دانلود بررسی رابطه بین هوش هیجانی و رضایتمندی زناشویی

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و رضایتمندی زناشویی

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین هوش هیجانی رضایت زناشویی می پردازدجامعه آماری این پژوهش از کلیه معلمان زن متاهل مقطع راهنمایی شهرستان کرج در سال 8685 می باشدنمونه این پژوهش به صورت خوشه ای مرحله ای انتخاب شده که شامل 240 نفر می باشدابزارهای مورد استفاده در این پژوهش دو پرسشنامه می باشد

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	504 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	43

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش 2

1-1 مقدمه 3

1-2 بیان مسئله 7

1-3 اهمیت پژوهش 9

1-4 اهداف پژوهش 10

1-5 فرضیه های پژوهش 11

1-6 تعریف مفاهیم و اصطلاحات 11

فصل دوم: ادبیات پژوهش 12

2-1 تاریخچه هوش هیجانی 13

2-2 تئوری هوش هیجانی سالووی و مایر 16

2-3 مفاهیم اساسی هوش هیجانی 17

2-4 مولفه های گلمن 18

2-5 آموزش و یادگیری هوش هیجانی 24

2-6 رضایت زناشویی 27

2-7 مدل پنج مرحله ای برچلر 35

2-8 رضایت زناشویی و هوش هیجانی 38

2-9 مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه هوش هیجانی و رضایت زناشویی 42

فصل سوم:روش اجرای پژوهش 49

3-1 طرح کلی پژوهش 50

3-2 جامعه آماری 50

3-3 نمونه آماری 51

3-4 متغیر های پژوهش 51

3-5 ابزارهای پژوهش 52

3-6 روش اجرای پژوهش 57

3-7 روش آماری 58

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 59

4-1 اطلاعات جمعیت شناختی 60

4-2 نتایج به دست آمده از پژوهش 65

4-3 اطلاعات بیشتر پژوهش 75

فصل پنجم: نتیجه گیری 79

5-1 خلاصه و نتیجه گیری 80

5-2 بحث در زمینه ی یافته ها 81

5-3 محدودیت های پژوهش 86

5-4 پیشنهادات نظری 87

منابع 88

پیوست 91

چکیده:

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین هوش هیجانی رضایت زناشویی می پردازد.جامعه آماری این پژوهش از کلیه معلمان زن متاهل مقطع راهنمایی شهرستان کرج در سال 86-85 می باشد.نمونه این پژوهش به صورت خوشه ای مرحله ای انتخاب شده که شامل 240 نفر می باشد.ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش دو پرسشنامه می باشد.

1- پرسشنامه هوش هیجانی سریاشیرینگ که توسط منصوری در یاران ترجمه و هنجار یابی شده است.

2- پرسشنامه رضایت زناشویی هادسون.

بعد از جمع آوری اطلاعات و داده ها آن ها از طریق روش های آماری (توصیفی و استنباطی) همچون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس و ضریب تعیین رگرسیون و .. مورد تحلیل و تجزیه قرار گرفت. که نتایج حاکی از آن است که بین هوش هیجانی و رضایت زناشویی در معلمان زن متاهل مقطع راهنمایی نواحی 4 گانه ی کرج رابطه وجود دارد.همچنین در خلال این پژوهش رابطه بین هوش هیجانی و موفقیت شغلی هم بررسی شده است که نتایج نشانگر وجود رابطه بین آن ها می باشد.

فصل اول

کلیات پژوهش

مقدمه:

طرفداران اصلی روان شناسی انسان گرایانه در این دهه گورن آلبورت، آبراهام مازلو و کارل راجرز عقیده دارند که یکی از احتیاجات ضروری و مبرم انسان این است که نسبت به خودش احساسا خوبی داشته باشد هیجان های خود را مستقیما تجربه نماید و از نظر هیجانی رشد کند.

در حیطه روانشناسی اندیشمندان بزرگ از طرفی به علت شناسی دردهای روانی انسان و از طرف دیگر به طرح روش هایی برای بهره مندی انسان از ظرفیت کامل خود در جهت سلامت عمومی پرداخته اند که همه در جای مقبول و هر یک تکامل بخش و یا حداقل مپوش نظریه های خود بوده است.فروید به عنوان چهره ی معروف، روان شناسی نیروی اول معتقد است هسته مرکزی روان نژدی یا نورتیک اضطراب است. اضطراب یک ترس دورنی شده است ترس از این که مبادا تجارب درد آور گذشته یادآوری شوند.(شفیع آبادی و ناصری، 1383)

هدف از روان درمانی در این دیدگاه ایجاد سلامت عمومی است.سلامت عمومی دو جنبه دارد یکی هدف از آن سازگاری با محیط بیرونی دیگری سازش با محیط درونی، محیط مجموعه عوامل و امکاناتی است مواجهه می تواند از آن میان برای توسعه ی توانایی های خود به منزله ی یک انسان آزاده دست به انتخاب بزند (با باترسون، 1996، به نقل از شفیع آبادی، 1384)

در سراسر جریان روانکاوی در درجه ی اول بر روش سازش احساسات و عواطف تاکید می کند این احساسات شامل، اضطراب، خصومت و عشق و رنجش و .... و امثال این ها می شود به مرور که احساسات روشن تر می شوند دفاع های که آن ها را از نظر به دور می دارند نیز واضح تر می شوند و به مرور که مراجع پذیرش بیشتری را از جانب درمانگر احساس می کند.عشق و علاقه او به خودش افزایش می یابد، می تواند احساسات خود را تحمل کند و از دست زدن به دفاع هایی که دیگر برای کنترل احساسات لزومی ندارد، بپرهیزد (شفیع آبادی، 1379)

به عقیده مازلو (1970)بزرگترین کشف فروید این است که علت عمده بیماری های روانی به ترس از دانش درباه خویشتن، درباره هیجان ها، تکانش ها، خاطرات، استعدادها و ... به طور کلی این نوع ترس دفاعی است به این مفهوم که نوعی حمایت از عزت نفس ما و از عشق و احترام به خودمان به شمار می رود ما گرایش داریم که از هر نوع دانشی که بتواند باعث شود که خودمان بدمان بیاید یا احساس حقارت کنیم.(مازسو، ترجمه رضوانی، 1384)

ازدواج فرآیندی است که از کنش متقابل بین زن و مرد که برخی شرایط قانونی را تحقق بخشیده اند و مراسمی برای برگزاری زناشویی خود برپا داشته اند و به طور کلی عمل آن ها مورد پذیرش قانون قرار گرفته است و این فرایند ازدواج نام دارد.هم چنین ازدواج ارتباط را می سازد که در مقایسه با دیگر ارتباطات انسانی دارای تمامیتی است بی نظیر به عبارت دیگر ارتباطات انسانی دیگر یک بعد از ابعاد حیات را می پوشانند در حالی که زوجیت دارای ابعاد زیستی، اقتصادی، عاطفی و نیز روانی است به عبارت دیگر همزیستی زوجین در درون خانواده آنان را چنان در گردونه ارتباطات مختلف ازدواج قرار می دهد که به هیچ وجه قابل مقایسه با هیچ یک از ارتباطات انسانی نیست.

نه تحصیلات نه تجربه و نه معلومات و نه هوش، هیچ یک نمی توانند تعیین کند که چرا یک نفر موفق نمی شود.چیز دیگری وجود دارد که ظاهرا جامعه برای آن هیچ توضیحی ندارد.مانند این موضوع را هر روز در محیط کار، خانه، کلیسا، مدرسه و در محله خود می بینیم. ما مردم با هوش و تحصیل کرده را می بینیم که موفق نیستند در حالی که عده کمی بدون مهارت ها یا خصوصیات بارز بسیار موفق هستند.ما از خودمان می پرسیم چرا؟ (اسپرینگ استیون ترجمه ساحل آرام 1384) پاسخ این سؤال تقریبا همیشه به مفهومی به نام هوش هیجانی بر می گردد یا این که شناسایی و اندازه گیری هوش هیجانی از هوش شناختی یا تجربه فرد بسیار دشوارتر است و نیز نمی توان آن را در سابقه کاری قید کرد، نمی توان قدرت آن را انکار کرد.مدت هاست که دیگر هوش هیجانی یک راز نیست.مدت هاست مردم درباه هوش هیجانی حرف می زنند اما قادر نبوده اند آن را کنترل و از آن استفاده کنند.ما بیشترین قسمت از انرژی خود برای خود – بهبودی را به کسب معلومات، تجربه، هوش شناختی، و تحصیلات اختصاص می دهیم.این کار زمانی عالی می شود که بتوانیم هیجان های خود، هیجان های دیگران و تاثیر عمقی را که بر زندگی روزمره ما دارند به طور کامل درک کنیم.(اسپرینگ استیون ترجمه ی ساحل آرام 1384)

فاصله زیادی بین محبوبیت هوش هیجانی به عنوان یک مفهوم و کاربرد آن در جامعه دو علت دارد.

علت اول: این است که مردم آن را متوجه نمی شوند و نمی فهمند.آن ها هوش هیجانی را اغلب با اجتماعی بودن اشتباه می گیرند. دومین علت: این است که آن ها فکر می کنند انسان ها هوش هیجانی را یا به طور کامل دارند یا اصلا ندارند.با درک هوش هیجانی و پی بردن به این که چگونه می توانیم آن را در زندگی به کار بگیریم خواهیم توانست از تمام هوش، تحصیلات و تجربه هایی که در طول سالیان اندوخته ایم استفاده کامل ببریم. (اسپرینگ استیون ترجمه ی ساحل آرام 1384).

بیان مسئله:

شواهد فراوانی گواهی آن است که زوج ها در جامعه امروزی برای برقراری فقط روابط صمیمی و درک و احساسات از جانب همراهانشان به مشکلات متعدد و فراگیری دچارند.بدیهی است که کمبودهای موجود در کفایت های عاطفی و هیجانی در کنار عوامل متعدد دیگر از قبیل عوامل اقتصاد و فرهنگی اجتماعی اثرات نامطلوبی بر زندگی می گذارد، که می توان به کمبودهایی در توانایی، خودآگاهی خویشتن داری، همدلی، توانایی تسکین دادن یکدیگر اشاره کرد.در حقیقت این معضل سبب پریشانی روابط زناشویی آن ها شده و احساس رضایت[1] و خشنودی از زندگی آن ها را کاهش می دهد. به طور منطقی هر چه نارضایتی از زندگی مشترک بیشتر شود احتمال ناسازگاری[2] و جدایی بیشتر می شود که همین مساله یکی از دلائل مراجعه فراوان درمان جویان، به مراکز مشاوره بهداشت روانی می باشد.(میر خشتی، 1375).

به دلیل اهمیت رضایت زناشوی از یک سو بدون هوش هیجانی باید نحوه ی عملکرد هوش هیجانی از دیدگاه گلمن (1995) اشاره کرد:

1- شیوه عقلانی

2- شیوه هیجانی

زندگی انسان ناشی از تعامل کارکرد این دو عامل است.به جای نادیده گرفتن هیجانات شخصی باید به طور هوشمندانه با آن ها مواجهه شد و خود را برای پایداری در مقابله با ناکامی برانگیخت و حالان روحی و خلقی خود را تنظیم کرد و ارضای نیاز را به تعویق انداخت و از غرق شدن تفکر در مسائل ناراحت کننده اجتناب کرد و با دیگران همدردی کرد.(گلمن. ترجمه پارسا 1382). پژوهش های متعددی در مورد رضایت مندی زناشویی براساس موارد شغلی و تحصیلی، اجتماعی، فرزند پروری صورت گرفته است.

عوامل متعددی نیز می توانند در رضایت زناشویی دخالت کرده و آن را تشدید نمایند:

1- سازگاری با شریک زندگی: افرادی که دوره کودکی خود را با محبوبیت سپری کرده اند توانایی سازگاری بیشتری با دیگران و بینش اجتماعی لازم را دارا می باشند.

2- سازگاری جنسی: برآورده کردن نیازهای جنسی یکدیگر.

3- سازگاری با شرایط اقتصادی: ازدواج در سنین پایین که همراه با مشکلات اقتصادی می باشد و یکی از علل طلاق است.

4- سازگاری با بستگان همسر: باید یاد بگیرند به پدر و مادر و خواهر و برادران یکدیگر احترام بگذارند (احمدوند 1384).

و آیا هیجانات نقشی در حفظ روابط زناشویی دارند و آیا همسرانی که از هوش هیجانی پایینی برخوردارند احساس رضایتمندی و خشنودی از زندگی زناشویی خود دارند.

اهمیت پژوهش:

در زندگی مشترک غالبا هنگام مواجهه با مشکلات، احساس ناکامی، تحقیر و .. احساسات هیجانات به جای عقل و منطق به همسران غالب می کند لذا شناخت و هدایت هیجانات برای حفظ روابط زناشویی بسیار مهم است که عوامل متعددی نیز می تواند در رضایت زناشویی دخالت کرده و آن را تشدید نماید وقتی یک زوج در چرخه ی فراینده ی انتقاد قرار گرفتن در موضع دفاعی، خاموشی گزیدن افکار منفی و پذیرش مکرر درماندگی هیجانی اسیر می شوند این چرخه به خودی خود منعکس کننده این واقعیت است که در توانایی خودآگاهی، خویشتن داری، همدلی و تسکین دادن به خود و به یکیدگر اختلالی وجود دارد.بدین ترتیب اهمیت پرورش مهارت ها و توانایی های هیجانی با مراجعه به آمار رو به رشد طلاق و اختلافات ناشویی بیشتر آشکار می گردد.(برنشتاین، ترجمه ی عابدی نائینی 1380) اگر چه تاکید بر تاثیر هوش هیجانی در احساس رضایت زناشویی به معنای نادیده انگاشتن عوامل دیگری هم چون مسائل بیوتکنولوژی، اثرات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیست اما برای سلامت ارتباطات عاطفی و هیجانی زوجین و سلامت روانی خانواده و مقابله بسیاری از مشکلات اساسی خانواده و کاستن آمار طلاق در جامعه توجه به راهبردهای اکتسابی در جهت پرورش قابلیت های هیجانی ضروری می نماید.

اهداف پژوهش:

اهداف کلی: سنجش رابطه هوش هیجانی و رضایت زناشویی

اهداف اختصاصی پژوهش:

1- بررسی رابطه میزان خودآگاهی و رضایت زناشویی

2- بررسی رابطه میزان کنترل و رضایت زناشویی

3- بین خود کنترلی و رضایت زناشویی رابطه وجود دارد.

4- بین همدلی و رضایت زناشویی رابطه وجود دارد.

5- بین مهارت های اجتماعی و رضایت زناشویی رابطه وجود دارد.

تعریف مفاهیم و اصطلاحات:

تعریف نظری:

1- هوش هیجانی[3]:EQ: عبارت است از توانایی شناخت درک و تنظیم احساسات و هیجانات خود و دیگران، تمیز دادن میان احساسات و استفاده از آن در جهت هدایت افکار و اعمال خود (سالودی و مایر 1989).

2- رضایت زناشویی: احساس عینی از خشنودی و رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر (هاوکینز 1968).

تعریف عملیاتی:

1- هوش هیجانی: منظور از هوش هیجانی نمره ای است که آزمودنی از کل آزمون هوش هیجانی سیبریا شرینگ کسب می کند.

2- رضایت زناشویی: منظور از رضایت زناشویی نمره ای است که آزمودنی از آزمون رضایت زناشویی هادسون کسب می کند.

رابطه بین هوش هیجانی و رضایتمندی زناشوییتاریخچه هوش هیجانیرضایت زناشویی

دانلود تالار شهر و شورای شهر

تالار شهر و شورای شهر

استفاده مدرن از این اصطلاح به آدام فرگوسن برمی‌گرددفرگوسن کسی است که توسعه «دولت تجاری» را به عنوان روشی برای تغییر فساد نظام فئودالی و تقویت آزادی فردی بیان کرده در حالی‌که فرگوسن خط فاصلی بین دولت وجامعه مشخص نکرده‌است، هگل، فیلسوف آلمانی، این وجه تمایز را در «مبانی فلسفه حقوق» توضیح داده‌است در این اثر ، جامعه مدنی («burgerliche Gesellschaft» د

دسته بندی	برنامه ریزی شهری
فرمت فایل	doc
حجم فایل	105 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	114

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فصل اول

جامعه شناسی

جامعه مدنی چیست؟

جامعه مدنی به مجموع سازمان‌ها و نهادهای مدنی و اجتماعی داوطلبانه که بنیان جامعه‌ای پویا را پی می‌ریزند و از این رو در تضاد با ساختار تحمیلی دولت (فرای از نوع حکومت) هستند، اشاره می‌کند.

خاستگاه

استفاده مدرن از این اصطلاح به آدام فرگوسن برمی‌گردد.فرگوسن کسی است که توسعه «دولت تجاری» را به عنوان روشی برای تغییر فساد نظام فئودالی و تقویت آزادی فردی بیان کرده. در حالی‌که فرگوسن خط فاصلی بین دولت وجامعه مشخص نکرده‌است، هگل، فیلسوف آلمانی، این وجه تمایز را در «مبانی فلسفه حقوق» توضیح داده‌است. در این اثر ، جامعه مدنی («burgerliche Gesellschaft» در آلمانی) مرحله‌ای در روابط دیالکتیکی بین متضادهای ملاحظه شده توسط هگل ، کلان-جامعه (دولت) و خرده-جامعه (خانواده) می‌باشد. اگربخواهیم جامعتر سخن بگوییم باید بگوییم که این تعریف (مثل طرفداران خود هگل) به راست و چپ سیاسی تقسیم می‌شود. برای چپ این تعریف به عنوان پایه‌ای برای جامعه بورژوایی مارکس تبدیل شد . برای راست با توسعه سختی اقتصادی مارکسیسم به فرهنگ، جامعه، سیاست به عنوان تعریفی برای تمام جنبه‌های غیر دولتی جامعه معنی شد.

تعریف

تعاریف بیشماری از«جامعه مدنی» وجود دارد. تعریف مدرسه اقتصاد لندن که مرکزی برای پژوهش در مورد جامعه مدنی است، گویاست: "جامعه مدنی به بستری از کردارهای مشترک غیر تحمیلی، حول منافع، اهداف، ارزشهای مشترک گفته می‌شود. در تئوری قالبهای نهادینه آن با دولت، خانواده، بازار متفاوت است.هرچند که در عمل مرز میان دولت، جامعه مدنی، خانواده و بازار پیچیده، نامشخص و محل مناقشه است. جامعه مدنی عمومآ شامل طیف متنوعی از فضاها، عاملین و قالبهای نهادینه است که در درجات مختلف تشریفات، استقلال داخلی و قدرت قرار دارند. جوامع مدنی اغلب به وسیله نهادهایی مثل موسسات خیریه ثبت شده، سازمانهای غیردولتی توسعه انجمن‌های گروهها، سازمانهای زنان، سازمانهای عقیده محور، انجمن‌های متخصصین، اتحادیه‌های کارگری، گروههای خودیاری، حرکتهای اجتماعی، انجمن‌های صنفی، ائتلافها و گروههای مدافعین پر می‌شوند."

بهترین بررسی کوتاه این موضوع "جامعه مدنی" اثر مایکل ادواردز از انتشارات "پولیتی پرس" است.

جامعه مدنی و دموکراسی

آبشخور اولیه ادبیات راجع به پیوند جامعه مدنی و دموکراسی، نوشته‌های ابتدایی لیبرال مثل "ده توکویل" بوده‌اند.هرچند که به روش‌های مهمی توسط نظریه‌پردازان قرن بیست مثل "گابریل آلموند" و"سیدنی وربا" پیشرفت کرده. آنان کسانی بودند که نقش جامعه مدنی را در نظم دموکراتیک حیاتی دانسته‌اند. آنها در این رابطه بحث کرده‌اند که عناصر سیاسی خیلی از نهادهای جامعه مدنی، هوشیاری بیشتر و شهروندی بااطلاع‌تر را به وجود می‌آورد. کسانی که به گزینه‌های بهتری در انتخابات رای می‌دهند، در سیاست مشارکت می‌کنند و در نتیجه حاکمیت را پاسخگوتر نگاه می‌دارند. اخیرا "رابرت پوتنام" حتی درباره حیاتی بودن نهادهای غیر سیاسی جامعه مدنی برای دموکراسی بحث کرده است. این بخاطر آن است که این سازمانها سرمایه اجتماعی (ارزشهای مشترک و مورد اطمینان) را می‌سازند. این سرمایه اجتماعی به جو سیاسی منتقل شده و از طریق تسهیل درک به‌هم‌پیوستگی جامعه و منافع آن، به همبسته نگه‌داشتن جامعه کمک می‌کنند.

با این وجود اما کسانی دیگر در رابطه با چگونگی جامعه مدنی دموکراتیک سؤالاتی داشته‌اند. بعضی خاطر نشان کرده‌اند که اکنون زعمای جامعه مدنی بدون آن که کسی آن‌ها را انتخاب یا انتصاب کرده باشد، قدرت سیاسی قابل توجهی بدست آورده‌اند.

جامعه مدنی و جهانی شدن

در حال حاضر معمولا عبارت جامعه مدنی توسط منتقدین و فعالان به عنوان منشا مقاومت و حوزه زندگی اجتماعی که نیاز به محافظت در برابر جهانی شدن دارد ، مورد رجوع قرار می‌گیرد. این موضوع به علت آن است که دیده شده جامعه مدنی فراتر از مرزها و میان قلمروهای مختلف عمل می‌کند. هرچند از آنجا که بنا بر تعاریف بسیاری جامعه مدنی می‌تواند شامل همان نهادها و بنگاههای اقتصادی که حامی جهانی شدن هستند هم باشد، چنین کاربردی برای این عبارت بحث انگیز می‌باشد. از سوی دیگر کسانی جهانی شدن را پدیده‌ای اجتماعی می‌دانند که ارزشهای کلاسیک لیبرال را به ارمغان می‌آورد. این ارزشها به ناگزیر به پر رنگ شدن نقش جامعه مدنی می‌انجامد وهزینه آن نهادهای سیاسی دولتی مشتق شده می‌باشد.

مثالهایی از نهادهای جامعه مدنی

· سازمانهای غیر دولتی (NGOs)

· سازمانهای داوطلبانه خصوصی (PVOs)

· سازمانهای خلقی

· سازمانهای اجتماع محور

· سازمانهای میانجی برای بخش داوطلب و غیرانتفاعی

· بنیادهای اجتماعی

· برنامه های توسعه رهبری اجتماع

· باشگاههای شهری

· اتحادیه های تجاری

· گروههای جنسیتی، مذهبی، فرهنگی

· خیریه‌ها

· باشگاه‌های ورزشی و اجتماعی

· تعاونی‌ها

· گروههای محیط زیستی

· انجمن‌های متخصصین

· محیطهای آموزشی وتحقیقاتی

· نهادهای اقتصادی

· نهادهای سیاسی

· مصرف کنندگان/سازمانهای مصرف کننده

· رسانه‌ها

· میلیشای شهروندان

· سازمانهای مذهبی

· گروههای شهری

· سازمانهای اجتماعی

· باشگاهها

این که تمام این نهادها عضوی از جامعه مدنی هستند، مورد بحث می‌باشد."نیرا چاندهوک" که یک دانشمند هندی است، اینطور فکر نمی‌کند. او نتیجه می‌گیرد که تنها نهادهای منتقد دولت حقیقتا عضو جامعه مدنی هستند، درحالی که بقیه تنها حکومتی‌اند.در این جا نکته کلیدی این است که هر نهادی یک "قدرت خنثی‌کننده" در برابر دولت نیست. جامعه مدنی کشورهای در حال توسعه بین اهداکنندگان کمک محبوب است چون این امر می‌تواند باعث بهتر رفتار کردن حکومت شود.اما نهادهای جعلی جامعه مدنی می‌توانند وجود داشته باشند که تنها هدفشان دستیابی به کمکهای توسعه‌ای است.

بعضی پژوهشگران برجسته در مورد جامعه مدنی

· دانیل بل

· رابرت .ان. بلا

· دون ای ابرلی

· مایکل ادواردز

· جین بتکه الشتاین

· آمیتای اتزیونی

· فرانسیس فوکویاما

· پیتر دوبکین هال

· بری دین کارل

· دیوید کورتن

· کاتلین مک کارتی

· فرانک مولارت

· مایکل اونیل

· الینور استروم

· رابرت پوتنام

· نانسی .ال. روزنبلوم

· لستر. ام. سالامون

· مایکل سندل

جامعه چیست؟

مجموعه ای از افراد انسانی که با نظامات و سنن و آداب و قوانین خاص به یکدیگر پیوند خورده و زندگی دسته جمعی دارند، جامعه را تشکیل می دهند. زندگی دسته جمعی این نیست که گروهی از انسانها در کنار یکدیگر و در یک منطقه زیست کنند و از یک آب و هوا و یک نوع مواد غذایی استفاده نمایند. درختان یک باغ نیز در کنار یکدیگر زیست می کنند و از یک آب و هوا و یک نوع مواد غذایی استفاده می نمایند، همچنانکه آهوان یک گله نیز با هم می چرند و با هم می خرامند و با هم نقل مکان می کنند. اما نه درختان و نه آهوان هیچ کدام زندگی اجتماعی ندارند و جامعه تشکیل نمی دهند.
زندگی انسان که اجتماعی است به معنی این است که ماهیت اجتماعی دارد: از طرفی نیازها، بهره ها و برخورداریها، کارها و فعالیتها ماهیت اجتماعی دارد و جز با تقسیم کارها و تقسیم بهره ها و تقسیم رفع نیازمندیها در داخل یک سلسله سنن و نظامات میسر نیست، از طرف دیگر نوعی اندیشه ها، ایده ها، خلق و خویها بر عموم حکومت می کند که به آنها وحدت و یگانگی می بخشد، و به تعبیر دیگر، جامعه عبارت است از مجموعه ای از انسانها که در جبر یک سلسله نیازها و تحت نفوذ یک سلسله عقیده ها و ایده ها و آرمانها در یکدیگر ادغام شده و در یک زندگی مشترک غوطه ورند.

نیازهای مشترک اجتماعی و روابط ویژه زندگی انسانی، انسانها را آنچنان به یکدیگر پیوند می زند و زندگی را آنچنان وحدت می بخشد که افراد را در حکم مسافرانی قرار می دهد که در یک اتومبیل و یا یک هواپیما یا یک کشتی سوارند و به سوی مقصدی در حرکت اند و همه با هم به منزل می رسند و یا همه با هم از رفتن می مانند و همه با هم دچار خطر می گردند و سرنوشت یگانه ای پیدا می کنند.
چه زیبا مثلی آورد رسول اکرم (ص) آنجا که فلسفه امر به معروف و نهی از منکر را بیان می کرد: " گروهی از مردم در یک کشتی سوار شدند و کشتی سینه دریا را می شکافت و می رفت. هر یک از مسافران در جایگاه مخصوص خود نشسته بود. یکی از مسافران به عذر اینکه اینجا که نشسته ام جایگاه خودم است و تنها به خودم تعلق دارد، با وسیله ای که در اختیار داشت به سوراخ کردن همان نقطه پرداخت. اگر سایر مسافران همانجا دست او را گرفته و مانع می شدند، غرق نمی شدند و مانع غرق شدن آن بیچاره نیز می شدند ".

ویژگی های جامعه مدنی چیست؟
استقرار جامعة مدنی که فعلاً می شود تصویری آرمانی از آن ترسیم کرد، با اقتصاد کنونی ما چقدر همخوانی دارد یا به عبارت دیگر ایجاد چنین جامعه ای بر بستر اقتصاد کنونی آیا ممکن است؟
بحث را با نکته ای اساسی تر که در حوزه ای فراتر از حوزة اقتصاد قرار می گیرد (هرچند جنبه اقتصادی این بحث هم مهم است) باید شروع کرد. اصولاً جوامع از دیدگاه درجه استقرار جامعه مدنی در آنها در طیف وسیعی قرار می گیرند. در یک طرف طیف از جامه مدنی خبری نیست و در طرف دیگر آن، جامعة مدنی اتفاق افتاده است. البته طبیعتاً یکی از این دو حالت حد در واقعیت اتفاق نمی افتد. جوامع در جائی از این طیف بزرگ قرار می گیرند و از این دیدگاه در نقطه ای از این طیف هستند. اما قبل از ورود تفصیلی به این بحث اجازه می خواهیم اشاره ای هم به مفهوم جامعة مدنی و ارتباط این مفهوم با فضاهائی که همة ما در آن زندگی می کنیم داشته باشیم. برای درک بهتر مفهوم جامعة مدنی در ابتدا باید توجه کرد که می توان در زندگی هر انسانی، در هر جامعه ای، سه فضا یا محیط مختلف را از هم بازشناسی کرد: فضای خصوصی، فضای دولتی، و یک فضای عمومی غیر دولتی. محیط یا فضای خصوصی و محیط یا فضای دولتی را در جامعة ایران به خوبی می شناسیم ولی مفهوم درستی از محیط عمومی غیردولتی در ذهن نداریم. چرا که به نظر می رسد که در تاریخ سده های اخیر ما چنین فضایی در زندگی ما وجود نداشته است و فقط دو فضا یعنی فضای خصوصی و فضای دولتی را لمس کرده ایم و در این زندگی نیز آزادی، آسایش، آرامش را فقط در فضا و محیط خصوصی خود جستجو کرده ایم چرا که محیط دولتی جز محیط جبر و زور و بی ثباتی و بی اعتباری برای ما نبوده است. مسئله تا آن حد ریشه ای بوده که حتی به دنیای ضرب المثل های ما هم کشیده و مثلاً می گوییم ”چهار دیواری اختیاری“. به این ترتیب انسانهای ما عادت کرده اند که آزادی را فقط در چارچوب منازل خودشان ببینند و هرچه می شود این محیط خصوصی را ناشناخته برای دولت و دور از دسترس دولت، که سازنده محیط فضای دوم یعنی محیط فضای دولتی است نگه دارند. فضای عمومی هم که اساساً وجود نداشته و توسط دولت بلعیده شده بود. علاوه بر این در روند زندگی تاریخی ما یک فضای دولتی وجود داشت. اما علیرغم این واقعیت های تلخ زندگی در جامعه ایرانی نمی توان فراموش کرد که آنچه که جامعة مدنی را می سازد در واقع همین فضای عمومی است. اما این فضا یا محیط عمومی چیست؟ چگونه به وجود می آید؟ و چه ارتباط مشخصی با مفهوم جامعة مدنی دارد؟
برای پاسخ به این سئوالها باید توجه کرد که هرجامعه ای نیازمند این است که دولت و حکومت داشته باشد ولی متأسفانه همة حکومتها هم گرایش و تمایل به استبداد و خودکامگی دارند. لذا وقتی در جامعه حکومتی برقرار شد و دولتی روی کار آمد، در صورتیکه در این جامعه، آن فضای عمومی بینابینی ایجاد و نهادینه نشود.
حکومت مورد بحث بر همان انسانهایی که قرار بود مشمول خدمت دولت باشند، مسلط خواهد شد، حقوق شخصی و خصوصی انسانها را از بین خواهد برد، مردم را محدود خواهد کرد به همان ”چهاردیواری، اختیاری“ در منازل خودشان. در چنین جامعه ای، انسانها مسخ خواهند شد و انسانیت خود را از دست خواهند داد و ... این چنین وضعیتی قرنها و قرنها بر جوامع مختلف حاکم شد و شرایطی تلخ و گزنده را ایجاد می کرد. در برخی از جوامع مانند ما، در مقابل این وضعیت بیشتر و بیشتر به فضا و محیط خصوصی خود پناه بردیم، از ”مذلت خدمت“ به دولت سخن گفتیم، گوشه نشین شدیم ... که البته در کنار آن عرفان عمیق ایران هم شکوفه زد و بزرگان اندیشه منحصر به فردی مانند حافظ و مولوی را به بشریت عرضه کرد و بسیاری از پدیده های فرهنگی و اجتماعی دیگر هم ایجاد شد که جای بحث آنها در این گفتگو نیست. نکته مورد توجه ما در این گفتگو این است که در جامعة ما به هر علت و دلیل فضای عمومی توسط دولت و حکومت بلعیده شد و مردم به تدریج بیشتر و بیشتر به چهاردیواری خود رانده شدند و فردگرایی قدرت گرفت و ... اما در سایر جوامع و به ویژه، پس از قوام گرفتن دنیای جدید یعنی دنیای صنعتی به بحث و گفتگو و مبارزه، تلاش فراوانی شد تا فضای عمومی از انحصار دولت و حکومت خارج شود و بین فضای خصوصی ودولتی قرار گیرد و کنترل کننده انحصارگری دولت باشد. در این راستا و برای استقرار فضای عمومی و جامعة مدنی انواع نهادها و ابزار مطرح گردید، ولی قبل از ورود به بحث این ابزارها باید تأکید کنیم که هرچقدر این جامعة مدنی گسترده تر باشد حکومت استوارتر و با ثبات تر می شود، به عبارت دیگر وقتی جلوی انحصارگری دولت گرفته شود، آن حکومت مجبور است با مردم کار کند و در نتیجه در بین مردم ریشه دار می شود و ثبات بیشتری پیدا می کند. البته در مراحل اولیه کار، تحمل جامعة مدنی برای حکومت مشکل است، چون با استقرار جامعة مدنی، دولت مجبور به پاسخگویی و مسئولیت پذیری می شود. ولی هر دولتی باید به این نکته مهم توجه کند که با پذیرش سختی تحمل جامعة مدنی، خود دولت هم عملاً در جامعه ریشه دارد، لذا با ثبات می شود. از طرف دیگر استقرار جامعة مدنی به مردم کمک می کند تا حقوق اساسی آنها که در قانون اساسی کشورشان تبیین و تصریح می شود در اثر استبداد و انحصارطلبی دولت، پایمال نشود.
اما مشخص است که جامعة مدنی فقط با حرف درست نمی شود و به قول ضرب المثل های ما با ”حلوا حلوا گفتن“ دهان شیرین نمی شود، بلکه ابزار و نهادهایی برای به وجود آمدن جامعه مدنی لازم است، که در این مورد چهار گروه ابزار و نهاد مورد تأکید است. بر اساس آنکه این چهار گروه نهاد و ابزار تا چه حد در اختیار حکومت و تاچه حد در اختیار غیر حکومت باشد مشخص می شود که جامعه مورد نظر در چه مرحله از مدنیت است. این چهار دسته ابزار و نهادها به طور خلاصه عبارتند از:
اول، نیروهای نظامی و انتظامی،
دوم، عوامل اقتصادی،
سوم، ایدئولوژی و جهان بینی،
و چهارم، سازمانها و تشکلها.
این چهار گروه از ابزارها و نهادها در بحث جامعه مدنی تعیین کننده هستند و اگر اینها کاملاً در اختیار حکومت باشند، فضای عمومی کاملاً از بین خواهد رفت و جامعة مدنی شکل نخواهد گرفت و اگر کاملاً در اختیار مردم و غیرحکومت باشند، حکومت از هم خواهد پاشید و بی نظمی در جامعه حاکم خواهد شد. البته در واقعیت زندگی همیشه بخشی از اینها در اختیار حکومت و بخشی در اختیار مردم است و لذا جوامع مختلف با درجات مختلفی از قوام جامعه مدنی روبرو هستند. در این راستا و در رابطة با جامعة ایران باید به بحث و بررسی خصلتهای درونی جامعه ایران از این دیدگاه پرداخت و مشخص کرد که وضعیت جامعة مدنی در ایران چگونه است و ما کجا می توانیم قرار بگیرم و چه وظایفی داریم؟
در زمینة نیروی نظامی و انتظامی در ایران طبیعی است که این نهاد همانند سایر کشورهای دنیا در داخل ساختار حکومتی قرار می گیرد. به عبارت دیگر، هیچ کشوری در دنیا اجازه نمی دهد که غیر از نیروهای نظامی و انتظامی رسمی حکومتی نیروهای مسلحی به صورت سازمان یافته در جامعه وجود داشته باشند.
در زمینه نهاد دوم، تعیین عوامل اقتصادی، جوامعی مثل شوروی سابق امور اقتصاد را کاملاً بر عهدة دولت قرار می دادند، ولی درکشورهایی که برای جامعة مدنی اعتبار قائل هستند، سعی می کنند که تا حد ممکن اقتصاد را در اختیار غیر دولت بگذارند در این مورد بعداً وارد بحث خواهیم شد که ایران در این باره چه مشکلاتی داشته و دارد و ما چگونه می توانیم در این مسیر قدم برداریم و چرا اگر احتیاط نکنیم اقتصاد ما همیشه در اختیار دولت باقی خواهد ماند و برای استقرار جامعة مدنی در کشور مشکل ایجاد خواهد کرد.
نهاد سوم همانگونه که اشاره شد مربوط به ایدئولوژی و جهان بینی است که این امر به دلایلی، در برخی از کشورها مثلاً شوروی سابق کاملاً در اختیار دولت بود و در جمهوری اسلامی ایران هم بر اساس برخی از تفسیرها این خطر وجود دارد که بحث جهان بینی کاملاً در اختیار و در مجموعة حکومت قرار گیرد. در کشورهایی که می خواهند جامعة مدنی را تقویت نمایند، سعی می کنند تا حد ممکن دولت را از تحمیل یک جهان بینی خاص به جامعه دور کنند و این امر را به مردم واگذار نمایند.
نهاد چهارم مربوط به بحث تشکلها است که در ایران متأسفانه وقتی که صحبت از جامعة مدنی می شود، عمدتاً و گاهی انحصاراً همین بحث تشکلها مورد نظر است. در این بحث کشوری مثل شوروی سابق همة تشکل هایش چه مستقیم و چه غیر مستقیم در حوزة دولت قرار می گرفت. در حالیکه در کشورهایی که به جامعه مدنی اهمیت می دهند عمدة تشکیلات در بخش غیردولتی است. یعنی دولت معمولاً فقط وزارتخانه ها را دارد، و احزاب، تشکلهای صنفی، رسانه ها، تشکل های علمی و ... در اختیار مردم و غیر دولت قرار دارد. بر اساس همین بحث است که مثلاً می بینیم که در جامعة شوروی سابق فارغ از اینکه حکومت مداران تا چه حد حسن نیت داشتند یا مایل به ایجاد جامعة مدنی بودند، چنین وضعیتی به وجود نیامد، حال آنکه در کشورهایی دیگر این وضعیت فراهم آمد. اکنون با توجه به این پدیده ها، می توانیم تجزیه و تحلیل کنیم که اولاً برای استقرار و نهادینه شدن جامعه مدنی چه ضروریاتی وجود دارد و ثانیاً تا چه حد در بطن جامعه امروز ایران، جامعه مدنی می تواند تقویت و نهادینه شود ثالثاً احتمالاً چه سیاستهایی را برای نهادینه کردن جامعه مدنی باید در پیش گرفت.
در این ارتباط و در این بحث بیشتر به عامل اقتصاد خواهیم پرداخت. در بحث اقتصاد و رابطة آن با جامعة مدنی چیزی که اهمیت اولیه دارد، ساختار بودجه دولت است، نه مالکیت دولتی. متأسفانه اشتباهی که در ایران می شود و ممکن است این اشتباهات تکرار شود، این است که ممکن است عده ای آگاهانه یا ناآگاهانه از این بحث به خاطر منافع خودشان یا غیر منافع خودشان استفاده کنند و بگویند که اگر مالکیت دولتی در جامعه زیاد باشد جامعة مدنی نمی تواند شکل بگیرد. در حالی که بحث این نیست، بلکه ساختار بودجه است که در این رابطه اهمیت اولیه و اساسی تر دارد.
به عبارت دیگر بحث این است که بودجه دولت، یعنی آن چیزیکه به دولت برای انجام ایده هایش، امکان مالی می دهد تا چه حد متکی بر فعالیت اقتصادی غیردولتی است و تاچه حد متکی بر فعالیتهای اقتصادی درون خود دولت است.
در همین رابطه تأکید می کنم که مالکیتهای عمدة دولتی می تواند در یک جامعه وجود داشته باشد ولی درآمدی از آنها برای دولت حاصل نشود و لذا دولت نتواند این درآمد را در اختیار خودش بگیرد و با استفاده از آنها فضای عمومی زندگی را هم محدود کند. هرچند این نوع مالکیت ها در محدود کردن فضای عمومی مؤثرند ولی در شرایطی که گفتیم به ویژه در شرایط ایران اهمیت این مالکیت ها بسیار کمتر از اهمیت ساختار بودجه است. وقتی در ساختار بودجة ایران نگاه می کنیم و به تجزیه و تحلیل این ساختار می نشینیم می بینیم که مشکلی بسیار اساسی برای تقویت و پایگیری جامعه مدنی ایران در این ساختار وجود دارد. سؤال اصلی این است که درآمدهای بودجه ایران اساساً چگونه تأمین می شود؟ در برخورد با این مسئله خواهیم دید که عمده درآمدهای بودجه ایران یا مستقیماً از فروش ارز حاصل از صدور نفت خام تأمین می شود و یا از مالیات هایی که از مصرف یا ورود کالایی گرفته شده که آن هم با همین ارز نفت تأمین شده است. یعنی بر اساس محاسبات موجود اگر آثار مستقیم و غیر مستقیم درآمد ارزی صادرات نفت خام در تأمین مالی بودجه ایران را جمع کنیم، شاید بالای 80 درصد درآمدهای دولت از این راه تأمین می شود.
در این شرایط مشخص است که خصلت بودجه کشور، به صورت ماهوی خصلتی است که بودجه را از مردم جدا کند، اگر ما به این پدیده عنایت لازم را نداشته باشیم، تمام ذهنیت ما می رود سراغ مالکیت که مثلاً مالکیت چند کارخانه را به بخش خصوصی بدهیم یا خیر؟ (بحث فعلی ما این نیست که در مورد انتقال یا عدم انتقال مالکیت دولتی به مردم صحبتی بکنیم، بحث این است که ساختار فعلی بودجه چه تأثیری بر ایجاد جامعه مدنی دارد.)

تالار شهر و شورای شهرجامعه مدنی چیستجامعه چیست

دانلود سراج حاج علی قلی –خصوصیات جغرافیایی زنجان-بافت شهری و روستایی-مرمت این بنا – مطالعات این بنای تاریخی

سراج حاج علی قلی –خصوصیات جغرافیایی زنجان-بافت شهری و روستایی-مرمت این بنا – مطالعات این بنای تاریخی

سرای حاج علی قلی در حدود یک قرن پیش توسط شخصی به همین نام در مرکز شهر و در یکی از قسمت های اصلی بازار احداث شده این بنا به سبک اصفهانی و در دوران قاجار به منظور تجارت احداث شده است بنا حیاط مرکز بوده و شامل طاق های کجاوه ای و قوس نیم کلیل می باشد که بر روی جرزهای آجری سوار شده است

دسته بندی	جغرافیا
فرمت فایل	doc
حجم فایل	281 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	105

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

«فهرست مطالب»

عنوان صفحه

مقدمه

خصوصیات جغرافیایی زنجان

خصوصیات آب و هوایی منطقه

بررسی باد در شهر زنجان

اوضاع زمین شناسی شهرستان زنجان

خصوصیات بافت شهری و روستایی زنجان

وجه تسمیه زنجان

بافت و سیمای شهری

حرکت آبهای سطحی در معابر فرعی

مطالعات جغرافیایی

موقعیت قرار گیری بنا

همسایگی ها و همجواریها

کروکی و دسترسی بنا

مطالعات تاریخی

بررسی سازه ای

مصالح

آجر

خشت چوب سنگ ملات پی جرزها

پوشش

سازه های تاقی

پوشش تخت

پوشش الحاقی

عایق بندی بنا

عایق کاری بام به شیوه سنتی

معرفی تزئینات

کار بندی

آسیب شناسی

آسیب در قوس و در تاق

جدول آسیب شناسی سرای حاج علی قلی

جداول آسیب شناسی

مسائل باز سازی ساختمان ها با سازه ی آجری

کارهای نخستین در طرح باز سازی

آزمایش سازه ها

باز سازی بخشی از ساختمان

ساخت کناره های باز شو

ساخت نعل درگاه

نعل درگاه با تیرهای بتن مسلح

نعل درگاههای نزدیک به هم

گشودن باز شوهای قوسی شکل

زیر سازی دیوار

باز سازی کامل ساختمان

روش های ویژه پایدار کردن

پایدار کردن شالوده های آجری با زیر شمع های مسلح

مقاوم سازی

تعمیر دیوار

مرمت شکاف های بزرگ

تعمیر و مقاوم سازی محل تقاطع دیوارها

مقاوم سازی فونداسیون ها

مرمت بنا

انواع مرمت

مرمت و احیا

کاربری گذشته سرای حاج علی قلی

کاربری کنونی سرای حاج علی قلی

کاربری پیشنهادی و طرح مرمت

مقدمه :

سرای حاج علی قلی در حدود یک قرن پیش توسط شخصی به همین نام در مرکز شهر و در یکی از قسمت های اصلی بازار احداث شده. این بنا به سبک اصفهانی و در دوران قاجار به منظور تجارت احداث شده است.

بنا حیاط مرکز بوده و شامل طاق های کجاوه ای و قوس نیم کلیل می باشد که بر روی جرزهای آجری سوار شده است.

خصوصیات جغرافیایی زنجان :

از نظر توپوگرافی شهرستان زنجان منطقه ای کوهستانی است که به صورت فلات مرتفعی خود نمایی می کند و در اثر تجزیه رودخانه ها، جلگه های حاصلخیز مستقلی را تشکیل داده است. نا همواریهای شهرستان در ایران در این مقوله به کوههای زنجان شمالی و کوههای زنجان جنوبی تقسیم گردیده است که از نظر تقسیمات جغرافیایی رشته کوههای زنجان شمالی ادامه رشته کوههای البرز و کوههای زنجان جنوبی جزئی از رشته کوههای منفرد مرکزی است جهت کوهها بطور طبیعی از شمال غربی به جنوب شرقی ممتد بوده و دره زنجان رود را میان رودخانه قزل اوزن سفلی و علیا بوجود آورده است.

رودهای مهم شهرستان زنجان شامل قزل اوزن – زنجانرود –ابهر رود – ایجرود – سجاس رو – فرارود – بزینه رود است .

موقعیت قرار گیری جغرافیایی زنجان :

استان زنجان در قسمت شمال غربی ایرانی همجوار استانهای قزوین، همدان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان و گیلان است.

شهر زنجان مرکز استان زنجان است و شهری کوهستانی با اقلیم سرد و خشک است.

شهر زنجان در رده میان رشته کوههای منشعب شده از البرز قرار گرفته است.

شهرستان زنجان یک واحد نیمه مستقلی جغرافیایی است که با وجود رودخانه قزل اوزن ایجاد گردیده این واحد جغرافیایی فلات آذربایجلات را با شیب ملایم به دشت قزوین هم مرتبط می کند.

شهرستان زنجان از شمال به بخشهای افکند و هشت جین از شهرستان خلخال، از شمال شرقی به ماسوله، فومن، رشت و شهرستان رودبار، از شرق به بخشهای سیردان، تاکستان، آوج از شهرستان قزوین از جنوب به کبودر آهنگ از شهرستان همدان از جنوب غربی به شهرستان بیجار، از مغرب به تکاب و از شمال غربی به قره آقاج و میانه محدود است و رودخانه قزل اوزن با گردش خود حد طبیعی این شهرستان را تعیین نموده است وسعت شهرستان زنجان بالغ بر است.

بررسی باد در شهر زنجان :

اغلب کوچه ها در جهت شمالی به جنوب فرم گرفته اند چون شدیدترین باد در زنجان از سمت مغرب به جنوب غربی می ورزد.

بادهایی که در منطقه دره رنجان می وزد شامل مسیرهای :

جنوب. جنوب غربی، جنوب شرقیف مشرق و مغرب است. بیشترین سرعت باد در اسفند ماه و کمترین سرعت باد در مهر ماه است. شدیدترین باد از جانبجنوبی غربی می ورزد.

کوچه ها و معابر غالباً با وزش باد هماهنگ ساخته شده اند ولی در معماری خانه ها تغییر خاصی ایجاد نکرده و در معماری منازل بیشتر تابش آفتاب مورد توجه بوده است.

خصوصیات آب و هوایی منطقه :

1 ) رطوبت هوا در این منطقه (زنجان) اندک است.

2 ) اختلاف درجه شب و روز بسیار است.

3 ) نزولات آسمانی به صورت برف، تگرگ و باران در فصول مختلف سال می باشد.

بارش برف از اواخر پاییز تا اوایل بهار ادامه دارد.

4 ) هوا در تابستان و بهار معتدل است و در زمستان و پاییز سرد و خشک

5 ) محصولات کشاورزی اعم از سرد سیری و گرمسیری در منطقه مورد بهره برداری قرار می گیرد. پنبه، برنج و زیتون در دره های قزل اوزن، بویژه در طارم و گندم و جو و کلئ زا در کوهپایه های و جلگه ها پرورش دیمی و آبی کاشت می شوند.

6 ) باغداری و محصولات سر درختی نیز حائز اهمیت است از جمله سیب و انگور

7 ) صنایع دستی منطقه یکی از منابع اقتصادی خانواده ها می باشد و شامل :

ملیله کاری، چاروق و گیوه دوزی و چاقو می باشد.

بررسی باد در شهر زنجان :

اغلب کوچه ها در جهت شمالی به جنوب فرم گرفته اند چون شدیدترین باد در زنجان از سمت مغرب به جنوب غربی می روزد.

بادهایی که در منطقه دره زنجان می وزد شامل مسیرهای :

جنوب، جنوب غربی، جنوب شرقی، مشرق و مغرب است. بیشترین سرعت باد در اسفند ماه و کمترین سرعت باد در مهر ماه است. شدیدترین باد از جانب جنوب غربی می وزد.

کوچه ها و معابر غالباً با وزش باد هماهنگ ساخته شده اند ولی در معماری خانه ها تغییر خاصی ایجاد نکرده و در معماری منازل بیشتر تابش آفتاب مورد توجه بوده است.

اوضاع آب و هوای جوی زنجان :

اوضاع جوی و شرایط اقلیمی منطقه بر حسب پستی و بلندیهای سخت متغیر است. در کل ارتفاعات دارای آب و هوای سرد کوهستانی، زمستانهای پر برف و سرد تابستان معتدل و خشک می باشد.

نزولات جوی تابع دو باد معروف مه و شره است. باد مه از جهت شمال به جنوب در منطقه حرکت می کند و رطوبت دریای خزر را به این نواحی منتقل می کند و موجب برودت و کاسته شدن درجه حرارت می شود. و باد شره در جهت جنوب غربی به شمال شرقی حرکت می کند و رطوبت حاصله از تبخیر دریای مدیترانه را در منطقه سرازیر می کند. این باد در خرداد ماه با از سدت دادن رطوبت خود در مسیر موجب خشکی هوا در این منطقه می شود.

بطور کلی به استثنای ماههای تیر، مرداد و شهریور که به ندرت بارندگی می شود در بقیه ماهها در طول ماه نزولات جوی وجود دارد که در زمستان بصورت برف و در بهار به صورت باران ریزش می کند.

اوضاع زمین شناسی شهرستان زنجان :

بطور کلی از نظر زمین شناسی و قدمت طبقات از دوران اول تا دوران سوم زمین شناسی را نشان می دهد، قدیمترین تشکیلات در منطقه به دوره کامبرین و پریمن از دوران اول زمین شناسی بقدمت 335 میلیون سال دیده می شود و از سنگهای ماسه ای و دو لومتی تشکیل گردیده در کوههای زنجان جنوبی و رشته کوههای شامل غربی که در لایه های زیرین قرار گرفته نمایان است.

رشته کوههای زنجان شمالی متشکل از سنگهایی از گرانیت متعلق به دوره ژوراسیک از دوران دوم زمین شناسی به قدمت 125 میلیون سال و تقریباً بقیه رشته کوههای زنجان شمالی متعلق به دوره ائوسن از اوایل دوران سوم زمین شناسی بقدمت 60 میلیون سال شامل سنگهای شتیل. بازالت و سنگهای ماسه ای است.

جوان ترین یافته های زمین شناسی در منطقه ارتفاعات مشرف به رودخانه قزل اوزن و شعبات آن می باشد که متعلق به دوره میوسن از اواخر دوران سوم زمین شناسی است.

بقایای دریای تتیس از دوران اول بوضوح در منطقه دیده می شود.

نقشه چهار گوش زنجان محدود است به مدارهای 36 و 37 درجه شمالی و نصف النهارهای 48 و 12/49 شرقی، این نقشه جزئی از کوههای البرز و تعدادی از رشته کوههای موازی و قسمتهای پست مربوط به بخش شمالی غربی ایران مرکزی را در بردارد.

کهن ترین تشکیلات در این ناحیه عبارت است از سنگهائی که کمی دگرگون شده اند و همچنین شیل های غیر دگوگرنی متعلق به تشکیلات کهر و گرانیت (گرانیت دوران) رویهم رفته این سنگها یک مجموعه پی ققدمت پر کامبرین را می سازند.

شیل ها و آهکهای کرتا سه، قدیمیترین سنگهایی است که در بخش جنوب غربی محدوده در معرض دید قرار دارند.

ائوسن بطور عمده متشکل است از سنگهای آتشفشانی به ضخامت زیاد و رشته های توفی (تشکیلات کرج سه تا چهار هزار متر ضخامت) به این سنگها در محل هایی با گرانوادیوریت های اواخر ائوسن یا الیگوسن به چندین توده نفوذی وسیع در ائوسن و در تشکیلات قدیمتر بوجود آورده است.

ماسه سنگها و شیل های اوایل پرمین و سنگ آهک روته متعلق به اواخر پرمین و این ناحیه توزیع زیادی دارند.

تشکیلات قم دالیگوشن به اوائل میوسن جوانترین نهشته دریایی ناحیه را تشکیل می دهد.

محدوده نقشه چهار گوشه زنجان شامل کانسارهای اقتصادی از سرب – روی – مس و سنگهای مختلف مورد نیاز صنایع است و پیگردهای مختصری در مورد آهن – طلا – زغال – سنگ – کائولن نمک و آلونیت نیز صورت گرفته است.

خصوصیات بافت شهری و روستایی در زنجان :

1 ) بافت شهری و روستایی به صورت متراکم بوده است (بدلیل سردسیر و کوهستانی بودن منطقه و ارتفاع زیادی که نسبت به سطح دریا دارد)

2 ) فضاهای شهری به صورت کوچک ساخته می شود (متراکم) تا دسترسی به امکانات شهری و فضاهای با کاربردهای متفاوت مانند (اداری – اقتصادی – مسکونی – تجاری و ..) فراهم باشد.

3 ) ابنیه به صورت متصل به هم ساخته شده است.

4 ) جهت آفتاب و عوارض زمین عامل تعیین کننده و در نحوه استقرار، گسترش و سیمای کلی در شهر و روستا بوده است.

5 ) کوچه ها و معابر اصلی به موازات خط تراز زمین و اغلب با عرض کم به دلیل سرمای بسیارد زیاد ساخته می شده اند.

وجه تسمیه زنجان :

به گفته مستوفی شهر زنجان را اردشیر بابکان ساخته و شهمین نامیده است) (گفتنی است روایت شده که شهین نام زن اردشیر بوده است موثق نیست) در فرهنگنامه دهخدا در ذیل کلمه شهین چنین آمده : شهین نام شهر زنگان است که معروف آن زنجان است) گویند آن شهر را ادشیر بابکان بنا کرده است و شهری بوده بزرگ در میان ری و آذربایجان و وجه تسمیه آن مخفف زندگانی یعنی اهل کتاب زند است و زندگیان زنگان شده و دال آن حذف گردید، ماخذ و مرجع حمد اله مستوفی در مورد کلمه شهین که به زنگان اطلاق می گردیده مردم است و تاکنون هیچ منبع موثق دیگری در این ارتباط اظهار نظر ننموده است.

آنچه مسلم است از نظر زبانشناسی کلمه شهین ارتباطی به زبانهای پارسی باستان و ادبیات اوستایی ندارد و بر عکس کلمه زندگیان که به معنای اهل کتاب زند، معروفترین کتاب آئین زرتشتی در دوران ساسانی است و پسوند گان از سپاوند فارسی باستان چون آذربایگان، خدایگانه و غیر بوده است. بطور حتم شهر در دوران ساسانی زندیگان نام داشته که به علت کثرت استعمال تخفیف یافته و در دوران استیلای اسلام زنگان نام داشته است و چون در زبا عربی حرف گ به جیم تبدیل می گردد کلمه زنجان معرب زنگان است.

شهرستان زنجان به دلیل استقرار پنج ایل به در این دوره به خمسه معروف است :

1 ) ایل شاهسون

2 ) ایل اوصانلو

3 ) ایل مقدم

4 ) ایل بیات

5 ) ایل خدابنده لو

بافت و سیمای شهری :

خاستگاه اولیه شهر محدود به محور خیابانهای خیام، سعدی جنوب تا تقاطع امام و خیابان فردوسی است که مجموعه تجاری بازار نیز در آن قرار دارد و پس از آن گسترش شهر تا قلعه کنونی، دارای شبکه ارتباطی پیچ در پیچ و با زاویه های تند حکایت از ترس و وحشت اهالی از حملات دشمن که بارها در طول تاریخ حیات خود آن را لمس نموده دارد. زیرا در این حالت هجوم گسترده از دشمن سلب و موجب تقسیم نفرات مهاجم در کوچه ها و همچنین دفاع از شهر و سرکوبی عوامل خارجی را در کوچه های تنگ و پر پیچ و خم آسان می نموده است.

این منطقه بلحاظ قدمت تاریخی و عوامل و مصالح نا پیدار خشت و گل دارای بافت. پوشیده شهری است و به استثنای مجموعه تجاری بازار و تک بناهای محدود، بقیه تقریباً فاقد ارزش معماری و بافت شهری است و به لحاظ بالا بودن سطح آبهای زیر زمینی و سرازیر شدن آبهای زاید و سطح الارضی در منطقه که معلول گرفتگی فاضلابها و قنات های قدیمی است موجب رطوبت دایمی بناها گردیده و این پوسیدگی را تشدید نموده است.

بعلاوه کمبود فضاهای تنفسی، تاسیسات و خدمات مورد نیاز شهری، فضاهای سبز، آموزش و غیره زندگی شهری را در این منطقه ها به مخاطره افکنده است شیب شهر از شمال به جنوب کاسته شده و اختلاف آن در شمال شهر با خیابان نزدیک به 100 متر و اختلاف خیابان با کف زنجانرود یا شیب تند نزدیک به 20 متر است.

حرکت آبهای سطحی در معابر فرعی و اصلی :

بدلیل شیب شهر زنجان به طرف جنوب سر ریز فاضلاب شهری به طرف قسمت انتهایی شهر (خیام) می باشد که در نهایت به زنجان رود منتهی می شود.

آب سطح و فاضلاب که در سطح یا عمق زمین جاری هستند با توجه به شیب کوچه ها که به طور متوسط 2% است به طرف جنوب هدایت می شود و در نهایت به باغ های سبزی و زنجان رود سر زیر می شوند.

مطالعات جغرافیایی :

موقعیت قرارگیری بنا : بنا در طول شهر و در درون بافت بازار سنتی زنجان واقع شده است. بازار زنجان طویل ترین بازار سر پوشیده جهان است که شامل سراها و تیم و تیم چه و کاروان سراهای بسیاری می باشد. سرای حاج علی قلی همجوار راسته میوه فروشان قرار دارد. سه ورودی از شش ورودی بنا به راسته میوه فروشان منتهی می شود و یک درب ورودی به کوچه همجوار که مسجد رسول الله (که قدمت زیادی ندارد) می رسد و ورودی دیگر به فضایی که به (سبزه میدان) معروف است منتهی می شود.

سرا در بافت قدیمی و اصلی شهر واقع شده است. و محل خرید و فروش اغذیه و مواد غذایی مانند خشکبار و غلات و چای و غیره بوده است. دسترسی به بنا از طریق اتومبیل مقدور نمی باشد و کسبه برای حمل بارها از چرخ دستی و موتور سیکلت استفاده می کنند.

همسایگی ها و همجواری های سرا :

به دلیل قرار گیری بنا در مرکزیت شهر و یکی کلیدی ترین راسته های بازار، سرا با بسیاری از اماکن تجاری و مذهبی همجوار می باشد.

مسجد جامع در ضلع شمال غربی می باشد و به فاصله تقریبی 700 متر واقع شده و مساجد سید فتح الله و چهل ستون در شمال و شمال غربی بنا به فاصله های تقریبی 500 متر واقع شده اند.

سرا به تمامی راسته های بازار دسترسی دارد.

کروکی و دسترسی بنا :

بنا در مرکز شهر و در محله سبزه میدان و در بازار بزرگ شهر قرار گرفته. دسترسی به بنا از قسمت های مختلف از جمله خیابان امام به وسیله کوچه های منشعب شده در قسمت جنوبی خیابان و همچنین از طریق دهانه های بازار در قسمت های مختلف می توان به سرا رسید.

مطالعات تاریخی :

این سرا حدود 120 سال پیش به دست حاج علی قلی آقا که از مالکین و تجار شهر زنجان بود، ساخته شده است. ساخت بنا به دوران قاجار می گردد و سبک وسیاق سرا به مانند معماری قاجاریه شیوه اصفهانی می باشد.

آقای حاج علی قلی علاوه بر این سرا همزمان سرای دخان را نیز (محل خرید و فروش دخانیات) ساخته است. این سرا به منظور مرکز تجارت اعذیه و خکشبار نبا شده و از همان سال های اولیه ساخت تا کنون محل تجارت باقی مانده. بنا در حدود 10 سال قبل در قسمت جنوبی (نشان داده شده در پلان) دچار حریق شده بود. که آسیب زیادی در اثر آتش سوزی به بنا وارد نیامده بود ولی جدی ترین آسیب ها به درب دروازه راسته بوده که جنس درب چوب بوده که بعد از حریق برای ترمیم روی چوب سوخته شده را با ورق حلبی پوشانده اند.

بنا در برخی از قسمت ها دچار فرسایش شده است. در ضلع شمالی بنا مرمتی صورت نگرفته ولی در ضلع غربی یک راسته بنا به طور کامل مرمت شده.

بررسی سازه ای

مصالح :

در سرای حاج علی قلی عمده مصالح استفاده شده : آجر، خشت، و چوب می باشد. بنا در کل یک بنای آجری می باشد که در قسمت هایی در دایواره ی داخلی از جمله در پلکان راه پله از خشت در داخل بنا استفاده شده است. از چوب به عنوان چوب کش در دور تا دور بنا استفاده شده و همچنین سنگ یکی از مصالح عمده بنا می باشد که دروازه ها و پای ستون های مورد استفاده قرار گرفته است.

آجر :

آجرهای به کار رفته در بنا عمدتاًٌ شامل اندازه 4/5× 19× 19 که ( معمولاً همان 5× 20× 20 در نظر می گیرند) آجرها در طاق ها و تویزه ها و در دیوار و جرز ستون و ... استفاده شده است.

در بخش نما با آنکه تزئینات خاصی در بنا وجود ندارد از آجر در لچکی ها برای تزئینات استفاده شده.

خشت :

خشت با آنکه از مقاومت کمتری نسبت به آجر برخوردار است (بچه نمی شود) ولی از لحاظ هزینه به صرفه تر است. لذا در برخی بناها از خشت در میان دیوار استفاده کرده اند.

در قسمت های مختلف سرا با توجه به مکان هایی که بر اثر فرسایش ریزش داشته اند وجود خشت در دورن دیوار همجوار می توان مشاهده کرد.

چوب :

چوب یکی دیگر از ابزار بنایی می باشد که به دلیل خاصیت ارتجاعی بودنش به خصوص در مناطق زلزله خیز بسیار استفاده می شود.

در سرای حاج علی قلی از چوب در پی به منظور مسطح کردن سطح روی پی استفاده شده است و . همچنین از چوب به عنوان چوب کش برای مقاوم کردن ساختمان در برابر زلزله و نیروهای رانشی و نیز در میان دیوار و ستون ها به عنوان کلاف کش استفاده شده است.

سنگ :

از سنگ در بخش پی بنا به عنوان سنگ لاشه استفاده شده و همچنین از سنگ تراورتن برای ازاره ها استفاده کردند. از سنگ های قواره و تراشی برای پر کردن سطح زیرین پی تا سنگ لاشه استفاده شده است.

.ملات :

ملات در قسمت پی به صورت شفته آهک استفاده شده. ملات در قسمت های دیگر از جمله در آجر چینی، ملات گچ و گچ و خاک است. در برخی قسمت های داخلی مانند راه پله بعد از خشت و آجر گذاری که عمدتاً ملات میانی آنها گل می باشد از یک لایه کاه گل روی آنها را می پوشانند و سپس یک لایه گچ و خاک روی آن کشیده شده است.

پی :

به دلیل نداشتن امکان گمانه زنی در مورد پی بنا اطلاعات از طریق مقایسه بناهای همزمان و نیز با توجه به آثار و شواهد صورت پذیرفته.

پی بنا شامل سنگ های لاشه سپس سنگ قواره و تراش و سپس روی آن با استفاده از چوب هم سطح شده و سپس دیوار و ازاره ها قرار می گیرند. ملات استفاده شده شفته آهک می باشد که علاوه بر به هم چسباندن سنگ ها به هم مانع از نفوذ رطوبت به پایه می شود. همچنین ازاره های سنگی علاوه بر پوشش از رطوبت صعودی و تر ولی جلوگیری می کند.

معماران ایرانی همواره به نشست کلی ساختمان در رومند ساخت و اثر آن بر نما سازی توجه داشته اند. می دانیم ساختمان به مرور زمان نشست می کند. بهترین حالت برای اینکه نشست یکسان پدید آید زیره را با نما هشت و گیر یا با هم چفت و بست می کنند منتها در این سرا که به سبک و شیوه اصفهانی ساخته شده به مانند ساختمان های همانند خود چون در ساختن شتاب داشتند زیره و نما جداگانه ساخته می شده.

ابعاد پس عرض به اندازه حدود 5 الی 10 سانتی متر بیشتر از دیوار یا کرسی اجرا شده در بناست و ارتفاع آن بسته به جنس خاک و زمین ابعاد و اندازه دیوار تغییر می کند

به طور کلی برای پیشگیری از یخ زدگی سطح پی از زمین طبیعی پایین تر انتخاب می شود عرض دیواره کرسی چینی بیشتر از دیواره های اصلی بنا بوده، زیرا انتقال نیرو از دیوار به سطح پی به شکل مورب وارد می شود. در بنا در برخی از قسمت ها احتمال سستی پی وجود دارد زیرا در برخی از قسمت های بنا سر سفت شدن بدنه ها و شکم دادن پایه جرزها و ترک طاق ها به چشم می خورد که این خود نشان دهنده سستی و فرسودگی پی است.

جرزها :

جرز و دیوار ها در بنا غالباً از آجر می باشد که در برخی قسمت ها خشت هم در میان آجر استفاده شده.

چون بر روی جرزها طاق و تویزه می نشیند غالباً عریض بوده. در ارتفاع های مختلفی در جرزها از چوب برای کلاف کشی استفاده شده است. هر چه ارتفاع ساختمان آجری بیشتر باشد در برابر نیروهای افقی ضعیف می شود به همین جهت برای مقاوم کردن بنای آجری در برابر نیروهای افقی در قسمت هایی از جرزها که احتمال خطر و شکستگی وجود دارد را با چوب به صورت شناژ افقی و عمودی مقاوم کردند.

شناژهای افقی و عمودی در درون جرزها استفاده می شده و تقریباً هیچ گونه دید بیرونی نداشتند. علاوه بر این ها برای مقاوم کردن دیوارها و کل بنا در برابر نیروهای رانشی از چوب کش ها استفاده می شده.

پوشش ها :

پوشش در سرای حاج علی قلی عموماً شامل پوشش طاقی و تخت می باشد فقط در قسمت جنوب شرقی فضای بسیار کوچکی به صورت الحاقی با پوشش شیروانی قرار گرفته.

سازه های طاقی :

پوشش طاق در حاج علی قلی عموماً طاق های گهواره ای می باشد. همانطور که می دانید طاق های کجاوه ای از لحاظ سازه ای برای خنثی کردن نیروهای رانشی هر کدم نیاز به اتصال به دیگری دارد تا در نهایت بارها انتقال پیدا کرده و همراه با بار فشاری که نهایتاً به جرزها وارد می شود به زمین انتقال پیدا کند (خنثی شود)

طاق های کجاوه ای به دلیل وزن زیادش نیازمند تویزه های آجری و جرزهای عریض آجری می باشد. شیوه اجرای آن بدین صورت است که ابتدا دیوارها را تا قسمت پا کار طاق بالا آورده و بین دو دیوار محصور کننده یک حجره، تویزه ای اجرا کرده اند و بین دهنه های ورودی نیز تویزه دیگری اجرا کردند لذا طاق بر روی چهار تویزه اجرا شده است که دو تویزه اجرا شده در بین دو دهنه دالان از دو تویزه میان حجره ها بزرگتر است. تویزه های اجرا شده به شکل رو می باشد در تمامی پا طاق های اجرا شده از چوبهای گس استفاده شده است چون تویزه ها اجرا شده به شکل رومی می باشد. برای همین تویزه ها نیاز به قالب داشته و بعد از اجرای چهار تویزه طاق ها را در میان آن اجرا کرده اند.

در قسمت رواق ها فضای بین خود رواق ها قوس کلیل آذری زده شده و در نمای شمالی و جنوبی (با توجه به شکل) قوس شبدری زده شده است. تویزه ها در رواق ها تیر گس اصلی قوس را تشکیل داده و در نهایت جرزها که به صورت ستون هایی دور تا حیاط مرکزی بنا قرار گرفته اند نیروی وارد آمده را به زمین انتقال داده و خنثی می کنند. در رواق ها برای جلوگیری از نیروی رانشی چوب گس استفاده شده است. در دو رواق اصلی شمالی و جنوبی (با توجه به شکل) به دلیلخیز بیشتر قوس و تفاوت نوع قوس (قوس شبدری) چوب گس طبق روال از شکر گاه می گذرد منتها به دلیل اختلاف ارتفاع با قوس های دیگر چوب گس در قوس شبدری در ارتفاع بالاتری قرار دارد که این تا حدودی باعث نا هماهنگی می شود (فلسفه وجود چوب کش این است که با انتقال نیرو به دور تا دور بنا نیرو را خنثی کند) که این خود باعث آسیب بنایی شده است و در جاهایی ما شاهد شکم دادن جرزها و به خصوص پیش آمدگی رواق بوده ایم.

در برنامه مرمت میراث فرهنگی که در سال گذشته صورت پذیرفته برای جبران این نقیضه توسط سیم بکسرهایی که به وسیله لوله های پلی اتلین جرز رواق به جرزهای دالان جنوبی (که سقف آن به صورت طاق های گهواره ای است) وصل کرده اند که فضای پر کننده آن را با بتن پوشانده اند تا از جلو آمدگی جلوگیری کند. با توجه به بررسی های انجام شده در محل و ترکهایی جدید ایجاد شده در عرض طاق های کجاوه ای و نیز در جرز دیوار این روش کار آیی مناسبی نداشته است.برای اجرای طاق در رواق بدین گونه عمل شده. طاق های روبروی قوس نیم دایره اجرا شده اند بعد از اتمام این نیم دایره روی قوسی را با کلاف چوبی پوشانده اند طاق تا شکر گاه به صورت رومی اجرا کرده اند و بعد از آن به صورت رومی – ضربی اجرا کرده اند. این گونه طاق ها در برابر نیورهای برشی و رانشی مقاومت بسیاری دارند.

پوشش تخت :

این نوع پوشش در قسمت حجره ها و فضای رواق ها در تمام جهات و نیز در قسمت جنوب شرقی بنا (دالانی که دو طبقه دارد) مشاهده می شود. شیوه اجرای آنه بدین شکل بوده که بعد از اجرای دیوار تیرهای اصلی یا حمال (تیرها چوبی) بر روی دیوار می گذاشتند و سپس تیرهای چوبی را به فاصله 40 سانتی متر بر روی کلاف ها اجرا می کردند. سپس روی آنها را با شیره سوخته انگور یا خرما و یک نوعی گل به اسم زنو و مقداری کاه گل می پوشاندند تا از نفوذ حشرات جلوگیری شود و همچنین حالت عایق ایجاد کند و سپس روی آن را توفال یا تخته کوبی می کردند. برای اینکه کلافها در یک ارتفاع باشند در جاهایی مجبور به لقمه گذاری شده بود. مرور زمان باعث فرسودگی چوبها شده که رواق جنوبی مرمت صورت گرفته.

لازم به ذکر استبرای مقاومت چوب در برابر رطوبت سطح چوب استفاده شده در بنا به اندازه mm2 می سوزانند (قطران کردن)

پوشش الحاقی :

در قسمت جنوب شرقی بنا پوشش کوچکی با شیروانی به فضای الحاق شده که شامل اسکلت بندی بسیار ابتدایی چوب و پوشش حلبی می باشد.

نمایی از پوشش الحاقی سرا

سراج حاج علی قلیخصوصیات جغرافیایی زنجانبافت شهری و روستایی زنجاناوضاع زمین شناسی شهرستان زنجان

دانلود بررسی اثر مشارکت ورزشی برفشار روانی (استرس) دانش آموزان

بررسی اثر مشارکت ورزشی برفشار روانی (استرس) دانش آموزان

هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر مشارکت ورزشی بر فشار روانی دانش آموزان پسر فوتبالیست 1814 ساله بوده است منظور از فشارهای روانی مجموعه واکنش های غیراختصاصی ارگانیسم در مقابله و مواجهه با هر عاملی که می باید با آن رودرو شود، که در کنترل فشار روانی عوامل متعددی از جمله مشارکت ورزشی موثر است این تحقیق با شیوه نیمه تجربی با استفاده از طرح پیش آزمون – پس آز

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	49 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	18

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر مشارکت ورزشی بر فشار روانی دانش آموزان پسر فوتبالیست 18-14 ساله بوده است. منظور از فشارهای روانی مجموعه واکنش های غیراختصاصی ارگانیسم در مقابله و مواجهه با هر عاملی که می باید با آن رودرو شود، که در کنترل فشار روانی عوامل متعددی از جمله مشارکت ورزشی موثر است. این تحقیق با شیوه نیمه تجربی با استفاده از طرح پیش آزمون – پس آزمون با دو گروه گواه و آزمایش انجام گردید. برای انجام تحقیق آزمودنی های گروه گواه و آزمایش هر کدام 30 نفر بودند، که گروه گواه، از بین دانش آموزان دبیرستان شاهد و گروه آزمایش از بین دانش آموزان ورزشگاه هفتم تیر بابل به روش تصادفی ساده انتخاب گردید، سپس میزان فشار روانی آزمودنیها از طریق پرسشنامه فشار عصبی که شامل 40 سوال می باشد، مورد آزمون قرار گرفت، و بعد در مرحله آزمایش متغیر مستقل «مشارکت ورزشی» شامل آموزش و تمرین مهارتهای فوتبال، طی دوماه و نیم، 3 جلسه در هفته و هرجلسه به مدت 70 تا 90 دقیقه اجرا گردید تا تاثیر آن بر متغیر وابسته «فشار روانی» بررسی گردد. در مرحله تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های حاصل از آزمون t استودنت استفاده شد و این نتایج به دست آمد:

الف) بین میانگین نمرات فشار روانی گروه گواه و نمرات گروه آزمایش در مرحله پیش آزمون، به لحاظ آماری تفاوت معنی داری مشاهده نگردید 0/05)(p.

ب) بین میانگین نمرات فشار روانی گروه گواه و نمرات گروه آزمایش در مرحله پس آزمون، به لحاظ آماری تفاوت معنی داری مشاهده گردید 0/05)(p.

ج) بین میانگین نمرات فشار روانی گروه گواه در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به لحاظ آماری تفاوت معنی داری مشاهده نگردید 0/05)(p.

د) بین میانگین نمرات فشار روانی گروه آزمایش در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به لحاظ آماری تفاوت معنی داری مشاهده گردید 0/05)(p.

مقدمه

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی و ماشینی شدن جوامع، اگر چه خدمات ارزنده ای برای بشر به ارمغان آورده اما عوارض متعددی را در برداشته است. یکی از این عوارض کاهش تحرک و فعالیت بدنی می باشد. کم تحرکی سلامت جسمی و روانی انسان را مورد تهدید قرار داده و زندگی انسان را به طور چشمگیری دچار اختلال می سازد.

انرژی روانی نمی تواند از انرژی جسمانی جدا باشد و خستگی، دلسردی، کمبود تمرین و ناتوانی در تصمیم گیری به هم ارتباط دارند. عکس قضیه نیز صادق است. یعنی شرایط متناسب به ترقی و تعالی منتهی می شود. مهارت باعث ایجاد اعتماد می گردد و دارا بودن آمادگی جسمانی گام بزرگی به سوی داشتن آمادگی روانی است.

بیان مسئله

با توجه به اینکه شرکت در فعالیتهای ورزشی اغلب تاثیر درمانی برکودکان و نوجوانان که دچار اختلال عاطفی و یا معلولیت رشدی هستند. دارد. و همچنین کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان از طریق ورزش این فرصت را بدست می آورند که ارتباطات جسمی و روانی و اجتماعی خود را تقویت نمایند. برهمین اساس تحقیق حاضر در پی بررسی این موضوع است که آیا مشارکت در یک فعالیت ورزشی نسبتا بلند مدت باعث تغییر فشار روانی در دانش آموزان ورزشکارمی گردد. البته انتخاب رشته ورزشی فوتبال بدلیل تمایل و کشش دانش آموزان به رشته فوق در استان مازندران بیشتر است.

اهمیت و ضرورت تحقیق

با توجه به اینکه در عصر حاضر کم تحرکی باعث بروز بسیاری از بیماریهای روانی و بالعکس ناراحتی روانی سبب بروز علائم جسمانی می شود. لذا مشارکت ورزشی تاثیر درمانی برکودکان و نوجوانان می گذارد. به همین دلیل است که گروه زیادی از مردم پس از کار و تلاش خسته کننده شغلی، ساعات فراغت خود را صرف این گونه فعالیت ها می کنند حتی افرادی که از موضوعی دچار تاثر و غم هستند، جهت کاهش ناراحتی های روانی به ورزش می پردازند.

به موازات توسعه تکنولوژی ، کم تحرکی و بی حرکتی اجبارا به انسانها تحمیل گشته است. در نتیجه سلامت و تندرستی جسمی و روانی آنان دستخوش مخاطره شده است در این موقعیت حساس ورزش کردن در یک محدوده زمان معین می تواند شرایط بدنی را دوباره احیاء کند و تعادل و توازن روانی برقرار سازد. (تندنویس. 1371).

ادبیات و پیشینه تحقیق

مک ماهان[1] (1990) در مورد فوائد تمرینات بدنی مطالعات زیادی انجام داد و به این نتیجه رسید که تمرینات هوازی شدید، موجب بهبود و پیشرفت زیاد در عزت نفس و کاهش افسردگی می شود (به نقل از حبیبیان، 1379).

اسکلتون و همکاران [2] (1991) طی تحقیق نقش درجات کمربند تکواندو را بر سطح پرخاشگری کودکان 11-9 ساله بررسی کردند. نتایج این تحقیق آشکار نمود که همراه با رشد و بالا رفتن سطوح رزمی، میزان پرخاشگری کاهش پیدا می کند دلیل این امر در طول مدت تمرینات رزمی تکواندو می توان یافت.

بروک و هایم [3] (1996) پژوهش مقدماتی در مورد 16 کودک مبتلا به آسم به عمل آوردند و نتیجه گرفتند افرادی که در ورزش شرکت داشتند، خودپنداری مثبت تری داشتند و دچار اضطراب کمتری بودند و با بیماری خود بهتر کنار می آمدند تا کسانی که در فعالیت های ورزشی شرکت نداشتند (به نقل از شاملو، 1378).

نورا و همکاران [4] (1995) در طی تحقیقی پیشرفت معنی دار 13 تا 14 درصد توان هوازی و کاهش دردهای مفصلی و تغییرات مثبت در افسردگی و اضطراب را بعد از 12 هفته تمرین هوازی مشاهده کردند و در تحقیق دیگری (1997) برنامه هوازی ارتقای 10 تا 20 درصد آمادگی قلبی – تنفسی با کاهش موثر افسردگی، اضطراب و خستگی و تنش را، گزارش دادند.

کوکس و کالین [5] (1998) طی تحقیقی گزارش دادند اعتماد به نفس و اجرای مهارت ها حرکتی رابطه خطی وجود دارد یعنی هرچه مهارت های حرکتی با کیفیت بالاتری اجرا شود اعتماد به نفس نیز افزایش می یابد . (به نقل از نمازی زاده و نقوی، 1381).

زیبری (1373) وضعیت خلق و خوی شخصیتی یک گروه منتخب از ورزشکاران نخبه را با یک گروه از غیرورزشکاران مورد مقایسه قرار داد نتایج وی نشان داد که در متغیرهای خشم- خصومت، قدرت- فعالیت و خستگی – بی حالی تفاوت بین دو گروه معنی دار بود ولی در متغیرهای تنش- نگرانی و سردرگمی – بهت زدگی تفاوت معنی داری بین دو گروه دیده نشد.

صاحب الزمانی (1374) دانش آموزان غیرورزشکار 13 الی 15 ساله را به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم نموده و با گروه کنترل سه ماه تمرین کاراته انجام داد به این نتیجه رسید که تمرین کاراته به مدت سه ماه در کاهش پرخاشگری دانش آموزان مثبت است.

مزینی (1374) میزان افسردگی از دانشجویان دختر ورزشکار و غیرورزشکار را مورد بررسی قرار داد و نتایج نشان داد که میزان افسردگی در دختران غیرورزشکار بیشتر از دختران ورزشکار بوده است. ورزش به دلیل ماهیت ضد افسردگی در ایجاد روحیه شاداب در افراد بسیار موثر است.

الله قلی پور (1376) پرخاشگری جوانان ورزشکار رشته های بسکتبال، کاراته و بوکس را با جوانان غیرورزشکار را مورد مقایسه قرار داد و به این نتیجه رسید که اختلاف معنی داری بین پرخاشگری ورزشکاران و غیر ورزشکاران وجود دارد.

حبیبیان (1379) در پژوهشی تحت عنوان مقایسه میزان استرس (فشار روانی) دانشجویان دختر ورزشکار با غیرورزشکار انجام داد به این نتیجه رسید که دانشجویان دختر ورزشکار استرس کمتری نسبت به دانشجویان غیرورزشکار داشتند.

اثر مشارکت ورزشی برفشار روانی دانش آموزاناسترسفشار روانی

دانلود عوامل مؤثر در پرخاشگری دانش آموزان مقطع راهنمایی دخترانه استان زنجان

عوامل مؤثر در پرخاشگری دانش آموزان مقطع راهنمایی دخترانه استان زنجان

در این تحقیق عوامل مؤثر در پرخاشگری نوجوانان و نقش آنها در روابط اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته استبا توجه به اهمیت موضوع پرخاشگری مخصوصا در نوجوانان که می تواند سدی در راه تحصیل ،تربیت و حتی زندگی سالم آینده انان باشد و این که اعمال و رفتار دانش آموزان پرخاشگر موجب آزار و اذیت خود و هم دیگر دانش آموزان می شود و این مضوع در روابط اجتماعی آنها تاثیر

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	52 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	50

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست

	عنوان صفحه

چکیده ..................................................................................................................1

فصل اول: بیان مسأله.......................................................................................................3

1-1 مقدمه.........................................................................................................................4

1-2 بیان مسئله...................................................................................................................5

1-3 اهمیت وضرورت انتخاب موضوع...............................................................................6

1-4 اهداف پژوهشی..........................................................................................................7

1-5 فریضه پژوهشی .........................................................................................................8

فصل دوم:(پیشینه تحقیق)................................................................................................9

2-1پیشینه تحقیق..............................................................................................................10

2-3 انواع مسائل و مشکلات نوجوانان..............................................................................11

2-5 پیشینه تحقیق در ایران.................................................................................................14

2-7 تحقیقات انجام گرفته در خارج از ایران..................................................................... 17

2-8 تعریف واژه پرخاشگری............................................................................................ 19

2-9 نظریه های مربوط به پرخاشگری................................................................................ 20

فصل سوم: روش اجرای تحقیق.......................................................................................22

1-3 روشهای آماری..........................................................................................................23

3-3 تعاریف عملیاتی متغیرها............................................................................................23

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها...............................................................................26

4-1 یافته های پژوهشی.....................................................................................................27

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.....................................................................................30

5-1 بحث در باره یافته ها..................................................................................................31

5-2 نتیجه گیری...............................................................................................................34

5-5 پیشنهادات.................................................................................................................35

پیوست.............................................................................................................................36

منابع.................................................................................................................................37

ضمایم..............................................................................................................................38

پرسشنامه..........................................................................................................................39

پرسشنامه پرخاشگری آیزنک...........................................................................................42

چکیده

در این تحقیق عوامل مؤثر در پرخاشگری نوجوانان و نقش آنها در روابط اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است.با توجه به اهمیت موضوع پرخاشگری مخصوصا در نوجوانان که می تواند سدی در راه تحصیل ،تربیت و حتی زندگی سالم آینده انان باشد و این که اعمال و رفتار دانش آموزان پرخاشگر موجب آزار و اذیت خود و هم دیگر دانش آموزان می شود و این مضوع در روابط اجتماعی آنها تاثیر گذار است.

اهداف این پژوهش عبارتند از بررسی کلی نظریات ارائه شده در مورد علل پرخاشگری

- بررسی عواملی که در پرخاشگری مؤثرند و تلاش در جهت رفع این عوامل

- ارائه شیوه پیشگیری برای دانش آموزان که رفتار پرخاشگرانه دارند

جامعه آماری در این پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان دفتر مقطع راهنمایی تحصیلی ناحیه 2 شهر زنجان می باشد که از میان سه مدرسه راهنمایی دخترانه 50 نفر از دانش آموزان به صورت نمونه گیری تصادفی ساده (قرعه کشی اسامی )انتخاب شده اند.

ابزار گردآوری اطلاعات تست استاندارد شده آیزنک و نیز پرسشنامه محقق ساخته است که در یک نمونه آزمایشی 50 نفره اجرا و اعتبار آن با نرم افزارهای زیر برآورد شد:

Alpha 9% - spss

روشهای آماری به کار گرفته شده تجزیه و تحلیل از آمار استنباطی مجذور کا می باشد.

یافته های پژوهشی نشان می دهد که عوامل متعددی باعث بروز پرخاشگری می باشند.

نقش خانواده یکی از نفش های غیر قابل انکار می باشد.تبعیض،رفتارهای تند و خشن و اختلاف والدین ،وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده ها عوامل مهم در بروز پرخاشگری دانش آموزان می باشند.مهم ترین پیشنهادات در خصوص پرخاشگری در این تحقیق دادن شخصیت مثبت و منطقی به کودکان و عدم تحقیر و تمسخر آنان بخصوص در حضور دیگران می باشد.

فصل اول

مقدمه و بیان مسئله

1-1 مقدمه

پرخاشگری به هر گونه رفتاری که به هدف آسیب رساند یا مجروح ساختن موجودی دیگر انجام گرفته باشد،اطلاق می شود.افراد پرخاشگر غالبا تمایل خود برای آسیب رساندن به دیگران اعتراف کرده و در صورت عملی نشدن قصدشان ابراز یأس می کنند. پس آنچه در این میان حائز اهمیت است قصد و نیت رفتارکننده می باشئ.یعنی رفتار آسیب زا در صورتی پرخاشگری محسوب می شود که از روی قصد وعمد و به منظور صدمه زدن به دیگران انجام گرفته باشد.الویت ارنفسون نقل می کند:

((روزی پسرش حین پخش برنامه تلویزیونی در مورد بمباران ویتنام به وسیله بمب ناپالم توسط هواپیمایی آمریکایی پرسید؟ناپالم چیست ؟ در پاسخ به او گفتم:

ماده شیمیایی که پوست را می سوزاند و انسان را می کشد.چندی بعد متوجه شدم که چشمان پسرم پر از اشک شده است.یکه خوردم که چگونه در برابر چنین صلاح آدم کشی این همه بی تفاوت برخورد کردم. در حالی که پسر کوچکم اینگونه ناراحت شده است.))روانشناسی اجتماعی نگاهی کوتاه به جهان اطراف ما نشان می دهد که عصر ما همانطور که یکی از علمای اجتماعی گفته،عصر پرخاشگری است.

بخش عمده برنامه های رادیو و تلویزیون شرح اتفاقات و نمایش صحنه های تکان دهنده کشتارهای جمعی،قتل های خودی،تجاوز،تبعید و محروم کردن انسان ها از حقوقشان است.پرخاشگری و نقش آن در روابط اجتماعی از مسائل عمده و مورد توجه روانشناسان و علمای تعلیم و تربیت است. داشتن رابطه اجتماعی مطلوب در نتیجه رشد اجتماعی حاصل می شود.رشدی که فرد در آن سطح از مهارت در رابطه اجتماعی دست یابد و بتواند با مردم به راحتی زندگی کند و سازگاری داشته باشد و به موفقیت شغلی و اجتماعی برسد.مسلم است که در افراد پرخاشگر ما نشانه های رشد اجتماعی ( مانند آینده نگری،میانه روی ،خوش بینی و امیدواری،شوخ طبعی و قبول مسئولیت) را نمی بینی.واضح است چنین افرادی در ایجاد رابطه با دیگران دچار مشکلند .این گونه افراد برای رسیدن به خواسته های خود از ابراز هیچ خشونتی نسبت به دیگران دریغ نمی کنند.در نتیجه خشونت مساوی است با عدم رایطه وانزوای بیشتر و انزواطلبی طولانی باعث خشونت می شود.

عالمان اجتماعی گفته اند که ما رفتار خشن انسان ها را نسبت به یکدیگر حیوانی می خوانیم ولی بررسی های خشونت های انسان نشان می دهد که به کار بردن صفت حیوان در مورد این رفتارها در واقع توهین به حیوانات است در حقیقت هیچ حیوانی نسبت به هم نوع خود تا این اندازه بی رحم وخشن نیست که انسان است.

1-2 بیان مسئله

با توجه به اهمیت موضوع پرخاشگری مخصوص در نوجوانان که می توانند سدی در راه تحصیل تربیتی و حتی زندگی سالم آینده آنان باشد و اینکه اعمال و رفتار دانش آموزان پرخاشگر موجب آزار و اذیت هم خود و هم دیگر انش آموزان می شود. این موضوع در روابط اجتماعی آنها با یکدیگر نیز تاثیر می گذارد.اگر این مسئله حل نشود در آینده نه تنها برای خود فرد بلکه برای جامعه نیز مضراتی به وجود می آورد.لذا برای برطرف کردن این مشکل باید عوامل به وجود آورنده آن شخصیت فرد پرخاشگر و نحوه مقابله با او شیوه ها ی یشگیری و درمان را شناخت و در بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داد.

با توجه به اینکه پرخاشگری رفتار تهاجمی است که به قصد صدمه یا آسیب رساندن به دیگران است و از روی قصد و عمد نیز می باشد.مشخص است که چنین افرادی در روابط اجتماعی خود با دیگران مشکل خواهند داشت. این افراد به صورت غیرعادی خودخواه،سنگدل،دارای انگیزه مفرط به عمل خلاف و دروغگو هستندو هیچ احترامی نسبت به حقوق دیگران قائل نیستند. برای به دست آوردن خواسته های خود با خشونت نسبت به اطرافیان موانع را از سر راهشان برمی دارند.در عاقبت اندیشی ظرفیت کمی از خودشان نشان می دهند و از نظر اجتماعی انسان های رشد یافته محسوب نمی شوند.مشخص است که افراد دیگ (نوجوانان)تمایلی به برقراری رابطه با افراد پرخاشگر نخواهند داشت.در این تحقیق ما نقش پرخاشگری دانش آموزان (نوجوانان)را در روابط اجتماعی آنها مورد بررسی قرار می دهیم تا بتوانیم با ارائه راهکارهایی جهت پیشگیری از بروز نین پدیده هایی را برای همیشه برخورد نکنیم.

1-3 اهمیت وضرورت انتخاب موضوع:

با توجه به اینکه پرخاشگری برای دانش آموزان و خانواده او موجب مشکلات فراوانی می شود حتی در رفتار و زندگی آینده او نیز تاثیر می گذارد(مثلا افسردگی،شکست در تحصیل،ازدواج نا موفق،شکست در برقراری ارتباط با دیگران )همچنین از آنجایی که عصر ما عصر پرخاشگری است و در تمامی زمانها کم و بیش انسان هایی وجود داشته اند که براثر مشکلات رفتاری خاص(پرخاشگری)عده ای مورد آزار و اذیت آنها قرار گفته اند لذا سعی ما این است که حتی الامکان راه هایی را با اصول علمی هما هنگ باشد را ارائه دهیم و این مشکلات را برطرف کنیم تا از به وجود آمدن افراد پرخاشگر جلوگیری شود.از آنجایی که پرخاشگری و تخصم یکی از بیماری های شایع در کودکان و نوجوانان و حائز اهمیت در تبیین علایم روانپزشکی کودکلن ونوجوانان است.

علامت بسیار مهمی که در بسیاری از اوقات والدین دانش آموزان به ویژه اولیای مدارس به سادگی از کنار آن می گذرند.تحقیقات نشان داده که عمده ترین عامل پرخاشگری ریشه در نابسامانی درون خانواده و روش های تربیتی نادرست دارد و از طرفی درمان این اختلالات بدون مساعدت و یاری مسئولین مدرسه و والدین امکان پذیر نمی باشد بنابراین شناخت تاثیر عوامل محیطی بر رشد نوجوانان از نظر تعلیم و تربیت اهمیت خاصی دارد.بنابراین نسبت به اهمیت موضوع ارائه یک برنامه آموزشی مناسب برای این گونه دانش آموزان نیاز است تا اعنال پرخاشگرانه آنها کنترل شود و احساس امنیت و شایستگی کلیه دانش آموزان تامین شود.

1-4 اهداف پژوهشی

1- بررسی کلی نظزیات ارائه شده در مورد علل پرخاشگری

2- بررسی عوامل که در پرخاشگری موثرند و تلاش در جهت رفع این عوامل

3- ارئه شیوه پیشگیری برای دانش آموزان که رغتار پرخاشگرانه دارند.

1-5 فریضه پژوهشی

1- بین تحصیلات والدین و بروز پرخاشگری رابطه وجود دارد.

2- بین شغل والدین و بروز پرخاشگری رابطه وجود دارد.

3- بین بروز پرخاشگری و طرز برخورد والدین رابطه وجود دارد.

4- بین پرخاشگری و ترس از مدرسه و طرز برخورد اولیای مدرسه رابطه وجود دارد.

5- بین پرخاشگری و مشاهده صحنه های خشونت بار رابطه وجود دارد.

6- بین بروز پرخاشگری و ضعف اقتصادی رابطه وجود دارد.

عوامل مؤثر در پرخاشگری دانش آموزانتعریف واژه پرخاشگریانواع مسائل و مشکلات نوجوانان

دانلود مقایسه خویشتن پنداری دانشجویان دختر با آرایش و بدون آرایش دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

مقایسه خویشتن پنداری دانشجویان دختر با آرایش و بدون آرایش دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

پژوهش انجام شده در مورد مسئله رابطه بین خود پنداره و آرایش است فرضیه این پژوهش عبارت بود از اینکه بین خودپنداره دختران با آرایش و دختران بدون آرایش تفاوت معنی داری وجود دارد در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شده است نمونه مورد نظر از دانشجویان دختر دانشگاه آزاد (واحد قزوین) می باشد این نمونه شامل 100 نفر که 50 نفر دختران با آرا

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	359 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	82

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

چکیده:

پژوهش انجام شده در مورد مسئله رابطه بین خود پنداره و آرایش است. فرضیه این پژوهش عبارت بود از اینکه بین خودپنداره دختران با آرایش و دختران بدون آرایش تفاوت معنی داری وجود دارد. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شده است. نمونه مورد نظر از دانشجویان دختر دانشگاه آزاد (واحد قزوین) می باشد. این نمونه شامل 100 نفر که 50 نفر دختران با آرایش و 50 نفر دختران بدون آرایش هستند. لازم به ذکر است که به دلیل محدودیت‌هایی از نمونه 50 نفری دختران بدون آرایش کاسته شد و این نمونه به 93 نفر رسید.

در تجزیه و تحلیل داده ها از ارزش آماری T برای گروههای مستقل استفاده شده است که ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه خودپنداره کارل راجرز است.

در بررسی به عمل آمده نتایج حاکی از این است که بین خودپنداره دختران با آرایش و بدون آرایش تفاوت معنی داری وجود دارد. بطوری که افراد با آرایش از خودپنداره مثبت بالاتری برخوردار هستند یعنی به خود واقعی شان نزدیک تر هستند. آنچه را که می توان در آخر ذکر کرد این است که بیشتر افراد این پژوهش از خودپنداره پایینی برخوردار هستند بطوری که از 93 نفر فقط 28 نفر دارای خودپنداره نرمال بودند.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول- مقدمه پژوهش

چکیده

مقدمه ........................................................................................................................... 3

بیان مسئله ...................................................................................................................... 6

اهمیت و ضرورت پژوهش ..............................................................................................7

هدف پژوهش ................................................................................................................9

فرضیه پژوهش ................................................................................................................ 10

تعاریف نظری .................................................................................................................. 11

تعارف عملیاتی ..................................................................................................................11

فصل دوم- ادبیات و پیشینه پژوهش

بررسی تاریخی نظریه های خود ........................................................................................ 14

مفهوم خود ........................................................................................................................ 15

مفهوم بخشیدن به خود ........................................................................................................16

چگونگی تشکیل خود ........................................................................................................ 17

رشد مفهوم خود .................................................................................................................. 18

تعریف خود از دیدگاه های تجربی و پژوهشی ....................................................................... 20

تعریف خود از دیدگاه های روان تحلیل گری............................................................................ 21

خود در دیدگاه مختلف روان شناختی ......................................................................................... 22

مفهوم خود از دیدگاه راجرز ......................................................................................................23

ثبات و هماهنگی خویشتن ..........................................................................................................24

مفهوم خود از نظر سالیوان...........................................................................................................26

خود از نظر اریکسون ...............................................................................................................26

خود از نظر یونگ ...................................................................................................................... 28

خود از نظرنوامبر........................................................................................................................29

خود در نظریه هارتر....................................................................................................................30

تغییر در محتوای مفهوم خود .......................................................................................................31

تغییر در ساختار خود یا تغییرات ساختاری ....................................................................................32

خود پنداره ................................................................................................................................ 33

خود انگاره در نظریه هورنای ................................................................................................ 34

خود پنداره و خوش بینی ........................................................................................................ 36

ویژگی های انسان کامل یا خود شکوفا در نظریه راجرز ...................................................... 38

پیشینه پژوهش ....................................................................................................................... 40

فصل سوم – روش پژوهش

جامعه آماری ......................................................................................................................... 51

نمونه و روش نمونه گیری ...................................................................................................... 51

ابزار پژوهش .......................................................................................................................... 51

روش نمره گذاری ............................................................................................................... 53

اعتبار آزمون ......................................................................................................................... 54

روش جمع آوری اطلاعات .................................................................................................. 54

فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها

تجزیه و تحلیل داده ها .............................................................................................................59

تجزیه و تحلیل فرضیه تحقیق.............................................................................................................63

فصل پنجم – بحث و نتیجه گیری

بحث و نتیجه گیری ................................................................................................................65

مشکلات پژوهش ...................................................................................................................66

پیشنهادها ...............................................................................................................................66

فهرست منابع. ....................................................................................................................... 67

ضمائم

نمونه تست راجرز ................................................................................................................. 70

مقدمه:

«خودت را بشناس[1]» سخنی است که از روزگاران قدیم خردمندان به آن اهمیت بسیاری داده اند ولی قدر و اهمیتش در این زمانه از همیشه بیشتر است. خودشناسی[2] فقط از راه اندیشیدن توأم با ملامت خویش و تأمل در حال دیگران و درباره روابط ما با افراد دیگر حاصل می شود. فکر و اندیشه در کار خویش، خواه و ناخواه همراه با کار درون بینی[3] است. انسان باید در ضمن این عمل، حالات ذهنی، ضربان قلب، کنش، وجدان، انگیزه، امیال و بیزاری های خود را نیز مورد توجه کامل قرار دهد. باید این حالات را نه فقط به همان گونه که وجود دارد بشناسیم بلکه آنکه را ارزیابی نموده راجع به هر کدام نظر خوب یا بد یا بی اثر بدهیم و روشن سازیم که آیا ریشه‌های دراز و صورت دائمی دارند یا موقت و گذران هستند(مک و گال 1362).

بی شک خودشناسی بزرگترین خدمت انسان به خودش است لازم است احکامی که انسان را به رستگاری می برد از عقاید و ایدئولوژی های دیگر تفکیک گردد. در این راستا اول باید انسان را شناخت و بعد کمبودها و دردهایش را یافت و واقعیت ها را که لازم است بررسی نمود و به گفتۀ «کامیل فلاماریون» هأهت شناس فرانسوی «ما چیزی را که می فهمیم حق انکار آن را نداریم» برای بررسی مسائل پیچیده خودشناسی نه تنها از دانش و علوم تجربی بلکه از تفکر، تعقل، الهام، علوم باطنی و بالاخره از وی هادیان بشر نیز باید استفاده کرد.

برای تغییر زندگی یک فرد یا یک ملت اول باید محور افکار او را تغییر داد در این راستا تقابل بین مادیت، معنویت، فعالیت و فضیلت را نباید از نظر دور داشت. و تکامل عالیترین هدف آفرینش است جزء در سایه این مطلب میسر نمی شود. برای رسیدن به کمال جز اینکه انسان ها ویژگی های خویش را بدانند و توفیقی در شناسایی خود داشته باشند راهی نیست. برای رسیدن به سعادت، شناخت خویشتن[4] و پرورش جان و تن هر دو لازم است در غیر این صورت از آمال و مقاصد انسانی دور می شود و به هدف زندگی نمی رسد و حفظ این تعادل را که برای فائق آمدن به مشکلات و ناخواستنی های زندگی است از دست می دهد (بهاری، 1366). خودپنداره[5] مجموعه‌ای است درونی و نسبتأ پایدار. شامل همه آنچه که اشخاص متعلق به خود می دانند از جمله جنبه های جسمی، اجتماعی، هیجانی، اعمال اختصاصی، شایستگی ها همراه با عناصر مادی با اهمیت (صدر السادات و شمس اسفند آباد، 1380).

خودپنداره تصوری است که از خودداریم و همواره با ما همراه است و ما آن را برای خود و طبقه بندی رفتارمان به کار می بریم. غالباً نقش اولیه خودپنداره این است که باعث ایجاد ثبات در رفتار شود. این امر به افراد کمک می کند که بتواند رفتار خود و کسانی را که با آنها در تعامل هستند به سادگی پیش بینی نماید.

آرایش خانم ها در دانشگاه یکی از موضاعاتی است که نظرات موافق و مخالف را نسبت به خود جلب کرده است. از آنجایی که انسان دوستدار زیبایی است برای زیبا جلوه خود (چه زن و چه مرد) به ظاهر خویش توجه می کند. اما گاهی تفاوت افراد در این توجه به ظاهر که به شکل های مختلف خود را نشان می دهد، مثلاً شیوه لباس پوشیدن، اصلاح مو و آرایش غلیظ و... بسیار زیاد است.

انسان در جریان زندگی دچار خلأها و کمبودهایی می شود که برای جبران آنها دست به اعمالی می زند. آرایش غیر معمول هم می تواند یکی از این اعمال باشد که ممکن است از خودپنداره پایین نشأت گرفته باشد. از آنجایی که رفتارهای ما تحت تأثیر خودپنداره پایین نشأت گرفته باشد. از آنجایی که رفتارهای ما تحت تأثیر خودپنداره است آرایش هم یکی از واکنش هایی است که می تواند تحت تأثیر خود پنداره قرار گیرد.

بیان مسئله :

مسئله مورد نظر در این پژوهش این است که :

آیا خودپنداره خانم های با آرایش بیشتر از خود پنداره خانم های بدون آرایش است ؟

اهمیت و ضرورت پژوهش:

آنچه را که باید در برخی از نظریه ها به آن توجه کرد این است که واقعیت هر پدیده صرفاً همان چیزی است که فرد خودش برداشت می کند. واقعیت برای هر فرد آن چیزی است که در قالب مرجع قیاس درونی و جهانی ذهنش در لحظه خاصی از زمان قرار دارد به عبارت دیگر، واقعیت مؤثر واقعیتی است که بوسیلة فرد ادراک می شود و ضرورت آن به این نحوۀ می توان اشاره کرد که درک رفتار هر فرد فقط از دیدگاه خود ولی امکان پذیر است و رفتار هر فردی باید در قالب قیاس درونی کل سازمان یافته مورد بررسی قرار گیرد. آنچه باعث رشد شخصیت فردی می شود کلیه رفتارهایی است که به وسیله تمایل ذاتی او به تحقیق «خود» بر انگیخه و هدایت می شود و این تمایل ذاتی در درجه اول به حفظ و تعالی اورگانیسم از راه ارضای نیازهای جسمانی توجه دارد. اما مهم آن که تمایل به تحقیق خود معیاری است که بوسیلۀ آن تمام جنبه های فرد مورد ارزیابی قرار می گیرند و فرد به این طریق کلیه تجاربی که در جهت تعالی و بقای خود هست به طور مثبت ارزشگذاری می کند. (طالشی، 1376)

خودپنداره در ساخت روانی افراد از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا پنداره از شخصیت خود، تا اندازه ای تصور را راجع به محدویت هایش تعیین می کند و این عامل رفتارهای خود را طرح ریزی می کنند اگر تصویر از خود مثبت باشد. شخص دارای سلامت روان و اگر منفی باشد، فرد از لحاظ روانی ناسالم شناخته می شود. این موضوع بویژه برای کسانی که مسئول پرورش افراد، در زندگی هستند حائز اهمیت است. (شاملو، 1374).

رشد و تحول خودپنداره از بدو تولد آغاز و تا آخرین سال های بزرگسالی ادامه می یابد. خودپنداره تحت تأثیر یادگیری است و ابتدا به صورت آگاهی از عوامل خارجی و رفتار قابل مشاهده تجلی می کند، سپس دامنه وسیعتری را شامل می شود. و به قلمرو مسائل دیگری چون ساختار فیزیولوژیکی، ارزشهای درونی و رشد فلسفه فردی هر شخصی از زندگی گسترش می‌یابد. بسیاری از رفتارهای ما براساس تصوری است که ما از خود داریم و طبق آن رفتارهایی از خود نشان می دهیم. این رفتارها گاهی مخالف با هنجارهای جامعه است. آرایش در دانشگاه هم یکی از مسائلی است که نظرت مخالف را به خود جلب کرده است. طبعاً این رفتار می تواند به نحوی با خودپندارۀ افراد در ارتباط باشد با انجام این تحقیق می توان به رابطۀ بین آرایش و خودپنداره پی برد. اینکه آرایش از خودپنداره پایین نشأت می گیرد و یا بالعکس.

هدف پژوهش:

آنچه که در این پژوهش مد نظر است بررسی خودپنداره دختران دانشجوی با آرایش و بدون آرایش و یافتن راه حلی مبنی بر اینکه چگونه می توان خودپنداره مثبت را در افراد بوجود آورد و یا اینکه تقویت کرد در حقیقت بررسی فرضیه مورد نظر با طرح کامل و جامع نظریه های شخصیت و خودپنداره و رعایت بیطرفی در نقد و بررسی هر یکی از دیدگاهها بوده تا اینکه بتوان اولاً تصویری درست و منطقی از همه نظریه ها و یا حداقل عمده ترین آنها بدست آورد مبنی بر اینکه آیا خودپنداره در افراد با آرایش و بدون آرایش متفاوت است و ثانیاً با قرار گرفتن در جریانات پژوهش های مربوط به شخصیت و خودپنداره و نقش آنها در پیدایی و تکامل این نظریه‌ها و فرضیات خود به صورت محققی در آیند که درجه به کارگیری این نظریه ها در موقعیت عملی از توان لازم برای این کار برخودار باشند و هدف دیگر از پژوهش بررسی فرد در مورد خود در شرایط اجتماعی و فرهنگی خود آنها است و از این رو هر یک از آنها نقاط ضعف و قوت و حتی اغراق های خاص خود را دارند که گاه به نظر می رسد بعضی از افراد بیشتر به دنبال شناخت بهترین هستند و یا دیدی ارزشی و دستوری برای آنها دارند در حالی که هدف این است هر فرد با توجه به شرایط خاص خود و محیطی که پرورش یافته خود را ارزیابی کند تا از هر خدشه ای بر خود واقعی خود مبرا باشد.

در حقیقت آنچه مهم است درست بودن یا نبودن فرضیه پژوهش نبوده بلکه مفید بودن فرضیه و توانایی آن در تبیین رویدادها است که به آن اعتباری بخشیده و اهمیت آن را بالا می برد هدف دیگر از این پژوهش این است که در برابر پژوهش های تجربی و آزمایشگاهی که فقط گوشه ها یا جنبه های محدودی از شخصیت را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. درباره ارتباط این گوشه ها یا جنبه های دیگر و در نتیجه درباره خودپنداره مفهوم خود و تحول شخصیت بحث و تحقیق نموده چگونه می توان خودپندارۀ مثبت را در افراد بوجود آورد و یا اینکه تقویت کرد و اینکه چگونه افکار تازه ای به میان آورد و حس کنجکاوی را برانگیخته و برای تحقیقات دیگر آماده ساخت و بدین طریق به پیش بردن علم کمک کرد.

فرضیه پژوهش :

خود پندارنده خانم های با آرایش از خودپنداره خانم های بدون آرایش است.

تعاریف نظری:

خودپنداره: آرنولد و بوگر[6] معتقدند، خودپنداره بخشی از خود است که در آگاهی هشیار قرار می گیرد. خودپنداره شامل تمام ادراکات، آگاهی ها، ارزشها و احساسات یک فرد و معروف هویت وی است (صدر السادات و شمس اسفند آباد، 1380).

مازلو اظهار می دارد که خودپنداره عبارت از این است که فرد خودش را آدم مفیدی بداند و دیگران نیز او را آدم بشناسند. این احساس وقتی ارضاء می شود که فرد احساس ارزش، معرفت، سودمندی و اطمینان یابد. (شاملو، 1374).

تعاریف عملیاتی:

خودپنداره:

خودپنداره متغیری است که از طریق آزمون خودپنداره راجرز سنجیده می شود و میزان خودپنداره برحسب نمره ای که فرد در این مقیاس می گیرد مشخص می شود.

دختران با آرایش: افرادی که از لوازمی چون خط لب، خط چشم، پنکک و رژگونه و غیره در تمام روزهای هفته از تمام لوازم یا از تعدادی از لوازم آرایش استفاده می کنند.

دختران بدون آرایش: افرادی که از لوازمی چون خط لب و خط چشم و پنکک و رژگونه و غیره در تمام روزهای هفته استفاده نمی کنند.

خویشتن پنداری دانشجویان با آرایش و بدون آرایشثبات و هماهنگی خویشتنخود پندارهچگونگی تشکیل خود

دانلود تاثیر دوستی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دبیرستان های ناحیه یک شهر قزوین (با توجه به وضعیت اقتصادی انها)

تاثیر دوستی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دبیرستان های ناحیه یک شهر قزوین (با توجه به وضعیت اقتصادی انها)

رشد اجتماعی و اجتماعی شدن یکی از تغییرات برجسته در دوران نوجوانی است که سبب ایجاد تمایز بین یک کودک با یک نوجوان می شود و هویت اجتماعی نوجوان را تشکیل می دهد اجتماعی شدن با ایجاد تغییرات آشکار در شیوه های ارتباطی با والدین و همسالان شروع می شود تغییرات آشکار زیستی و بلوغ در دوره نوجوانی سبب افزایش فاصله عاطفی بین نوجوان و والدینش می شود و به تدریج

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	321 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	70

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فصل اول

طرح تحقیق

• مقدمه
• بیان مسئله
• اهمیت و ضرورت تحقیق
• هدفهای کلی تحقیق
• فرضیه ها
• متغییر های تحقیق
• تعاریف عملیاتی متغییرها

مقدمه

رشد اجتماعی و اجتماعی شدن یکی از تغییرات برجسته در دوران نوجوانی است که سبب ایجاد تمایز بین یک کودک با یک نوجوان می شود و هویت اجتماعی نوجوان را تشکیل می دهد. اجتماعی شدن با ایجاد تغییرات آشکار در شیوه های ارتباطی با والدین و همسالان شروع می شود. تغییرات آشکار زیستی و بلوغ در دوره نوجوانی سبب افزایش فاصله عاطفی بین نوجوان و والدینش می شود و به تدریج استقلال بیشتری برای نوجوان به همراه می آورد. فرایند تحول در نوجوانان و در بین پسران و دختران نیز متفاوت است. فاصله گرفتن با والدین معمولاً با فاصله گرفتن از مادر شروع می شود و با صمیمیت و نزدیک شدن به دیگران گسترش می یابد.

برای یک نوجوان ارتباط با دیگران در آغاز نوجوانی به طور عمده بر گروه همسالان و دوستان متمرکز است. اولین قدم در جهت شکل گیری مناسبات اجتماعی، وابستگی به یک گروه از دوستان همجنس در آغاز بلوغ است. در بین این گروه است که نوجوان از جهات مختلفی مثل طرز صحبت کردن،‌ شیوه لباس پوشیدن،‌ اصلاح موی سر،‌ علایق هنری و فعالیت های فوق برنامه و دیگر کارها با نوجوانان همسن و سالش دنبال همانندی می گردد.

نوجوان دوستانی را انتخاب می کند که از نظر علایق، ارزش ها، باورها و نگرش ها همانند او باشند و از نظر رفتار و سرگرمی های اوقات فراغت و نگرش نسبت به مدرسه و پیشرفت تحصیلی با وی همانند باشند. معیار اصلی انتخاب دوست در دوره نوجوانی صمیمیت و وفاداری او است. بر پایه همین معیارهای صمیمیت و گفت و گوهای خصوصی با دوستان، نوجوان می تواند خود را بشناسد و هویت خود را کشف کند.

یادگیری مفاهیم مربوط به عضویت و ایفای نقش در فعالیت های گروهی (عضویت در تیم ورزشی و انجمن های مذهبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی) از طریق برنامه های اوقات فراغت مستحکم می شود. رشد شخصیت و خلق و خوی نوجوانان عامل مهمی در چگونگی یادگیری اجتماعی و شرکت او در فعالیت های مختلف اجتماعی است. بعضی از نوجوانان به قدری جذب گروه دوستان خود می شوند که قادر نیستند به یک فردیت رشدیافته و مستقل دست یابند و نمی توانند مسایل خود را به تنهایی حل کنند و در همه مسایل ارزشی تنها به همان گروه دوستان خود تکیه می کنند.

بیان مسئله :

اگر بگوییم که حساس‏ترین و سرنوشت‏سازترین دوران عمر انسان، ایام نوجوانی و شروع جوانی است، کلامی به گزاف نگفته‏ایم. در حقیقت، هویت و شخصیت انسان در این دوران شکل می‏گیرد. لذا از اهمیت فوق‏العاده برخوردار است و به دقتِ ویژه نیازمند. به موازات بلوغ جنسی در این ایام، بلوغ فکری و روانی نیز شکل می‏گیرد و نیازهایی در جسم و روان ایجاد می‏گردد. از جمله نیازهای روانی، نیاز به محبت کردن و محبوب واقع شدن است که افرادِ هم سن و سال، با جمع شدن دور یکدیگر و ایجاد گروه‏های دوستی و رفاقت، در صدد رفع این نیازها هستند.

نقش و اهمیت گروه های همسالان در وضعیت روحی و روانی نوجوانان و جوانان بر هیچ کس پوشیده نیست ، دوستی در گروه همسالان و نقش و تاثیر آن بر وضعیت تحصیلی عاملی است که به لحاظ وضعیت روحی و روانی نقش تاثیر گزاری بر جوانان دارد ، عضویت در گروه دوستی همسالان همانگونه که می تواند تاثیرات مثبتی در وضعیت روحی و روانی به جا گذارد ، همانگونه نیز می تواند تاثیرات منفی و مشکلات عدیده ای را برای جوان ایجاد کند ، بررسی نقش و تاثیر این گونه دوستی ها و تاثیرات مثبت و منفی این وضعیت بر وضعیت روحی و روانی دانش آموز ان موضوعی است که در این پژوهش به آن خواهیم پرداخت .

اهمیت و ضرورت تحقیق :

انسان، موجودی است نیازمند (نیازهای جسمی از قبیل احتیاج به هوا، آب، غذا و... و نیازهای روحی و روانی مثل نیاز به بیان و ابراز وجود، نیاز به دانستن، نیاز به محبت و...) که رفع هر یک از این نیازها، خود، نیازمند وجود منابع طبیعی (از قبیل آب، هوا و...) و منابع انسانی است و البته منابع انسانی‏اند که بیشتر نیازهای روانی انسان را برآورده می‏سازند. بنابراین با توجه به اینکه انسان نه‏تنها نیازهای جسمانی دارد، بلکه نیازهای روانی - که کم‏اهمیت‏تر از نیازهای جسمانی نیستند - نیز دارد و از مهم‏ترین این نیازها نیاز به محبت کردن و مورد محبت واقع شدن است.

از طرفی، چون ایام نوجوانی و آغاز جوانی ایامی سرنوشت‏ساز و تعیین کننده در مسیر زندگی‏اند، شایسته است که زمینه‏ها و بسترهایی را که نوجوانان و جوانان در آنها قرار می‏گیرند و در پی رفع برخی نیازهای روانی خود برمی‏آیند با دقت بررسی کنیم که گروه همسالان (همگِنان، همالان)، یکی از مهم‏ترین این زمینه‏ها و بسترهاست.

شاید بتوان قاطعانه حکم کرد که محبت، سیمان و چسب گروههای همسال است و نقش کلیدی را در این گروه به عهده دارد.

هدف های کلی تحقیق :

هدف کلی در این پژوهش بدست آوردن بک رابطه درست میان نقش دوستی های گروههای همسالان و پیشرفت و یا افت تحصیلی در دانش آموز ان در یک دبیرستان خاص است ، جهت بدست آوردن این رابطه مطالعات گوناگونی بر روی وضعیت پیشرفت تحصیلی ، وضعیت گروه های همسالان و وضعیت سلامت روحی و روانی در دانش آموز ان مختلف انجام شد .

هدف های جزئی تحقیق :

1- رابطه میان دوستی و پیشرفت تحصیلی دانش اموزان دختر دبیرستانهای ناحیه یک شهر قزوین

2- رابطه میان دوستی و وضعیت اقتصادی دانش آموزان دختر دبیرستانهای ناحیه یک شهر قزوین

3- رابطه بین وضعیت اقتصادی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دبیرستانهای ناحیه یک شهر قزوین

فرضیه های تحقیق

فرضیه اصلی بین دوستی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان و وضعیت اقتصادی آنها در دبیرستانهای دخترانه ناحیه یک شهر قزوین رابطه وجود دارد .

فرضیه های فرعی

1- فرضیه اول : بین دوستی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان دختر دبیرستانهای ناحیه یک شهر قزوین رابطه وجود دارد

2- فرضیه دوم : بین دوستی و وضعیت اقتصادی نوجوانان دختر دبیرستانهای ناحیه یک شهر قزوین رابطه وجود دارد .

3- فرضیه سوم : بین پیشرفت تحصیلی و وضعیت اقتصادی نوجوانان دختر دبیرستانهای ناحیه یک شهر قزوین رابطه وجود دارد .

فصل دوم

ادبیات و پیشینه تحقیق

• ادبیات و پیشینه تحقیق

مقدمه :

به‌طور نسبی می‌توان گفت که در شش سال اول زندگی، خانواده، در شش‌ سال دوم، معلمان و در شش سال سوم زندگی، همسالان و دوستان بیشترین نقش را در تربیت و شکل‌گیری شخصیت هر فرد ایفا می‌کنند.

بدیهی است که برقراری رابطه با دوستان و هم قطاران در هر دوره‌ای از زندگی واجد اهمیت است. اما در دوره ی نوجوانی با توجه به ویژگی‌ها و رفتارهایی که توام با نوجوانی است، به ویژه اینکه آنها خواهان مستقل شدن از خانواده، اثبات وجود و کسب هویت‌‌اند، اهمیتی مضاعف پیدا می‌کند. در این سلسله مقالات به تشریح ابعاد مختلف این موضوع می‌پردازیم.

دوست ‌یابی در دوره نوجوانی:

نوجوانی سن رفاقت و دوران دوستی‌هاست. نوجوانان در این سن عاشق دوستی و رفاقت‌اند. گاهی دوستی‌های آتشینی در این دوران پدید می‌آید که باعث مشکلاتی می‌شود. دوستی در این سن، بیش‌تر سطحی و کم‌تر عمیق است. با این حال، گاهی شدت دوستی و وابستگی به حدی است که نوجوان خانواده خود را رها می‌کند و حتی حاضر است برای دوست خود جانش را فدا نماید.

هراس از گمنامی و تنهایی، نوجوان را بر می‌انگیزد تا خود را در ارتباط با گروه همسالان قرار دهد. رنج ناشناخته ماندن ، آنچنان او را تحت تاثیر قرار می‌دهد که برای احساس تعلق به گروه بیشترین فعالیت را از خود بروز می‌دهد. هم‌بستگی گروهی در این دوره قوی‌تر از سایر مراحل زندگی است و غالبا به عنوان یک شاخص موفقیت برای اکثر نوجوان‌ها محسوب می‌گردد.

نیاز به تعلق به گروه به مفهوم پذیرش و قبول گروه مورد نظر نوجوانان است. هر نوع رویدادی که بر این پذیرش اثر گذارد، نوجوان را دچار تزلزل، بی‌کفایتی و بی‌اعتمادی نسبت به خود خواهد کرد. در مواردی، نوجوان سرخورده از گروه به باندها و گروه‌های ناسالم اجتماعی می‌پیوندد تا بر تنهایی و عدم تعلق اجتماعی خویش فائق آید.

دوستی‌های دوران بلوغ، یعنی آغاز نوجوانی، اغلب میان دو نفر به وجود می‌آیند و گاه موجب مختل شدن رشد اجتماعی شده، پیوستن به گروه را دشوار می‌سازند. در میان نوجوانان 12 تا 15 ساله اغلب دیده شده است که به‌طور مرتب از جانب یک «بهترین دوست» به سوی دیگری می‌روند و رفیق عوض می‌کنند.

هر چند این جدایی در ابتدا دردناک است، با یافتن جانشین درمان می‌پذیرد. نوجوانان، به ویژه نوجوانان دختر، نیاز به دوست داشتن و مورد علاقه بودن را در رویا و تخیل ارضاء می‌کنند، زیرا در رویا می‌توانند بدون هیچ‌گونه واهمه خود را به دست غلیان احساس بسپارند و با نسبت دادن کلیه خوبی‌ها و زیبایی‌ها به خود، کمبودهای واقعی را جبران کنند.

جذب گروهی و پذیرفته شدن در جمع دوستان برای نوجوانان اهمیت فراوان دارد و لذا باید هر گونه انزوا و کناره‌گیری را در دوره نوجوانی به دقت مورد بررسی قرار داد و علت آن را جویا شد. شاید علت انزوا، نداشتن مهارت اجتماعی باشد یا احساس خطاکاری و اشتباه و احساس بی‌ارزشی آن را ایجاد کند که در این صورت آموزش مهارت‌های ارتباطی می‌تواند به نوجوان کمک کند تا در جمع پذیرفته شود و خود را ابراز دارد.

رشد اجتماعی در دورهء نوجوانی:

بلوغ قبل از هر چیز سبب افزایش فاصله عاطفی بین نوجوان والدین می شود وبه تدریج استقلال بیشتری را برای او به بار می آورد . فاصله گرفتن از والدین و کم توجهی نوجوان به خواست والدین و بزرگسالان نشانه ای از خود مرکز بینی او هست که دلایل زیادی دارد که اولین آنها بروز توانایی های جدید مغزی وخودآگاهی نوجوان است ودیگری اشتغالات ذهنی نوجوان به تغییرات نا گهانی جسمی خود است ،اما این خود مرکز بینی به تدریج کم می شود و نوجوان به تجدید مناسبات اجتماعی خود می پردازد وبه رشد اجتماعی می رسد .

تغییر رفتار اجتماعی در نوجوانی :

رفتار اجتماعی پسران نوجوان در برخی قسمت ها با دختران تفاوت دارد بنابراین به ذکر تفاوتهای جنسی در رشد اجتماعی می پردازیم :

الف)دگرگونی رفتار اجتماعی در پسران :

1- مرحله تقلید : این دوره از 12 سالگی شروع و تقریباً در 15 سالگی پایان می یابد .

2- مرحله افتخار به شخصیت : این مرحله بعد از 15 سالگی شروع می شودو مشخصات آن این است که نوجوان می کوشد در بازیها ورقابت ها پیروز شود و در این کار زیاده روی می کند .

3- مرحله تعادل اجتماعی : از اواخر نوجوانی آغاز می شود ،نوجوان از سرکشی وتهور خود می کاهد وآن رفتار ها را نشانه عجز وبچگی تلقی می کند .

ب)دگرگونی رفتار در دختران نوجوان :

1- مرحله اطاعت :این دوره پیش از نوجوانی آغاز و تا اوایل آن ادامه می یابد مشخصات اصلی آن تابع نظرات بزرگان خانواده وخویشاوندان بودن وتظاهر به خجالتی و کمرو بودن می کنند .

2- مرحله اضطراب و تشویش : از اوایل نوجوانی تا 15 سالگی ادامه می یابد ، با اضطراب واختلال تعادل مشخص می شود مثل زیاده روی در واکنش به انگیزه های ساده وپرداختن به خود وظاهر آرایی افراطی .

3 - مرحله تقلید از پسران :این دوره از 15 سالگی آغاز وگاهی تا 16-17 سالگی ادامه می یابد . در این دوره دختران از حیث رفتار وروش گفتگو از پسران تقلید می کنند .

4- مرحله تعادل اجتماعی : که دراواخر نوجوانی واوایل جوانی ظاهر می شود ، به این صورت که دختران نوجوان رفتار صحیح زنانه پیدا می کنند و در گفتار و کردار خود حالت زنانه دارند.

عوامل مؤثر در رشد تکامل اجتماعی نوجوان :

الف)اثر خانواده در رشد اجتماعی نوجوان

1- ارتباط کودک با والدین واثر آن در نوجوانی: حمایت بیش از حد وعدم توجه به کودک در نوجوانی در رفتار اجتماعی او از جمله از جمله اعتماد به نفس واستقلال او تأثیر می گذارد .

2- فضای روحی موجود در خانواده: شخصیت سالم ،جز در محیطی که اطمینان ،وفاداری ،محبت والفت در آن معمول وحکمفرماهستند ایجاد نمی شود .تشویش واضطراب مانع رشد صحیح نوجوان می شود .

3-از شیر گرفتن روانشناختی: وظیفه اصلی خانواده در دوره نوجوانی فرزندشان این است که سعی کنند به آزادی واستقلال او کمک کنند و در رعایت وحمایت از او زیاده روی نکنند واجازه دهند که احتیاجات شخصی خود را به تنهایی انجام دهندوحتی گاهی آنها رادر حل بعضی مسایل خانوادگی شرکت دهند وعقاید آنان رامحترم شمارند .

4- وضع و مؤقعیت اجتماعی و اقتصادی خانواده: محیط خانواده در تعیین فعالیتهای افراد آن بسیار مؤثر است . رفتار فرد با اختلاف در خانواده مختلف می شود و هر طبقه از طبفات اجتماعی ،روش خاص ومعینی در زندگی دارد.

ب)اثر مدرسه در رشد اجتماعی نوجوان: وظیفه مدرسه است که با ایجاد وتشکیل فعالیتهای اجتماعی گوناگون نوجوان را در رشد و کمال و نضج کمک کند. به همکاری و فعالیت وکارهای دسته جمعی کمک کند ،و بدین ترتیب راه ورسم رقابت های مطلوب را بشناسد ویاد بگیرد .نوجوان در رشد وتکامل اجتماعی خود از چگونگی ارتباط وعلاقه اش نسبت به معلمان ومیزان نفرت یا محبت خود به آنها متأثر می شود .

ج)اثر همسالان در رشد اجتماعی نوجوان: گروه همسالان در نوجوانی از افرادی تشکیل می شود که از حیث زمانی و عقلی به هم نزدیک هستند و میان خود یک وحدت ناگسستنی ایجاد می کنند . گاهی اثر این گروه دراین دوره از زندگی بیش از اثر خانه ومدرسه می شود . به تدریج که نوجوان به رشد وکمال نزدیک می شود از گروه خود کمتر پیروی می کند واز شدت انتصابش بدان کاهش می یابد .

در حالی که رشداجتماعی دوره نوجوانی اساساً متمرکز بر صمیمیت با دوستان و تجدید ارتباط اجتماعی با خانواده و بزرگسالان است . مسایل رشد اجتماعی در دوره جوانی به اموری بسیار فراتر از ملاحظات شخصی در ارتباط با دیگران گسترش می یابد . اندیشه ها واستدلالهای مربوط به امور اجتماعی ومدنی در میان جوانان برسه موضوع اساسی ،ایده آلهای اجتماعی ،ادراک انتزاعی از مسایل اجتماعی و مدنی و واقعیتهای زندگی اجتماعی و مدنی متمرکز است .

این برنامه درباره تاثیر گروه همسالان بر نوجوانان دختر و پسر است . کارشناس این برنامه دکتر حسین اعرابی روانشناس هستند. بشنوید ...

دوستان و همسالان، یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در رشد و تکامل شخصیت آدمی در دوران نوجوانی به شمار می‌آیند. به عقیده موریس دبس، دوستی‌های این دوران باعث کسب تجاربی می‌شود که در توسعه شخصیت نوجوان نقش دارد. این تجارب باعث ایجاد دوستی‌های عاقلانه‌تری در دوران بزرگسالی می‌شود؛ دوستی‌هایی که بر اساس علاقه و اعتماد متقابل استوار است و اولین احساس نوع‌دوستی را در نوجوان برمی‌انگیزد. دوستی‌های دوران نوجوانی براساس یک نیاز اجتماعی و برای ایجاد روابطی سالم و سازنده است...

در دوران نوجوانی، شخصیت اجتماعی نوجوان در حال شکل گرفتن است و بر این اساس، رفاقت نقش عمده‌ای در اجتماعی شدن او ایفا می‌کند. دوستان و همسالان، نوجوان را در «ابراز خود» یاری می‌دهند؛ چرا که یکی از نیازهای مهم این دوره، نیاز به ابراز خود است؛ رفتاری که فرد به وسیله آن توانایی‌ها، اندیشه‌ها، اعتقادات، عواطف و احساساتش را به سایرین ابراز می‌کند. دوستان و همسالان زمینه ممکن را برای فرد فراهم می‌نمایند زیرا آنها در معاشرت با یکدیگر در مورد افکار و عقاید خود آزادانه گفتگو می‌کنند و توانایی‌ها و قابلیت‌های خود را ظاهر می‌کنند. فقدان چنین مهارت‌هایی در نوجوان موجب می‌شود که او در ارتباطات اجتماعی‌اش با مشکلات جدی روبه‌رو ‌شود؛ به طور مثال بسیاری از این نوجوانان تمایلی به بحث و گفتگو در جمع ندارند که ناشی از ترس از ابراز خود و واکنش‌های دوستان و همسالان در دوران کودکی و نوجوانی است.

کمک به تصمیم‌گیری

دوستان و همسالان بر تصمیم‌گیری نوجوان تاثیر می‌گذارند. به‌طور کلی، دوره نوجوانی، دوره آزمایش و خطاست؛ دوره‌‌ای که نوجوان تصمیمات خود را در زمینه‌های مختلف تغییر می‌دهد. ممکن است یک نوجوان ماه‌ها برای انتخاب یک سبک مطلوب آرایش موی سر، شیوه‌های متفاوتی را آزمایش کند و نظر دوستانش را با حساسیت ویژه‌ای مورد توجه قرار دهد.

نوجوان به نگرش‌ها و نظریات دیگران و به خصوص دوستانش درباره خود اهمیت زیادی می‌دهد. او با دریافت مستقیم و غیرمستقیم نظریات دوستان درباره خودش و همچنین در جریان مقایسه ویژگی‌های خود با آنها، به شناخت‌های جدیدی از ابعاد وجودی خویش می‌رسد. این شناخت‌ها موجب پیدایی تصویر جدیدی از خود می‌شود.

همین دوستان و همسالان نیاز به محبت کردن و محبت دیدن نوجوان را به طور مکفی تامین می‌کنند.

به غیر از همه مواردی که گفته شد، گروه دوستان و همسالان انجام بعضی از فعالیت‌ها را برای نوجوان آسان کرده، جرأت و شهامت وی را تحریک می‌کنند و احساس نوع‌دوستی نوجوان را تقویت کرده و او را در رسیدن به استقلال عاطفی عقلانی یاری می‌دهند.

پایه دوستی‌های عاقلانه

مطالعات نشانگر این است که گروه همسالان و دوستان، بسیاری از نیازهای نوجوان را تامین می‌کنند که یکی از مهم‌ترین آنها نیاز به محبت کردن و محبت دیدن است و موارد دیگری از قبیل تقویت نوع‌دوستی و رسیدن به استقلال را نیز می‌توان متذکر شد.

این تاثیرات مثبت در صورتی قابل دریافت است که اولا اهداف گروه‌های دوستی سازنده بوده و جنبه بزهکارانه نداشته باشند، ثانیا والدین نقش خود را در مقابل نوجوان و دوستانش به خوبی ایفا کنند و به جای قرار گرفتن در مقابل آنها در کنار آنها حرکت کنند.

درس‌خواندن گروهی

تاثیر گروه همسالان تنها به دوستی ختم نمی‌شود و می‌تواند در درس خواندن یا نخواندن، لذت بردن از درس یا احساس بدی از درس خواندن داشتن تاثیرگذار باشد البته به شرط اینکه با یک برنامه‌ریزی واحد (به صورت گروهی) درس بخوانند، سعی کنند مطالب درسی را برای همدیگر تشریح کنند و مطالب درسی را به نوبت به همدیگر درس بدهند.

در حالی که امتحان به اکثر بچه‌ها و به میزان مختلف استرس وارد می‌کند، برای گروهی درس خواندن در تقویت روحیه آنها می‌تواند نقش به سزایی داشته باشد‌. دانش‌آموزان می‌توانند نگرانی‌ها و ضعف‌های‌ درسی‌شان را با همدیگر در میان بگذارند و از فشار روانی و اضطراب‌شان کم کنند. آنها وقتی در صحبت با دوستان‌شان متوجه می‌شوند که مثل همدیگرنگرانی‌ها و ضعف‌های درسی مشترک دارند، احساس آرامش بیشتر و اعتماد به نفس بیشتری می‌کنند.اگر بخواهیم درباره تنها نقص این روش هم بگوییم صحبت کردن با همدیگر و خاطره‌گویی است که با نظارت غیرمستقیم یک بزرگ‌تر قابل حل است.

آسیب شناسی :

این نکته را همه ی ما می دانیم که تمام خوشبختی ها و سعادتها در امکانات مادی و دنیوی خلاصه نشده اند؛ بلکه یک سعادت هست که از خیلی چیزها بهتر و مطلوب تر است، اما هر کسی دارای آن نیست و آن، همنشین و رفیق خوب است.

جوان از روحیه ای پاک وسرشار از زیبایی ومهربانی برخوردار است و این روحیه ی حساس او در رسیدن وی به اهداف خویش بسیار با ارزش است و نباید این روحیه، دچار آسیب یا خطر شود. یکی از این خطراتی که جوان را تهدید می کند، همنشین و رفیق بد است. جامعه پذیری، فرایندی است که در جریان آن، انسانها طی چندین سال و در سنین مختلف، الگوهایی را از یکدیگر یاد می گیرند. بسیاری از الگوهای پذیرفته شده و مورد قبول جوانان، پیشنهادی از ناحیه ی دوستانشان است؛ زیرا جوان بیشتر به گروه همالان وهمسالان خود بها می دهد تا به دیگران. لذا دوست و همنشین انسان می تواند آثار و کارکردهای مثبت ویا منفی برشخص بگذارد و ما در این نوشتار به گوشه ای از کارکردهای منفی و ویژگیهای دوست بد خواهیم پرداخت.

رویکرد اسلام به دوستی

دوستی، از واژه هایی است که همه ی ما با آن مأنوس بوده ایم و کم و زیاد با آن آشنا هستیم. هر کسی برای دوستی تعریفی دارد؛ اما برای بهتر شناختن واژه ی دوست، بهتر است به سراغ کلام زیبای حضرت علی (ع) برویم. حضرت می فرماید: «دوست، کسی است که تو را ظلم ودشمنی دور و در نزدیکی و احسان، کمک کند»

با این سخن معلوم می شود که هرکسی نمی تواند دوست ما باشد بلکه باید دو شاخصه ی مهم داشته باشد. یکی اینکه ما را در نیکی کردن به دیگران یاری برساند (نه اینکه مانع بشود ) و دوم اینکه ما را از دشمنی و کینه و ستم، دور نگه دارد.

نباید با هرکسی رابطه ی صمیمی و عاطفی برقرار کرد؛ زیرا دوست به طور ناخودآگاه در ما اثر می گذارد. پس اگر دوستانمان از صفات برجسته (مثل خوش اخلاقی و ادب) برخوردار بودند ما هم یاد می گیریم که خوش اخلاق و با ادب باشیم. و اگر برعکس، دوستانمان بد زبان و بد اخلاق باشند در وجود ما هم این رفتارهای زشت، نفوذ می کند.

انسانها بدون اقوام وخویشان می توانند به زندگی خود ادامه دهند ولی بدون دوست و همنشین، قادر به ادامه ی زندگی نیستند. دوست در زندگی هر یک از انسانها نقشهای بسیار متنوعی بازی می کند، چنان که جامعه شناسان همه بر این مطلب، اتفاق دارند که میزان تأثیرگذاری گروه همسالان بر افراد، بیشتر از دیگر گروههاست. به این ترتیب، لزوم دقت در انتخاب دوست برای ما روشن می گردد. پیامبراکرم (ص) چهارده قرن پیش فرموده است: « دین هر شخص، متناسب با دوست اوست».

شناخت، عاملی مهم در دوستیابی

آنچه عقل به ما حکم می کند این است که در هر کاری اول باید شناخت وآگاهی نسبت به آن پیدا کرد و بعد اقدام به آن کار کرد. در دوستیابی هم همین طور است. در ابتدا شخص باید دوست خود را بشناسد و از او آگاهی کامل داشته باشد و بداند که آن دوست، چه خصوصیات و روحیاتی دارد. آیا آن روحیات واقعا مورد پسند است؟ خیلیها به خاطر جذابیتهای ظاهری و عوامل بیرونی، جذب شخص می شوند و پیوند دوستی می بندند بدون شناخت و آگاهی از روحیات یکدیگر، چنین دوستیهایی دوام و استمرار و فایده ی مطلوبی ندارد و به دنبال آن، پشیمانی است. پس شناخت، عامل مهمی در دوستیابی است، چنان که حضرت علی (ع) می فرماید: «با کسی که او را نشناخته ای اقدام به دوستی مکن».

ویژگیهای دوست بد

1)نادان: انسانهایی که از نظر فکری دچار ضعف هستند، چون معیارهای ثابت وصحیحی در زندگی خود ندارند، همواره دچار اشتباه می شوند. چنین افرادی هرگز صلاحیت لازم را برای دوستی ندارند؛ چون از روی نادانی به انسان ضربه های سختی می زنندکه هرگز جبران شدنی نیست و یا جبران آن بسیار مشکل است. مولای متقیان علی(ع) می فرماید: «سزاوار است که مسلمان از برادری کردن با سه گروه اجتناب نماید: بی حیا، نادان و دروغگو».

2) شرور: بعضی افراد را در جامعه می بینیم که اینها اصلا فکر نمی کنند برای چه هدفی زندگی می کنند و در فکر زیبا زندگی کردن و سالم زیستن نیستند وهمواره درصدد اذیت و آزار دیگران اند. چنین انسانهایی هرگز ویژگی دوست خوب را ندارند. در حدیثی از حضرت علی (ع) آمده که: «مصاحبت وهمنشینی با اشرار، موجب پیدایش شر می گردد».

پس معلوم شدکه کارکرد دوستی با اشرار، ایجاد شر است. و این نکته هم نباید مورد غفلت قرار گیردکه افراد شرور، غالبا با ظاهری آرام و جذاب با انسان برخورد می کنند و مدعی مرام و معرفت و... نیز هستند. لذا باید مراقب دوستی با چنین افرادی بود.

3) حسود: از دوستی با افراد حسود باید اجتناب کرد؛ زیرا انسانهای حسود به دنبال این هستندکه افراد و دوستان خود را از پیشرفت باز دارند وچنین افرادی هرگز خیر و خوبی را برای دوستان خود نمی خواهند بلکه به دنبال از بین بردن خوبیها و یا جلوگیری از پیشرفت دوستان خود هستند.

راه و روشی که دوست حسود برای اجرای هدف شومش دنبال می کند این است که با دوستان خود چنان برخورد صمیمی و عاطفی برقرار می کند که من و شما هرگز تصور نمی کنیم که این شخص، مخالف ماست، بلکه برعکس، تصور می کنیم که خیرخواه ماست، در حالی که او دست اندر کار نفاق و دورویی است، تا بتواند مانع پیشرفت دوستش بشود.

حضرت علی (ع) می فرماید: «حسود، دوستی اش را در سخنانش ظاهر می کند و کینه اش در اعمالش مخفی می سازد. پس او به نام، دوست و به صفت، دشمن است».

از این کلام زیبا فهمیده می شود که دوست واقعی، بین گفتار و کردار و نیتش هیچ تناقضی مشاهده نمی شود؛ بلکه کردارش با گفتار وی موافق است و هرگز اهل نفاق نیست و هیچ گاه در خیرخواهی برای دیگران، تردیدی به خود راه نمی دهد.

7) افراد پست و کم اعتبار در جامعه

امام صادق(ع) یکی از ویژگیهای دوست بد را اینچنین متذکر می شود: «از همراهی با فرد پست و فرومایه برحذر باش؛ چرا که همراهی با او، تو را به راه خیر نمی کشاند».(8)

افراد فرومایه و پست پایبند به مسائل اخلاقی و انسانی نیستند و به هر کاری – حتی اگر گوهر انسانی شان را خوار سازد- تن می دهند. در نتیجه کسانی که با آنها همنشین باشند، هرگز به خوبیها گرایش پیدا نمی کنند؛ چون خود شخص فرومایه به دنبال نیکیها نیست و تنها به گذراندن زندگی و خوشیهای گذرا ومنافع آنی فکر می کند. چنین افرادی، نه تنها اعتباری در جامعه ندارند، بلکه از نظر شخصیت فردی نیز خودکم بین و فاقد اعتماد به نفس هستند که از منظر اسلام از همنشینی با آنها باید پرهیز شود.

8) بازدارنده از خوبیها و سوق دهنده به زشتی ها

دوستان بد همواره در مسیری قرار دارند که مانع خوبیها و نیکیها می شوند و سعی و تلاش آنها در جهت انجام دادن کارهای زشت و نابهنجار و یا دست کم بیهوده و بد فرجام است.

این، قسمتی از صفات دوستان بد است. لذا می توان صفات مقابل آن را از جمله صفاتخوب ومعیارهای دوست خوب دانست.

اما نکته ای که باید متذکر آن بشویم این است که در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آمده است که: «تنهایی، بهتر از همنشین بد است».(9) دوست بد آن قدر بر کالبد و شخصیت و روح انسان، تأثیر می گذارد که پیامبر فرمودند: تنها باش؛ ولی دوست بد نداشته باش!

انسان به دنبال تعامل و ارتباط برقرار کردن با دیگران است و همین خصلت است که او را از دیگر موجودات، متمایز می سازد؛ اما باید توجه کرد که به چنگال دوست بد و ناشایست گرفتار شدن، مخرب است و عامل سقوط انسان از جایگاه والای انسانی اش می شود. بدین ترتیب، اگر انسان تنها باشد، بهتر از آن است که در معرض سقوط و انحراف قرار بگیرد. پس چه خوب است که جوانان، بیشتر تلاش و همتشان را در انتخاب دوست خوب، صرف کنند.

علت بقای دوستی ها

از آنجا که هدف از دوستی ها، استمرار و دوام روابط اجتماعی و عاطفی است، بعد از دقت کافی در انتخاب دوست باید مراقبت کنیم تا دوستی هایمان به بن بست و یا جدایی منجر نشوند. لذا باید چند نکته ی مهم را در دوستی ها مراعات کنیم.

1) پرهیز از شوخی زیاد

شوخی زیاد و خارج از چارچوب ادب و اخلاق، هم از هیبت شخص می کاهد و هم ممکن است منجر به رنجیدگی یا دشمنی شود. برای جلوگیری از این مطلب باید با دوستان خود به اندازه مزاح و شوخی کنیم و نه بیشتر، چنانکه حضرت علی (ع) می فرماید: «شوخی زیاد، ارج و احترام را می برد و موجب دشمنی می شود».

2) دخالت و تجسس نکردن در امور خصوصی دوستان

حالا که دوست یکدیگر شدیم، بدین معنا نیست که به هر طریقی حتما باید از امور خصوصی و شخصی یکدیگر باخبر شویم؛ چون تجسس کردن در حریم خصوصی افراد، کار ناپسندی است. حضرت علی (ع) می فرماید: «کسی که نسبت به دوستش تجسس و موشکافی نماید، دوستی اش از بین می رود».

3)پرخاش نکردن

یکی از چیزهایی که باعث تداوم دوستی ها می شود، محبت کردن است و در مقابل، یکی از عواملی که باعث سردی دوستیها می شود، پرخاشگری با دوست است. اگر کسی به دوستش عصبانیت نشان داد و تندی کرد، در حقیقت، بین خودش و دوستش جدایی انداخته است.

امام علی(ع) به این سه نکته اشاره دارد و می فرماید: «آن گاه که کسی به برادرش دشنام دهد و او را به خشم آورد، همانا او را ترک کرده است».

پس یکی از عواملی که باعث کمرنگ شدن دوستی ها می شود، پرخاشگری ودشنامگویی است که باید در میان دو دوست، وجود نداشته باشد.

5-4)احترام و تواضع

عامل دیگری که باعث کمرنگ شدن دوستی ها می شود، رعایت نکردن جایگاه اجتماعی و منزلت فردی دوست در روابط و گفتگوهاست. چه بسا یک برخورد ناشایست و یا یک بی احترامی در جمع، باعث دلسردی می شود و تا ابد، دوستی کسی را از دست می دهیم. عامل دیگری که باعث بقای دوستی ها می شود، ارج نهادن به دوست و با او با تواضع برخورد کردن است.

کارکردهای منفی دوستان ناباب

1) از نظر فکری و عقیدتی: دوستانی که دارای افکار نامعقول و فرصت طلبانه وسطحی و یا عقاید ناصحیح و رشد نیافته ای هستند، دوستی با آنها، فکر و عقیده ی جوان را دچار تشویش و بی ثباتی می کند و در او گرایشهای فکری ویرانگری به وجود می آورد.

2) از نظر اخلاقی:وجود غرایز در جوان و نشاط و توان زیاد وی از یک طرف و عدم ارضای به موقع و صحیح آن غرایز از سویی، سبب می شود که یک عده دوستان ناباب به میدان بیایند تا جوان را از نظر اخلاقی به سمت وسوی مطلوب خود برند. لذا اولین راه برای حفظ خود، این است که از دوستی با چنین افرادی پرهیز کنیم و پیوسته به چارچوبهای قانونی – اخلاقی و علمی – عقلانی در ارضای غرایز، توجه و پایبندی داشته باشیم. تقویت اراده و ایمان، مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و عبادتهای جمعی، کار، ورزش، هنر، و ازدواج، جوان را از افتادن به ورطه ی چنان دوستی هایی برکنار نگه می دارد.

3) بی هویتی و خود باختگی: یکی از آسیبهای عمده ای که جوانان را مورد تهدید قرار می دهد، خودباختگی یا احساس بی هویتی است. جوانان خود باخته، دیگر به فرهنگ و تمدن اصیل خود توجهی ندارند و همه چیز در فرهنگهای وارداتی می بینند. سرمایه داری جهانی، برای رسیدن به این هدف و جذب نخبگان و تصرف بازارهای جهان سوم، دائما این فکر را تزریق می کند که جوانان برای پیشرفت خود باید به مظاهر غربی رو بیاورند. جوان آزاد اندیش، برای حفظ باور و هویت خود، باید به توانایی خود ایمان داشته باشد و بداند که در سایه ی تلاش و کوشش خود و با بهره گیری از سرمایه های علمی – فرهنگی جامعه ی خویش با الگوگیری از پیشوایان خویش، خیلی بهتر می تواند در جهان پرآشوب کنونی، به ساحل آرامش، پیشرفت و خوشبختی دست یابد.

علل ناتوانی از خارج شدن یا فاصله گرفتن از گروه همسالان

مقدمات عضویت در دار و دسته های ضداخلاقی، باندهای دزدی، خرابکاری و منحرفان در اوایل نوجوانی و در دوره فاصله گرفتن از خانواده فراهم می شود. این باندها به خصوص در شهرهای بزرگ و در میان گروه های اجتماعی-فرهنگی محروم تر جامعه بیشتر دیده می شوند. ویژگی های اصلی این دارو دسته ها، همانندسازی بی قید و شرط آنان با گروه خود و به فراموشی سپردن الگوهای مناسبات خانوادگی است. برای بعضی از نوجوانان باندها حکم خانواده نوجوان را پیدا می کنند. در نتیجه نوجوانان با کمک گرفتن از خانواده باید سبک زندگیشان را تغییر دهند و جایگاهی در یک گروه سالم از همسالان مدرسه یا ... به دست آورند.

در مورد افرادی که وابستگی شدیدی به گروه دوستان دارند،‌ هم خود نوجوانان و هم خانواده هایشان به درمان نیاز دارند. نوجوان باید وابستگی به گروه را پشت سر بگذارد. به دلیل ناراحتی ها و صدماتی که از جانب گروه برای وی ایجاد می شود

فشار گروه همسالان

همه ما در مورد اثرات منفی فشار گروه همسالان شنیده ایم، ولی این مساله تا چه حد درست است؟ و فشار گروه همسالان چه جنبه های مثبتی برای زندگی نوجوانتان به همراه دارد؟

فشار گروه همسالان چیست؟

برای افراد کم سن و سال، هیچ چیز بدتر از متفاوت بودن از دوستانشان نیست. برای نوجوان کاملاً طبیعی است که رفتارهای دوستانش را تقلید نماید – از پوشیدن لباسهایی خاص گرفته تا گوش دادن به نوعی به خصوص از موسیقی.

کنار آمدن با این مساله برای والدین که نفوذ مهمی بر زندگی کودک خود داشته اند دشوار می باشد، ولی برای نوجوان طبیعی است که بر اساس عقاید خود رفتار نماید.

تاثیردوستی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزانوضعیت اقتصادیپیشرفت تحصیلیدوستی

دانلود بررسی تاثیر سبک رهبری (رابطه مدار و وظیفه مدار) بر رضایتمندی شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی

بررسی تاثیر سبک رهبری (رابطه مدار و وظیفه مدار) بر رضایتمندی شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی

سبک رهبری مدیریت یکی از عوامل مؤثر در افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی است این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سبک رهبری مدیران (وظیفه­مداری و رابطه مداری) با رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی در بهار سال 1388 در شهرتهران انجام شده است در این پژوهش که توصیفی – تحلیلی است، اطلاعات لازم از دو نوع پرسشنامه به دست آمده است ی

دسته بندی	علوم اجتماعی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	140 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	137

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

چکیده

سبک رهبری مدیریت یکی از عوامل مؤثر در افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سبک رهبری مدیران (وظیفه­مداری و رابطه مداری) با رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی در بهار سال 1388 در شهرتهران انجام شده است. در این پژوهش که توصیفی – تحلیلی است، اطلاعات لازم از دو نوع پرسشنامه به دست آمده است. یکی پرسشنامه سنجش سبک رهبری و دیگری پرسشنامه رضایت شغلی (JDI) نام دارد و این پرسشنامه بعد از سنجش اعتبار در میان نمونه­ها توزیع شد.جامعه آماری شامل کلیه کارکنان است که در این پژوهشکده مشغول به کار هستند که 75 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . از این تعداد 5 نفر افت آزمودنی بود .تجزیه و تحلیل داده­های پژوهشی در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. در سطح آمار توصیفی از مشخصه­های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین ،انحراف معیار و جداول بود و در سطح آمار استنباطی متناسب با سنجش داده­ها و مفروضات از آزمون­ t دو گروهی مستقل جهت تجزیه و تحلیل داده­ها استفاده شد.

فصل اول

موضوع تحقیق

1- مقدمه: تعریف موضوع و بیان مساله

از آنجا که امروزه مدیریت نقش بسزایی را در اداره فعالیتها و زندگی اجتماعی بشر ایفا می نماید ، به مدد این توانمندی است که مأموریتها و اهداف سازمان تحقق می یابد و از امکانات موجود بهره برداری می شود و توانائیها و استعداد انسانها از قوه به فعل در می آید . مدیران در انجام وظایف خود فرآیندی را دنبال می کنند که شامل اجزایی چون برنامه ریزی ، سازماندهی ، نظارت و کنترل ، انگیزش ، ارتباطات ، هدایت و تصمیم گیری است . مجموعه این فعالیتهاست که مدیریت را شکل می دهد و هماهنگی و میل به اهداف سازمان را میسر می سازد.

مدیریت مستلزم پدید آوردن و نگهداری محیطی است که در آن افراد با هم و به صورت گروه در دستیابی به هدفهای مشترک تلاش و کوشش وا می دارد .

مدیر در نقش رهبری می توان سبکهای مختلف رفتاری را با کارکنان داشته باشد . رضایت کارکنان از شغل خویش و ارزشیابی صحیح از عملکرد افراد حائز اهمیت است . مدیران لازم است تا استعداد و توانایی کارکنان مؤسسه خود را با انتخاب سبک مناسب رهبری به سوی بازدهی بالا سوق دهند .

مدیران روشهای متفاوتی در اداره سازمانهای خود دارند . هر یک می کوشند تا با کمترین هزینه در حداقل زمان بهترین بهره از امکانات موجود ببرند و کارایی و اثربخشی سازمان را حد ممکن بهینه سازند اما چرا تعدادی از مدیران موفق و تعدادی ناموفق هستند . مدیرانی که علاوه بر داشتن استعداد ذاتی ، اصول رایج در مدیریت و تکنولوژی روز را فرا گرفته و خود را هماهنگ با زمان پیش برد ، احتمال موفقیتشان زیادتر از مدیـرانی خواهد بود که بهره گیری از امکانات آموزش مدیریت بخواهند به پیش بتازند . اطلاع و آگاهی از روشـها و سبکهای رهبـری سازمان به منظور شناسـایی و تأثیـر آن بر رضایت شغلی کارکنان می تواند گامی مؤثر در جهت ارتقاء و بهبود بهره وری پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران باشد .

نوع برخورد مناسب مدیران سبب ایجاد روحیه قوی در کارکنان می شود و میزان خشنودی آنها را در کار و حرفه بالا می برد . طبیعتاً این روحیة بالا و این میزان خشنودی در کار کارکنان تأثیر بسزایی دارد و موجب دلگرمی آنها می شود و در نتیجه سبب می گردد که کارکنان با جدیت بیشتری فعالیت نماینـد . مسلماً این امـر باعث توسعه اقتـصادی و اجتماعی و فرهنگی و سیاسی کشور خواهد شد . کارائـی و رضایت شغـلی در هر سازمان مورد توجه است هـر فرد وقتی وارد سازمان می شود با مجموعه ای از خواسته ها و نیازها ، تجربیات گذشته که بر روی هم انتظارات شغلی او را می آفرینند به کار می پردازد و انتظار دارد اشتغال ، نیازها و توقعات او را برآورده سازد و برای او نهایت رضایت را تأمین نماید خشنودی و یا رضایت شغلی مجموعه ای از احساسها و نگرشهای مثبت است که فرد با آن به کار خود می نگرد و عوامل بسیاری در آن مؤثر می باشد . از بین عوامل گوناگون سعی بر آن داریم که تأثیر سبک های رهبری مدیران برمیزان خشنودی کارکنان را مشخص نمائیم .

مصدق راد (1381) می نویسد:

مدیریت در حقیقت هماهنگی منابع مادی و انسانی به منظور دستیابی به اهداف سازمانی به طریقی است که مورد قبول جامعه باشد. سازمانها به مدیران و کارکنان اثربخش و کارآمد نیاز دارند تا بتوانند به اهداف خود در جهت رشد و توسعه همه جانبه دست یابند. مدیر به عنوان نماینده رسمی سازمان برای ایجاد هماهنگی و افزایش بهره وری در رأس سازمان قرار دارد. موفقیت سازمان در تحقق اهداف در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبکهای موثر رهبری مدیر است. مدیر در نقش رهبری سازمان می تواند سبکهای متفاوتی را در هدایت نیروی انسانی انتخاب کند. الگوهای رفتاری مناسب مدیر در هر سازمان باعث بوجود آمدن روحیه و انگیزش قوی در کارکنان می شود و میزان رضایت آنها را از شغل و حرفه خویش افزایش می دهد. مدیران با استفاده از سبک صحیح رهبری می توانند رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان و بهره وری سازمان خود را افزایش دهند.

رهبری به عنوان یکی از وظایف مهم مدیران علم و هنر نفوذ در افراد به منظور دستیابی به اهداف می باشد.سبک رهبری یا مدیریت تعیین کننده جو، فرهنگ و راهبردهای حاکم بر سازمان است. سبک رهبری مجموعه ای از نگرشها، صفات و مهارتهای مدیران است که بر پایه چهار عامل نظام ارزشها، اعتماد به کارمندان، تمایلات رهبری و احساس امنیت در موقعیتهای مبهم شکل می گیرد. سبک رهبری مدیران، بیانگر چگونگی تعامل آنها با کارکنان تحت سرپرستی می باشد.

موضوع رهبری مورد توجه بسیاری از پژوهشگران واقع شده است. نتایج این پژوهشها منجر به ارایه و توسعه تئوری های مختلفی در زمینه سبکهای رهبری مدیران شده است. بررسی این تئوریها طیف وسیعی از سبکهای رهبری از سبکهای آمرانه و استبدادی تا سبکهای مشارکتی و تحولگرا را نشان می دهد. سبکهای مختلف رهبری عبارتند از: سبکهای آمرانه، هرج و مرج طلب، بروکراتیک، دموکراتیک، مشورتی، مشارکتی, تحولگرا، عملگرا و ... .باید خاطر نشان نمود که یک سبک رهبری خاص برای همه موقعیت ها مناسب نمی باشد. از این رو یک مدیر می تواند در موقعیت های گوناگون سبک های متفاوت را برای رهبری کارکنان خود با توجه به فرهنگ حاکم بر سازمان و بلوغ سازمانی کارکنان برگزیند.

امروزه کارکنان از تحصیلات بالایی برخوردار هستند و کارها بیشتر تخصصی شده است، بنابراین نمی توان مثل گذشته آنها را وادار به انجام کار کرد. در سازمانهای امروزی نیاز بیشتری به مشارکت کارکنان در مدیریت سازمان می باشد. در حقیقت تغییر سبک مدیریت از حالت مدیریت استبدادی به سمت مدیریت مشارکتی منجر به موفقیت هر چه بیشتر سازمان می گردد .سبک رهبری که منجر به مشارکت گروهی کارکنان و تشکیل گروههای کاری گردد، موجب انجام اثربخش، کارآمد، منظم و هماهنگ کارها می گردد . علاوه بر این، بکارگیری سبک رهبری حمایتی و مشارکتی منجر به افزایش لذت انجام کار در کارکنان می گردد.

امروزه سازمانهای بهداشتی و درمانی با چالشهای جدیدی مواجه هستند.بیماران متقاضی خدمات با کیفیت بالا با حداقل قیمت ممکن می باشند. برآورده سازی نیازها و انتظارات بیماران روز به روز مشکلتر می شود. بنابراین مدیران باید به دنبال راههایی باشند که بتوانند بطور اثربخش و کارآمد خدمات مورد نیاز بیماران را فراهم سازند . ارایه بهینه خدمات درمانی و بهبود فرآیندهای بیمارستانی بدون مشارکت کلیه نیروی انسانی و ارایه خدمات مستمر، مطلوب و مؤثر توسط ایشان امکان پذیر نمی باشد. ارایه خدمات بهداشتی و درمانی اثربخش به جامعه تا حد زیادی به کار گروهی کارکنان بهداشتی و درمانی و سبک رهبری و مدیریت این سازمانها بستگی دارد.

در بخش بهداشت و درمان، بیمارستان یکی از سازمانهای مهم ارایه دهنده خدمات بهداشتی درمانی می باشد که با تسهیلات ویژه خود در بازگشت سلامت جسمانی و روانی افراد بیمارجامعه، آموزش نیروهای متخصص بخش بهداشت و درمان، پژوهشهای پزشکی و در نهایت ارتقاء سطح سلامت جامعه نقش اساسی ایفا می کند

مدیران بیمارستانها مسئول ایجاد محیط کاری هستند که در آن مراقبتهای بهداشتی و درمانی با کیفیت بالا و به صورت هزینه اثربخش ارایه شوند.(مصدق راد، 1381)

2- هدف و اهمیت تحقیق

هدف از تحقیق بررسی میزان تأثیر سبک های رهبری(مردم گرا و وظیفه گرا) بر رضایت شغلی کارمندان پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران است که در اینجا با توجه به سبک رهبری بکار رفته و رابطه آن با رضایت شغلی کارکنان واینکه کدام سبک در مقایسه موفقیت بیشتری برای سازمان فراهم می سازد مورد بررسی قرار می دهد . از اینجاست که تعیین و اندازه گیری موفقیت مجموعه تحت رهبری هر مدیر و مقایسه آن با موفقیت مدیریتهای مشابه ضرورت می یابد .

ضیائی (1381) می نویسد:

تردیدی نیست که موفقیت هر سازمان یا گروه در سازمان تا حد زیادی به شایستگی رهبر بستگی دارد . چه اینکه سازمان مورد نظر یک واحد تجاری ، نهاد دولتی ، آموزشی یا مذهبی باشد . شایستگی رهیری سازمان تعییـن کننده شایستگی سازمـان خواهد بود . رهبـران موفق همـواره در پی ایجاد تحول اند و میکوشند تا از موقعیتها بیشترین استفاده را ببرند ، در زیردستان و پیروان خود ایجاد انگیزش کنند تا بازدهی خود را بالا ببرند و اشتباهات خود را اصلاح کرده و سازمان را در جهت اهدافش سوق می دهند.

رهبری یکی از وظایف پر اهمیت مدیریت است . بدون رهبری اثربخش استفاده از توانائیهای کارکنان ممکن نمی شود . اگر رهبری یک سازمان ، سبک مناسب با موقعیت کارکنان را انتخاب کند این خود باعث رضایت شغلی و افزایش کارائی در افراد کرده و سازمان را در جهت بهبود بهره وری هدایت می کند . ولی روش نادرست رهبر در برخورد با کارکنان ، عدم رضایت شغلی و کاهش کارائی و انگیزه را در کارکنان در پی خواهد داشت. و این بازدهی سازمان را کاهش می دهد. بنابراین انجام پژوهشی در این زمینه به منظور شناسایی مناسب ترین سبک رهبری در مجموعة مورد مطالعه می تواند راهنمائی مناسب برای مدیران و سیاستگزاران شرکت در جهت ارتقاء و بهبود رضایت شغلی کارکنان باشد . (ضیائی ,1381 ص 4)

امروزه سازمان ها روی گزینش و آموزش رهبران در تمام سطوح از سرپرستی سطح اول تا بالاترین سطوح اجرایی تاکید زیادی دارند. روانشناسان ص / س به این نکته پی برده اند که موفقیت و شکست یک سازمان به طور گسترده به کیفیت رهبران آن وابسته است . تفاوت اساسی میان یک سازمان موفق و غیرموفق غالبا بر حسب رهبری تعریف می شود. نیمی از موسسه های بازرگانی تازه تاسیس در دو سال اولیه با شکست مواجه می شوند ولی فقط یک سوم آنان تا سال پنجم دوام می یابند.در اکثر موارد شکست بنگاه های تجاری به رهبری ضعیف مربوط است . و آن شگفت آور نیست که حداکثر تلاش سازمان ها معطوف به گزینش وتوسعه و حمایت از مدیران رده های مختلف و مدیران اجرایی می گردد و آنان می کوشند که از توانایی های رهبری مدیرانشان به عالیترین وجه سود برند.علاوه بر این در تلاشهای گزینش و آموزش روانشناسان ص / س تحقیقات قابل ملاحضه ای در مورد رهبران انجام داده اند.(مهداد ,1381,ص83)

2-1- رهبری

گروهی ، رهبری را بخشی از وظایف مدیریت می دانند و گروهی دیگر برای رهبری مفهوم وسیع تری نسبت به مدیریت قائلند و ان را توانایی ترغیب دیگران به کوشش مشتاقانه جهت هدف های معین می دانند و یا ان را فعالیت هایی می دانند که مردم را برای تلاش مشتاقانه در جهت کسب اهداف گروهی تحت تاثیر قرار می دهد.

اگر رهبری نفوذ در دیگران جهت کسب هدف باشد، مدیریت نفوذ درهمکاران جهت کسب اهداف سازمانی است.

در رهبری اهداف می توانند گوناگون باشند ولی در مدیریت اهداف سازمانی اولویت دارد. اگر فردی در رده عملیاتی بر تصمیم مدیر عالی سازمان اثر بگذارد در آن صورت آن فرد در این مورد رهبر است و مدیر عالی پیرو .

2-2- ویژگیهای رهبر

فهرست صفات ویژه رهبر هر روز طولانی تر می گردد . پژوهشگران در این مورد حتی بین خود نیز نتوانسته اندبه توافق برسند. بسیاری صفات ویژه شخص رهبر را بدون توجه به محیط مورد بررسی قرار داده و به ارتباط میان اعمال رهبری و صفات شخصی رهبری توجهی نکرده اند ، در صورتیکه به نظر میرسد رهبران باید دارای صفات خاصی باشند .البته مطالعات نشان میدهد که برخورداری رهبران از صفات ویژه در مقایسه با عموم مردم احتمالا چندان زیاد نیست و این برتری و ویژگی نسبی از 15% تجاوز نمی کند که خود این رقم نیز در مورد گروه های مختلف دارای نوسان است.

2-3- عمده صفات رهبر

- هوش: معمولا رهبران باهوش تر از پیروان خود هستند زیرا کار رهبری نیازمند تجزیه و تحلیل مشکلات است.

- بیان رسا: علاوه بر هوش رهبر برای نفوذ در پیروان و ترغیب انان به متابعت از خود باید از بیان رسایی نیز برخوردار باشد.

-رشد اجتماعی و وسعت نظر: ظرفیت فکری و نفسانی رهبر باید به گونه ای باشد که از لحاظ روحی مغلوب ناکامی ها یا مغرور از موفقیت نگردد.

-انگیزش درونی: رهبران میل زیادی به موفقیت دارند پس از دست یافتن به یک هدف توقعات انها زیاد شده به کسب هدف های بالاتری می اندیشند هر موفقیتی موجب موففقیت دیگری برای انها می گردد. اگر چه تلاش های انان بیشتر متوجه بر اوردن تمایلات به اهداف ایشان است اغلب دوست دارند که به نحو منصفانه ای از پاداش های مالی نیز بهره مند گردند. رهبر طرز تلقی و ارزش های درونی خویش را نمی تواند از کارکنانش پنهان دارد زیرا باید با اندیشه وعملش ایشان را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین رهبر باید ارزش هایی را به کارکنان ارائه دهد که ضمن احترام ایشان در انان تاثیر بگذارد. چون اگر رهبری فقط به ارضای تمایلات خویش بیاندیشد دچار مشکلات فراوانی خواهد شد.

لیکرت و همکارانش در موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه میشیگان معتقند که تمام منابع (انسانی و سرمایه ای) در یک موسسه به مدیریت مناسبی نیازمندند.

نتیجه تحقیقات انان در سبک های چهار گانه زیر مطرح شده است:

سیستم سبک یک: مدیریت, اعتماد و اطمینان به زیردستان ندارد. بیشتر تصمیم ها و تعیین اهداف در رده بالای سازمان اتخاذ شده و بر اساس سلسله مراتب ابلاغ میگردد. زیر دستان مجبور به کار می شوند و ترس و تهدید و تنبیه بر محیط کار حاکم است پاداش ها در جهت ارضای نیاز های جسمی و ایمنی است. تعامل جزئی و همراه با ترس و عدم اعتماد است. کنترل به طور متمرکز از سطوح بالا انجام میگیرد و سازمان غیر رسمی به طور کلی مخالف اهداف سازمان شمرده می شود.

سیستم سبک دو: مدیریت, اعتماد و اطمینان نسبتا زیادی به زیر دستان دارد. تصمیم های بسیاری در چهارچوبها ی از پیش تعیین شده در سطح پایین اتخاذ می گردد. از پاداش و تنبیه واقعی و یا باالقوه برای ایجاد انگیزه در کارکنان استفاده می شود. ارتباط میان مافوق با مادون همراه با ترحم و دلسوزی و از جانب مادون همراه با ترس و احتیاط است. بیشتر تصمیم گیری ها و تعیین هدف ها در رده بالای سازمان انجام می گیرد. در فرایند کنترل تا حدی تفویض اختیار می شود و اگر چه سازمان غیر رسمی تشکیل می شود ولی همیشه در برابر اهداف سازمان رسمی از خود مقاومت نشان نمی- دهد.

سیستم سبک سه: در این سیستم مدیریت نه به طور کامل ولی اعتماد و اطمینان قابل ملاحظه ای به زیر دستان دارد. تعیین خط مشی و تصمیم گیری های عمومی در سطح بالا انجام می گیرد ولی ارتباط زیر دستان در سلسله مراتب دو طرفه است برای ایجاد انگیزه در زیردستان از تدبیرهای در جریان امور قرار دادن نسبی افراد و از پاداش و تنبیهات, گاهگاهی استفاده می- شود. ارتباط میان مافوق و زیر دست نسبتا متقابل است که با اعتماد و اطمینان خوبی برقرار میباشد. قسمت اعظم فرایند کنترل به قسمت پایین سلسله مراتب تفویض و با یک حس مسئولیت در هر دو سطح بالا و پایین اجرا می گردد. با این روش کنترل سازمان غیر رسمی ممکن است تشکیل شود ولی یا از اهداف سازمان رسمی حمایت خواهد کرد و یا مقاومت جزئی در برابر ان می نماید.

سیستم سبک چهار: در این سیستم اعتماد و اطمینان کامل نسبت به زیردستان دارد. تصمیم گیری به طور گسترده ای در سراسر سازمان پخش است. ارتباطات در اشکال عمودی, افقی و مورب در میان سلسله مراتب جریان دارد.

فرایند کنترل به علت درگیری کامل رده های عملیاتی به صورت گسترده ای پخش شده است. سازمان های رسمی و غیر رسمی غالبا یکی است بنابراین تمام نیروها کوشش های خود را جهت کسب اهداف بیان شده در سازمان به کار می گیرند.

3- سبک‌های عمده رهبری

بسیاری از صاحب نظران مدیریت معتقدند سبک رهبری مدیر اساسا تحت تاثیر نگرش وی نسبت به کارکنان است به بیان دیگر عامل عمده- ای که سبک رهبری را تحت تاثیر قرار می دهد شیوه نگرش مدیر نسبت به نقش خود و کارکنان است. اگر مدیر, کارکنان را افرادی بداند که تحت هدایت او کار می کنند سبکش محافظه کار است.

اگر مدیر خود را همکاری نسبت به کارکنان بداند که مسئولیت های معین بیشتری و وظایف متفاوتی دارد سبکش را لیبرال (مشارکتی)گویند.

بیشتر مدیران دارای سبکی هستند که با ویژگی های خودشان انطباق دارد یا برایشان سهل تر است و تنها معدودی از مدیران می توانند سبک خود را با شرایط و افراد گوناگون منطبق سازند.

تمامی صاحب نظران مدیریت حتی طرفداران سبک لیبرال اذعان دارند سبکی که در گذشته و حال در جهان غلبه داشته سبک محافظه کار بوده, گواینکه طرفداران سبک لیبرال پیش بینی می کننند که در اینده سبک لیبرال غلبه خواهد کرد.

گذشته از دو سبک محافظه کار و لیبرال سبک میانه ای نیز است سبکی که امیزه ای از هر دو سبک است. در سبک میانه مدیر نسبت به بعضی از جنبه های شغل مدیریت محافظه کار است و نسبت به جنبه های دیگر لیبرال.

4- رهبری معنوی

معمولا رهبری را با معیار اثر بخشی یا عدم اثر بخشی (موفقیت یا عدم موفقیت) می سنجند. ولی جنبه دیگری از رهبری هم وجود دارد که به آن جنبه معنوی یا اخلاقی می گویند.

تاریخ پر از رهبرانی است که از قدرت به صورت بی رحمانه استفاده کرده اندتا پایگاه خود را تقویت نمایند و دیگران را به حمایت و پشتیبانی از خود وا دارند. در این جا این پرسش مطرح است که رهبران تا چه اندازه می توانند دیگران را به دنبال خود بکشند؟

از دیدگاه جیمز مک گرگور برنز در کتاب"رهبری" رهبری معنوی از قدرت فراتر می رود و بدانجا می رسد که رابطه بین رهبر و پیروان بر پایه ارزوها, هوس ها و نیازهای متقابل طرفین گذارده می شود. رهبران معنوی مجبورند تا به عهد خود و انچه را که قول داده اند وفا کنند. اگر رهبری از ویژگی های برجسته خود چون فرهمندی استفاده کند و افراد را مطیع خود سازد نمی تواند شاخصی برای ارزیابی در مورد رهبری موفق یا موثر ارائه دهد.

یک رهبر معنوی به ارزش ها توجه می کند و به پیروان خود دانش یا اگاهی های لازم و کافی را می دهد و تا انجا پیش می رود که از انها می خواهد که رهبری بقیه را بر عهده بگیرند و با فراست و اگاهانه تصمیم بگیرند و به ندای وی پاسخ مثبت دهند. مساله مهم دیگر رابطه بین رهبر و پیروان است که باید بر اساس اصول اخلاقی قرار گیرد .

5- شبکه مدیریت (رهبری)

شیوه یا سبک رهبری تک بعدی نیست یعنی توجه کردن به کار و توجه کردن به کارکنان می تواند بر امر عملکرد عالی سازمان دارای اثرسرنوشت ساز و تعیین کننده باشد. شبکه مدیریت که توسط رابرت بلیک و جین ماتن ارائه شد کمک می کند تا بتوان توجه نسبی مدیر به کار و به کارکنان را تعیین کرد که ماهیت دو بعدی رهبری را منعکس می کند.

شبکه مدیریت دامنه رفتار مدیریت را با توجه به راههای گوناگون که به سبک یا شیوه رهبری -با توجه به طرفداری از کار یا کارکنان که بر سوی طیفی از 1 تا 9 درجه بندی شده نشان میدهد.

سبک مدیریت 1-1 که مدیریت نا محسوس خوانده می شود بر ان کمترین اعمال قدرت میشود و بدون نظارت مدیر کارها انجام میشود.

سبک 9-1 مدیریت باشگاهی خوانده می شود یعنی توجه عمیق و دقیق به نیازهای کارکنان تا روابط صفر شود در این حالت جو صمیمی و دوستانه بر سازمان حاکم است.
سبک 1-9 مدیریت استبدادی خوانده می شود که مدیریت با صدور دستور و بخش نامه بر اجرای دقیق کارها کنترل دارد و افراد سازمان نوعی وسیله انجام کار به حساب می ایند.
سبک 9-9 سبکی است که ان را مدیریت تیمی می نامند و کارها به وسیله افراد بسیار متعهد انجام می شود. در سازمان افراد منافع مشترکی دارند و وابستگی و روابط متقابل ان ها موجب احترام متقابل است.

در سبک مدیریت 5-5 یا مدیریت انسانی و سازمانی همزمان به عملکرد سازمان و رضایت شغلی کارکنان توجه می شود و تولید و رضایت شغلی اعضای سازمان بالاست.
از دید بلیک و موتان سبک مدیریت 9-9 بهترین و موثرترین شیوه مدیریت است , از دید این پژوهشگران این شیوه رهبری در همه شرایط منجر به بهبود عملکرد می شود. غیبت و جابجایی کارکنان به حد اقل رسیده و رضایت شغلی ان ها بیشتر می شود.

6- رهبران موفق

رهبری موفق به عوامل متعددی بستگی دارد : مثل فرهنگ سازمانی و ماهیت نوع کاری که باید انجام شود. هیچ ویژگی شخصیتی در همه رهبران موفق مشاهده نشده که به صورت مشترک باشد و هیچ سبک یا شیوه رهبری هم برای همه موقعیت ها وشرایط موثر واقع نشده است.از این رو پژوهشگران درصدد شناسایی عوامل دیگری برامدند که در هر شرایط و موقعیتی بتواند شیوه یا سبک بخوصوصی رهبری را موفق نماید.این تئوری ها روی هم به این انجامید که یک روش یا نگرش اقتضایی در رابطه با رهبری ارائه شود.

این تئوری ها بر شش عامل زیر متمرکز هستند:

انتظارات,تجربه ها وشخصیت رهبر.انتظارات رهبر از سازمان و کارکنان. تجربه های پیشین وی و شخصیت او بر نحوه و سبک رهبری مورد اتخابش تاثیر میگذارد.
رفتار و انتظارات سرپرستان مدیران ارشد ورده بالا از انجا که دارای قدرت هستند بر رفتار مدیران سطح پایین تر اثر میگذارند.

7- رهبران فرهمند یا خلاق

یکی از دیدگاههایی که براینده رهبری مورد توجه قرار گرفته وجود افرادی است که اثرات استثنائی بر سازمان دارند.این افراد را رهبران فرهمند یا محول گویند.

دست کم دو عامل باعث توجه به رهبران فرهمند شده است:

نخست این که بسیاری از شرکت ها به تازگی برنامه های وسیعی در جهت ایجاد تحول به اجرا دراورده اند.این چنین تغییراتی نیاز به رهبرانی دارکه بتوانند این برنامه های بزگ را به اجرا دراورند.

دوم بسیاری چنین فکر می کنند که توجه بیش از حد به ویژگی ها, رفتار و شرایط باعث شده که در تئوری رهبری موضوع رهبری را به دست فراموشی بسپاریم.

برنارد باس در تحقیقی که روی رهبران فرهمند انجام داد با دو نوع رفتار رهبران روبرو شد: رهبرانی که رفتارعملی دارند و انانکه موجب تحول می شوند.

رهبرانی که رفتار عملی دارند انچه را که زیردستان باید انجام دهند تا به هدفهای خود و سازمان برسند مشخص می کنند و زیردستان را یاری میدهند و از طریقر افزایش فعالیت ها به هدف خود میرسند.بر عکس رهبرانی که موجب تحول میشوند ما را تحریک میکنند بیش از انچه را که انتظار انجامش را داریم انجام دهیم.( www.verdinejhad.com)

8- فرضیه های تحقیق

1- بین سبکهای مدیریت و رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده ی مهندسی جهاد کشاورزی رابطه وجود دارد.(فرضیه عام)

2- سبک مدیریت رابطه مدار بیشتر از سبک مدیریت وظیفه مدار باعث رضایت مندی شغلی کارکنان پژوهشکده ی مهندسی جهاد می شود . (فرضیه فرعی )

محدودیت های تحقیق :

از جمله محدودیتهای این تحقیق می توان به موارد زیر اشاره نمود :

جلب رضایت مدیران در حد پاسخگویی به پرسشها با توجه به محدودیت زمانی .

مشکل رفت و آمد با توجه به پراکندگی جغرافیایی جامعه آماری .

مشکلات مربوط به توجیه چگونگی پاسخگویی به سئوالات پرسشنامه مخصوصاً افرادی که در شغل کارگری بودند .

برای جمع آوری اطلاعات از روش پرسشنامه استفاده شده است و مصاحبه و مشاهده مدنظر گرفته نشده است .

جبهه گیری برخی از کارشناسان در قبال مسائل مدیریتی و تاثیر ناراضی بودن ایشان از مدیر خود.

عدم فضای فرهنگی مساعد ، به گونه ای که تعدادی از کارکنان جهت جواب دادن به پرسشنامه محافظه کارانه عمل می نمودند .

مشکلات مربوط به توزیع و جمع آوری پرسشنامه .

9- تعریف نظری اصطلاحات تحقیق

9-1- رضایت شغلی :

عبارت است از نوعی احساس خوشنودی و رضایتمندی کلی کارکنان از محیط کار نوع مسئولیت , روابط انسانی و روابط سازمانی و نیز میزان حقوق و مزایای دریافتی خود .

9-2-سبک رهبری :

عبارت است از طرح کلی اقدامات رهبر به نحوی که به وسیله کارکنان برداشت می شود . سبک رهبری نشان دهنده طرز تفکر ، جهان بینی و شخصیت رهبران است . ( ضیائی 1381 ، ص 7 )

9-3- کار مندان پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران :

عبارت است از مجموعه کارشناسان ، پژوهشگران و مدیران ستادی و فنی پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران که در سال کاری 1388 در این پژوهشکده مشغول به کار بوده اند .

10- تعریف عملیاتی اصطلاحات

10-1- رضایت شغلی

عبارت است از نمره ی حاصله ی فرد که در آزمون رضایت شغلی بدست آورده است.

10-2- سبک رهبری

عبارت است از نمره ی حصله ی فرد که در آزمون قدرت رهبری بدست آورده است .

تاثیر سبک رهبری بر رضایتمندی شغلی کارکنانسبک‌های عمده رهبریرهبری معنوی

دانلود بررسی تاثیر بازی درمانی در درمان کودکان بیش فعال حدود سنی 7 ساله شهرستان ابهر

بررسی تاثیر بازی درمانی در درمان کودکان بیش فعال حدود سنی 7 ساله شهرستان ابهر

هدف از تحقیق حاضر بررسى بازى درمانى و درمان کودکان بیش فعال حدود سنى 7 ساله شهرستان ابهر است که فرضیه عنوان شده در تحقیق حاضر عبارت است از اینکه بازى درمانى در درمان کودکان بیش فعال تاْثیر داردجامعه مورد پژوهش حاضر دانش آموزان حدود سنى 7 ساله شهرستان ابهر تشکیل داده که 24 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند که مشکل بیش فعالى‌دارند و بازى درمانى

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	100 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	85

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست

مطالب صفحه

چکیده 1

فصل اول : کلیات تحقیق 2

مقدمه 3

بیان مسئله 4

اهمیت و ضرورت تحقیق 5

اهداف تحقیق 6

فرضیه تحقیق 7

تعاریف عملیاتی و نظری و واژه ها و مفاهیم 7

فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق 9

تعریف بازی 10

بازی آزادانه انتخاب میشود 14

مراحل متفاوت بازی کودکان 15

بازی های نمایشی 16

پیشرفت ذهنی در بازی 17

عوامل موثر در بازی 18

ویژگی های فردی 19

هوش 22

محیط 24

عامل تغذیه و بهداشت 25

کاربرد بازی در درمان 26

بازی درمانی چیست 31

بازی درمانگر کیست ؟ 33

اتاق بازی درمانی 37

شاخصه های یک اتاق بازی درمانی عبارتست از 37

وسایل اتاق بازی درمانی 38

نمونه هایی از بازی های آموزشی بر اساس نظریه (گانیه ) 40

بازی آشنایی با اعضاء بدن 41

بازی اسم من چیست ؟ 43

بازی عمو زنجیر باف 44

تابلو سازی 45

بازی توپ و سبد 46

بازی و رشد جسمانی 51

بازی و رشد اجتماعی 52

طبقه بندی بازی از دیدگاه پیاژه 53

انواع بازی درمانی 54

شیوع بیش فعالی 57

انواع بیش فعالی 58

نوع ترکیبی 60

درمان 61

راهنمایی هایی برای آموزگاران 62

فصل سوم : روش تحقیق 64

جامع مورد تحقیق 65

روش نمونه گیری 65

ابزار اندازه گیری در تحقیق 66

روش آماری 67

روش تحقیق 67

فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها 68

مقدمه فصل چهارم 69

جدول 1-4 نمرات خام آزمودنی ها 70

فرمول 71

جدول 2-4 مقایسه بازی درمانی 72

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 73

بحث و نتیجه گیری 74

پیشنهادات 76

محدودیت ها 77

منابع و ماخذ 78

چکیده:

هدف از تحقیق حاضر بررسى بازى درمانى و درمان کودکان بیش فعال حدود سنى 7 ساله شهرستان ابهر است که فرضیه عنوان شده در تحقیق حاضر عبارت است از اینکه بازى درمانى در درمان کودکان بیش فعال تاْثیر دارد.جامعه مورد پژوهش حاضر دانش آموزان حدود سنى 7 ساله شهرستان ابهر تشکیل داده که 24 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند که مشکل بیش فعالى‌دارند و بازى درمانى مثل بازى پازل یا ساختن خانه هاى سازمانى و وسایل بازى دیگر مورد آزمون قرار گرفته اند که از این دانش آموزان که بصورت تصادفى انتخاب شده اند میتوان گفت که بازى درمانى‌تاْثیر بسزایى در درمان بیش فعالى دارد به علت اینکه F بدست آمده برابر 367/12 از جدول 671/5 با درجه آزادى 22 در سطح مفى‌دارى 05/0 بزرگتر است پس میتوان گفت که فرض سفر رد شده است و بازى‌درمانى در درمان کودکان بیش فعال نقش بسزایى دارد.

«فصل اول»

کلیات تحقیق

مقدمه:

موضوع کودکان بیش فعال در این مبحث بیشتر خلاقیت رشد قواى ذهنى‌،هوش،و واکنشهاى حرکتى کودکان و نوجوانان و روشهاى تربیتى و آموزشى آنهاست که از نظر یک روانپزشک یا مشاور راهنمایى حائذ اهمیت است،اگرچه جنبه هاى تخصصى روانپزشکى مورد نظر نیست ولى‌در ضمن بحث سعى ‌خواهد شد علائمى از این اختلالات بطور خلاصه بیان شود و بطور کلى دستگاه عصبى کودک به درجه رشد و کمال بزرگسالان نرسیده و چون رشد ادامه دارد و به عبارت دیگر در حال تغییر و تحول است،لذا رفتار نیز به همین منوال در تحول خواهد بود. در کودکان بیش فعال همان طور که از اسمش پیداست،واکنشها و ویژگیهاى‌خاص دارند و چون کودک رشد فکرى و حرکتى بالایى با حرکات و رفتار خود نشان میدهد،لذه نمیتواند به رفتارهاى خود کنترل داشته باشد و یا اگر عمل خلافى‌از او سر بزند بى‌تفاوت از او عبور میکند.کودکان در مقابل فشارات زندگى،واکنشهاى نسبتاً سریع نشان میدهند و به همان سرعت هم وقتى فشارهاى زندگى از بین برود،بهبود میابند.از آنجاکه وابسته و متکى‌به دیگران هستند و در واقع از نظر شخصیتى‌هم در حد متعادل هستند،لذا در مقابل فشار و ناراحتى تنها کارى‌که انجام میدهند نشان دادن حرکات مختلف از خود هستند و بطورى میتوان گفت که اصلاً نمیتوانند رفتار و اعمال خود را کنترل کنند.پس اینگونه اختلالات حرکتى در کودک وسیله قدرت بیان است و اگر کودک سن کمترى داشته،در ارتباط با بزرگسالان بیشتر در زحمت بوده است.بطور خلاصه قدرت بیانى‌و حرکتى و زبانى‌کودک در کودکان بیش فعال ممکن است ناشى‌از احساساتى مثل ترس و اضظراب و احساس محدودیت و شکست باشد و این موارد باعث اختلالات دیگرى از جمله؛امتناع از رفتن به مدرسه و بهانه گیرى‌شود.

در روانشناسى‌کودکان،کودکان بیش فعال اختلالات ناشى‌از نارسایى در حفظ تعادل اعضاء و رفتار و حرکات در بین کودکان است و آموزش هاى حرکتى و رفتارى براى این دسته از کودکان لازم است تا بتوانند به حد متعادل،از خود رفتارهایى‌را نشان دهند.لغت بیش فعال اصولاً یک اصطلاح آموزشى است و به عهده مریبان آموزش و پرورش و مشاوران راهنمایى است که در زمره اولین کسانى هستند که با مشاوره رفتارى میتوانند رفتار و حرکات کودکان را مورد بررسى قرار داده و با آنها به حل این رفتار بپردازند.(میلانى فر 1385).

بیان مسئله

تاکنون اصطلاحات و اسامى‌زیادى‌براى این نوع کودکان بکار رفته و میرود.یکى از اصطلاحاتى که هنوز رایج است،کودکان بیش فعال است که بیشتر جنبه حرکتى و رفتارى داشته و به اختلالات . نابهنجاریهاى عصبى و روانى بستگى‌ندارد.اصطلاح بیش فعال قدرى جدیدتر بوده و بنابر توصیه کنگره بین المللى روانپزشکى پاریس از سال 1960 به جاى اصطلاح کودکان غیر عادى و شیطان،بیش فعال بکار رفت.اصطلاحات بیش فعال به این دلیل گسترده تر شده که به اختلالات حرکتى در رفتار کودکان که ممکن بود به واکنشهایى‌منجر شود که در برابر محیط نامناسب از خود نشان دهد یا اصطلاح بیش فعال که هرآن ممکن است کودک با حرکاتى که انجام دهد مشکلات خطرناک دیگرى‌را پیش رو آورد و حرکات نا متعادل و نا همخوان در کنار همدیگر یکى از خصوصیات این کودکان است که تمام این مسائل چه مشکلات خانوادگى و یا نوع رفتار والدین با فرزندان بستگى دارد ولى‌مسئله اى‌که میتوان این بیش فعالى‌را در کودکان کاهش داد مواردى مثل بازى‌کنترل رفتار و حرکات کودکان و همینطور آموزش دادن است که با روشهاى جدید و مدرن در کاهش حرکات و رفتار این کودکان نقش بسزایى میتوان داشت.سرگرم کردن کودک با کارهایى‌مثل درست کردن پازل و یا نقاشى،خود میتواند حرکات او را کنترل کند و باعث شکوفایى حس هاى‌دیگر کودک شود.

سوال مسئله:آیا بازى‌درمانى در درمان بیش فعالى‌کودکان تاْثیر دارد؟

اهمیت و ضرورت تحقیق

مسئله کودکان بیش فعال یا به اصطلاح کودکان پر جنب و جوش از لحاظ رشد قواى‌حرکتى موضوع تازه و جدیدى نیست،بلکه در هر دوره و زمان افرادى در اجتماع وجود داشته اند که از نظر فعالیتهاى ذهنى در حد طبیعى نبودند،بخصوص از روزى که بشر زندگى اجتماعى را شروع کرده،موضوع کسانى که به عللى‌قادر نبوده اند خود را با اجتماع هماهنگ سازند مطرح بوده است.اجتماع براى مصلحت،تعصب یا سالم سازى‌بعضى‌از این افراد را تحمل کرده،عده اى‌را محبوس میساخت یا به مرگ محکوم مینمود.از مجموعه مدارک بدست آمده چنین استنباط میشود که تا قرن هجدهم این افراد مورد توجه اطراف نبوده و حتى پزشکان از پذیرفتن و درمان آنان خوددارى میکردند،اگرچه بعدها مشخص شده است که این کودکان بیش فعال ممکن است به علت مشکلاتى در خانواده و یا عدم توجه والدین(پدر و مادر)بوده،این کودکان باعث وجود این مشکل شده اند و همینطور عدم توجه والدین به رفتارهاى کودک و حرکات آن در اوایل سنین کودکى مى‌توانست کودک را به اوج مشکل نرساند که امید است با ارائه اینگونه تحقیقات بتوانیم شیوه هاى‌مناسب جهت حل این مشکلات را پیدا کنیم و همینطور بتوانیم راههاى درست و مناسب جهت کاهش بیش فعالى‌کودکان را در سنین مختلف اجرا کرده تا کودکان هم بتوانند با رفتار متعادل در جامعه حضور پیدا کنند.

اهداف تحقیق

هدف از تحقیق حاضر اینست که آیا بازى‌درمانى در درمان کودکان بیش فعال نقش مؤثرى دارد یا نه،اینکه آیا بازى کردن با کودکان و نشاندن آنها بعلت بازى با چیزى و یا کسى در حرکات و خلاقیت آن نقش مؤثرى خواهد داشت یا نه؟،و همین بیان این مطلب که بازى در شخصیت سازى و رشد کودک تاْثیر فراوان دارد.بازى وسیله کسب تجربه هاى پر ارزشى است که کودکان در خلال آن از جهت احساسى‌،اجتماعى و روانى‌ رشد میکنند و این که الگوهاى رفتارى آنان در بازى شکل میگیرد و این الگوها در سراسر عمر کودک سرمشقى مفید براى او خواهد شد.کودک به مرور بازى،الگوهاى بیشمار و در هم پیچیده و ظریف زندگى آدمى‌ را در مى‌ یابد و آن را تجربه و تمرین میکند و رابطه میان این الگوها را میبیند تا آنها را فرا گیرد.و یکى از راههاى‌ این تحقیق،استفاده از بازى‌ درمانى براى درمان کودک است تا بتوان مشکلات رفتارى کودکان را شناخت.

فرضیه تحقیق

1-بازى درمانى‌ در بین کودکان بیش فعال نقش مؤثرى دارد.

تعاریف عملیاتى‌ و نظرى‌ و واژه ها و مفاهیم

بازى‌درمانى:هر نوع فعالیتى که توسط کودکان به منظور تفریح انجام گیرد،بازى‌نامیده میشود و بازى عبارتست از فعالیتى‌ که افراد با میل و رغبت در اوقات فراغت انجام میدهند که بازى‌ درمانى‌ هم مفهومى است که روانشناس براى‌ حل مشکل خود از فعالیتهاى کودک با میل و رغبت میتواند انجام دهد استفاده میکند تا مشکلات حرکتى و رفتارى را بتواند تحت کنترل قرار دهد.(میلانى‌فر 1385).

بازى‌درمانى‌ روشى است که بوسیله آن ابزارهاى طبیعى‌ بیان حالت کودک است یعنى بازى‌ به عنوان مقصد درمانى وى بکار گرفته میشود تا به کودک کمک کند فشارهاى احساسى‌ خویش را تحت کنترل قرار دهد.(اینترنت)

بیش فعالى:به حالتى دلالت میکند که در آن کودک به نحو مفرط و بیش از اندازه فعال و پر جنب و جوش است.تحریک زیاد این کودکان نه تنها خود آنها بلکه اطرافیان،همکلاسیها،اولیاى مدرسه را دچار مشکل میکند.از هر 100 کودک، 5 کودک میتواند به بیش فعالى‌ مبتلا شود.پسران 3 برابر بیشتر از دختران در معرض ابتلا هستند. اغلب این مشکلات قبل از 7 سالگى‌ آغاز میشود و ممکن است والدین تا وقتى که فرزندانشان بزرگتر شده متوجه مشکل او نگردند.علائم بیش فعالى عبارتند از:مشکل در توجه،فعالیت بیش از حد،انجام عمل قبل از فکر کردن و حرکات تکانشى‌ مانند بالا و پایین پریدن بیش از اندازه.(اینترنت)

تاثیر بازی درمانی در کودکان بیش فعالکودکان بیش فعالتعریف بازیپیشرفت ذهنی در بازی

دانلود مقایسه ویژگی های شخصیتی(درون گرایی و برون گرایی) پسران سیگاری و غیر سیگاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

مقایسه ویژگی های شخصیتی(درون گرایی و برون گرایی) پسران سیگاری و غیر سیگاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

پیچیدگی شخصیت وجودی انسان آنچنان است که بشر در طول هزاران سال تحقیق و تفحص و کاوش و دست یابی به پیچیده ترین مجهولات زندگی و محیط هنوز به ابتدائی ترین موضوعات انسانی مثل چگونه دیدن، چگونه شنیدن، ماهیت احساس و ماهیت ادراک و دست نیافته است شاید اشاره آیات قرآنی که خطاب به رسول اکرم (ص) می فرماید اگر از روح پرسیدند بو روح در اختیار من است

دسته بندی	برنامه نویسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	587 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	86

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست

عنوان صفحه

فصل اول : مقدمه 1

مقدمه 2

بیان مساله 5

اهداف تحقیق 8

اهمیت و ضرورت تحقیق 9

تعاریف مفهومی و عملیاتی 11

تعاریف عملیاتی 12

فصل دوم : پیشینه ی پژوهش 14

پدید آیی شخصیت 15

اصل یکتایی 18

ارتباط فعالیت های زیستی و روانی 19

برون گرائی و درون گرائی 20

کنش های روانی 26

نظریه یونگ درباره ی بینش 28

تیپ های هشت گانه 29

شخصیت 30

در مورد صفات شخصی 31

به میان آمدن شخصیت 33

دید روانشناسی مدرن علمی امروز 34

تئوریهای تکامل 37

تئوری پیاگیتس 39

شخصیت یعنی چه 44

فصل سوم : روش تحقیق 49

روش آماری مربوط به فرضیه 50

روش جمع آوری اطلاعات 50

طرح تحقیق 51

ابزار گرد آوری اطلاعات 52

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته ها 54

مقدمه فصل چهارم 55

تجزیه و تحلیل داده ها 56

پراگندگی حجم نمونه در درون گرا و برون گرا 59

نمودارسیگاری و غیر سیگاری 60

تحلیل یافته ها 61

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 63

نتیجه گیری 64

مقایسه درون گرایی – برون گرایی میشل گوکلن 66

جدول نتایج مقیاس درون گرایی – برون گرایی 77

منابع و ماخذ 80

مقدمه

بیان مساله

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهداف تحقیق

متغییر های تحقیق

فرضیات تحقیق

تعاریف واژه ها و اصطلاحات

« مقدمه »

اِنّا خَلَقناکُم اَطواراً ما انسان ها را گوناگون آفریدیم (قرآن کریم)

پیچیدگی شخصیت وجودی انسان آنچنان است که بشر در طول هزاران سال تحقیق و تفحص و کاوش و دست یابی به پیچیده ترین مجهولات زندگی و محیط هنوز به ابتدائی ترین موضوعات انسانی مثل چگونه دیدن، چگونه شنیدن، ماهیت احساس و ماهیت ادراک و ... دست نیافته است. شاید اشاره آیات قرآنی که خطاب به رسول اکرم (ص) می فرماید:

اگر از روح پرسیدند بو روح در اختیار من است. قرآن کریم

قل سئول من روحی فقل روحٌ مِن اذنه (حجر-29)

شاید پراکندگی نظرات شخصیتی نیز معلول این پیچیدگی مفهوم شخصیت انسانی است که علاوه بر نظریات کهن قبل از میلاد مثل نظریه بقراط (384 ق.م) و یا کنفسیوس چینی و یا بودا و یا آیین ذن در چین و نیز دیدگاه اسلام و عرفان به مبانی نظری شخصیت در قرون اخیر به نظریات جدیدی در باره ی شخصیت مثل نظریه فروید، نظریه یونگ، نظریه آدلر،نظریه هورنای، نظریه موری، نظریه کرچمر و نظریه شلدون ویا رفتار گرایان و یا اجتماع گرایان و زیست گرایان و غیره برخورد می کنیم.(شاملو 1372)108

آیا نظریات ذکر شده در گذشته غلط بوده و یا نظریات جدید روانشناسی را باید رو کرد، طبیعی است که همه نظریه های قدیمی و جدید درباره ی نظریات شخصیت قابل احترام هستند و در جای خود بسیار سودمندند.

مثلا چون در قرون قبل از میلاد مسیح به چهار عنصر آب، خاک، باد و آتش شدیدا معتقد بودند و بصورت کلی همه ی طبیعت و محیط و ساختار زندگی را معلول این 4 ماده و وجود می پنداشتند. شخصیت را نیز حاکی و ناشی از عناصر چهارگانه می پنداشتند و کسی که درصد بدنش از خاک بیشتری است سودایی و اگر از آب بیشتری است بلغمی و اگر از باد بیشتری است ومدمی و اگر از آتش بیشتری است صفراوی مزاج است.

و اگر ترکیبی متعادل از آنها است دارای شخصیتی متعادل است.در نظریات مختلف دیگرکه مبتنی بر اصول زیست و اجتماع و ویژگی های فردی و خانوادگی و ... قرار دارد هر صاحب نظری از یک منظر به شخصیت توجه کرده و مطالب بسیار مهم و قابل استفاده ای ارائه نموده اند هرجند همه ی آنها مهم اند ولی همه ی شخصیت انسانی را نمی توانند تعریف و تفسیر کنند و شاید این عدم توانایی و ناکارآمدی مصداق حدیثی باشد که از رسول اکرم (ص) نقل شده است:

مَن عَرَفَ نَفسَه فَقَد عَرَفَ رَبّهُ

هرکس خود را شناخت، خدارا شناخته است که محال بودن این شناخت را بازگو می کند .(علی اصغر احدی روانشناس تربیتی صدا)

اما بهرحال عدم دست یابی و معرت کامل به شخصیت انسانیدلیلی نمی باشد که انسان دست از شناخت و بررسی بردارد و می تواند از زوایای مختلف به ابعاد پچیده وجودی انسان دست پیدا کند.

یکی از عناصر و ویژگی های بسیار مهم انسانی که توسطاغلب روان شناسان مثل یونگ و آسینک(آیزنک) و دیگران مورد تائید قرار گرفته است بحث درون گرایی و برون گرایی انسانهاست. درون گرایی و برون گرایی صفتی است در افراد که عمده شخصیت رفتاری و احساسی و انگیزشی و ادراکی و هیجانی فرد متوجه درون و دنیای درونی خود و یا متوجه مسائل و امور بیرونی و محیطی است. که در فصل دوم به تفضیل توضیح داده شده است.

نکته مهم دیگر که اساس تحقیق حاضر است این است که روشن و تبیین کنیم که ویژگی های افراد برون گرا و درون گرا نزد افراد سیگاری و غیر سیگاری چه تفاوت ها و شباهت هایی دارد. که این افراد شامل دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهرد نظر گرفته شده است، با این امید که نتایج و یافته های این تحقیق برای خوانندگان قابل استفاده و گامی د تحقیقات بعدی قرار گیرد.

بیان مساله:

با توجه به ذکر پیچیدگی شخصیت موجود انسانی که در مقدمه آمد و از طرف دیگر لزوم شناخت ماهیت وجودی انسانی برای خود انسانی در مقابله و مصادفه با پدیده ها و رفتارها و موضوع های اجتماعی که این سوال در ذهن انسانها خطور می کند که اصولا ماهیت انسان دارای چه ابعاد و ویژگی هایی است؟

ابعاد مشترک همه انواع انسانی اعم از زن و مرد و کوچک و بزرگ و سیاه و سفید و زرد و سرخپوست و فقیر و غنی و با سواد وبی سواد کدامند؟

و وجوه اختلاف و شاخص های منفرد افراد کدام هستند؟

و ویژگی ها و خصوصیات فردی و انحصاری افراد در تبادل و تعامل پدیده های اجتماعی چگونه عمل می کنند؟

این وال اخیر کاملا با موضوع پایان نامه و تحقیق حاضر متناسب است. یعنی اینه با فرض ویژگی درونگرایی و برون گرایی به عنوان خصوصیات فردی انحصاری چه ارتباطی با سیگاری بودن و نیز سیگاری نبودن افراد دارد.

درون گرایی و برون گرایی یک اصل بسیار برجسته مهم در تعریف وتبیین شخصیت افراد است. شاید در نظر اول برای کسی که اطلاعات اندکی از واژه روان شناسی و شخصیت دارد، به نظر برسد که این واژه ها چندان مهم نیستند و حتما ویژگی کوچک و بسیار جزئی را درمیان شخصیت افراد گفت و گو می کند. در صورتیکه درست برعکس است. این واژه ها (درون گرایی و برون گرایی) هرچند یک صفت و ویژگی و یا شاخص و یا در اصطلاح یونگ ماده های شخصیتی به شمار می روند، اما در معنی بسیار گسترده و جامع هستند و شامل ده ها و خصوصیات فراوانیدر تعاملات احساسی، ادرکی، خیالات، رفتارها، نگرش ها، گرایش ها و تمایلات و حتی افکار و اندیشه ها را شامل می شود. این دو ویژگی در گذشته و در طب سنتی تحت عنوان مزاج سردو مزاج گرم تعریف می شد. که اگر فقط به نگرش سنتی تعریف رد مزاج و گرم مزاج دقت کنیم روشن می شودکه حتی در نحوه ی غذا خوردن و نوع خوراک ها و حتی کارکردن ها ئ استراحت کردن ها و نوع انتخاب شغل حتی تولید مثل و محل زندگی بسیار متفاوت هستند.

مثلا سرد مزاج هادارای اندام وارثی سرد و کرخت بوده و تمایل شدیدی به غذاهای گرم و قندی و پرانرژی و گوشت و خرما و حلوا و مشروبات شیرین و نیز کار در محل های گرم و شغل های پر جنب و جوش و ورزش های سریع و گرم کننده و پر تنش وپر تلاش و علاقه به لباس های کلفت و پشمی و اماکن سرپوشیده و گرم و کار با طیف های پر انرژی و پر کالری و میل به مصرف غذاهای پر انرژی و قندی و پرچرب و پر کالری دارند.

و در مقابل گرم مزاج ها که دارای اندام وارثی گرم هستند، علاقه به غذاهای سرد و رطوبتی مثل برنج و سوپ و کار در اماکن رطوبی و سرد و علاقه به شغل های کم تحرک و سرد و طبیعتا علاقه مند به ورزش های سرد و کم جنب و جوش مثل شطرنج و پر کردن جدول ها ومحافل دوستانه خلوت و کم جنب و جوش و شنا در استخر و حمام کردن های سرد و نیمه گرم و علاقه به فضا های محدود و سرد و کم تحرک و زمستانی و سرد و شغل های این چنین و غذاهای متناسب با آنها هستند. و همین دو مقایسه که مترادف با درون گرایی و برون گرایی است تا حدی دور نمای تفاوت را روشن می کند.(تلویزیون سراسری، شبکه اول سیما، ساعت 11 و 30 دقیقه روز سه شنبه 29/5/87)

طرح سئوالات اساسی در اینجا لازم می آید.

1- آیا پسران سیگاری و غیر سیگاری در ویژگی درون گرایی-برون گرایی با هم متفاوتند؟

2- آیا بین ویژگی ذرون گرایی – برون گرایی و مصرف سیگار رابطه وجود دارد؟

و در یک کلام مقصد و هدف تحقیق حاضر این است که روشن کند، افراد سیگاری و غیر سیگاری تا چه سطحی درون گرا و یا بیرون گرا هستند.

و یا اینکه چه ارتباطی بین درون گرایی افراد و مصرف سیگار دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر وجود دارد؟

و یا اینکه چه ارتباطی بین برون گرایی افراد و مصرف سیگار دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر وجود دارد؟

ونهایتا چه ارتباطی بین برون گرایی افراد و عدم مصرف سیگار دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر وجود دارد؟

اهداف تحقیق:

تحقیق حاضر به علت ارتباط متغیر مصرف و یا عدم مصرف سیگار با درون گرایی و برون گرایی شخصیت و دارای اهداف گوناگون است که اهداف مهم و کلی به شرح زیر است:

1- تبیین و شناخت افراد برون گرا در میان دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

2- تبیین و شناخت افراد درون گرا در میان دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

3- بررسی اتباط درون گرایی با مصرف سیگار در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

4- بررسی ارتباط درون گرایی با عدم مصرف سیگار در میان دانشجویان دانشگاه آزاد سلامی واحد ابهر

5- بررسی ارتباط برون گرایی با مصرف سیگار در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

6- بررسی ارتباط برون گرایی با عدم مصرف سیگار در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

اهمیت و ضرورت تحقیق:

اگر جامعه جهانی امروز در تهیه پوشاک و غذا و تامین شغل و مسکن و امنیت و بهداشت و تعلیم و تربیت برای ساکنان کره ی زمین دچار مشکل شده است و اگر این ادعا که نوع علاقه به شغل آینده می تواند باعث کارآمدی خانواده و موفقیت فرزندان و پیشرفت جامعه قرار گیرد.

و اگر این فرضیه که در اثر افزایش جمعیت و کاهش ذخایر طبیعی بشر به دنبال راه های جدید تولید محصولات و چند برابرکردن آنها در واحد سطح است.و اگرامروزه میلیاردها دلار صرف مبارزه با ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی می شود.

و اگر قبول نماییم که مصرف سیگار مادر اعتیاد همیشه در کمین جوانان و نوجوانان قرار دارد.

و از طرف دیگر بپذیریم که افراد دارای شخصیت درون گرا و برون گرایی هستند و هر کدام از این دو گروه دارای علایق و نگرش ها و تمایلات و استعداد ها در زمینه های مصرف غذایی و نوع شغل ها و ورزش ها و تعلیم و تربیت و حتی انتخاب مسکن و بهداشت و امنیت هستند.

آیا کشف ارتباط این دو مقوله نمی تواند میلیاردها دلار به بودجه جهانی کمک کند؟

آیا شناخت افراد درون گرا و برون گرا ما را در تامین مایحتاج زندگی آان به تناسب تعداد و شدت درونگرایی رهنمون نمی کند.

آیا شناخت افراد درون گرا و برون گرا در میان جامعه مسئولین را به تدارک اماکن ورزشی و تفریحی و فرهنگی متناسب رهنمون و یاری نمی کند؟

آیا شناخت افراد درون گرا و برون گرا در نوع خدمات آموزشی در مدارس و آموزشگاه ها و در پیشرفت تحصیل آنها کمک نمی کند؟

آیا کشف ارتباط افراد درون گرا به سیگاری بودن یا عدم تمایل به سیگار کشیدن مربیان و والدین و مسئولان را یاری نمی کند؟

آیا کشف ارتباط برون گرا به سیگاری بودن و یا عدم تمایل به سیگار کشیدن مربیان و والدین را یاری نمی کند؟

پاسخ همین سئوالات معدود کافی است که اهمیت و ضرورت مساله روشن گردد. هرچند این تحقیق فقط قصد بررسی سیگاری و یا عدم سیگاری در نزد افراد درون گرا و برون گرا را دارد که در جای خود بسیار اهمیت دارد ولی همین بررسی عامل های گوناگون دیگری را برای مسئولان و مجریان روشن می کند.

تعاریف مفهومی و عملیاتی:

برون گرایی: توجه و تعامل ارادی و رفتاری افراد به امور و اشیا و پدیده های خارج از خود در مقایسه با درو خود(سیاسی،علی اکبر 1371، ص 82)

درون گرایی: آمادگی بیشتر فرد در کنترل رفتارها و پاسخ به محرک ها از ناحیه درون و حقایقی و ویژگی های فردی خود(سیاسی، علی اکبر 1371، ص82)

شخصیت: مجموعه ای رفتارها و منش و خصوصیات و ویژگی های فردی که افراد را از دیگران متمایز می کند. (شفیع آبادی، عبد اله، 1384 ص185)

متعادل: افرادی که دارای شخصیت میان درون گرایی و برون گرایی رادارند.

تعاریف عملیاتی: درون گرا: افرادی که در تست میشل گوکلن نمرات بالای 35 بگیرند.

بـرون گــرا: افرادی که در تست میشل گوکلن نمرات زیر 15 بگیرند.

افراد سیگاری: کسانیکه حتی روزانه یک نخ سیگار مصرف می کنند.

عدم سیگاری: کسانیکه سالانه زیر 10 نخ سیگار مصرف می کنند.

ارتباط درون گرایی و برون گرایی شخصیت افراد با مصرف یا عدم مصرف سیگار:

تا به حال هیچ تحقیق وگزارش خاصی درباره ی میزان سیگاری یا عدم سیگاری بودن درون گراها و یا برون گرا ها گزارش و ثابت نشده است.

اما بعضی از تحقیقات در مورد اعتیاد نشان می دهد که افراد درون گرا تمایل شدیدی به اعتیاد دارند.

زیرا برای مقابله با مشکلات و مصائب راهکارهای بیرونی و مشارکتی و عملکردی را جست و جو نمی کنند، بلکه در خود فرو می برند و این در خود فرو رفتن و احتمالا ناکامی در مورد مشکلات آنها را به سوی اعتیاد می کشاند و این اصل شاید در مورد سیگار نیز صادق باشد که در فصل چهارم روشن گردیده است.

واینکه با مراجعه به سایت های روانشناسی و شخصیت درون و برون گرایی افراد و نیز مصرف مواد مخدر و سیگار تحقیق و پژوهش قابل ارائه ای به دست نیامد، اما در تحقیق گسترده هدایت الله ستوده در جامعه شناسی انحرافات درون گرایی و عدم مشارکت افراد و ... تا حدی ارتباط درون گرایی و اعتیاد گزارش شده است.(ستوده، هدایت الله، 1379، ص279)

ویژگی های شخصیتی پسران سیگاری و غیر سیگاریدرون گرایی و برون گراییارتباط فعالیت های زیستی و روانیکنش های روانی

دانلود پیشینه و مبانی تحقیق نظری نقد شوندگی سهام و مدیریت سود

پیشینه و مبانی تحقیق نظری نقد شوندگی سهام و مدیریت سود

پیشینه و مبانی تحقیق نظری نقد شوندگی سهام و مدیریت سود

دسته بندی	حسابداری
فرمت فایل	docx
حجم فایل	153 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	62

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 4674

تمام فایل ها

جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

2-1 مقدمه

در این فصل مبانی نظری و پیشینه تحقیق در سه بخش به شرح زیر تنظیم شده است:

بخش اول: مبانی نظری نقدشوندگی، ؛

بخش دوم: مبانی نظری مدیریت سود

بخش سوم: پیشینه پژوهش که در این قسمت پیشینه پژوهش­های انجام شده در دو بخش تحقیقات انجام شده در داخل کشور و تحقیقات انجام شده در خارج از کشور مورد مطالعه قرار می گیرد.

بخش اول: مبانی نظری نقدشوندگی

2-2 اهمیت نقدشوندگی

بازارسرمایه در یک کشور از منابع عمده تأمین مالی شرکت­ها و دولت‌ها است و در کشورهایی نظیر ایران که در پی جذب شرکت­های خارجی جهت سرمایه‌گذاری مستقیم و نیز رونق بورس خود هستند، تقویت آن و شناخت عوامل مرتب طبام عاملها و راقبه ادار می­تواند انگیزه شرکتهای داخلی و خارجی را برای ورود به عرصه فعالیت و توسعه سرمایه­گذاری افزایش دهد، به نحوی که تحقق مناسب اهداف عمده توسعه­های مالی و اقتصادی دولت را نیز مهیا کند. ایجاد زمینه­های لازم جهت پاسخگویی بیشتر به نیازهای سرمایه­گذارن و تبدیل شدن بورس اوراق بهادارتهران به بورسی مطرح، نیازمند بررسی­های علمی فراوانی است. در این میان یکی از متغیرهایی که به این امر می تواند کمک کند میزان جذابیت شرکت­های موجود در بورس اوراق بهادار و همچنین درجه نقدشوندگی سهام آن­ها در بورس اوراق بهادار است که باعث می‌شود سرمایه­گذارن در هر زمانی که اراده کنند بتوانند دارایی­های خود را با کمترین هزینه به وجه نقد تبدیل کنند. بر طبق مدل­های ارائه شده برای پیش بینی بازده، عوامل زیادی وجود دارد که می توانند بازده سرمایه­گذاری­های مختلف را برآورد کند. در این میان نقدشوندگی سهام یکی دیگر از عواملی است که بررسی تاثیر آن بر بازده سهام در بازارهای مختلف از ادبیات و پیشینه قویی برخوردار است و محققان این متغیر را به عنوان یکی از عواملی که می­تواند در تعیین بازده نقش مهمی داشته باشد، می­شناسند.

دارایی­ها و سبد سهام دارای سه ویژگی است که با اداره کردن سبد سهام مرتبط است. این ویژگی­ها شامل بازده، ریسک، و نقدشوندگی است. بازده به آسانی تعریف و معرفی می­شود. اگر چه اندازه­گیری ریسک مشکل است، اما با این حال یک مفهوم عملیاتی است. ریسک معمولا به وسیله واریانس و انحراف معیار بازده­ها اندازه­گیری می­شود. در مورد مدل قیمت­گذاری دارایی­ها سرمایه­ای، ریسک سیستماتیک برای یک سهم به وسیله بتا اندازه­گیری می­شود (اسچوارتز و فرانشینی، 2004، ص60).

اما چگونه ممکن است نقدشوندگی را تعریف و اندازه­گیری کرد؟ به طور عام، دارایی نقدشونده دارایی است که به صورت نقد باشد یا به آسانی قابل تبدیل به وجه نقد باشد. این تعریف به ما خیلی کمک نمی­کند. آسانی به زمان مورد نیاز برای تبدیل و خارج کردن از وجه نقد، و هزینه معامله اشاره دارد (اسچوارتز و فرانشینی، 2004، ص60). اسچوارتز و فرانشینی (2004) برای تعریف نقدشوندگی بر روی ویژگی­های نقدشوندگی مانند عمق، وسعت، برگشت پذیری بازار تمرکز کرده­اند.

با توجه به اهمیت نقدشوندگی سهام در ادبیات مالی، محققین بسیاری سعی داشتند تعریفی جامع برای نشان دادن مفهوم نقدشوندگی ارائه دهند. به طور کلی تعاریف نقدشوندگی در دو رویکرد کلی طبقه بندی می­شود : بعضی از تعاریف نقدشوندگی بر ویژگی دارایی­ها(نقدشوندگی دارایی­ها) تمرکز کرده­اند و بعضی دیگر، از دیدگاه بازار(نقدشوندگی بازار) این موضوع را مورد توجه قرار داده­اند ( موراسکی، 2008، ص9).

پیشینه و مبانی تحقیق نظری نقد شوندگی سهام و مدیریت سود

دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرها

مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرها

مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرها

دسته بندی	جغرافیا
فرمت فایل	docx
حجم فایل	68 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	24

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 4674

تمام فایل ها

جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

1)مقدمه...........................................................................................................................................................25

2-2). مباحث مربوط به توسعه شهری. ........................................................................................................25

2-2-1). شهر......................................................................................................................................................25

2-2-2). برنامه­یزی...........................................................................................................................................26

2-2-3). برنامه­ریزی شهری.............................................................................................................................27

2-2-4). کاربری اراضی.....................................................................................................................................27

2-2-5). رشد و توسعه شهری.........................................................................................................................28

2-2-6). مفهوم توسعه فیزیکی.......................................................................................................................28

2-2-7). فضای شهری......................................................................................................................................29

2-2-8). بافت....................................................................................................................................................29

2-2-9). نظریات مورفولوژیکی و توسعه فیزیکی شهر................................................................................30

2-2-10). توسعه فیزیکی شهر از دیدگاه اکولوژیک...................................................................................31

2-2-11). نظریه­های هسته­های متعدد شهر یا شهر چند هسته­ای........................................................31

2-2-12). نظریه ساخت دوایر متحدالمرکز.................................................................................................32

2-2-13). نظریه ساخت ستاره­ای شکل........................................................................................................32

2-2-14). نظریه محوری یا توسعه قطاعی شهر..........................................................................................33

2-2-15). نظریه شهر خطی............................................................................................................................33

2-3). متغیرهای موثر در مکان­یابی توسعه­ی فیزیکی شهرها.................................................................33

2-3-1). مقدمه.................................................................................................................................................33

2-3-2). ژئومورفولوژی....................................................................................................................................34

2-34). جنس خاک..........................................................................................................................................34

2-3-5). قابلیت خاک. ..................................................................................................................................35

2-3-6). شیب...................................................................................................................................................35

2-3-7). باد.......................................................................................................................................................35

2-3-8). آب­های زیر­زمینی.............................................................................................................................36

2-3-9). ارتفاع...................................................................................................................................................36

2-3-10). رعایت حریم گسل.........................................................................................................................36

2-3-11). جهت­های جغرافیایی......................................................................................................................36

2-3-12). حریم رودخانه­ها.............................................................................................................................37

2-1). مقدمه: این فصل از تحقیق، ابتدا مفاهیم اساسی و پایه مربوط به توسعه شهری و سپس متغیر­هایی را که، در توسعه فیزیکی شهر نقش دارند مورد بررسی قرار گرفته­اند.

2-2) مباحث مربوط به توسعه شهری

شهر

شهر و شهرنشینی روند اجتماعی برجسته‌ای است که بیشتر موجب دگرگونی در روابط متقابل انسان با محیط و با انسان­های دیگر شده است. در حقیقت تغییر در واکنش‌های انسان‌ها نسبت به هم و نسبت به محیط، به تحول اجتماعی و دگرگونی فضائی امکان داده که نمود عینی آن به صورت یک پدیدة نو که اصطلاحاً (شهر نامیده می‌شود ) نمایان گردیده است. ویژگی­های شهر و مفهوم آن در دوره‌های مختلف تاریخی و مناطق مختلف یکسان نبوده و مفهوم آن در هر دوره و مناسب با هر سرزمینی در مسیر تاریخ تفاوت­هایی را نشان می‌دهد. امروزه تعریف جامعی از شهر که بتواند شامل کلیة شهرهای جهان باشد مشکل­ست، چرا که شهرها به سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی همسان وابسته نبوده و نکات مشترکی بین آنها وجود ندارد. بنابراین هر یک از جغرافیدانان بنا به ادراک و برداشت خود تعریفی از شهر کرده­اند ( فرید، 1382 : 1 ). در واقع شهر زیستگاهی است انسان ساخت و در زیر یک قدرت سیاسی مشخص که تمرکز جمعیتی نسبتاً پایداری را در درون خود جای می‌دهد، فضاهای ویژه بر­اساس تخصص‌های حرفه‌ای به وجود می‌آورد تفکیکی کما بیش مشخص میان بافت‌های مسکونی و کاری ایجاد می‌کند و فرهنگی خاص را به مثابه حاصلی از روابط درونی خویش پدید می‌آورد که درون خود خرده فرهنگ‌های بیشماری را حمل می‌کند( فکوهی، 1383: 28-29 ). با این­ همه شهر اجتماعی است با تعداد و تراکم معین و متناسب جمعیت، با بافت و ساختار کالبدی یکپارچه و بهم پیوسته اعم از محلات، کوی‌ها، و یا مناطق مسکونی، فضاهای فرهنگی، بازرگانی، تولیدی، اداری، ارتباطی، کشاورزی و نظایر آنها که اکثریت ساکنان شاغل دائمی آن در مشاغل غیر کشاورزی بکار اشتغال داشته و بر اثر تمرکز تولید و خدمات فرامحلی، کانون سیاسی-اجتماعی، فرهنگی، اداری، مواصلاتی، و مرکز مبادلات اقتصادی و تأمین نیازهای حوزة جذب و نفوذ فضای پیرامون خود نیز می‌باشد ( نظریان،1383: 4-1 ). شهر به مثابه بخشی از سلسله مراتب سیستم فضایی و تقسیمات سیاسی– جغرافیایی هر کشور بر­اساس شاخص­های مختلفی مانند: نوع حکومت، مدیریت، سطح آگاهی، علاقه­مندی اجتماعی و مشارکت مردم در نظام تصمیم­گیری شکل می­گیرد( زاهدی­فر، 1373 : 10 ).

برنامه­ریزی

بطور کلی از زمانی که بشر برای شناسایی محیط اطراف و تسهیل در امر زندگی و رفع مشکلات و نیازهای خود به تکاپو پرداخت، در حقیقت، دست به یک نوع برنامه‌ریزی زد. در صورتی که بخواهیم تعریفی کلی از برنامه‌ریزی داشته باشیم، می‌بایستی برنامه‌ریزی را عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهترین برنامه‌ها در جهت رسیدن به هدف­های مشخص بدانیم که ممکن است این کوشش‌ها و برنامه‌ها، تا مرحلة نهایی هدف نیز پیش نرود، بلکه گامهایی در جهت رسیدن به آن باشد (شیعه، 1381: 85-86 ). برنامه‌ریزی به معنای اندیشیدن و تنظیم پیشاپیش امور، قبل از بروز وقایع و رویدادها است تا در اموری همچون بهداشت، سلامت، رفاه، آسایش، خوشبختی افراد جامعه، نتایج مطلوبی بدست آید، بدیهی است برای برنامه‌ریزی دقیق می‌توانیم اشتباهات گذشته را جبران نموده و نسبت به آینده هوشیار‌تر عمل کنیم ( هیراسکار، 1376: 14).

برنامه‌ریزی فعالیتی است که بشر از آغاز به آن مشغول بوده است. هیچ اقدامی برای رسیدن به هدف هرچه باشد به نتیجه نمی­رسد، مگر آنکه شامل برنامه­ریزی باشد. اقدامات لازم برای نیل به هدف به طور اصولی از مراحل زیر می­گذرد:

- مشخص کردن هدف‌ها

- انتخاب وسایلی که برای رسیدن به هدف‌ها به کار می‌رود

- به کار بردن این وسایل

این سه مرحله روی هم فرایند برنامه‌ریزی را تشکیل می‌دهند. با توجه به این توضیحات ارائه شده، برنامه‌ریزی را چنین می‌توان تعریف نمود: "تصمیم آگاهانه جهت یافتن راههای مناسب برای رسیدن به مطلوب‌های انسانی و تأمین منابع لازم، برنامه‌ریزی محسوب می­گردد" ( استعلاجی و عبدالرضا مسلمی، 1380: 10 ). برنامه‌ریزی دارای تعاریف زیادی می‌باشد، برای درک بهتر مفهوم برنامه‌ریزی و آشنایی با دیدگاههای دیگر در مورد آن در زیر چند نمونه از آنها ذکر می‌شود:

برنامه­ریزی فرآیندی است آینده­نگر که به شدت تحت تأثیر گذشته و حال است. برنامه‌ریزی دانش علمی و تکنولوژیک را با فعالیت­های ساخت اجتماعی مرتبط می­سازد (Fridman,1987, 38).

---

[1] - City

مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرهاپیشینه تحقیق نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرهامبانی نظری نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرهامبانی نظریپیشینه تحقیقنقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرها

دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعی

مبانی نظری و پیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعی

مبانی نظری و پیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعی

دسته بندی	جغرافیا
فرمت فایل	docx
حجم فایل	648 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	110

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 4674

تمام فایل ها

جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

فهرستـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی................ 5

2-2- ویژگی های سکونتگاه های غیر رسمی.............. 6

2-2-1- اقتصادی...................................... 7

2-2-1-1- مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد.................... 8

2-2-2- فرهنگی...................................... 10

2-2-3- اجتماعی..................................... 10

2-2-4- حقوقی....................................... 10

2-2-4-1- انواع مالکیتها و نحوه تملک................ 11

2-2-5- کالبدی...................................... 11

2-2-5-1- انواع استقرار و مکانیابی.................. 12

2-2-6- مسکن......................................... 12

2-2-7- بافت سکونتگاهها و ساختار شبکه ارتباطی........ 13

2-2-8- دسترسی به خدمات و امکانات روبنایی و زیربنایی. 13

2-3- مروری بر سیر اسکان غیررسمی در جهان.......... 15

2-4- روند تکوین و تکامل سکونتگاههای غیررسمی...... 16

2-4-1- تهاجم سازمان یافته........................... 17

2-4-2- تصرف خزنده................................... 18

2-4-3- بازتقسیم زمین................................ 18

2-5- طبقه بندی سکونتگاه های غیر رسمی............ 19

2-6- بررسی دلایل شکل گیری اسکان های غیررسمی در کشورهای در حال توسعه............................................ 21

2-6-1- عوامل ساختاری جامعه.......................... 23

2-6-2- عوامل سازمانی................................ 23

2-6-3- فقدان سیستم های حمایتی و مشارکتی............. 23

2-6-4- فعالیتهای باندهای (مافیایی) نامشروع زمین..... 24

2-6-5- ناکارآمدی سیاستهای تأمین مسکن................ 24

2-6-6- غیرقابل استطاعت بودن واحدهای مسکونی برای فقرای شهری 24

2-7- فقر شهری و ارتباط آن با اسکان غیررسمی....... 25

2-7-1- تعریف فقر:................................... 25

2-7-2- فقر و اسکان غیر رسمی......................... 26

2-8- شناخت برنامه نهادهای جهانی مرتبط با اسکان غیررسمی و دیدگاههای آنها................................... 28

2-8-1- بانک جهانی (Word Bank)......................... 28

2-8-2- هبیتات(UN-HABITAT)........................... 30

2-8-3- برنامه عمران ملل متحد (UNDP)................. 32

2-9- رویکردهای فلسفی- سیاسی نسبت به سکونتگاههای غیررسمی 33

2-9-1- دسته اول: لیبرال............................. 33

2-9-2- دسته دوم: رادیکالی........................... 33

2-9-3- دسته سوم: جامعه گرایی........................ 34

2-10- رویکردهای مداخله در توسعه سکونتگاه های غیررسمی: 34

2-10-1- دوره اول (دهه 1960)......................... 35

2-10-1-1- رویکرد نادیده انگاری...................... 37

2-10-1-2- رویکرد حذف و تخلیه اجباری................. 38

2-10-1-3- رویکرد مسکن عمومی:........................ 39

2-10-2- دوره دوم (دهه 1970)......................... 40

2-10-2-1- رویکرد زمین و خدمات....................... 42

2-10-2-2- رویکرد ارتقاءبخشی (بهسازی)................ 43

2-10-2-3- توسعه اندک افزا (افزایشی)................. 46

2-10-2-4- رویکرد خودیاری............................ 46

2-10-3- دوره سوم (دهه 1980)......................... 47

2-10-3-1- رویکرد ارتقای محیطی....................... 49

2-10-3-2- رویکرد توانمندسازی........................ 51

2-10-4- دوره چهارم (دهه اخیر)....................... 58

2-10-4-1- حکمروایی خوب.............................. 58

2-11- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 65

2-12- اهمیت سرمایه اجتماعی...................... 68

2-13- تعریف سرمایه اجتماعی..................... 69

2-14- گونه های مختلف سرمایه اجتماعی........... 70

2-14-1- سرمایه اجتماعی درون گروهی............... 71

2-14-2- سرمایۀ اجتماعی بین گروهی................. 71

2-14-3- سرمایۀ اجتماعی ارتباطی...................... 71

2-15- دیدگاه های نظری سرمایه اجتماعی............. 72

2-15-1- دیدگاه مبتنی بر اجتماع محلی................. 72

2-15-2- دیدگاه شبکه ها.............................. 73

2-15-3- دیدگاه نهادی................................ 74

2-15-4- دیدگاه هم افزایی............................ 75

2-16- عوامل موثر بر ایجاد، حفظ و نابودی سرمایۀ اجتماعی 76

2-16-1- بستگی شبکه های اجتماعی...................... 76

2-16-2- ثبات........................................ 77

2-16-3- ایدئولوژی................................... 77

2-16-4- وابستگی افراد به یکدیگر..................... 77

2-17- سنجش سرمایه اجتماعی........................ 78

2-17-1- الگوهای اندازه گیری سرمایه اجتماعی...... 78

2-17-2- سطوح تحلیل............................... 79

2-17-2-1- سطح خرد................................... 79

2-17-2-2- سطح میانی................................. 80

2-17-2-3- سطح کلان................................... 80

2-18- ابعاد سرمایه اجتماعی....................... 81

2-19- شاخصهای سرمایۀ اجتماعی..................... 81

2-20- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 85

2-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی

اصطلاح حاشیه­نشینی یا سکونتگاه­های حاشیه­ای، بر فرآیند تاریخی دلالت دارد که شکل­هایی از تأمین مسکن و اسکان گروه­های کم­درآمد را، همچون زاغه یا آلونک­نشینی به شکل­های پراکنده یا متمرکز، تصرف عدوانی و سازمان یافته­ی اراضی در قالب جنبش­های اجتماعی خودجوش، تا جنبۀ سوداگرانه به خود گرفتن این روند به شکل خانه­سازی و تفکیک غیررسمی زمین، به ویژه در مناطق روستایی، را دربرمی­گیرد. با توجه به روند ساختیابی این پدیده در زمان و مکان­های گوناگون، اصطلاح­های دیگری نیز مانند؛ سکونتگاه­های خودرو^[1]، برنامه­ریزی نشده^[2]، غیرقانونی^[3]، غیررسمی^[4]، یا نابسامان و غیرمنتظم^[5] برای آنها به کار برده­اند که هیچکدام به­تنهایی الزاماً نمی­تواند تمامی وجوه آن را توصیف کند. زیرا ساختیابی این پدیده در امتداد زمان و مکان­های گوناگون می­تواند به شکل­های متنوعی روی دهد. بنابراین، گزینش مفاهیم گوناگون از یکسو بر توصیف و شناخت سیر تحول این پدیده دلالت می­کند و از سوی دیگر، می­تواند بیانگر راه­حل برگزیده­ای برای مواجه با آن نیز باشد. در دهه هفتاد (میلادی) اصطلاحات تصرف عدوانی، سکونتگاه­های برنامه­ریزی نشده یا غیرقانونی، بر راه­حل­هایی دلالت می­کردند که عمدتاً بر سیاست تخریب این سکونتگاه­ها و جابجایی اجباری ساکنان آن مبتنی بود. در اواخر دهه هشتاد، به تدریج پس از طرح شدن مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد از سوی سازمان جهانی کار، به مثابه بخشی از بازار اشتغال، اصطلاح سکونتگاه­های غیررسمی نیز به تدریج رایج شد تا از این رهگذر در حکم بخشی از بازارهای غیررسمی زمین و مسکن که نیاز اقشار کم­درآمد شهری از دیدگاهی حقوقی، و در نتیجه مخالفت با تخریب و تجدید اسکان اجباری دلالت می­کرد، و از سوی دیگر می­توانست با این سوء تعبیر همراه شود که رسمی کردن و بهسازی این گونه سکونتگاه­ها به معنای تعمیم معیارها و قوانینِ شهرسازیِ با برنامه رسمی است.

از مجموعه این مفاهیم، و سیر تحول تاریخی آن می­توان ساختیابی اسکان کم­درآمدهای شهری را به دو مرحله تقسیم کرد. مرحله نخست؛ را می­توان به روند مهاجرت­ها از نقاط روستایی و شهرهای کوچک به نقاط شهری بزرگ در مقیاس ملی و منطقه­ای نسبت داد، و آن را در حکم مرحله­ای گذرا از روند تأمین مسکن گروه‌های کم­درآمد شهری به شمار آورد، زیرا هنگامی مهاجرت تحقق می­یابد که بخت­های اجتماعی افراد برای تأمین درآمد و اشتغال، تحت تأثیر وضعیت اقتصادی یا اقلیمی- جغرافیایی در مبدا به شدت رو به کاهش می‌گذارد، و به این ترتیب مهاجرت تنها به معنای پویایی یا جابجایی مکانی نیست، بلکه شکلی راهبردی برای بقا پیدا می‌کند. مرحلۀ دوم زمانی آغاز می­شود که با افزایش بهای مسکن و خدمات شهری و ناکارآمدی سیاست‌های به اجرا گذارده شده، به تدریج بر شمار گروه­هایی افزوده می­شود که نمی­توانند از عهدۀ این گونه هزینه­ها برآیند و رانش گروه­های کم­درآمد شهری به سوی نواحی پیرامون شهری آغاز می­شود؛ می­توان از این پدیده به عنوان سرریز اقتصادی- اجتماعی شهرهای بزرگ یا به بیان دیگر به حاشیه رانده شدن شهروندان سابق یاد کرد. به این ترتیب، برخلاف تصور موجود، ساکنان اینگونه سکونتگاه­ها فقط مهاجران روستایی نیستند، بلکه با گذشت زمان شمار چشمگیری از آنها را افراد شاغل در بخش رسمی اقتصاد شهرهای بزرگ تشکیل می­دهند. افزون بر این، تهدید دائمی و پیوسته در جهت تخریب این گونه سکونتگاه­ها، و به رسمیت شناخته نشدن نحوۀ تأمین مسکن در آنها که سرمایه اصلی گروه­های کم­درآمد و بخشی از سرمایه اقتصادی کل جامعه محسوب می­شود، یکی از عوامل موثر بر ناپایداری اینگونه سکونتگاه­ها و از موانع قرار گرفتن آن­ها در متن روند برنامه­ریزی شهری، تشدید انزوای اجتماعی و در نهایت عدم تمایل به مشارکت در برنامه­های بهسازی و ارتقای کیفیت سکونت به شمار می­آیند (جواهری­پور، 1381: 86-83).

---

[1]spontaneous

[2]unplanned

[3]illegal

[4]informal

[5]irregular

مبانی نظری و پیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعیپیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعیمبانی نظری سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعیمبانی نظریپیشینه تحقیقسکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعی

دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق روند تکوین شهر

مبانی نظری و پیشینه تحقیق روند تکوین شهر

مبانی نظری و پیشینه تحقیق روند تکوین شهر

دسته بندی	جغرافیا
فرمت فایل	docx
حجم فایل	51 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	21

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 4674

تمام فایل ها

جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

مبانی نظری تحقیق.. 12

2-1- تعاریف مفاهیم.. 13

2-1-1- برنامه ریزی.. 13

2-1-2- برنامه ریزی فضایی.. 13

2-1-3- برنامه ریزی فیزیکی.. 14

2-1-4- شهر 14

2-1-5- شهرنشینی.. 15

2-1-6- سیستم شهری.. 15

2-1-7- حریم شهر.. 16

2-1-8- محدوده شهر.. 16

2-1-1- محدوده خدماتی.. 16

2-1-9- محدوده استحفاظی.. 17

2-1-10- توسعه ی شهری.. 17

2-1-11- توسعه فیزیکی.. 18

2-2- عوامل موثر در توسعه فیزیکی شهرها.. 19

2-2-1- عوامل طبیعی و توسعه ی شهر.. 19

2-2-2- عوامل اقتصادی.. 19

2-2-3- عوامل اجتماعی.. 20

2-2-4- نگرش به شهر.. 21

2-2-5- سیاست ها و مدیریت های شهری.. 21

2-3- نظریه های توسعه فضایی – کالبدی شهر.. 22

2-3-1- دیدگاه کوین لینچ و گسترش فیزیکی شهر.. 22

2-3-2- دیدگاه ساختارگرایی.. 22

2-3-3- نظریه رفتار انسانی.. 23

2-3-4- نظریه اقتصادی.. 23

2-3-5- رشد پیوندی.. 24

2-3-6- نظریه تأثیر وسایط نقلیه و خطوط ارتباطی در توسعه شهرها 24

2-4- توسعه فیزیکی شهر در کشورهای توسعه یافته.. 25

2-5- توسعه فیزیکی شهر در کشورهای در حال توسعه.. 26

2-6- جمع بندی .............................................................................................................27

2-1- تعاریف مفاهیم

2-1-1- برنامه ریزی

برنامه ریزی عبارت از یک فرایند اگاهانه است که به منظور دستیابی به اهداف معین و مشخص، انجام یک سلسله اقدامات و فعالیتهای مرتبط به یکدیگر را در آینده پیش بینی می کند.( اشکوری، 1385: 33 ). برنامه ریزی عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهتربن برنامه ها در جهت رسیدن به اهداف مشخص که ممکن است این کوششها و برنامه ها، تا مرحله نهایی هدف نیز پیش نرود، بلکه گام هایی در جهت رسیدن به آن باشد.( شیعه، 1386: 85 ). برنامه ریزی به مثابه فعالیتی عمومی است که در جهت رسیدن به هدف یا هدفهایی، اجزای آن با یکدیگر فعالیت منظم و هماهنگی را دنبال می کند. آنچه در این میان نباید فراموش شود، کار برنامه ریزی و چگونگی انجام آن است.( دلیر، 1386: 5 ).

2-1-2- برنامه ریزی فضایی

برنامه ریزی فضایی فرآیندی است برای بهره ور سازی و آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تاسیسات اقتصادی و اجتماعی ایجاد شده توسط آن در فضای ( ملی و منطقه ای ) کشور و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب های تخریبی و منفی در فضای سرزمین، به عبارت دیگر هدف برنامه ریزی فضایی توزیع بهینه و سازمان یابی انسان و فعالیت ها در سراسر سرزمین ملی می باشد.( اشکوری، 1385: 18). توسعه فضایی به پراکنش فیزیکی پدیده های طبیعی و انسان ساخت و فعالیتهای انسانی در سراسر سرزمین و همچنین، بر نحوه توزیع فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی بر حسب کیفیت آنها، مثلا تفاوتهای موجود در بین واحدهای همسایگی ( واحد همسایگی ) از لحاظ دسترسی به امکانات، تاکید می ورزد. بنابراین، برنامه ریزی فضایی بر مبنای مقیاس و با تاکید بر قابلیتهای مختلف نظامهای فضایی، از جوامع محلی، مناطق تا سطح محلی را در بر می گیرد و می تواند شامل برنامه ریزی روستایی، شهری و منطقه ای، به نحوی توامان باشد. ( دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، 140)

2-1-3- برنامه ریزی فیزیکی

برنامه­ریزی ساختار فیزیکی یک ناحیه ،چگونگی کاربری زمین ،ارتباطات ،تسهیلات و مانند آن است و دارای مبدایی در تنظیم و کنترل توسعه شهری است که از توانایی سیستم بازار برای برخورد با این وضعیت ،پیشی می گیرد (سیف الدینی ،1381: 33). برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی، اطلاق می شود. (مهدیزاده، 1379: 1) این برنامه ریزی باید چارچوبی را برای طرح کاربری بهینة زمین به وجود آورد تا براساس این چارچوب از استفاده نامناسب زمین جلوگیری شود و اهداف اجتماعی- اقتصادی، محدودیت های فیزیکی و سیاست های زیست محیطی رعایت گردد. (رضویان،1381: 32)؛ و با مطرح شدن مفهوم توسعه پایدار شهری، کاربری زمین به سمت دیدگاههای استفاده بهینه و پایدار از زمین با توجه به عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره متمایل شده است. کاربری های پایدار نه تنها وضعیت سیستمهاى استفاده از اراضى موجود در یک منطقه را پوشش مى دهد بلکه شرایط و اثرات احتمالى آنها را که در آینده بر روى آن محیط خواهند داشت، نیز شامل مى گردد.

مبانی نظری و پیشینه تحقیق روند تکوین شهرپیشینه تحقیق روند تکوین شهرمبانی نظری روند تکوین شهرمبانی نظریپیشینه تحقیقروند تکوین شهر

دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق دوره های خشکسالی

مبانی نظری و پیشینه تحقیق دوره های خشکسالی

مبانی نظری و پیشینه تحقیق دوره های خشکسالی

دسته بندی	جغرافیا
فرمت فایل	docx
حجم فایل	84 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	27

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 4674

تمام فایل ها

جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

- تعریف ومفهوم خشکسالی 15

2-2- انوا ع عمده خشکسالی 17

2-2-1- خشکسالی از دیدگاه هواشناسی 17

2-2-2- خشکسالی هیدرولوژیک 17

2-2-3- خشکسالی کشاورزی 18

2-2-4- خشکسالی اقتصادی 18

2-3- ویژگی­های فضایی و زمانی خشکسالی­ها 19

2-3-1- آغاز و خاتمه خشکسالی 19

2-3-2- شدت خشکسالی 19

2-3-3- فراوانی خشکسالی 20

2-3-4- وسعت منطقه ای خشکسالی 20

2-3-5- دوره تناوبی رخداد خشکسالی 20

2-4- علل وقوع خشکسالی 21

2-5- روش های مطالعه خشکسالی 22

2-5-1- روش­هایمبتنی بر بیلان آب 22

2-5-1-1- شاخص ترنث وایت 23

2-5-1-2- شاخص پالمر 24

2-5-2- روش­هایمبتنی بر تحلیل جریان 25

2-5-3- روش های مبتنی بر تحلیل داده­های بارندگی 25

2-5-3-1- شاخص درصدی از نرمال 26

2-5-3-2- شاخص­های پراکندگی بارش 27

2-5-3-3-شاخص توزیع نرمال استاندارد 28

2-5-3-4- شاخص استاندارد شده بارش 29

2-5-3-5- شاخص دهک­ها و صدک­های بارندگی 31

2-5-3-6- شاخص D 32

2-5-4- روش های تحلیل سینوپتیکی 32

2-5-5- روش های سنجش از دور 33

2-5-6- روش استفاده از اطلاعات ژئومورفولوژیک و تاریخی 35

2-1- تعریف ومفهوم خشکسالی

خشکسالی، علت اصلی کاهش یا تغییرات سالانه محصولات کشاورزی در سراسر جهان است. تنوع معانی خشکسالی منحصر به علوم مختلف نمی­باشد بلکه در رابطه با مکان های ویژه این واژه ارزش معنایی خاص به خود می­گیرد. برای مثال در نظر گرفتن مقدار مطلقی مانند میانگین بارش سالانه 300 میلی متر به عنوان آستانه رخداد خشکسالی در همه مکان­ها قابل اعمال نیست، چرا که مکان­های بسیاری در قلمرو آب وهوایی گوناگون یافت می­شوند که میانگین آن­ها بیش از 500 میلی­متراست. ولی در عین حال در برخی سال­ها می­توانند سال­های خشکی را تجربه کنند. در برخی مکان­ها نیز با درنظرگرفتن ارزش مذکور می­بایست همه آن مناطق در همه سال­ها دارای خشکسالی باشند، در حالی که چنین امری امکان پذیرنیست و تعریف این واژه نمی­تواند از ارزش مطلقی برخوردار باشد بلکه این آستانه بر اساس شرایط محلی و هدف مطالعه تعیین می­شود. به طور کلی مسایل مذکور موجب شده است تا تعریفی جامع که در برگیرنده همه جوانب این پدیده باشد ارایه نگردد.

خشکی با خشکسالی وکم آبی تفاوت دارد، اما خشکسالی، هم شرایط و اثرهای خشکی و هم مسئله کم آبی را حادتر می­سازد. خشکی در واقع همان خشکی آب و هواست، صحبت از نبود یا کمبود بارندگی به طور عمومی و حاکم بودن شرایط آب وهوایی خشک در آن منطقه در طول سالیان دراز مدت می باشد، اما خشکسالی، انحراف از شرایط متوسط یا عادی در زمینه بارش و نیز آب را بیان می­کند(کردوانی).

یوجویچ^[1] ( 1967 ) اظهار داشت که فقدان یک تعریف مختصر و مشخص از خشکسالی یکی از موانع اصلی بررسی موثر این پدیده است. بدلیل متغیرهای مختلفی که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در رخداد خشکسالی دخالت دارند،تعریف این واژه مشکل است و به همین دلیل تاکنون تعریف جامع و کاملی از خشکسالی عنوان نگردیده است. بررسی­های ویلهایت و گلانتز ^[2](1985) نشان داد که تا اوایل دهه 1980 بیش از 150 تعریف مختلف از خشکسالی در جهان وجودداشته است.

هاچکی(1959) خشکسالی را دوره­ای با هوای نامعمول خشک که به حد کافی با فقدان یا کمی آب به علت تعادل هیدرولوژیک روبروست تعریف میکند. بران و رادیر (1985) در گزارش سازمان هواشناسی جهان کاهش در مقدار بارندگی را کافی ندانسته وخشکسالی به عنوان یک رخداد مستمر و ناحیه ای با عدم دسترسی به آب طبیعی زیرزمینی می باشد. سابرامانیام (1967) هر یک از این متغیرها را از یکدیگر تفکیک نموده و تعریفی را ارایه می­نماید. به نظر وی خشکسالی هواشناسی یک حالت بدون بارندگی برای دوره­گسترده­ای است که درآن می­بایست بارندگی براساس موقعیت و فصل اخذ شود، درحالی که کشاورزان آن را به عنوان کمبود آب برای محصول خود در نظر می­گیرند، هیدرولوژیست­ها خشکسالی را به عنوان دوره­ای که با­ کم­شدن جریان­های­ سطحی وتهی­شدن مخازن آب زیرزمینی همراه است تلقی می­کنند. اقتصاددانان خشکسالی را به عنوان دوره­ای که اقتصاد ناحیه را تحت تأثیر قرار می­دهد تلقی می­کنند(فرج زاده اصل،1374).

نگاهی به تعاریف مختلف این واژه از طرف محققین مشخص می­کند که محققین مزبور بر اساس تخصص خود یا میزان توجه خود به متغیرهای آب و هوایی مانند بارش، دما، رطوبت نسبی، تبخیر و.....، یا متغیرهای کشاورزی مانند رطوبت خاک و شرایط تطبیق گونه­های گیاهی ویا متغیرهای هیدرولوژیک مانند جریان­های سطحی و زیرزمینی ویا متغیرهای اقتصادی مانند محصولات کشاورزی ویا ترکیبی از این متغیرها مسئله را بررسی کرده اند. سازمان هواشناسی جهانی این متغیرها را به صورت ذیل بیان کرده است:

- بارش

- بارش با میانگین دما

- رطوبت خاک و متغیرهای میزان محصول

- شاخص های آب و هوایی و براوردهای تبخیر و تعرق

- تعاریف و اظهارات کلی

یکی از عمده­ترین پارامترهایی که در تعریف خشکسالی استفاده می­گردد بارش می باشد. بر این اساس، خشکسالی را در یک دوره زمانی با بارش کمتر از حد معمول همان منطقه تعریف می­کنند.

---

[1]-Yevjevich

[2]- Bahlme&Mooley

مبانی نظری و پیشینه تحقیق دوره های خشکسالیپیشینه تحقیق دوره های خشکسالیمبانی نظری دوره های خشکسالیمبانی نظریپیشینه تحقیقدوره های خشکسالی