طریقت وجود نداشته ولی در درون و فطرت انسانها دین و دینداری جریان داشته که دلیل این موضوع دریاپرستی و ماه پرستی و خورشید پرستی به عنوان مظاهر الهی شاهد آن بوده ایم. به هر حال پس از اعلان دین های آسمانی نظیر زرتشت و یهود و مسیحیت و بهرحال اسلام تربیت نیز تحت تاثیر آنها قرار گرفت. و مسیحیان و یهودیان و زرتشتیان و هندوها با الهام از دین و باورهای خود در زندگی خانوادگی در نامگذاری بچه ها و تربیت و آموزش ها و حتی نظام ازدواج و غیره دین جای خود را در خانواده ها به خوبی نشان داده است.
در این تحقیق نیز با بسط مسایل دینی و تاثیر دینداری در آموزش و تربیت فرزندان فرضیه تاثیر دینداری در تربیت دینی فرزندان تبیین شده است با شرح مسئله اینکه آیا باورهای دینی و اعتقاد به خدا و پیامبر و وحی و رسالت و مبانی اعتقادی مثل نماز و روزه و فروع دین در تربیت و آموزش فرزندان تاثیر دارد؟ فرض در این تحقیق این است که تربیت دینی در رشد و تعالی فرزندان موثر است.
و خانواده هایی که گرایش و توجه دینی دارند و خانواده هایی که به ارزش های دینی و اعتقادی پای بند هستند در پرورش و تربیت فرزندان موفق بوده و از نظر گرایش فرزندان آنها به گناه و اعتیاد و بزهکاری و خلاف و سرقت و اختلالات دیگر نرخ کمتری نسبت به سایر خانواده ها به خصوص خانواده هایی که گرایش کمتری به دین و دینداری دارند نشان می دهد.
برای جمع آوری یافته ها یک پرسشنامه 10 سوالی در دو قسمت تنظیم کردیم. در 5 سوال اول از فرزندان درباره میزان عملی آنها به شعائر دینی و در 5 سوال دوم نگاه و نظر مردم درباره این افراد را از لحاظ تاثیر تربیتی جویا شدیم.
در واقع بخش اول سوالات باورهای دینی و بخش دوم تربیت دینی را شامل می شد که در 10 سوال طراحی شده و از 100 نفر در هر 10 سوال پرسش شده و نتایج یافته ها در جدول کلی و خام داده ها آمده است. که در صفحه 77 گزارش شده است.
و در جدول صفحه 88 فرزندان با باورهای مختلف در ده سوال گزارش شده اند. کسانیکه به باورهای دینی معتقد بودند 62% و بی اعتقاد 38% و میزان تربیت آنها نیز که از قسمت دوم پرسشنامه به دست آمده به عنوان y قرار داده و از طریق ضریب همبستگی معنی داری یافته ها را نشان داده ایم.
فصل اول :
² مقدمه
² اهمیت و ضرورت
² اهداف تحقیق
² فرضیه های تحقیق
² متغیرهای تحقیق
² تعاریف واژه ها و اصطلاحات
مقدمه :
فاقم وجهک للدین حنیفا فطره الله التی فطر الناس علیها لاتبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم و لکن اکثر الناس لایعلمون (سوره روم، 30)
آیه ی سی ام سوره روم و ده ها آیه ی دیگر در قرآن نشان می دهد که انسانها فطرتاً خداجو هستند و خداجویی و دینداری و دین خواهی در سرشت و نهاد و ذات انسان ها قرار داده شده است[1].
دین و دینداری به مفهوم ایمان و اعتقاد قلبی به خدا و عوالم غیبی و وجود روح و تسلیم در برابر اوامر و مشیت الهی و قدرت بزرگ و ازلی که قاهر و قادر به جهان محسوس و عوالم دیگر است.
دینداری در خانواده و تربیت فرزندان و آموزش و تربیت مفاهیم زندگی و حتی رشد و بالندگی آنها و پذیرش مواضع و تعالیم آسمانی در لحظه لحظه زندگی جسمانی و روانی و روحانی آنچنان است که به قول سعدی هر نفسی که فرو می رود ممد حیات و چون بر می آید مفرح ذات و در نعمت نفس کشیدن دو شکر واجب است[2].
شاید در هیچ یک از میاخت و قواعد بنیانی موضوع دینداری از همه اصیل تر و حساس تر و حیاتی تر است.
زیرا دین و دینداری در همهی اعصار و زمان ها بنوعی با حیات دنیوی و اخروی جهانیان در ارتباط است.
تعلیم و تربیت چه از نوع کلاسیک و چه از نوع سنّتی در همه ی بخش های زندگی در مورد کودکان و فرزندان کاملاً تأثیر دارد.
اگر نامگذاری فرزدندان و رشد و تعالی آنان و کار کردن و آداب رفتاری و اجتماعی آنان و قوای درونی و بیرونی فرزندان را در وارتباط با مردم تحلیل کنیم و اگر لحظه لحظه افکار و اندیشه ها و پندارهای آنان را تصور کنیم، آموزه ها و دستورات دینی و آسمانی در آن ها تأثیر دارد. هر چند ممکن است گاهی این تأثیرات منفی و زیان بار باشد. و گاهی باورهای اعتقادی با عنوان و نیّت تکامل و سازندگی باعث ایجاد اختلال و برآموزی ها و بدبختی ها در فاراد و فرزندان گردد. ولی بطور کلی در بررسی کلّی و اجتماعی آموزه ها و باورهای دینی و دینداری در تربیت و آموزش فرزندان اثرات مثبت و سازنده دارند که همین تحقیق به موارد گوناگون آن اشاره می کنیم.
«کلیّات»
«بیان مسئله»
خوشبختانه در امر تربیت و آموزش و حتی پرورش تعاریف و آموزش های متناسب و گوناگونی ارائه شده است.
آموزش در مفاهیم بسیار گسترده و پیچیده از دیدگاه های مختلف روان شناسی پرورشی علی اکبر سیف بصورت کلی بصورت زیر آمده است.
آموزش : انتقال اطلاعات و معلومات از منبع و مربّی و انتقال دهنده به یادگیرنده است[3].
تربیت : برخلاف آموزش هر چند ممکن است از دیدگاه عوام به یک معنی تلقّی شود ولی تربیت مفهوم و معنی فراتر و گسترده تر دارد. تربیت را عده ای پرورش قوای استعدادی، عده ای توانایی حل مسئله متربّیان، عده ای ارائه راه کار ها و راه حل ها برای رسیدن فرد به هدف ذهنی و عده ای کشف استعدادها و خلاقیت ها و باور ساختن آن ها می دانند[4].
و عده ای فراهم کردن امکانات و خدمات در نیل افراد به توانایی ها و استعدادها می دانند.
چنانچه ملاحظه می شود تربیت و آموزش و پرورش هر چند در یک مجموعه تعبیر و تفسیر می شوند ولی دارای معانی و تعاریف متفاوت اما در یک جهت هستند که دانش جویان و صاحب نظران تعلیم و تربیت و حتی والدین و پدر و مادرها در مواجه شدن با بچه ها و فرزندان این واژه ها و اصطلاحات را بکار می بندند. امّا باید گفت که معمولاً :
تربیت به نوع نگرش و راهکارها و نحوه ی ارائه اصول و مبانی آموزش به افراد در جهت رشد و تعالی را شامل می شود[5].
آموزش : نوع و میزان اطلّاعات در هر موضوعی و نیز انتقال و ارائه اطلاعات به آموزش گیرنده ها را شامل می شود.
پرورش : با تربیت نزدیکی دارد. اما می توان گفت پرورش نوع خاص تربیت است که رنگ و لعاب اعتقادی و یا جهت دار دارد. مثلاً اگر در تربیت اصول مذهبی را مدنظر قرار دهیم به او پرورش مذهبی داده ایم.
و یا اگر در آموزش نوع آموزش اختصاصاً به اندام و عضلات باشد اصطلاحاً پرورش اندام شامل این نوع آموزش ها می شود. و یا در مورد نحوه ی تربیت زنبور عسل و ... که معمولاً چون جنبه اختصاص و نوع خاص آموزش و ارائه اصول را دارد پرورش اطلاق می گردد.
در دین تحقیق قصد داریم. نوع و میزان و چگونگی تأثیر باورهای دینی در تربیت فرزندان را تبین و بررسی کنیم. که طبیعی است لازم است ابتدا باورهای دینی و اعتقادات مذهبی و راهکارهای ایدوئولوژی در این موضوع کاملاً روشن و آشکار و تعریف گردد و سپس مبانی تربیتی و القای آموزه های دینی در ایران و بخصوص در دهه های اخیر از نقطه نظر والدین و مربیان و اساتید و صاحب نظران تعریف و تفسیر گردد و سپس با روشن شدن این واژه ها و واقعیات جامعه فعلی ما در مدارس و خانواده ها و اجتماع نوع تأثیر و نحوه ی تأثیر و شدت و ضعف آن و حتی عوامل تشدید کننده و تضعیف کننده این تاثیرات را تحت عناوین مختلف مورد بحث و تبادل نظر قرار دهیم و بتوانیم از نتایج این تحقیق و مبانی ادبیات و پیشینه آن که در فصل دوم به آنها اشاره شده است و نیز نتایجی که از فصول مختلف بدست می آوریم به نتایج و مقاصد تحقیق حاضر برسیم.
اهمیت و ضرورت تحقیق :
معمولاً هر تحقیق و پژوهشی از آن نظر اهمیت پیدا می کند که در جامعه مورد اقبال و استقبال و نیز استفاده افراد و گروه های خاصی قرار می گیرد چنانچه امروزه همهی ایرانیان شاهد هستند مسأله و موضوع هسته ای و نیز امور علمی دیگری مثل نانو تکنولوژی و علوم رویانی (باروری) و حتی ارتباطات دیجیتالی به شدت مورد اقبال و توجه مردم و دولت مردان قرار گرفته است و توجه و سرمایه گذاری در آن باعث افزایش بهره وری اقتصادی و حتی اشتغال و نیز تقویت بینه دفاعی و علمی و تحقیقاتی ایران در سراسر جهان می گردد و از همین رهگذر و به همین دلیل اهمیت آن نیز صد چندان می گردد[6].
اما اگر امروزه تلاش ها و کوشش هایی مثلاً درباره ی نوع راه رفتن سگ ها انجام گیرد. معمولاً اقبال و توجه خاصی به آن نمی شود، زیرا اصولاً موضوع آنچنان دارای اهمیت کمی است که کسی وقت و انرژی و هزینه خود را دذر مطالعه آن حرف نمی کند. اما در مورد مسایل تربیتی و باورهای دینی فرزندان خود که آینده فرزندان آنها و نوع زندگی و حتی موفقیت و علوم موفقیت آنها را بدنبال دارد.
ثانیاً والدین بعنوان افراد ایمانی و با ایمان به فرزندان خود حساس بوده و از این تأثیرات کاملاً همه جانبه حمایت و استقبال می کنند.
امروزه مسئله دین و دینداری آنچنان زندگی فردی و گروهی و خانوادگی و اجتماعی افراد را تحت تأثیر قرار داده که کم تر خانواده و افرادی هستند که مسئله اعتقادات دینی و ارزش های مذهبی بی تفاوت هستند. زیرا اصولاً ماهیت انقلاب ما فرهنگی بوده و به این دلیل انقلاب کرده ایم که باورهای پوچ و بی دینی و ارزش های شهوانی و تقلید گرایانه از غرب را از جامعه خود محو کنیم و به جای آن ارزش ها و باورهای اصیل قرآنی و آسمانی را در جای جای زندگی فردی و اجتماعی خودمان جایگزین کنیم.
امروزه هر جوانی که دارای حس دین خواهی و حس انقلابی بیشتری است، بیشتر مورد حمایت افراد و مردم و حتی دولت قرار می گیرد.
امروزه مفاهیم واقعی و ارزشمند دینی و قرآنی و آسمانی کاملاً در جامعه ما منتشر و پراکنده و در دسترس است و همگان می توانند اصیل ترین و عمیق ترین مسایل دینی را در اسرع وقت از منابع دست اول و کتاب ها و مراکز و افراد و اشخاص کسب کنند و هیچ بهانه ای برای که کاری و عدم دستیابی جوانان به باورها و آموزه های دینی وجود ندارد.
اهداف تحقیق :
هدف های تحقیق حاضر عبارتند از :
1 ) شناخت و تبیین آموزه های دینی و باورهای اعتقادی
2 ) معرفی و تبیین چشم انداز تربیت فرزندان
3 ) بررسی ارتباط باورهای دینی و تربیت فرزندان
اهداف جزئی :
برای نیل به هدف های کلی و اصلی لازم است به برخی از هدف های رفتاری که مقدمه هدف های کلی و اصلی هستند پرداخت.
1 ) چه آموزه ها و باورهایی مناسب فرزندان هستند؟
2 ) چه روشها و متدهایی کارآتر در تربیت می باشند؟
3 ) در جهان فعلی که سراسر گناه و جرم و ناهنجاری موج می زند، چگونه باورهای دینی را به چه روش هایی در شخصیت جوانان درونی کنیم.
4 ) آیا تربیت فعلی خانواده ها و مراکز آموزشی واجد چنین رسالتی هستند؟
5 ) آسیب ها و موانع این تأثیرگذاری کدامند؟
فرضیه های تحقیق :
فرضیه های این تحقیق عبارتند از :
1 ) بین باورهای دینی در خانواده ها و قانون گرایی و تبعیت فرزندان رابطه معنی دار وجود دارد.
2 ) بین باورهای دینی در خانواده ها و انجام وظایف فرزندان در تحصیل و خانه رابطه معنی دار وجود دارد.
متغیرهای تحقیق :
متغیرهای تحقیق حاضر عبارتند از :
الف ) متغیر مستقل (باورهای دینی)
ب ) متغیر وابسته (تربیت فرزندان)
به دیگر سخن محقق قصد دارد، تأثیر و رابطه ی دین مداری و اعتقاد به باورهای مذهبی و دینی را در نوع تربیت و شیوه های تربیت گو حتی میزان تربیت فرزندان را آزمون کند و می توان گفت نوعی رابطه ی علت و معلولی در میان متغیرها برقرار است که قصد داریم تأثیر باورهای دینی (متغیر مستقل) را در تربیت فرزندان (متغیر وابسته) مورد ارزیابی و سنجش قرار دهیم.
البته ممکن است در حین بررسی این متغیرها عواملی هم در آن مؤثر باشند مثلاً هوش افراد، ثروت خانواده ها، میزان تحصیلات والدین و نوع تربیت خانوادگی آنها که محقق با اطلاع از این عوامل و شرایط دیگر در صدد کنترل و نظارت بر آن مواضع است که در طرح تحقیقات به این عوامل متغیرهای واسطه یا متغیرهای مزاحم و یا متغیرهای مداخله نیز اطلاق می گردد[7].
تعاریف واژه ها و اصطلاحات :
در هر موضوع و پژوهشی واژه ها و اصطلاحاتی وجود دارد که محقق یا مؤلف یا مترجم بناچار باید آن واژه ها و اصطلاحات نامأنوس و ناآشنا و حتی کلمات لاتینی و خاص را در زیر ورقی ها و یا در آخر کتاب و صفحات خاص آن ها را و توضیح دهد. تا خواننده ضمن مطالعه هیچ ابهام و شبه ای در درک و فهم موضوع و کتاب و مطلب نداشته باشد.
در این تحقیق نیز چند تعاریف و مصداق ها نسبتاً روشن و بیان شده اند ولی جهت اطلاع و روشن شدن کامل اذهان به برخی از واژه ها ئو اصطلاحات و بخصوص تعاریف عملیاتی آن ها اشاره می کنیم.
مربی : افرادی که وظیفه آموزش و تعلیم از هر نوع را به دیگران دارند.
فرزندان : دختران و پسران خانواده ها در خانه قبل از ازدواج که مشمول تربیت هستند.
باورها : اصول و معیارهایی از دین و تعالیم مذهبی که بطور روزمره به آن ها اعتقاد و نیز عمل می کنیم.
دینی : ارزش ها وتعالیم اسلامی که منبعث از قرآن و احادیث و آموزه های کتاب های اسلامی است.
خانواده : مجموعه ای کوچک و عاطفی از پدر و یا مادر یا هر دو با فرزندان دختر و پسر تحت حمایت و اداره والدین.
دسته بندی | علوم اجتماعی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 206 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 89 |
چکیده :
انسان به عنوان اشرف مخلوقات و برتر موجودات دارای ویژگی ها و صفاتی است، که این موجود را از سایر موجودات برتر ساخته است. یکی از خصوصیات و برتری ها داشتن عقیده و نظر و آراء درباره دنیا و آخرت است که اضولاً انسان کیست؟ و از کجا آمده است؟ و به کجا خواهد رفت؟ و هدف از این خلقت چیست؟
همه این سوالات و پاسخ ها در ویژگی دنیداری و فطرت خداجویی وی به ودیعه نهاده شده است. موضوع دین و دین مداری و اعتقاد به باورهای دینی و انجام مراسک و مناسک دینی از جمله اعتقاد به اصول دین و تعهد و تقید به آنها و انجام فروع دین چون نماز یا روزه، حج، جهاد، خمس، زکات، امر به معروف و نهی از منکر، تولی و تبری، از جمله این باورهاست. از لحاظ اعتقادی هم انسان قادر به شناخت رمز و رموز خلقت به تنهایی نیست مگر از طریق سالکان و پیامبران و امامان و پیشوایان دینی و صاحب امر و ولایت که در اسلام و مذهب شیعه به فقه و فقها و آثار و دستورات قوانین اجرایی آنها تحت عنوان رساله احکام و سایر ادعیه و دعاها که تحت عنوان باورهای دینی تعریف می شود.
حال سوال این است، که آیا باورهای دینی در ازدواج موفق هم تأثیر دارد؟
پاسخ محقق و فرضیه پژوهشگر این است که باورهای دینی در موفقیت ازدواج تأثیر دارد. یعنی زوجین که دارای باورهای دینی و مذهبی هستند و خدا و وحی و قرآن و تعالیم قرآنی را در زندگی مشترک موثر می دانند با صبر و حلم و قضا و قدر و حکم الهی و احتراز از خودپسندی و غرور و دنیاپرستی و توجه به ارزش والای انسانی و تقدس ازدواج و نسل آینده همه سختی های زندگی را به عنوان حلاوت و شیرینی زندگی به جان می خرند و تحمل سختی ها و مرارت ها و ناملایمات را به قیمت اجر نهایی و تقدیر الهی و صواب اخروی تحمل می کنند و طلاق و جدایی را فقط به خاطر مثلاً نداشتن ماشین یا فلان ویلا یا فلان مسافرت یا فلان مد و هنرپیشه انجام نمی دهند و حجاب و احترام به شوهر و تربیت آینده فرزندان را یک تکلیف و وظیفه الهی و انسانی و اخروی حتی در شرایط سخت و فقیرانه و ضعیفانه می پذیرند و هزاران شرایط از این نمونه ها که ثابت شده است کسانیکه در باورهای دینی و ارزش های مذهبی و اعتقادات آرمانی و آسمانی جدیت دارند. دارای زندگی آرام و دلپسند و پسندیده و متعادل و الگو و سالم و طبیعی هستند، حتی از کوچکترین امکان مالی و شغلی و تربیتی خدا را شکرگزار هستند و حتی بلاها و مصیبت ها را تقدیر الهی می پندارند و آن را آزمایش الهی می شمارند. به همان دلایل در تحقیق حاضر تعداد 400 نفر زوج در دو گروه شامل گروه اول که دارای باورهای دینی بالای نمره 10 هستند و زوجینی که دارای باورهای دینی زیر 10 هستند. چون 20 سوال برای ارزیابی باوردینی و طلاق منظور شده و هر سوال 1 نمره منظور شده پس از استخراج اطلاعات به آسانی نمره تعداد 400 نفر در 2 نمره باور دینی و طلاق یا ادامه زندگی محاسبه شده است. و پس از جمع بندی از طریق ضریب همبستگی اعتبار و معنی داری این فرضیه ها به اثبات رسیده است و در نهایت پس از تحلیل یافته ها و ارائه مشکلات تحقیق به پیشنهاداتی اشاره و با منابع و مأخذ به پایان رسیده است. ضمن اینکه در فصل دوم به مبانی نظری و پیشینه نیز اشاره شده است.
فصل اول :
² مقدمه
² اهمیت و ضرورت
² اهداف
² فرضیه ها
² متغیرهای تحقیق
² تعاریف واژه ها و اصطلاحات
مقدمه :
در جوامع و اقوام و فرهنگ های مختلف با زبان و رنگ و الفبا و حتی دین و اعتقادات متفاوت مسئله ازدواج یک موضوع مشترک و عمومی است تنها تفاوت شاید در نوع برگزاری و اجرای آیین ازدواج است.
ازدواج از ابعاد مختلف در مکاتب و فلسفه های مختلف مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. ابعاد اجتماعی، ابعاد فردی، ابعاد اقتصادی، ابعاد فرهنگی و ارتباطی نمونه های برجسته این بررسی ها هستند.
اما نباید از ارتباط اعتقادات و دیدگاه دینی به موضوع ازدواج نیز غافل بود. و می توان گفت در طول قرن های گذشته اهمیت تأثیر دین و دینداری در ازدواج کم تر از بقیه زمینه ها نبوده است.
رابطه باورهای دینی و موفقیت ازدواج مسئله بسیار مهمی است که در مباحث تاریخی و اجتماعی و فلسفی و حیت فیزیولوژیکی نیز از آن ذکر شده است. زیرا اگر در یک دیدگاه مذهبی و دینی ازدواج خواهر و بردار مباح و پسندیده باشد. مسلم است تاثیرات فیزیولوژیکی آن که ترکیبات پیچیده RNA , DNA در نسل های نزدیک به هم کاملاً با افراد دیگر متفاوت و زمینه بیماری ها و خطرات متعدد دیگری در ادامه نسل به وجود می آورد. برای محققان مهم است. حتی در یک باور دینی ( حتی اسلام) ازدواج در سنین بسیار پایین (8 ساله) برای دختران و (14 ساله) برای پسران تأکید شده است. در این حالت در دنیای امروزی که دختران 8 ساله حتی ایضای گویش زبان مادری را کاملاً در مدرسه به علت ناتوانی یاد نگرفته اند. چه خواهد شد؟
و پسران 14 ساله حتی استقلال رفتارهای جزئی مثل انتخاب دوست و نحوه ی اصلاح سر و صورت و تصمیم برای مسافرت و ادامه تحصل و غیره را ندارند و گاهی در تهیه مایحتاج (مواد غذایی) که پول آن در جیب آنها قرار داده شده مشکل دارند. چگونه خواهد بود؟
این تحقیق با این دیدگاه یعنی تأثیر باورهای دینی در موفقیت ازدواج مورد بررسی واقع شده است. و در فصول مختلف با توجه به ساختار تحقیق به آنها اشاره شده است.
مثلاً فصل اول فقط شامل ذکر مسئله و اهمیت و اهداف تحقیق از دیدگاه محقق اشاره شده و فرضیه هایی نیز برای رسیدن به هدف طرح شده است.
اما فصل دوم شامل دیدگاه های مختلف در زمینه ازدواج و دینداری است.
و فصل سوم به روش تحقیق و ابزار تحقیق و جامعه و حجم نمونه و روش آماری اشاره شده و در فصل چهارم به تحلیل یافته ها و نقد و بررسی یافته ها و بالاخره فصل پنجم به نتیجه گیری و محدودیت های تحقیق و پیشنهادات و ضمائم و ... اشاره شده است.
طرح مساله :
کلیات :
ازدواج در لغت و اصطلاح لغوی به معنی زوجیت و پیوسن است. و در عربی با واژه نکاح به مفهوم عقد و سلسله و پیوند آمده است[1].
در دیگر فرهنگ ها و اقوام و ملل با واژه های مختلف اما به همین معنی آمده است. در دیدگاه فلسفی ازدواج امر حقیقی بوده و از اعتبارات واقعی به شمار نمی رود. یعنی در اعتبارات واقعی علیرغم واقعیت قطعی و با احتمال بالا امکان عدم در ان متباتر است. همانند شوری آب دریا که امری واقعی و موجود است. اما احتمال اینکه در اثر تحولات شیمیایی و طغیان رودخانه های آب های شیرین و یا ترکیب نمک دریاهای با نوعی مواد یا گیاهان به شوریت خود خاتمه دهد وجود دارد. در صورتیکه در امور حقیقی امکان چنین فعلی اصولاً متصور نیست. زیرا حقیقت همان چیزی است که موجود در بستر آن تفکر و اندیشه و زیست دارد. و اگر ابطال حقیقت اتفاق افتد، خود نیز جزئی از حقیقت است و نقدی بر آن نمی تواند[2].
ازدواج امر و موضعی حقیقی بوده و بستر ایجاد موجودیت انسانی و ادامه نسل در طول تاریخ وجودی نسل انسانی است.
خاستگاه اجتماعی ازدواج، مبتنی بر تولید فرهنگ و ارتباط و تعاملات مختلف رفتاری اعم از مناسبات خانوادگی و تامین فردی و نیز روابط بین گروهی و بین ملت و جهانیان قابل بحث و بررسی است. و نوع ازدواج و نگرش به نتیجه و فرآیند ازدواج در تعاملات اجتماعی جهان موثر است. نقش راسپوتین روسی در شفای فرزند و جانشین تراز آنچنان عمیق و مهم است که طبق تحلیل روان شناختی باعث اضمحلال و نابودی امپراطوری و سلطنت تزارها و تحولات عظیم سیاسی و اقتصادی رد جهان گردید[3].
این موضوع قابل بحث در امپراطوری ساسانیان نیز هست. زیرا ازدواج با محارم در میان برخی از پادشاهان ساسانی نیز رایج بوده است.
و یا ازدواج در سنین پایین که اساس شناخت های اجتماعی و فرهنگی و حتی اقتصادی بی تأثیر از محصول این قبیل ازدواج ها نخواهد بود. چنانچه بالا رفتن سن ازدواج تا 40 سالگی هم تبعات و اثرات خود را دارد که امروزه در جوامع مختلف گریبان گیر آن هستیم.
چشم اندازهای مختلف امر ازدواج بسیار مختلف و پراکنده است حتّی هنوز ازدواج در میان قبایل بدوی و ابتدایی در جنگل های و در افتاده استوایی و بدور مانده از تحولات امروزی و ارتباطات پیچیده مبهم و ناشناخته است. که آیین ازدواج در میان قبایل وحشی و ناشناخته که ابتدایی ترین تحوّلات مثل گویش و زبان و رفتار در میان آنها کاملاً ساده و با اشاره و ایماء صورت می گیرد، بسیار مهّم است[4].
با همۀ تنوع و تعدّد در مقوله ازدواج چه از حیث سنین پایین و یا بالای ازدواج با نسل های نسبی و یا سببی و حتی ازدواج با محارم و نتایج ازدواج که به تولید و بقای نسل و ادامۀ حیات انسانها منجر می شود. ازدواج وجود دارد. و یک میل فطری و درونی و شناخته شده انسانی است. و در هیچ برهه و مقطع زمانی خاصی ازدواج تعطیل نشده است. و به انجام مختلف و آیین و مناسک خاص و سنت های متفاوت جریان داشته و دارد. و شاید دلیل قطعی و غیر قابل اجتناب آن فطری بودن و میل درونی نوع انسانی به امر ازدواج و ادمۀ نسل در اثر اتفاق موضوع ازدواج بوده است.
در همه ی انواع ازدواج ها و سنت های تحقق نکاح و عروسی موضوع دین و ارزش های اعتقادی و در یک اصطلاع باورهای دینی غیر قابل اجتناب است. و مسئله و موضوع دین و باورهای دینی نیز امری فطری و درونی و متناسب با ذات و خواست درونی نهاد انسانهاست[5].
پس می توان گفت :
آیا باورهای دینی در چگونگی ازدواج تأثیر دارد ؟
آیا ازدواج ناشی از باورهای دینی در ساختارهای مختلف اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی تأثیر دارد ؟
چه تفاوتی میان ازدواج با باورهای دینی ضعیف و قوی تر وجود دارد ؟
اصولاً اگر فردی هیچ اعتقادی به ارزش های دینی نداشته باشد. با فردی که پای بند باورهای دینی است، چه عواقب و تبعاتی دارد ؟
آیا باورهای دینی در موفقیت ازدواج جوانان تأثیر دارد ؟
پیشینه تاریخی ازدواج های عقیدتی و غیر باوری را چگونه می توان ارزیابی کرد ؟
بیان مسئله :
تضمین و بقای نسل انسانی و ادمۀ حیات در تولید نسل و تربیت و پرورش آنهاست که تحت عنوان ازدواج انسانها تحقق می یابد.
ازدواج یک آیین است. و شامل ایجاد میل و کوشش در مرد و زن نیست به جنس مخالف و آمادگی و بلوغ فیزیولوژیکی و اجتماعی و جسمانی برای امر مقدّس آمیزش است.
زناشویی و آمیزش اوّلیه که نتیجه میل فطری و تمایل شهواتی دو جنس مخالف به یکدیگر است که در شرایط تولید اسپرماتوزئید در مرد و آمادگی تخمدان و اوول در زنان با ترشح هورمون های خاص صورت می گیرد[6].
پر واضح است که در روزیکه جوان مرد و نیز دختر واجد چنین شرایطی شدند یعنی مرد و زن در فرایند تکامل اندام جنسی دارای تکامل جنسی شدند و میل طبیعی و گرایش به سوی یکدیگر پیدا کردند. ازدواج و آمیزش صورت نمی گیرد. بلکه این امر همزمان با تحصیلات آنان و آمادگی اقتصادی آنها و حتی بلوغ اجتماعی و شرایط لازم دیگر از جمله پیدا کردن شغل و درآمد و مواردی از این قبیل محقق خواهد شد. که یکی از ویژگی های مؤثر باورهای دینی و اعتقادی است[7].
ازدواج مستلزم :
1 ) داشتن و پیدا کردن شرایط بلوغ فیزیولوژیکی
2 ) آمادگی و میل فطری و کشش دو جنس مخالف به یکدیگر.
3 ) آماده شدن شرایط اقتصادی و درآمدی
4 ) و بالاخره قبول و دارا بودن شرایط اعتقادی (با توجه به مذاهب و ادیان در هر قوم و اجتماعی)
شاید عدّه ای معتقد باشند که شرط اعتقادی و دینی لازمه ازدواج نیست.
در صورتیکه در همۀ گروه ها و اجتماعات و اقوام و ملل افکار و باورهای اعتقادی به اشکال و وجوه مختلف وجود دارد.
عدّه ای از فلاسفه معتقدند که حتی بی دنیان و کافران هر چند در ظاهر و عیان اظهار به بی دینی و بی اعتقادی می کنند ولی نوعی اعتقاد و باور دینی نهفته در نهاد آنها منتنشر و پراکنده است. و اظهار بی دینی و کفر خود دلیل بر دینداری و باور به نوعی خداگرایی است که در تحلیل و نقد و شناخت حقیقی آن دچار اشتباه و فقر شده اند[8]و[9].
اسلام و تعالیم اسلامی در موضوع ازدواج نگرش و نگاهی متفاوت و عمیق تر از سایر ادیان و اعتقادات دیگر دینی دارد.
چنانچه اسلام ازدواج و زناشویی و انتخاب همسر را موجبات آرامش و رفعت و سکون قلب قرار داده است.
در باورهای قرآنی حتی کسانیکه نباید به دلایلی ازدواج نکرده اند. مورد مؤاخذه و محاکمه قرار می گیرند[10].
همه این آثار و نانه ها پس از ذکر قاعده و شئونات زناشویی و آمیزش است که در سوره ها و آیات مختلفی به موضوع ازدواج و حتی مراحل تشکیل جنین از انعقاد نطفه تا تولد و نامگذاری بچه و تربیت های دوران کودکی و وظایف طول عمر انسان ها و پس از حیات اشاره کرده است.
و موانع و زدواج های ممنوع را با انساب و منسوبان ذکر کرده است. و این افراد را تحت عنوان محارم در قرآن ذکر کرده است[11].
اهمت دین اسلام در مسئله ازدواج تا آنجا پرداخته است که حتی استفاده لقمه ای غذا به هنگام بارداری از راه های حرام و ناشایسته تربیت و آینده کودک را تحت تاثیر قرار می دهد.
تسلام به اهمیت ازدواج تحت عنوانکفویت نیز اشاره کرده است. کفویت یا کفو یعنی داشتن تناسب مرد و زن. یعنیداشتن تناسب اجتماعی و تناسب اقتصادی و تناسب فکری و اخلاقی.
هر چقدر افراد از لحاظ سنی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، تحصیلات و سایر امتیازات نزدیک هم باشند موفقیت آنها بیشتر خواهد بود.
این امر شامل عموم مسلمانان است اما مسئله قطعی و لازم لاجرا نیست زیرا ممکن است افرادی با درآمد کم تر با زبان ثروت مند ازدواج کنند یا افرادی از طبقات اجتماعی بالا با طبقات اجتماعی پایین ازدواج کنند و یا افرادی با تحصیلات بسیار بالا با تحصیلات پایین را رقم بزنند.
که خود پیامبر اکرم اولاً در 40 سالگی ازدواج نموده و علیرغم ضعف مالی و فقر نسبی با حضرت خدیجه که بانوی متنفذ وثروتمندی بود ازدواج می کنند و هزاران نمونه از این تفاوت ها که در تاریخ اسلام ذکر شده است.
امّا هم سنگی و برابری نسبی خانواده ها بخصوص زوجین در ادامه زندگی و حفظ و پایداری خانواده بسیار اهمیت دارد[12].
اهمیت و ضرورت مسئله :
ازدواج ضامن ادامه نسل و ادمه حیات انسانها و تشکیل نهاد خانوده و بوجود آوردن نسلی جدید با استعدادها و توانایی های خاص برای ادامۀ زندگی است.
ازدواج اگر بصورت حیوانی و بدون ملاحظات اخلاقی و صرف نظر از ملاک ها و معیارهای ارزشی انجام گیرد. نوعی ترکیب و درهم ریختگی اخلاقی و عدم تفکیک محارم و دیگران خواهد بود.
یعنیاگر برای ازدواج ملاک ومعیاری در انتخاب زوج و همسر نداشته باشیم. خواهر با برادر و عمه با دایی و خاله با عمو و محارم مختلف با هم ازدواج کرده و تبعات و خطراتی بوجود خواهد آمد که به چند نکته مهم اشاره می کنیم.
1 ) ترکیب جمعیتی شهرها و روستاها غیر قابل کنترل خواهد بود. یعنی کسی نمی تواند برادر و خواهر خود را تشخیص دهد.
2 ) مسایل مهّم دیگر چون ارثیه و تملک و دارایی خانواده ها دچار مشکل می گردد.
3 ) بدون توجه به شعائر دینی از هم گسیختگی و هرج و مرج جنسی و زناشویی جامعه را فرا می گیرد.
4 ) بیماری ها و مشکلات مختلف جنسی که هم اکنون با رعایت آنها فاجعه شده نسل بشر را تهدید خواهد کرد.
5 ) ملاک های فردی نظیر استعداد و هوش و دانایی و توانایی و افراد تحت تأثیر دین هرج و مرج دچار اختلال می گردد.
این خطرات و عواقب ذکر شده فقط بخشی از مسایل و گرفتاریهای بشر در اثر عدم رعایت الگوها و ملاک های دینی خواهد بود.
اما باورهای دینی نظیر اعتقاد به خدا و عالم برزخ و معاد و رستاخیز و نیز تبعیت از دستورات دینی در بهداشت زناشویی و حفظ نسل و سلامت خانواده و تربیت فرزندان و غیره را سبب خواهد شد.
علاوه بر آن باورهای دینی خوی شجاعت و صداقت و وفا و یکرنگی و ایمان و پای بندی به اصول و ملاک های انسانی را تقویت می کند. زیرا احکام باورهای دینی نظیر رعایت مناسبان همسایه و خانواده و همنوع و حفظ حریم و چهارچوب های اجتماعی و احترام به قانون و مقررات و رعایت اصول زناشویی در ایام و مناسباتخاص که در طول تاریخ صحّت و اعتبار آنان به اثبات رسیده سلامت و امنیت نسل ها و خانواده ها را تضمین می کند. و ارزش های والای انسانی و انسان دوستی را در نهاد و شخصیت آنها تقویت می کند[13].
دسته بندی | برنامه نویسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 88 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 100 |
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
فصل اول : 1
مقدمه 2
بیان مساله 4
اهمیت مساله 4
اهداف تحقیق 5
فصل دوم : 6
سیستم جنگلبانی و تاریخچه 7
تاریخچه مدیریت جنگل های شمال 12
تشکیل بنگاه جنگل 32
تشکیل سازمان جنگلبانی 36
تشکیل وزارت منابع طبیعی 38
الحاق سازمان به وزارت جهاد سازندگی 41
تشکیل جهاد کشاورزی و موقعیت منابع طبیعی و جنگل ها 42
فصل سوم : 46
آسیب شناسی طرح خروج دام از جنگل های شمال 47
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
ضرورت اجرای طرح خروج دام از جنگل 62
حضور دام و معضل بزرگ در جنگل 76
حضور دام 81
تاریخچه دامداری 84
تاریخچه دامداری در ایران 86
مشکل حضور دام 88
دام و انواع خطرات و آسیب ها به محیط زیست 89
حضور دام در دامداریهای صنعتی 91
فصل چهارم : 92
راهکارها و راه حل های اجرائی 93
خلاصه 96
منافع جنگل 97
دام 98
منابع و مآخذ 100
فصل اول
مقدمه
بیان مساله
اهمیت و ضرورت مساله
اهداف تحقیق
مقدمه
یکی از مهمترّین و مؤّثرترین منابع تأمین کننده غذا در روی کره زمین جنگل ها هستند، منابع جنگلی در هر یک از نقاط کره خاکی آنچنان اهمیت دارنده که همه انسانها از وجود آنها احساس نشاط و سرخوشی می کند. حتی اگر ظاهراً به سرزمین مولودی و میهنی فرد تعلق نداشته باشد علت این امر این است، که جنگل و درخت ریه ها و اندام تنفس و نگهدارنده کره خاکی هستند و همچنانکه شش در بدن انسان وظیفه دارد اکسیژن لازم را به دهمه اندام ها و عضلات و سلول ها و بافت ها برساند حُکم جنگل نیز چنین است، وظیفه و رسالت و فطرت و ذات جنگل حیات بخش است، جذب دی اکسید کربن است، تولید اکسیژن است، متعادل کننده گازهای مُضّر در طبیعت است، تأمین کننده نم و رطوبت لازم جهت حیات مراتع و چراگاههاست، جنگل تثبیت کننده و حفظ کننده خاک و گیاه خاک سطحی زمین است.
جنگل عامل بازدارنده تخریب زمین ناشی از سیل و سیلاب و باد و طوفان و حتی لرزش های گسلی است. حرکت و جابجایی گسلی در جائیکه درختان ریشه دوانیده اند با شدت و وسعت کم تر اتفاق می افتد، جنگل تأمین کننده سوخت و تعیین کننده و حفظ نسل حیوانات و پرندگان و حشرات و علف های بی شماری است.
جنگل های انبوه شمال آسیا و اروپا و امریکای جنوبی نمونه هایی از این نعمت برای بشریت هستند.
وجود جنگل در دورانی از زمین شناسی (ژوراسیک[1]) آنچنان گسترده و حجیم بوده که امروزه معادن زغال سنگ سنگ و کُک و غیره حاصل دفن انبوهی از جنگل ها در طول میلیونها سال و نیز در گذشته خیلی دور بوده است (زمین شناسی سال چهارم دبیرستان).
علیرغم اهمیت و جایگاهی که جنگل در حفظ تعادل آب و هوایی و نیز تثبیت خاک حاصلخیز و همچنین تأمین مواد غذایی و حفظ علوفه و مرتفع دارد. در اثر ازدیاد جمعیت و شهرنشینی و نیز شیوه های دامداری و استفاده بی رویه ساکنان جنگل و آتش سوزیهای مهیب و غیره این عامل حیات و عامل نگهداره زمین و انسانها در حال کاهش روز افزون است و اقدامات و برنامه ریزی های دولتی و ملّی نتوانسته است، چندان تأثیری در حفظ این نهاد و منبع سرشار ملّی و جهانی داشته باشد. در این کوتاه و مختصر مقصد بررسی حضور دام و تخریب جنگل به وسیله این عامل را داریم.
بیان مسأله
همواره دام و جنگل در زندگی انسانی و تشکیل اجتماعات انسانی در کنار آب نقش اساسی و اولیه را به عهده داشته است، در حالیکه در گذشته جمعیت جهان نسبت به منابع طبیعی قلیل بود، کسی به فکر و نگران کاهش منابع طبیعی نبود و بدون محدودیت با چرای طبیعت و تهیه مایحتاج زندگی لذت و استفاده های خود را از طبیعت می برد. اما در طول 2 سده اخیر نگرانی بشر به کاهش و نابودی منابع طبیعی دو چندان شده و عوامل گوناگونی در تخریب و نابودی این منابع به خصوص جنگل ها نقش دارند. اما دام از هر نوع جزء مهمترین و اصلی ترین عوامل تخریب به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر روی جنگل ها بوده که در بطن تحقیق کاملاً به آن اشاره شده است.
اهمیت جنگل و دام (اهمیت موضوع)
اگر تأمین اکسیژن و محیط زیست سالم و اطمینان از آینده تغذیه انسانها و نیز گازهای سمی و دی اکسید کربن و نابودی فضای سبز و رماتع را در زندگی مهم بدانیم این موضوع کاملاً با این مسایل در ارتباط است و اهمیت جنگل و تخریب آن به وسیله موجود مفید دیگری به نام دام آنچنان پیچیده و مهم است که در این تحقیق فقط به صورت اشاره به برخی مسائل اداری و اجتماعی و اقتصادی آن اشاره شده است.
اهداف مسئله : اهداف موضوع
الف ) شناخت ویژگی های جنگل ؛
ب ) شناخت عوامل تخریب ؛
ج ) راه های تقویت و ترمیم ؛
د ) دام و راه های نابودی طبیعت و جنگل ؛
هـ ) راهکارهای مبارزه ای و بازدارنده ؛
و ) نتیجه گیری و خلاصه.
فصل دوم :
سیستم جنگلبانی و تاریخچه
مشکلات جنگلبانی
تاریخچه مدیریت جنگل های شمال
تشکیل بنگاه جنگل
تشکیل سازمان جنگلبانی
تشکیل وزارت منابع طبیعی
الحاق سازمان به وزارت جهاد سازندگی
تشکیل جهاد کشاورزی و موقعیت منابع طبیعی و جنگل ها
سیستم جنگلبانی
سوره هفتم قرآن کریم یعنی انفال دقیقاً به خاطر اهمیتی که منابع طبیعی چون کوه و دشت و جنگل و دریا دارند. در قرآن کریم این منابع انفال نامیده شده است. و منافع و عایدی و تبعات آن عمومی و در اختیار عموم قرار داده شده است (قرآن کریم، سوره انفال، سوره هفتم).
در ایران تا اواخر دوره قاجار جنگل ها مالکیت و متولی خاصی نداشتند و همانند کوه و دریا مردم به نسبت زندگی اقلیمی و اجتماعی از آن بهره مند می شدند. و چون به اهمیت و جایگاه ارزش آن پی نبرده بودند، هرکس همانطور که دلش می خواست از آن استفاده می کرد.[2]
قطعنامه ریو قطعنامه ای است که همه کشورها را ملزم و متعهد می سازد که از منابع و مراتع و جنگل ها و دشت ها و منابع طبیعی خود حفاظت و مراقبت کنند.[3]
عده ای متعقدند که بحران های حال و آینده در جنگل و منابع طبیعی فقط به خاطر جمعیت و رشد بی رویه آن نیست، بلکه کاهش بی اندازه منابع طبیعی افزایش آلودگی ها، نارسائی توزیع متعادل منابع، رشد صنعتی و رشد اقتصادی از جمله از عوامل دیگر هستند.[4]
فتاحی (1379 ، جنگل های زاگرس) معتقد است، عوامل ذکر شده تنها در بُعد کلان و برای مناطقی که اغلب با مناطق صنعتی مواجه هستند موثر است اما در کشورهای جهان سوم مسأله جمعیت انسان و دام و سایر ابعاد اجتماعی و اقتصادی نقش مهم ایفا می کند.
مخدوم و دیگران (1363 و میلر 1366 و واسمان 1984) معتقدند که با توجه به سرعت رشد تکنولوژی انسان در مقایسه با 8000 سال قبل ارتباطات ده میلیون برابر و سرعت داده پردازی یک میلیون برابر و سرعت دستیابی به منابع انرژی هزار برابر افزایش یافته است. هرچند تلاش همه بر آن است که از راه های مختلف از کاهش بی حد منابع جلوگیری نمایند.[5]
و این نگرانی ها و مشکلات باعث گردید که کشورها به فکر چاره بیفتند و با شیوه های مختلف درصدد جلوگیری از کاهش منابع و یا جایگزینی و یا حداقل مصرف بهینه و مطلوب آن برآیند.
طبق سوابق موجود در ایران تا سال 1294 هیچگونه کنترل و حفاظتی از جنگل ها به عمل نمی آمد. و کشاورزان و ساکنان حاشیه و داخل جنگل ها به صورت بی رویه ضمن چراندن دام ها و استفاده شبانه روزی از جنگل انواع مختلف استفاده یعنی ساختن خانه های چوبی و فروش الوار و حتی قطع درختان برای افزایش زمین های زراعی و ایجاد زمین های علوفه ای برای دام های خود می کردند. که در سال 1294 دولت موظف گردید که در بخش هایی از ایران به خصوص شمال کشور و جنگل های زاگرس اداره فلاحت را راه اندازی کند.
آب و جنگل و درخت و سرسبزی همواره مورد توجه و نیاز و حیات وی بوده اقدامات عظیم در 2000 سال قبل از میلاد در چین در کنترل آب و ایجاد سد و تفکرات فلاسفه یونانی فتل ارسطاطالیس در 384 قبل از میلاد در کشف فیزیک رانش مایعات و ایجاد سد دپاله توسط ایرانیان بر روی رودخانه دجله و ایجاد سدهای شادروان در شوشتر بر روی رود کارون و ایجاد شبکه های آبیاری و زراعت و کنترل آب و خاک و انتقال به وسیله کانال های سفالی در نوع خود بی نظیر است.[6]
از سال 1294 شمسی که مجلس شورای ملّی دولت را موظف به ایجاد اداره فلاحت جهت جنگل ها و مراتع نمود. هرچند عملاً کارهای قابل توجهی صورت نگرفت ولی زمینه تحقیقات و مطالعات عظیمی را توسط صاحب نظران خارجی در ایران را به وجود آورد.
پروفسور اروین گائوبا به سال 1891 در اطریش به دنیا آمد و تا سال 1964 در ایران زندگی و در استرالیا درگذشت.
در سال 1312 از طرف اداره فلاحت به ریاست مدرسه عالی فلاحت کرج منصوب و به تدریج به تدریس پرداخت و در مجموعه بسیار نضیی به نام فلورکرج با همکاری برنمولر در 12 جزوه در سال 1935 تا 1942 در آلمان به چاپ رساند. و آثار جنگلی و خرما در ایران در 1983 در استرالیا به چاپ رسیده است.
از سال 1304 رضاشاه با تأکید بر اجرای فلاحت در ایران جنگلبانی تا حدی رونق یافت و در هر منطقه جنگلی گروه های 3 تا 7 نفری بسته به میزان و وسعت جنگل استخدام می شدند که شامل جنگلبان و محافظ و معلم و غیره می شده است که ضمن بازدید از جنگل و مراقبت فیزیکی به همکاری با مطالعه گران و محققان خارجی هم بودند. و امکانات بسیار محدودی در اختیار داشتند.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 225 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 43 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1 شاخص های جغرافیایی در توسعه پایدار فضایی شهر.. 19
2-1-1- عوامل جغرافیای طبیعی.. 19
2-1-2-عوامل جغرافیایی انسانی.. 28
2-2- رواناب.. 31
2-3- سیلاب.. 32
2-3-1-سیلاب شهری.. 32
2-3-2- سیل ناگهانی شهر.. 33
2-4- مهمترین خسارات سیل.. 33
2-5- عوامل موثر در بروز سیلاب.. 34
2-6- پیش بینی سیل.. 35
2-7- اهمیت پیش بینی وقوع سیل.. 36
2-8- فرایندایمن سازی.. 37
2-8-1 - توصیه های قبـل از بـروز سیل.. 37
2-8-2- توصیه های زمان بروز سیل.. 40
2-8-3 - راههای کمک در مقابل سیل.. 44
2-9- محاسبه حداکثر سیل محتمل.. 45
2-10- فراوانی سیلاب.. 45
2-11- دوره بازگشت سیلاب (سال).. 46
2-12- سدهای مخزنی.. 47
2-13- سیل بندها و گوره ها (Levees and flood walls).. 48
2-14- نگهداری سیل بندها.. 50
2-15- مخازن تاخیری.. 51
2-16- معابر شهری …………………………………………………………………………………………………………………52
2-1 شاخص های جغرافیایی در توسعه پایدار فضایی شهر
در رشد و توسعه شهر بصورت های گوناگون عوامل زیادی تاثیر گذار می باشند که از دید جغرافیایی ما میتوانیم عوامل زیادی را بررسی نماییم. عوامل جغرافیایی را می توانیم به دو دسته عوامل جغرافیایی طبیعی و انسانی دسته بندی کرده و بعد عنوان های آنها را بطور مجزا مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهیم.
2-1-1- عوامل جغرافیای طبیعی
- عوامل جغرافیای طبیعی عبارتند از (موقعیت جغرافیایی، شیب، توپوگرافی، اقلیم، خاک و آب، پوشش گیاهی، زمین شناسی).
- عوامل جغرافیایی انسانی (عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی اداری، عوامل اجتماعی؛ جمعیت، فعالیتهای عمرانی شهر و قوانین و مقررات مروبط به شهر) هر کدام را جداگانه مورد بررسی قرار میدهیم.
1- موقعیت جغرافیایی:
موقعیت جغرافیایی که شهر در آن استوار شده است سرآغاز شناخت جغرافیایی در محدوده محلی و ناحیه ای است که ما به کمک نقشه های متفاوت و به تبیین موقع و مکان جغرافیایی شهر پی می بریم.
موقعیت شهر با مجموعه ی داده های طبیعی و اقتصادی و انسانی موجود در فضای ناحیه ای که شهر در آن درست شده مشخص می شود. در قلمرو داده های طبیعی علاوه بر اهمیت گذرگاهی و معابر طبیعی مرز- تماس و برخورد دو ناحیه که از لحاظ مورفولوژیکی با هم مغایر هستند مورد توجه است. مقر و نشستگاه جغرافیایی شهر می تواند یکی از عوتمل توجیه کننده موقعیتی باشد که شهر از آن برخوردار است. مقر شهزر مکانی است که به مقتضای توپوگرافی محل به اشغال انسان ها در آمده و نطفه شهر از همان جا تکوین یافته و توسعه پیدا کرده است.
بنابراین انتخاب مکان و ارزیابی آن در رابطه با عوارض جغرافیایی محلی و محدود امکان پذیر است به علاوه در انتخاب مکان بیش از موقع جغرافیایی خواسته انسان و عمل انسانی است و اگر احیاناً مکان به طور اتفاقی برگزیده شود و همین انتخاب مکان به رغم آن که اتفاقی و یا بر مبنای فکر و اندیشه صورت گیرد توجیه کننده شرایط کنونی و آینده شهر است. انتخاب مکان جغرافیایی شهر و توسعه آن شرایط زمانی و ضرورت های تاریخی به ویژه امکانات تکنیکی نقش بسزایی دارد. چرا که در دوره تاریخی معین – عدم امکان دسترسی و دستیابی بر امکانات اقتصادی و تکنیکی مؤثر مکان جغرافیایی شهر بی حرکت و نازا و در دوره تاریخی دیگر به تبع بهره گیری از داده های اقتصادی و علمی و فنی رشد و توسعه شهر پویا خواهد شد. (فرید، 1384، ص 54)
به طور معمول هر شهر متأثر از شرایط و موقعیت استوار طبیعی ناحیه ای است که با آن در ارتباط است. در بیشتر موارد نقش آینده شهر ها با انتخاب مکان های ویژه طبیعی در نظر گرفته می شود به عنوان مثال شهر های نظامی با توپوگرافی محل یا رودخانه های اطراف هر کدام با توجه موقعیت جغرافیایی خاص خود برای اهدافی مشخص در نظر گرفته می شوند چون شناختن منطقه با مختصات جغرافیایی و عوارض طبیعی در سرنوشت و توسعه منطقه و شهر و رشد همه جانبه آن تأثیر بسزایی دارد.
بسیاری از صاحب نظران امور شهری به مساعدت موقعیت جغرافیایی برای پیدایش شهر ها تأکید داشتند در بسیاری از نواحی که موقعیت جغرافیایی مناسب بوده و باعث پیدایش کشاورزی و در آمد و افزایش جمعیّت و تقسیم کار و پیامد آن تمرکز قدرت و دیوان سالاری و ساخت مراکز دولتی و همه این ها نهایتاً منجر به پیدایش شهر و رونق آن شده است. ( شکوهی، 1371، ص 141 )
استقرار شهر ها در مرحله اول تحت تأثیر این موقعیت جغرافیایی و فضا های مجاور آن که عوامل زیادی از جمله شکل ناهمواری ها، کوه، دشت، رودخانه، جلگه و سواحل آن نقش تعیین کننده دارد به طوری که شکل گیری شهر ها از زمان پیدایش تحت تأثیر این عوامل طبیعی بوده است.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 3299 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 57 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- مقدمه...................................................................................................................................................................9
2-2- تعاریف و مفاهیم.................................................................................................................................................9
2-2-1- تعریف سیستم حمل و نقل شهری.........................................................................................................9
2-2- 2- انواع سیستم های حمل و نقل عمومی شهری.................................................................................10
الف) مترو.................................................................................................................................................................10
ب) قطار سبک شهری.........................................................................................................................................10
ج) منوریل..............................................................................................................................................................11
د) تراموا................................................................................................................................................................12
ه) اتوبوس............................................................................................................................................................12
و) تاکسی و خودروهای شخصی.........................................................................................................................13
2-2-3- تعریف پایانه ها و ارتباط با سیستم حمل و نقل شهری...................................................................13
الف) مشخصات پایانه...............................................................................................................................................14
ب) عوامل ساخت پایانه ها..................................................................................................................................14
2-2-4- انواع پایانه ها ازنظر مقیاس........................................................................................................................15
2-2-5- انواع پایانه ها.................................................................................................................................................15
2-2-6- عملکرد پایانه ها............................................................................................................................................16
2-2-7- وظایف پایانه ها............................................................................................................................................17
2-2-8- مفهوم ایستگاه پایانه ای مترو و فضای جمعی آن.............................................................................17
الف) فضای تصمیم گیری......................................................................................................................................19
ب) فضاهای فرصت یا مکث...............................................................................................................................19
ج) فضاهای حرکتی..............................................................................................................................................19
2-2-9- مفهوم فضای عمومی و ابعاد اجتماعی آن..........................................................................................21
2-3- رویکردهای نظری....................................................................................................................................... 24
2-3- دیدگاه های نظری حمل و نقل درون شهری..........................................................................................24
2-3-1- نظریه های حمل و نقل شهری تا دهه 1910 .................................................................................24
2-3-2- نظریه های حمل و نقل شهری از 1920 تا 1970........................................................................26
2-3-3- نظریه های حمل و نقل شهری از 1980 تا کنون..........................................................................28
2-4- مدل ها و روش های تحقیق.........................................................................................................................30
2-4-1- بررسی الگوهای توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی......................................................................30
2-4-2- توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی....................................................................................................30
2-4-3- سیاست ها و اصول کلی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی.....................................................31
2-5- مکانیابی...............................................................................................................................................................33
2-5-1- معیارهای مکانیابی......................................................................................................................................33
2-5-2- مکانیابی ایستگاه های مترو.....................................................................................................................34
2-5-3- انواع ایستگاه های مترو و مکانیابی نقاط ...........................................................................................35
الف) ایستگا ه های انتهایی...............................................................................................................................35
ب) ایستگاه های اجباری................................................................................................................................35
ج) ایستگاه های میانی....................................................................................................................................35
2-6- اصول و برنامه ریزی درونی پایانه............................................................................................................ 36
الف) اصل جامعیت............................................................................................................................................... 36
ب) اصل سازگاری فضاها ، فعالیت ها و همجواری درونی.........................................................................36
ج) اصل ایمنی......................................................................................................................................................36
د) اصل امنیت.....................................................................................................................................................36
ه) اصل دسترسی آسان.....................................................................................................................................36
و) اصل تمرکز......................................................................................................................................................36
ی) خوانایی فضاهای پایانه...................................................................................................................................36
ن) سازگاری فعالیت پایانه با کاربری های اطراف..........................................................................................36
2-7- تجارب جهانی............................................................................................................................................... 37
2-7-1- معرفی پروژه های موفق مترو در جهان................................................................................................37
الف) متروی کوپنهاگ..............................................................................................................................................37
ب) متروی برلین....................................................................................................................................................37
پ) ام تی آر هنگ کنگ چین..........................................................................................................................38
ث) متروی نیویورک آمریکا.................................................................................................................................39
ج) متروی پاریس پاریس – فرانسه...................................................................................................................40
م) متروی لندن – انگلستان ..............................................................................................................................41
ن) متروی مسکو – روسیه..................................................................................................................................41
و)متروی دبی..........................................................................................................................................................44
ه) ایستگاه های مختلف استکهلم سوئد ........................................................................................................44
ی) ایستگاه بلوار فورموسا ـ کائوسیونگ، تایوان............................................................................................ 46
2-7-2- ابعاد اجتماعی در تجارب جهانی موفق...................................................................................................46
نتیجه گیری...................................................................................................................................................................47
2-1- مقدمه:
حرکت، عامل اصلی پویایی زندگی شهری و تداوم بخش کلیه فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی در سطح شهرها است. همچنین، حمل و نقل و زیرساخت های مرتبط با آن هم به صورت مستقیم و هم با واسطه بر توسعه کالبدی شهرها اثرگذار هستند ." حمل و نقل به راستی سازنده و شکننده شهرها میباشد " (clark,1957,240). مساله جابجایی افراد و کالاها همواره به عنوان یک مساله اساسی در شهرها مطرح بوده و نوآوری ها و سرمایه گذاریهای فراوانی در این راه انجام پذیرفته است اما بویژه پس از گسترش تولید و استفاده از وسایل نقلیه موتوری، به یکباره تحولاتی بنیادین هم در سرعت و هم گستردگی امکان ترابری در شهرها پدید آمد که به نوبه خود در تغییر ساختار شهرها و تمرکز جمعیت در آنها نقشی بسزا ایفا نمود.
همچنین، در آستانه هزاره سوم و با پیشرفت شتابنده فناوری ها و گسترش انواع وسایل ارتباطاتی بر دامنه تقاضای عمومی جهت جابجایی در شهرها افزوده شده است . در عین حال که با افزایش شهرنشینی و در نتیجه بالا رفتن ارزش زمین های درون شهرها، اختصاص سطوح کمتری به تسهیلات حمل و نقلی امکان پذیر گردیده و از این رو ضرورت اتخاذ راهکارهایی جدید جهت ترابری شهری بیش از پیش آشکار گردیده است.
2-2- تعاریف و مفاهیم :
2-2-1- تعریف سیستم حمل و نقل شهری : (ترابری)
ترابری انتقال انسان و کالاست از جایی به جای دیگر،این واژه ازپسوند ترا-به معنای فراسو و آنسو و واژه –بری از فعل بردن ساخته شده است.پیشوند ترا-از پیشوندهای کهن پارسی است که در پارسی باستان نیز همین گونه کاربرد را داشته است و هم معنی و هم ریشه با TRANS در انگلیسی است. ترابری از دید واژگانی به معنای بردن به آنسو دیگر است.(wikipedia)
سیستم حمل و نقل شهری : عبارتست از مجموعه منظمی از زیر ساختارهای به هم پیوسته که به منظور جابجایی مسافر و کالای مجاز همراه وی، جلب رضایت و خشنود سازی مسافر به ارائه خدمات به انسانها می پردازد.
ورودیهای سیستم شامل: مسافر، پرسنل و کارکنان ستادی و صف، منابع مالی، تجهیزات ثابت و متحرک(ناوگان، برق و تاسیسات، کنترل، علائم و مخابرات، خط، ابنیه و مسیر)، اطلاعات (جداول زمانی اعزامها، مالی، اداری، پرسنلی و .. ) می باشد. در حالیکه خروجی های سیستم در برگیرنده خدمات ارائه شده، اطلاعات (کمیت و کیفیت جابجایی مسافر، هزینه های صرفه جویی شده، هزینه بهره برداری و تعمیر و نگهداری و..) می باشد.
( محمد منتظری، مجید اداوی : بررسی مولفه های ترافیکی سیستمهای حمل و نقل شهری و عوامل موثر بر آن ،ص2)
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 311 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 58 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:.. 15
2-2- مبانی نظری:.. 22
2-2-1- توسعه:.. 22
2-2-2- مفهوم توسعه:.. 23
2-2-3- سیر تاریخی مفهوم توسعه:.. 25
2-2-4- توسعه از منظر صاحب نظران:.. 27
2-2-4-1- رستو:.. 27
2-2-4-2- دادلی سیرز:.. 27
2-2-4-3- مایکل تودارو:.. 28
2-2-5- توسعه شهری:.. 29
2-3- مشارکت:.. 30
2-3-1- مفهوم و معنای مشارکت.. 30
2-3-2- تاریخچه مشارکت:.. 33
2-3-3- طبقه بندی الگو های مشارکت:.. 37
2-3-4- سطوح و تکنیک های مشارکت.. 41
2-3-5- مراحل مشارکت.. 43
2-3-6- اشکال مشارکت: 44
2-3-7- گونه های مشارکت شهروندان:.. 46
2-3-8- مراحل تحول تاریخی مشارکت.. 49
2-3-9- الگوهای مشارکتی تجربه شده در دو دهه اخیر.. 50
2-3-10- مزایای مشارکت.. 52
2-3-11- موانع مشارکت:.. 53
2-3-12- ابعاد نظری مشارکت:.. 55
2-3-12-1- پارادایم واقعیت اجتماعی:.. 55
2-3-12-2- پارادایم تعریف اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم رفتار اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم ترکیبی:.. 57
2-3- 13- نظریه های مشارکت پذیری:.. 58
2-3-13-1- نظریه هانتیگتون ونلسون:.. 58
2-3-13-2- نظریه مشارکتی جان ترنر:.. 59
2-3-13-3- نظریه مشارکتی جیمز میجلی:.. 61
2-3-13-4- نظریه مشارکتی اسکات دیوید سون:.. 62
2-3-13-5- نظریه مشارکتی دیوید دریسکل:.. 63
2-3-14- ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدﻣﯽ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و توسعه ﺷﻬﺮی:.. 64
2-3-15- جمع بندی:.. 68
2-3-16- مدل مفهومی تحقیق: 69
در پیشینه تحقیق ابتدا به بررسی برخی تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع مورد مطالعه در ادامه مبانی نظری تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد.
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:
- بررسی نقش مشارکت شهروندان در مدیریت شهری با تاکید برطرح مدیریت محله ای (مطالعه موردی محله قلهک ناحیه ٥ منطقه ٣ شهرداری تهران) عنوان تحقیق غلامعلی پور و راشین بصیری است که در اولین همایش شهروندی و مدیریت محله ای ارائه گردیده است. این تحقیق با هدف بررسی میزان تمایل و مشارکت شهروندان در اداره امور محله قلهک و انجام فعالیت های مختلف فرهنگی، اجتماعی و رفاهی تدوین گردیده تا با استفاده از نتایج بدست آمده بتوان راهکارهای مناسب برای تحقق یافتن این امر در راستای مدیریت محلهای را بکار بست. با بهره گیری از پرسشنامه هایی که شامل ١٨ سوال می باشد مشخص شد که میزان اتفاق نظر افراد در ایجاد هویت بخشی، حفظ زیبا سازی و آثار قدیمی محله قلهک و تأثیر در کاهش آسیب های اجتماعی و ارتباط متقابل بین شهرداری و ساکنین و همچنین تمایل ساکنین قلهک در عضویت در کارگروهها بررسی شده است (غلامعلی پور و راشین بصیری، 1387: 87).
- تحلیلی بر سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری: (مطالعه موردی، منطقه ۴ شهر تبریز) توسط مسعود تقوایی ، رسول بابا نسب ، چمران موسوی انجام گرفته است. این تحقیق با هدف تحلیل سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و بر اساس یافته ها و نتایج یک بررسی میدانی از منطقه ۴ شهر تبریز تهیه شده است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی ونیز میدانی (پرسشنامه ای) و نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش مطالعه اسنادی- تحلیلی وپیمایشی بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. روشهای آماری مورد استفاده در این تحقیق کندال، رگرسیون چند متغیره واسپیرمن است. ودر نهایت ، از این پژوهش نتایج زیر بدست آمده است:
1- ارزیابی شهروندان از پیامدهای مشارکت مثبت بوده، بیشتر شهروندان معتقد بودند که می توانند با مشارکت در مدیریت شهری تاثیرگذار باشند. مطالعات به دست آمده نشان می دهد که بیشترین مشارکت، برگزاری مراسم و جشن های محلی وکمترین مشارکت مربوط به اطلاع رسانی مشکلات به مدیران شهری بوده است.
2- هر چه میزان رضایتمندی افراد از خدمات رسانی مدیران شهری بیشتر باشد به همان میزان تمایل به مشارکت در مدیریت شهری افزایش می یابد که این میزان مشارکت در محدوده مورد مطالعه ۴٢ درصد است.
3- مطالعات به دست آمده نشان می دهد که هر چه احساس مالکیت ، یعنی مدت زمان سکونت ونوع مالکیت (ملکی ) بیشتر باشد به همان اندازه مشارکت افزایش پیدا می کند.مطالعات صورت گرفته، نشان دهنده این است که در محدوده مورد مطالعه، احساس مالکیت تعیین کننده مشارکت در مدیریت شهری است.
4- واینکه وضعیت اقتصادی واجتماعی شهروندان بر مشارکت تعیین کننده است، که با بررسی متغیرهای اقتصادی واجتماعی مشخص شد با بهتر شدن وضعیت اقتصادی واجتماعی میزان مشارکت هم بالا می رود (تقوایی و همکاران، 1388: 101).
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 311 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 58 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:.. 15
2-2- مبانی نظری:.. 22
2-2-1- توسعه:.. 22
2-2-2- مفهوم توسعه:.. 23
2-2-3- سیر تاریخی مفهوم توسعه:.. 25
2-2-4- توسعه از منظر صاحب نظران:.. 27
2-2-4-1- رستو:.. 27
2-2-4-2- دادلی سیرز:.. 27
2-2-4-3- مایکل تودارو:.. 28
2-2-5- توسعه شهری:.. 29
2-3- مشارکت:.. 30
2-3-1- مفهوم و معنای مشارکت.. 30
2-3-2- تاریخچه مشارکت:.. 33
2-3-3- طبقه بندی الگو های مشارکت:.. 37
2-3-4- سطوح و تکنیک های مشارکت.. 41
2-3-5- مراحل مشارکت.. 43
2-3-6- اشکال مشارکت: 44
2-3-7- گونه های مشارکت شهروندان:.. 46
2-3-8- مراحل تحول تاریخی مشارکت.. 49
2-3-9- الگوهای مشارکتی تجربه شده در دو دهه اخیر.. 50
2-3-10- مزایای مشارکت.. 52
2-3-11- موانع مشارکت:.. 53
2-3-12- ابعاد نظری مشارکت:.. 55
2-3-12-1- پارادایم واقعیت اجتماعی:.. 55
2-3-12-2- پارادایم تعریف اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم رفتار اجتماعی:.. 56
2-3-12-3- پارادایم ترکیبی:.. 57
2-3- 13- نظریه های مشارکت پذیری:.. 58
2-3-13-1- نظریه هانتیگتون ونلسون:.. 58
2-3-13-2- نظریه مشارکتی جان ترنر:.. 59
2-3-13-3- نظریه مشارکتی جیمز میجلی:.. 61
2-3-13-4- نظریه مشارکتی اسکات دیوید سون:.. 62
2-3-13-5- نظریه مشارکتی دیوید دریسکل:.. 63
2-3-14- ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدﻣﯽ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و توسعه ﺷﻬﺮی:.. 64
2-3-15- جمع بندی:.. 68
2-3-16- مدل مفهومی تحقیق: 69
در پیشینه تحقیق ابتدا به بررسی برخی تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع مورد مطالعه در ادامه مبانی نظری تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد.
2-1- بررسی تحقیقات انجام شده:
- بررسی نقش مشارکت شهروندان در مدیریت شهری با تاکید برطرح مدیریت محله ای (مطالعه موردی محله قلهک ناحیه ٥ منطقه ٣ شهرداری تهران) عنوان تحقیق غلامعلی پور و راشین بصیری است که در اولین همایش شهروندی و مدیریت محله ای ارائه گردیده است. این تحقیق با هدف بررسی میزان تمایل و مشارکت شهروندان در اداره امور محله قلهک و انجام فعالیت های مختلف فرهنگی، اجتماعی و رفاهی تدوین گردیده تا با استفاده از نتایج بدست آمده بتوان راهکارهای مناسب برای تحقق یافتن این امر در راستای مدیریت محلهای را بکار بست. با بهره گیری از پرسشنامه هایی که شامل ١٨ سوال می باشد مشخص شد که میزان اتفاق نظر افراد در ایجاد هویت بخشی، حفظ زیبا سازی و آثار قدیمی محله قلهک و تأثیر در کاهش آسیب های اجتماعی و ارتباط متقابل بین شهرداری و ساکنین و همچنین تمایل ساکنین قلهک در عضویت در کارگروهها بررسی شده است (غلامعلی پور و راشین بصیری، 1387: 87).
- تحلیلی بر سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری: (مطالعه موردی، منطقه ۴ شهر تبریز) توسط مسعود تقوایی ، رسول بابا نسب ، چمران موسوی انجام گرفته است. این تحقیق با هدف تحلیل سنجش عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و بر اساس یافته ها و نتایج یک بررسی میدانی از منطقه ۴ شهر تبریز تهیه شده است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی ونیز میدانی (پرسشنامه ای) و نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش مطالعه اسنادی- تحلیلی وپیمایشی بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. روشهای آماری مورد استفاده در این تحقیق کندال، رگرسیون چند متغیره واسپیرمن است. ودر نهایت ، از این پژوهش نتایج زیر بدست آمده است:
1- ارزیابی شهروندان از پیامدهای مشارکت مثبت بوده، بیشتر شهروندان معتقد بودند که می توانند با مشارکت در مدیریت شهری تاثیرگذار باشند. مطالعات به دست آمده نشان می دهد که بیشترین مشارکت، برگزاری مراسم و جشن های محلی وکمترین مشارکت مربوط به اطلاع رسانی مشکلات به مدیران شهری بوده است.
2- هر چه میزان رضایتمندی افراد از خدمات رسانی مدیران شهری بیشتر باشد به همان میزان تمایل به مشارکت در مدیریت شهری افزایش می یابد که این میزان مشارکت در محدوده مورد مطالعه ۴٢ درصد است.
3- مطالعات به دست آمده نشان می دهد که هر چه احساس مالکیت ، یعنی مدت زمان سکونت ونوع مالکیت (ملکی ) بیشتر باشد به همان اندازه مشارکت افزایش پیدا می کند.مطالعات صورت گرفته، نشان دهنده این است که در محدوده مورد مطالعه، احساس مالکیت تعیین کننده مشارکت در مدیریت شهری است.
4- واینکه وضعیت اقتصادی واجتماعی شهروندان بر مشارکت تعیین کننده است، که با بررسی متغیرهای اقتصادی واجتماعی مشخص شد با بهتر شدن وضعیت اقتصادی واجتماعی میزان مشارکت هم بالا می رود (تقوایی و همکاران، 1388: 101).
دسته بندی | خبرنگاری |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 90 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 97 |
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات تحقیق 1
مقدمه 2
«کلیات» : بیان مسئله 4
اهمیت و لزوم طرح مسئله 5
اهداف تحقیق 7
متغیر های تحقیق 8
فرضیه تحقیق 9
سؤال تحقیق 9
فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق 10
بررسی تاریخی نظریه های خود 11
مفهوم خود 12
مفهوم بخشیدن به خود 14
چگونگی تشکیل خود 14
رشد مفهوم خود 16
تعریف خود از دیدگاههای تجربی و پژوهش 18
تعریف خود از دیدگاه های روان تحلیل گری 19
خود در دیدگاه های مختلف روان شناختی 20
مفهوم خود از دیدگاه راجرز 21
ثبات و هماهنگی خویشتن 22
مفهوم خود از نظر سالیوان 24
خودپنداری از نظر اریکسون 24
خود در نظر یونگ 26
شرایط فردیت یافتن 27
خود در نظریه نوام 28
خود در نظریه هارتز 29
تغییر در محتوای مفهوم خود 30
تغییر در ساختار «خود» با تغییرات ساختاری 31
خود پنداره 32
خوانگاره در نظریۀ هورنایی 34
عوامل موثر بر خودپنداره 35
خودپنداری و خوش بینی 36
پیشینه پژوهش 38
معرفی آزمون 48
مقاله : خویشتن پنداری (خودپنداره، خوپنداری) Self Concept 49
فصل سوم : روش تحقیق 62
جامعه 63
حجم نمونه 64
ابزار گردآوری اطلاعات 64
روش گردآوری اطلاعات 65
روش آماری 66
فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها 67
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 71
پیشنهادات 74
محدودیت ها 75
منابع و مأخذ 76
فصل اول:
کلیات تحقیق
مقدمه
توانایی و استعداد و دانایی و اراده بشر که از قوای درونی او سرچشمه می گیرد، توانسته به مجموعه مجهولات بی شماری در حوزه طبیعت و محیط و ترکیبات مواد و حیوانات و گیاهان دست یابد.
انسان در شناخت و پرداختن به خود نیز غافل نبوده و از هزاران سال پیش و از زمانی که موجودیت خود را روی کره خاک شناخته است به تخصص و جست و جو و بررسی و تحلیل رفتارها و ابعاد وجودی و نگرش ها و ویژگی های خود پرداخته است.
با این تفاوت که در گذشته های خیلی دور دانش و آگاهی بشر بسیار اندک بوده و شناخت و بررسی ویژگی های انسان نیز در حد اسطوره و حدس و گمان و انتساب رفتارهای خود به خدایان و اسطوره های اعتقادی بوده است. (ضمیری، 1373)
استفاده از قوه های درونی و استعدادهای بالقوه و تقویت و ممارست در رفتارها منجر به کشف پدیده ها و امور مرتبط با انسان و روابط آنها شده است شناخت مطلق از انسانها میسر نیست.
یکی از شناخت های مهم و پیچیده در مورد انسان شناخت خود انسان است که چگونه موجودی است؟ دارای چه قوای درونی و تقویت آنها ئر تعاملات اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و تحصیلی و شغلی و خانوادگی چه پیامدها و نتایج را به بار می آورد؟
همه ی این سوالات و پاسخ ها شخصیت انسان را به وجود می آورد. و در واقع شخصیت هر فردی مجموعه ای از توانایی ها و استعداد ها و باورها و علایق و انگیزه ها و رفتارهای صادره و در مقابل محیط و محرک ها است. (دوران شولتز، 1377)
هر فردی نسبت به خود شناختی دارد برخی خود را افراد ترسو و بی اعتماد و نالایق تصور می کنند و برخی خود را توانا و برتر و لایق و با اعتماد به نفس می دانند برخی از توانایی و استعدادهای خود به نحو مطلوب استفاده می کنند و از این رهگذر باز هم راضی نمی باشند. (کولی کن، حسینی. 1367)
بعضی ها تحول و تغییرات را دوست دارند و از زمان حال راضی نمی شوند و دائم در حال تغییر وضع جدید هستند و عده ای به سنت ها و رفتارها پایبند می مانند و از تغییر و تحول وحشت دارند.
در این تحقیق درصدد بررسی خود پنداری دانشجویان دختر و پسر هستیم
«کلیات»
بیان مسئله :
خود پنداری یا نوع شناخت نسبت به خود و نوع از خویشتن و بروز رفتارها و نگرش های متناوب با این تلقی از خود پنداری نامیده می شود. (راجرز، نظریه های شخصیت 1987) خود پنداری ممکن است مثبت با منفی باشد، خود پنداری در واقع برداشت فرد از شخصیت خود است. اگر فردی نسبت به خود نگرش حقارت آمیز ناتوان، بی اراده، کم صحبت، گوشه گیر، راحت طلب، گروه گریز، ترس داشتن به هنگام تصمیم، عدم جرأت ورزی داشته باشد. همین رفتارها و صفات و ویژگی ها در پاسخ محرک از وی صادر می شود. برعکس اگر فردی خود را شجاع و باعزت نفس بالا، جسور، مطمئن، بااراده، خودجوش متعالی و موثر بشناسد، اتفاقاً همین خصوصیات و ویژگی ها در بروز رفتارهای او مشاهده می شود.
نظریه راجرز نسبتاً در همین راستا طراحی شده است و وی معتقد است که انسان پرخاشگر آفریده شده را با برتری طلبی تعویض نمود. وی معتقد است که انسان هر لحظه در حس برتری جویی به سر می برد و برای رسیدن به هدف های ترسیم شده از همه ی قوا و استعداد و توان خود استفاده می کند و به هدف می رسد و هدف نایل شده خود پله ابتدایی برای هدف های بعدی به شمار می رود و این برتری جویی او را تا به هدف نهایی و متعالی نایل می سازد. (دوران شولتز 1378)
کودکان در منزل مشاهده می کنند که برادرشان در اثر کمک به جمع کردن و برتری سفره مورد تشویق و حمایت والدین قرار می گیرد. و این احساس نوعی انگیزش و برتری طلبی نسبت به برادر را در وی احیاء می کند تا خود را در جلب حمایت و تشویق والدین بالاتر از برادر بزرگترش نشان دهد این احساس و هیجان و انگیزش عامل حرکت و هدف برخورداری از محبت و حمایت والدین است.
در این تحقیق واژه ی خودپنداری در جهت مثبت ارائه شده است یعنی قصد محقق این است خود پنداری مثبت و متعالی از خود نظیر ... بااراده بودن، عزت نفس بالا، ایفای نقش و استعداد و توان خود و قابلیت ارائه ارزش ها و نقش های خود در مواقع لازم بدون ترس و اضطراب و واهمه در میان دانشجویان دختر و پسر چگونه است.
اهمیت و لزوم طرح مسئله :
اگر خودپنداری را تلقی خود فرد از ویژگی ها و خصوصیات و توانایی ها و استعدادهای خود را بدانیم و اگر خودپنداری را در ارائه رفتارهای روزمره و تحصیلی و شغلی و فردی و اجتماعی موثر بدانیم و اگر خوپنداری را در پرورش استعدادها و تقویت خلاقیت ها و حفظ تمامیت نقش افراد به هنگام ضروری مهم و لازم بدانیم و این صفات و ویژگی ها را در پیشرفت تحصیلات و ترقی ماهیت و انجام شغل و تعامل بریا و زنده رفتارهای ارتباطی چشمگیر و مؤثر بدانیم و افراد را در مقابل موفقیت های هراس و اضطراب و تردید و دودلی قوی و قاطع و خودمدار و مسئول و متعهد تلقی کنیم تا چه میزان شاهد موفقیت های تحصیلی، شغلی، خانوادگی، اجتماعیو فرهنگی و هنری می شویم و همین رفتارها باعث تقویت این رفتارها در دیگر افراد هم سالان و هم گروه و هم خانواده می گردد و افراد دارای ثبات قدم و اراده استوار و به دور از شک و دودلی خواهند بود، هیچ گاه گناه و تقصیر کار و ایفای نقش خود را به دیگران و یا شانس موقعیت ممنتقل نمی کنند و همه ی عواقب کار خود را خود به عهده می گیرند.
خود پنداری دانشجویان از چند نظر اهمیت خاص دارد :
الف ) اینکه عناصر و چهره های علمی و تحصیلی و شغلی آینده نظام تولید و اراده ی امور سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کشور هستند.
ب ) از این نظر که پدران و مادران آینده نزدیک جامعه و هسته اصلی خانواده ها در ارائه و الگوهای رفتاری مختلف برای فرزندان می باشند.
ج ) از این منظر که توسعه و رشد علمی و تکنولوژی منوط و معطوف به آنها می باشد.
د ) حوزه عناصر و نیروهای دانشجویی منشأ توجه و میزان دانش و اندیشه و عملیت دانایی در نگاه جهانی هستند و اگر دانشجویان فرهیخته و باهوش و مقتدر باشند و از خودپنداری والا برخوردار باشند نشان فرهنگ و تمدن قابل طرح و ارائه در سطح جهان است.
هـ ) نقش دانشجویان دختر و پسر در جهان امروز مثل گذشته نیست و زنان مثل مردان نقش های بزرگی در اداره امور، تصمیم های حیاتی و مسئولیت های خطیر و سرنوشت ساز از آموزش و مدیریت تا بهداشت و نمایندگی و وزارت و وکالت و رهبری و هدایت عمومی جامعه را به عهده دارند.
اهداف تحقیق :
هدف های عمده این تحقیق عبارتند از :
1 ) تبین مفهوم خود پنداری و درک خویشتن توسط دانشجویان دختر و پسر ایرانی ؛
2 ) معیارها و شاخص ها و نمودهای خودپنداری دانشجویان دختر و پسر ؛
3 ) عوامل و زمینه های ایجاد و بروز خودپنداری مثبت ؛
4 ) مقایسه خودپنداری دانشجویان دختر و پسر ؛
5 ) شاخص های برتر خوپنداری دانشجویان پسر نسبت به دختر و بالعکس.
چنانچه از عناصر و شاخص های پنج گانه خودپنداری در دانشجویان دختر و پسر و نیز کشف و بررسی عوامل و دلایل به وجود آورنده خودپنداری و مقایسه آنها به عنوان اهداف تحقیق در واقع ادبیات و شرح و بیان مسئله را نیز در بر دارد و همه ی مطالب تحقیق در همین راستا تدوین شده اند.
متغیر های تحقیق :
فقط یک متغیر در این تحقیق وجود دارد و آن واژه و اصلاح خوپنداری در میان دانشجویان دختر و پسر ایرانی است.
و چون فقط یک متغیر در دستا تبین و تحلیل داریم فلذا توصیف و بیان آن از نقطه نظر مبانی نظری و تئوریک و نیز عوامل و زمینه های بوجود آورنده در شکل گیری و به وجود آمدن شخصیت افراد که ممکن است ناشی فطرت و سرشت و درون زاد قبل از تولد و یا ناشی از تأثیرات خانوادگی و القای پارامتری های الگو پذیری از پدر و یا مادر و یا خواهران و برادران تحقیق یافته باشد و یا در اثر ارتباطات اجتماعی و محیط مدرسه و همسالان و همبازی ها و هم شاگردی ها حاصل شده و یا در اثر یک اتفاق و یا در روی داد خاص این حالت و شخصیت در نزد وی حاصل شده باشد موضوعی است که با استفاده از همه ی موارد بالا و به صورت توصیفی جهت تبین اصلاح خودپنداری حاصل شده است.
فرضیه تحقیق
1 ) خود پنداره در بین دانش جویان دختران بیشتر از پسران است.
2 ) خود پنداره در بین دانش جویان موفق بیشتر از دانش جویان ضعیف است.
سؤال تحقیق
1 ) آیا خودپنداره بین دختران بیشتر از پسران است؟
2 ) آیا خودپنداره در بین دانش جویان موفق بیشتر از دانش جویان ضعیف است؟
فصل دوم :
پیشینه و ادبیات تحقیق
بررسی تاریخی نظریه های خود :
موضوع روان و تن از قرن 17 در فلسفه جایگاه خاص خودش را حفظ کرده است نفس و بدن در بسیاری از جهات با هم اختلاف دارند ولی به هم وابسته اند. در این زمینه فلاسفه نظریاتی راجع به رابطه آن ارائه داده اند (رجائی، 1372).
سقراط معتقد بود اسنان ابتدا باید اول خود را بشناسد تا بتواند پدیده های جهان را تحلیل کند. بنابراین انسان محتاج شناخت است وجود انسان را نمی توان به عنوان واحدهای جدا از هم مورد مطالعه قرار داد. افلاطون بین روان و تن فرق قایل شد و با فرق قایل شدن بین عالم روح و مادی مفهوم روح بشر را مطرح کرده او معتقد بود که روح قبل از اقامت در بدن به طور مستقل زندگی می کند و بعد از آفریده شدن تن زندانی گشته و با مرگ از آن جدا می شود (احدی و همکاران، 1371).
اسپینوز (1677 - 1632) معتقد بود که روح و جسم دو جنبه مختلف یک عنصر هستند یعنی آنچه از افعال و انفعالات نفسانی و حرکات و تغییرات بدنی که ما می شناسیم میان آنها تأثیر و تأثر نیست و یک وجود یگانه ای بین آن دو جنبه رابطه ی برقرار می نماید.
لایت نیتز (1761 - 1646) روح و جسم از یکدیگر جدا هستند و هرگز تلاقی نمی کنند فعالیت آنها به موازات هم هستند و تحت تأثیر عوامل یکسان قرار می گیرند (عظیمی، 1369). مری استاک سالیوان اهمیت موقعیت میان فردی در رشد شخصیت ما منجر به این حقیقت شد که شناخت ما از خودمان وابسته به ارزیابی دیگران از ماست و از طریق خود شکل می گیرد جنبه های اصلی و عمده خود در سال های اولیه دوران کودکی شکل گرفته و در سنین بزرگسالی به طور مناسبی و شایسته تعدیل در آن صورت می گیرد (مای لی داس، 1372).
مفهوم خود
مفهوم خود کلید فهم و درک بهداشت روانی است. روان پزشکان به اهمیت و ارزش مفهوم خود کاملاً واقفند چرا که به این باور هستند که تفکر شخص از شخصیت خود تا حدودی رهنمود دهنده رفتار شخص در اجتماع است و نوع رفتار شخص مشخص می شود. اگر تصوری که فرد از خود دارد متعادل و مثبت باشد او انسانی سالم است. خود مجموعه افکار و احساساتی است که شخص را از هستی فردی خویش و اینکه کیست و چیست آگاه می سازد و به عبارتی خود همان فرد است. دیدگاه خود دارای دو نقش است : فاعلی و مفعولی ... نقش فاعلی همان خودپنداره است که مسائل و مفاهیم را به صورت ذهنی تعبیر و تفسیر می کند و نقش مفعولی همان چیزی است که شخص اذعان می داد (سالن و همکاران، 1372).
اقسام من عبارتند از ... من اجتماعی، من برتر، من طبیعی، من ایده آل، من مجازی، من حقیقی و خود برسه قسم است 1 ) خود واقعی 2 ) خود ایده آل 3 ) خود فعلی (اسلامی نصب، 1373) خود مفعولی را جیمز اغلب مفهوم خود می نامند. مفهوم خود شامل میزان درک یک نفر نیست به کیفیت های فیزیکی تعلقات، وضعیت، مهارت ها، مشخصات روانی شامل شخصیت اعتقادات سیستم های ارزش است به عبارت دیگر مفهوم به عنوان یک مفعول شامل مجموعه ای یگانه ای از صفات مشخص است که یک فرد نه شخص دیگری خود را شناسایی می کند که شروع این آگاهی همراه با ظرفیت اولیه شخص در شناسایی صور بدن خویش است.
کارنر مورفی خود همان احساسات و ادراکات که هر کس از کل وجود خویشتن دارد این مفهوم سبب می شود که آدمی با وجود تغییرات و تحولاتی که روی می دهد در طی زمان پیوسته احساس استمرار و تداوم کند و اهمیت خود به این نسبت که چیست و چه ارزشی در زندگی دارد. (سیاسی، 1379)
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 147 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 36 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
-1. تعاریف ومفاهیم مشارکت.......................... 24
2- 2 . انواع مشارکت بر حسب موضوع و قلمرو اجرایی ... 26
2- 2 - 1 . مشارکت اجتماعی ........................... 26
2- 2 - 2 . مشارکت اقتصادی ........................... 26
2- 2 - 3 . مشارکت سیاسی ............................. 27
2- 2 - 4 . مشارکت فرهنگی ............................ 27 2- 3 . الگوهای مشارکت.................................... 27
2- 3 - 1 . الگوهای مشارکت بر حسب نوع................. 28
2- 3 - 2 . الگوهای مشارکت بر حسب سطوح جغرافیایی...... 28
2- 3 - 3 . الگوهای مشارکت بر حسب کیفیت و همکاری ..... 29
2- 3 - 3 - 1 - . مشارکت طبیعی........................ 29
2 - 3 - 3 - 2 . مشارکت ارادی......................... 29 2- 3 - 3 - 3 . مشارکت خود به خودی ................... 29 2- 3 - 3 - 4 . مشارکت بر انگیخته..................... 29 2-4 . مشارکت و نقش آن در توسعه روستایی.............. 30 2 - 5 . مشارکت مسولیت پذیری........................ 31 2- 6 . ضرورت مشارکت در توسعه روستایی ............... 31 2 - 7 . قدرت و مشارکت .............................. 32 2 - 8 . مشارکت و پایداری اقتصاد روستایی ............ 34
2-9. مشارکت و کشاورزی پایدار........................ 35
2-10 . مشارکت اطلاعات محور............................ 36 2- 11 . فرایند مشارکت ............................... 37 2- 12 . پیش شرطهای ضروری برای مشارکت مردم ........... 37 2- 12 - 1 . وجود یک نظام مردمی ...................... 38 2- 12 - 2 . ایجاد روحیه دموکراسی و تصمیم گیری جمعی... 38 2- 12 - 3 . تمرکز زدایی.............................. 38 2 - 12 - 4 . واگذاری اختیار و قدرت تصمیم گیری به مردم 39 2- 12 - 5 . وجود رهبران قدرتمند محلی................. 39 2- 12 - 6 . وجود سنتهای فرهنگی و اجتماعی............. 40 2- 12 - 7 . پذیرش تنوع افکار در بین روستاییان........ 40 2- 12 - 8 . پذیرش سیستم های نظارتی از طرف مردم روستایی 41 2- 12 - 9 . قراردادن اطلاعات و آگهی های لازم در دسترس روستاییان 41 2- 13 . مشارکت و اعتماد اجتماعی...................... 41 2- 14 . ابزار مشارکت................................. 42
2 - 15 . نقاط قوت مشارکت مردمی در پیشبرد اهداف توسعه روستایی 44 2 - 16 . آثار مشارکت در مراحل مختلف برنامه ریز توسعه روستایی 45 2- 17 . موانع مشارکت................................. 46
2- 18 . نظریه های توسعه روستایی مشارکتی.............. 49
2-19 .روش تحقیق...................................... 52 2-20. تکنیک های تحقیق................................ 52
2-1.تعاریف ومفاهیم مشارکت
کلمه ی مشارکت معادل«participation»انگلیسی است. این کلمه از ریشهpartبه معنی قسمت، جزء وبخش گرفته شده است و به سهیم شدن درچیزی ویا گرفتن قسمتی از آن است (آریان پور، 1384،ص9).گاهی دو اصطلاحpartnershp، assocation، نیز معادل با اصطلاح مشارکت آورده می شود (, 1104 Oxford advanced learners).
مشارکت از نظر ریشه ی لغوی بر وزن مفاعله به معنای شرکت ارادی و داوطلبانه ی افراد برای انجام کاری می باشد. در لغت نامه ی دهخدا مشارکت مأخوذ از عربی شراکت و حصه داری و بهره برداری بوده مشارکت دادن را معادل شرکت دادن و شریک ساختن به کار گرفته است. در فرهنگ بزرگ دکتر انوری، مشارکت معادل شریک شدن و همکاری به کار رفته است.
از مشارکت تعاریف متفاوتی ارا ئه شده است و گاهاً به عمد تعابیر متفاوتی از آن ذکر کرده اند، زمانی مشارکت را از ا بعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و. .. ملاحظه کرده و گاهی نیز مشارکت را در اجرا مد نظر داشته و از مشارکت در تصمیم گیری، نظارت، ارزشیابی و پی گیری، حرفی به میان نمی آورند. در کشورهای جهان سوم به لحاظ وجود ساختار سیاسی متمرکز و اغلب حکومت های غیر مردمی، اگر هم بحثی از مشارکت به میان آمده، مشارکت دراجرا مدنظربوده است. ماننددوره ارباب -رعیتی، که تصمیمات اساسی را ارباب می گرفت و رعایا در قالب گروهی و یا به صورت بیگاری در اجرا فعال بودند (شاکری، 1380، ص29 ).
مشارکت وسیع در تصمیم گیری یکی از پیش نیازهای توسعه پایدار است وموجب مشروع بودن تصمیم ها، برنامه ها و پشتیبانی در اجرای آنها می شود. مشارکت به نوبه خود یک هدف است واصل اساسی برابری را برآورده می سازد و می تواند سبب وفاق در مورد آرمان بلند مدت وحرکت به سوی پایداری شود (زاهدی،1385، ص 52).
مشارکت اولاًسبب بهبود روابط مشارکت کنندگان می شود و اطلاعات مفیدی در رابطه با چالشهای محیطی برای برنامه ریزان فراهم می نماید. دوم،شناخت علت ( چالشها)، ضامن تأثیر دانش فنی وعقلانیت ابزاری برای قاعده مند کردن رفتار است و برنامه ای که بر این اساس به کار گرفته می شود نیازها را با فرآیند های اجتماعی منطبق می سازد(Leena,2008,p606 ). مشارکت به عنوان یک فرآیند اجتماعی، عام،جامع،چندبعدی وچند فرهنگی است که سعی دارد همه گروه های مردم را در مراحل توسعه شرکت دهد (کائوتری،1379،ص35).
مشارکت ایجاد فرصت هایی که همه ی اعضای یک اجتماع محلی و جامعه ی بزرگ تر را قادر به مشارکت فعال و موثر در فرآیند توسعه و بهره برداری از ثمرات و منا فع توسعه می نماید (قادری، 1383،ص 57).
مشارکت به عمل شرکت کردن و سهیم شدن در چیزی گفته می شود(finger&stich,2008,p654).
باستن چهار برداشت متفاوت از مفهوم مشارکت دارد :
1 ( مشارکت در معنای ساده بکار گیری نیروی انسانی است.
2 ( مشارکت اغلب به عنوان تلاش برای ترفیع خود ا تکایی تفسیر می شود.
3 ( رهیافت مشارکتی اغلب تکنیک وفن برای خلق روستای ایده ال است.
4 ( مشارکت به عنوان روش مدیریت پروژه بازتاب می شود (,p34 muraleedharan ,2008 ).
2-2. انواع مشارکت برحسب موضوع وقلمرو اجرایی
2-2-1. مشارکت اجتماعی
مشارکت کردن به معنای سهمی در چیزی یافتن و از آن سود بردن یا در گروهی شرکت جستن و بنابراین با آن همکاری داشتن است. به همین جهت از دیدگاه جامعه شناسی، باید بین مشارکت بعنوان حالت یا وضع (امر شرکت نمودن ) و مشارکت به عنوان عمل و تعهد (عمل مشارکت)تمیز قائل شد.مشارکت در معنای اول از تعلق به گروهی خاص و داشتن سهمی در هستی آن خبر می دهد ودر معنای دوم شرکت فعالانه در گروه را می رساند و به فعالیت اجتماعی انجام شده نظر دارد. مشارکت می تواند اشکال گوناگونی پیدا کند، نظیر همکاری، همیاری، همبستگی، انطباق، سازگاری، پذیرش، انقیاد، شیفتگی، ایفای نقش های اجتماعی و انجام وظایفی که با این نقش ها ملازمت دارند مبین مشارکت معمولی و ارتجالی گونه در حیات اجتماعی است. مشارکت اجتماعی در این صورت، عبارت از مشارکت کم وبیش آشکار در حیات اقتصادی، گذران اوقات فراغت، فرهنگ، قبول مسئولیت های سیاسی، مدنی و اجتماعی خواهد بود و در این صورت، میزان مشارکت اغلب شکلی از قدرت را مشخص می دارد. مشارکت اجتماعی، مفهومی است که مخصوصاً در جامعه شناسی کارکردی و گرایشهای موجود در آن مورد استفاده قرار گرفته است R.K.Merton,2005,p77) ).
2-2-2. مشارکت اقتصادی
مشارکت در امور مختلف، نقش مؤثری در کاهش فقر اقتصادی خواهد داشت( Lee&park,2011,p132)در یک تعریف جامع می توان گفت که مشارکت اقتصادی شامل تأثیرگذاری بر شیوه و پویش تولید به لحاظ روابط حاکم بر این پویش مادی تولید، برای رفع نیازهای مالی و افزایش تولید متمرکز است که در قبال مداخله و درگیر شدن افراد در نظام تصمیم گیری مربوط به تخصیص منابع اقتصادی و مشارکت در سیاست توسعه ای اقتصادی نمود پیدا می کند (غفاری، 1388،ص 27). بانک توسعه آفریقا درسال2012 به بررسی عوامل موثر دراقتصاد روستایی پرداخته است که براین اساس مشارکت بازاردر اقتصاد روستایی بک کانال مهم است که ازطریق آن اثرات اقتصادجهانی درمناطق روستایی می تواندتأثیرمثبت برکاهش فقراز طریق افزایش درآمدداشته باشد.
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 92 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 50 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
2-1- مقدمه..... 28
2-2- مفهوم توریسم (گردشگری) 29
2-3- مفهوم توریست (گردشگر) 30
روستا و روستانشینی 31
2-3-1- تعریف روستا متناسب با گردشگری روستایی 32
2-4- تاریخچه گردشگری روستایی 34
2-5- توسعه و مفاهیم مرتبط با آن 35
2-5-1- تعریف توسعه 35
2-5-2- تعریف توسعه روستایی و اهداف آن 36
2-6- گردشگری روستایی 38
2-7- اقسام گردشگری روستایی 42
2-7-1- گردشگری کشاورزی 42
2-7-2- گردشگری سبز 42
2-7-3- اکوتوریسم (طبیعتگردی) 42
2-7-4- گردشگری غذایی 43
2-7-5- گردشگری ماجراجویانه 43
2-7-6- گردشگری به منظور دیدار از دوستان و آشنایان 44
2-7-7- گردشگری با انگیزه خاص 44
2-7-8- سایر فعالیتها و فرهنگ سنتی روستایی 45
2-8- علل توسعه گردشگری روستایی در دنیای مدرن 45
2-8-1- جذابیتهای بصری روستایی 46
2-8-2- شرایط اقلیمی و آب و هوای مطلوب روستاها 46
2-8-3- وجود چشمههای آب معدنی و آبدرمانی ومنابع گیاهی درمناطق روستایی 47
2-8-4- توسعه اقامتگاههای گردشگران در مناطق روستایی 47
2-8-5- سهولت دسترسی به روستاها 48
2-8-6- پدیده شهرگریزی 48
2-9- دیدگاههای مربوط به توسعه گردشگری روستایی 49
2-9-1- گردشگری روستایی به عنوان راهبردی برای توسعه روستایی 49
2-9-2- گردشگری روستایی به عنوان سیاستی برای بازساخت سکونتگاههای روستایی 49
2-9-3- گردشگری روستایی ابزاری برای توسعه پایدار و حفاظت از منابع طبیعی 50
2-10- اثرات و پیآمدهای گردشگری در نواحی روستایی 52
2-11- بعد اقتصادی گردشگری روستایی 53
2-12- بعد فرهنگی ـ اجتماعی گردشگری روستایی 56
2-12-1- پیآمدهای بالقوه مثبت فرهنگی ـ اجتماعی 57
2-12-2- پیآمدهای بالقوه منفی فرهنگی ـ اجتماعی 58
2-12-3- گردشگری مطلوب 59
2-13- بعد محیطی گردشگری روستایی 59
2-13-1- پیآمدهای بالقوه مثبت محیطی 60
2-13-2- پیآمدهای بالقوه منفی محیطی 61
2-13-3- گردشگری مطلوب 62
2-14- بعد کالبدی و فیزیکی گردشگری روستایی 63
2-14-1- پیآمدهای بالقوه مثبت کالبدی و فیزیکی 63
2-14-2- پیآمدهای بالقوه منفی 63
مقدمه
یکی از عرصه های تنوع بخشی اقتصاد کشور با توجه به گونه گونی محیطی و مزیت های نسبی موجود، توریسم (گردشگری) است. گردشگری امروزه در اغلب کشورهای جهان به ویژه جهان سوم، کلید اقتصاد به شمار می رود، تا جایی که در این کشورها گردشگری بیش از سایر برنامه های توسعه در اولویت قرار گرفته است.صنعت گردشگری امروزه به عنوان پول ساز ترین و پاک ترین صنعت در بهره برداری از منابع طبیعی محسوب میگردد. به طوری که در بسیاری از کشورها پایانه اصلی اقتصاد بر این اساس پایه گذاری شده است و حتی در برخی از کشورهای نفت خیز، درآمد حاصل از گردشگری جایگزین درآمد نفت شده است چراکه در دیدگاه کلی، آمار و ارقام حاصل از درآمد گردشگری در سطح جهانی چشم انداز روشنی را برای آینده این صنعت ترسیم و حکایت از رونق روزافزون این صنعت در جهان دارد. به طوری که طبق آمار سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال 2008، درآمد حاصل از گردشگری بین المللی رقمی معادل 944 میلیارد دلار بوده، و این رقم در سال 2020 به مرز 2000 میلیارد دلار خواهد رسید
آنچه در این مقوله از اهمیت اساسی برخوردار است، آنست که گردشگری با تمامی انواع و اشکالش، می رود تا به عنوان اولین فعالیت پیشتاز اقتصادی جهانی بدل گردد، که گردشگری روستایی نیز به عنوان یکی از مهمترین اشکال گردشگری، سهم برجسته ای را در این خصوص به خود اختصاص می دهد.به طور کلی گردشگری روستایی بخش عمده رشد ملی و بین المللی بازار گردشگری را تشکیل میدهد. گردشگری روستایی منبع با ارزش اشتغال زایی و ایجاد درآمدست و میتواند وسیله مهمی برای توسعه اجتماعی- اقتصادی جوامع روستایی باشد، و در بسیاری از کشورها، با سیاست های کشاورزی در ارتباط است و غالباً وسیله ای در جهت حمایت محیط زیست و فرهنگ روستایی میباشد و بنابراین میتواند نقشی اساسی در توسعه و حفظ روستا داشته باشد.
این فصل که مبتنی بر مطالعات و بررسیهای کتابخانهای است، ضمن تعریف مفاهیم گردشگری، گردشگری روستایی، عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری، به بررسیابعاد و پی آمدهای گردشگری روستایی از جمله تغییرات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی از دیدگاه صاحبنظران داخلی و خارجی میپردازد و سپس با بیان و تشریح اهمیت و ضرورت بررسی این اثرات در توسعه و برنامه ریزی گردشگری روستایی، روشها و عوامل مؤثر بر آن را مطرح مینماید.
چارچوب نظری تحقیق
علیرغم اجماع نظر مبنی بر ضرورت توسعه گردشگری در مناطق روستایی یکی از مسائلی که هنوز لازمه آن احساس میشود توجه به شدت و میزان توسعه گردشگری و اثرات احتمالی آن بر اقتصاد، بافت اجتماعی و کالبدی این مناطق است. به دلیل دشواری دسترسی و توسعه نیافتگی، مناطق روستایی دارای گزینههای محدودی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و کالبدی هستند (آبی لیو، 2005، ص 878). روشهای سنتی کسب مایحتاج زندگی که بر پایه محصولات کشاورزی است فقط به عنوان منبعی ابتدایی برای کسب درآمد در مناطق روستای محسوب میشود. برای تحزیک اقتصاد روستا، ضرورت یافتن جاگزینهایی برای منافع محلی احساس میشده است، با اثرات نسبی و اشتغالزایی که گردشگری داشته است، میتوان آن را به عنوان گزینهای مناسب برای ارتقاء کسب زندگی روستایی و محرکی برای ایجاد تغییرات مثبت در توزیع درآمد در مناطق محروم از مزایای اقتصادی و اجتماعی تلقی کرد (همان). گردشگری به تقویت اقتصاد روستا کمک کرده و نقشی مهم را در ایجاد ارزش افزوده تجاری برای محصولات محلی بازی میکند. معهذا، یکی از مسائلی که باید در گردشگری روستایی در نظر گرفت توجه به تاثیراتی است که توسعه این صنعت پردرآمد بر جنبههای مختلف زندگی روستانشینان برجای میگذارد. در اکثر موارد تحقیقاتی، صرفاَ زمینهها و راهکارهای مختلف برای توسعه این صنعت در مناطق روستایی و پتانسیلهای این مناطق در جذب گردشگر در نظر گرفته میشوند. این تحقیق، اما، به بررسی تاثیرات احتمالی توسعه گردشگری در بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ میپردازد. امروزه مبحث پایداری یکی از مسائل بسیار مهمی است که در طرحهای توسعه در نظر گرفته میشوند. در دهههای گذشته، توجه به اثرات گردشگری در تحقیقات و مطالعات توسعه گردشگری بیش از پیش بوده است. آنچه که مشخص است این است که گردشگری قابیلت و پتانسیل زیادی برای توسعه مناطق مختلف دارد. (جارکو سارینن، 2006، ص 1021).