به روز داک

دانلود تحقیقات علمی و پژوهشی , آموزشی , تمامی رشته ها

به روز داک

دانلود تحقیقات علمی و پژوهشی , آموزشی , تمامی رشته ها

دانلود تحقیق در مورد قطران تبریزی

تحقیق در مورد قطران تبریزی
دسته بندی تاریخ و ادبیات
فرمت فایل doc
حجم فایل 10 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 11
تحقیق در مورد قطران تبریزی

فروشنده فایل

کد کاربری 4152

*تحقیق در مورد قطران تبریزی*


قطران تبریزی :


شرف الزمان حکیم ابومنصور قطران عضدی تبریزی از مشاهیر شاعران ایران در قرن پنجم هجری است . او شاعری توانا و نیکو سخن است تمایل وی به صنایع از قصاید وی آشکار است و با وجود آن لطافت و روانی کلام را همواره در شعر رعایت کرده است. یکی از وجوه اهمیت او آن است که نخستین کسی است که در آذربایجان به پارسی دری آغاز سخنوری کرده و مقتدای شاعران آن دیار گردیده است . وی مرثیه ای دارد که معلوم نیست برای چه کسی سروده است . به مطلع زیر:

ای میر بستان مصطفی بودی چون او زهمه بدی جدا بودی

. . .

15- مسعود سعد سلمان :

وی از شاعران بزرگ ایران در نیمه دوم قرن پنجم و آغاز قرن ششم از ارکان استوار شعر فارسی است . ولادت او بنابر محاسبه علامه مرحوم محمد قزوینی در میان سالهای 438 و440 اتفاق افتاده است و ظهور او در شاعری مصادف بود با عهد سلطنت سلطان ابراهیم و گو در عهد همین پادشاه مسعود به توصیه پدر خود در دربارراه یافت محل تولد وی لاهور پاکستان بوده استو نیاکان وی در همدان می زیسته اند . او در سال 480 هجری به همراه سیف الدوله محمود محبوس گردید که هفت سال در قلعه های سوودهک و سه سال در قلعه نای زندانی بود وی در مرگ فرزندش صالح رباعی مؤثری سروده است.

در حبس مرنج با چنین آهنها صالح بی تو چگونه باشم تنها

گه خون گریم به مرگ تو دامن ها گه پاره کنم ز درد پیراهن ها

و قطعه زیر از مسعود سعد است در رثاء شاعر ناکام سید حسن غزنوی به مطلع :

بر تو سید حسن دلم سوزد که چو تو هیچ غمگسار نداشت

تن من زار بر تو می نالد که تنم هیچ چون تو یار نداشت

ای عزیزی که درهمه احوال جان من دوستیت خوار نداشت

. . .

سی نشد سال عمر تو ویحک سال زان تو را شمار نداشت

هیج روزی به شب نشدکه مرا نامه در تو انتظار نداشت

گوشم اول که این خبر بشنود بر وانت که انتظار نداشت

زان اجل اختیار جان تو کرد که به از جانت اختیار نداشت

اینقدر داد چون توئی را عمر شرم بادش که شرم و عار نداشت

مسعود سعد در حق عطاء بن یعقوب متوفی 491 هجری مرثیه زیر را سروده است :

عطایعقوب ازمرگ توهراسیدم شدی وپیش نبودم زمرگ هیچ هراس

از وفات عطاء بن یعقوب تازه تر شد وقاحت عالم

. . .

16 - معزی

امیر الشعرا ابوعبد ا..محمد بن عبد الملک معزی نیشابوری از شاعران استاد و زبان آوران و از فصیحان نامبردار خراسان است . وی در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم در دوره سلجوقیان می زیست


دانلود از سایت منبع rosedoc.sellfile.ir

دانلود کاربرد مواد معدنی در صنایع (بررسی رابطه بین سرعت حفاری و خواص ژئومکانیکی سنگ)

کاربرد مواد معدنی در صنایع بویژه بعد از جنگ جهانی دوم رشد سریع پیدا کرده استامروزه تعداد زیادی از انواع گوناگون سنگ و کانی و ترکیبت آنها در صنایع به کار برده می شودکه بین آنها ذغال سنگ جایگاه مخصوص به خود را دارد،که در حال حاضر حیات بسیاری از صنایع در گرو این ماده معدنی است
دسته بندی زمین شناسی
فرمت فایل doc
حجم فایل 2515 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 80
کاربرد مواد معدنی در صنایع (بررسی رابطه بین سرعت حفاری و خواص ژئومکانیکی سنگ)

فروشنده فایل

کد کاربری 15

کاربرد مواد معدنی در صنایع بویژه بعد از جنگ جهانی دوم رشد سریع پیدا کرده است.امروزه تعداد زیادی از انواع گوناگون سنگ و کانی و ترکیبت آنها در صنایع به کار برده می شودکه بین آنها ذغال سنگ جایگاه مخصوص به خود را دارد،که در حال حاضر حیات بسیاری از صنایع در گرو این ماده معدنی است.

در کشور ما که اقتصادی وابسته به نفت داشته و دارد،بیشتر نگاهها معطوف به صنعت نفت بوده است و صنایع دیگر معدنی رشد چندانی ننموده ویا به طور ناقص از این صنایع بهره برداری گردیده است.

در حال حاضر به دلایل زیادی نمی توان به صنایع غیر نفتی فقط به عنوان منابع اشتغال زا نگریست و جایگاه این صنایع اکنون پررنگ تر به نظر می رسند، پس باید با نگرشی درست و مدیریتی استوار این منابع را جایگزین نفت نمود. ذغال سنگ نیز به عنوان یکی از منابع مهم معدنی غیر نفتی نیز جایگاه خود را باید پیدا کند.

معادن ذغال سنگ طبس که در کویر مرکزی ایران قرار گرفته اند با دارا بودن ذخیره بیکران خود و همچنین نزدیکی به بازار مصرف یکی از با ارزش ترین معادن ایران است که می تواند نقش مهمی در صنایع غیر نفتی کشور را ایفا کند. تلاش برای اکتشاف و بهره برداری این معادن همچنان ادامه دارد.

در این پروژه سعی شده است با تحلیل چند منطقه در حال پیشروی از لحاظ خواص ژئو مکانیکی سنگ(RMR) و ارتباط دادن زمان مخصوص برای حفاری هر منطقه به این خواص (RMR) ارتباطی بین سرعت حفاری و خواص ژئومکانیکی سنگ بدست آوریم و سپس از روی رابطه بدست آمده نتیجه گیریمان را انجام دهیم.

فهرست مطالب

مقدمه ۴
۱-۱-موقعیت جغرافیایی و آب و هوا ۵
۱-۲- تاریخچه مطالعات ۵
۱-۳-تکتونیک و ساختمان زمین شناسی حوضة طبس ۶
۱-۳-۱- گسل نایبند ۶
۱-۳-۲-ناحیة زغالی مزینو ۶
۱-۳-۳- ناحیة‌زغالی نایبند ۶
۱-۳-۴- ناحیة زغالی پروده ۷
۱-۳-۵- ساختمان زمین شناسی ۷
۱-۳-۶- وسعت منطقه ۷
۱-۳-۷- ضخامت لایه های زغالی ۸
۱-۳-۸- ذخیره ۸
۱-۴- عملیات اکتشافی ۸
۱-۴-۲- عملیات حفاری ۹
هدف از مطالعات ژئوفیزیکی ۹
روش الکتریکی ۱۰
۱-۴-۳-مشخصات لایه های زغال منطقه پروده ۱۱
۱-۳-۴- گاز خیزی منطقه ۱۲
۱-۴-۵- مشخصات کیفی زغالسنگ ۱۳
۱-۴-۶- میزان ذخایر ۱۳
آشنایی با معادن مکانیزه زغال طبس ۱۳
طبقه بندی توده های سنگی ۱۷
طبقه بندی سنگ ترزاقی ۱۸
طبقه بندی لوفر – پاخر ۲۱
شاخص کیفیت سنگ ( RQD ) 22
1.روش مستقیم ۲۲
۲٫روش های‏ غیر مستقیم ۲۴
۱٫روش لرزه ای‏ ۲۴
۲٫تراکم درزه وزن داده شده ۲۶
طبقه بندی امتیاز ساختاری سنگ RSR 27
طبقه بندی امتیاز توده سنگ : ( RMR 30
گرد آوری‏ داده های‏ صحرایی‏ ۳۰
مقاومت تراکمی‏ تک محوری‏ ماده سنگ ۳۱
فاصله ناپیوستگی‏ ها ۳۲
وضعیت ناپیوستگی‏ ها ۳۲
وضعیت آب زیرزمینی‏ ۳۳
جهت یابی‏ ناپیوستگی‏ ها ۳۴
تخمین RMR 35
کاربردهای‏ RMR 36
میانگین زمان ایستایی‏ سقف قوسی‏ ۳۶
چسبندگی‏ و زاویه اصطکاک داخلی‏ ۳۷
مدول تغییر شکل ۳۷
فشار باربری‏ مجاز ۴۰
مقاومت برشی‏ توده های‏ سنگی‏ ۴۰
تخمین فشار نگهدارنده ۴۱
رابطه بین RMR و Q 44
ملاحظات ۴۵
بار نگهدارنده در طبقه بندی RMR 46
سیستم Q 47
نتایج حاصله از معدن ۵۵
بررسی‏ نتایج ۶۹
فهرست منابع و ماخذهای‏ مورد استفاده ۷۳


دانلود از سایت منبع rosedoc.sellfile.ir

دانلود کاربرد مواد معدنی در صنایع (بررسی رابطه بین سرعت حفاری و خواص ژئومکانیکی سنگ)

کاربرد مواد معدنی در صنایع بویژه بعد از جنگ جهانی دوم رشد سریع پیدا کرده استامروزه تعداد زیادی از انواع گوناگون سنگ و کانی و ترکیبت آنها در صنایع به کار برده می شودکه بین آنها ذغال سنگ جایگاه مخصوص به خود را دارد،که در حال حاضر حیات بسیاری از صنایع در گرو این ماده معدنی است
دسته بندی زمین شناسی
فرمت فایل doc
حجم فایل 2515 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 80
کاربرد مواد معدنی در صنایع (بررسی رابطه بین سرعت حفاری و خواص ژئومکانیکی سنگ)

فروشنده فایل

کد کاربری 15

کاربرد مواد معدنی در صنایع بویژه بعد از جنگ جهانی دوم رشد سریع پیدا کرده است.امروزه تعداد زیادی از انواع گوناگون سنگ و کانی و ترکیبت آنها در صنایع به کار برده می شودکه بین آنها ذغال سنگ جایگاه مخصوص به خود را دارد،که در حال حاضر حیات بسیاری از صنایع در گرو این ماده معدنی است.

در کشور ما که اقتصادی وابسته به نفت داشته و دارد،بیشتر نگاهها معطوف به صنعت نفت بوده است و صنایع دیگر معدنی رشد چندانی ننموده ویا به طور ناقص از این صنایع بهره برداری گردیده است.

در حال حاضر به دلایل زیادی نمی توان به صنایع غیر نفتی فقط به عنوان منابع اشتغال زا نگریست و جایگاه این صنایع اکنون پررنگ تر به نظر می رسند، پس باید با نگرشی درست و مدیریتی استوار این منابع را جایگزین نفت نمود. ذغال سنگ نیز به عنوان یکی از منابع مهم معدنی غیر نفتی نیز جایگاه خود را باید پیدا کند.

معادن ذغال سنگ طبس که در کویر مرکزی ایران قرار گرفته اند با دارا بودن ذخیره بیکران خود و همچنین نزدیکی به بازار مصرف یکی از با ارزش ترین معادن ایران است که می تواند نقش مهمی در صنایع غیر نفتی کشور را ایفا کند. تلاش برای اکتشاف و بهره برداری این معادن همچنان ادامه دارد.

در این پروژه سعی شده است با تحلیل چند منطقه در حال پیشروی از لحاظ خواص ژئو مکانیکی سنگ(RMR) و ارتباط دادن زمان مخصوص برای حفاری هر منطقه به این خواص (RMR) ارتباطی بین سرعت حفاری و خواص ژئومکانیکی سنگ بدست آوریم و سپس از روی رابطه بدست آمده نتیجه گیریمان را انجام دهیم.

فهرست مطالب

مقدمه ۴
۱-۱-موقعیت جغرافیایی و آب و هوا ۵
۱-۲- تاریخچه مطالعات ۵
۱-۳-تکتونیک و ساختمان زمین شناسی حوضة طبس ۶
۱-۳-۱- گسل نایبند ۶
۱-۳-۲-ناحیة زغالی مزینو ۶
۱-۳-۳- ناحیة‌زغالی نایبند ۶
۱-۳-۴- ناحیة زغالی پروده ۷
۱-۳-۵- ساختمان زمین شناسی ۷
۱-۳-۶- وسعت منطقه ۷
۱-۳-۷- ضخامت لایه های زغالی ۸
۱-۳-۸- ذخیره ۸
۱-۴- عملیات اکتشافی ۸
۱-۴-۲- عملیات حفاری ۹
هدف از مطالعات ژئوفیزیکی ۹
روش الکتریکی ۱۰
۱-۴-۳-مشخصات لایه های زغال منطقه پروده ۱۱
۱-۳-۴- گاز خیزی منطقه ۱۲
۱-۴-۵- مشخصات کیفی زغالسنگ ۱۳
۱-۴-۶- میزان ذخایر ۱۳
آشنایی با معادن مکانیزه زغال طبس ۱۳
طبقه بندی توده های سنگی ۱۷
طبقه بندی سنگ ترزاقی ۱۸
طبقه بندی لوفر – پاخر ۲۱
شاخص کیفیت سنگ ( RQD ) 22
1.روش مستقیم ۲۲
۲٫روش های‏ غیر مستقیم ۲۴
۱٫روش لرزه ای‏ ۲۴
۲٫تراکم درزه وزن داده شده ۲۶
طبقه بندی امتیاز ساختاری سنگ RSR 27
طبقه بندی امتیاز توده سنگ : ( RMR 30
گرد آوری‏ داده های‏ صحرایی‏ ۳۰
مقاومت تراکمی‏ تک محوری‏ ماده سنگ ۳۱
فاصله ناپیوستگی‏ ها ۳۲
وضعیت ناپیوستگی‏ ها ۳۲
وضعیت آب زیرزمینی‏ ۳۳
جهت یابی‏ ناپیوستگی‏ ها ۳۴
تخمین RMR 35
کاربردهای‏ RMR 36
میانگین زمان ایستایی‏ سقف قوسی‏ ۳۶
چسبندگی‏ و زاویه اصطکاک داخلی‏ ۳۷
مدول تغییر شکل ۳۷
فشار باربری‏ مجاز ۴۰
مقاومت برشی‏ توده های‏ سنگی‏ ۴۰
تخمین فشار نگهدارنده ۴۱
رابطه بین RMR و Q 44
ملاحظات ۴۵
بار نگهدارنده در طبقه بندی RMR 46
سیستم Q 47
نتایج حاصله از معدن ۵۵
بررسی‏ نتایج ۶۹
فهرست منابع و ماخذهای‏ مورد استفاده ۷۳


دانلود نمونه قرارداد استخدامی مسئولین فنی کارگاهها و صنایع غذایی ، آرایشی وبهداشتی

نمونه قرارداد استخدامی مسئولین فنی کارگاهها وکارخانجات صنایع غذایی ،آرایشی وبهداشتی
دسته بندی فرم و مستندات
فرمت فایل rar
حجم فایل 15 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 4
نمونه قرارداد استخدامی مسئولین فنی کارگاهها و صنایع غذایی ، آرایشی وبهداشتی

فروشنده فایل

کد کاربری 3139

فایل نمونه قرارداد استخدامی مسئولین فنی کارگاهها و کارخانجات صنایع غذایی ،آرایشی و بهداشتی شامل 4 صفحه می باشد.


دانلود خصوصیات چینی و سرامیک

در حال حاضر سرامیک بخش وسیعی از صنایع مختلف معاصر را در برمی گیرد در عین اینکه این صنعت به قدمت اولین تمدن بشری است ولی اکنون محصولات سرامیکی یکی از مفیدترین پدیده هایی است که در پیشرفت علوم نقش مؤثری را بر عهده دارد
دسته بندی بورس و کالا
فرمت فایل doc
حجم فایل 6753 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 181
خصوصیات چینی  و سرامیک

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

فهرست مطالب

عنوان صفحه

پیشگفتار.......................................................................................................... 1

فرآورده های ویژه و سرامیکی تکنیکی ......................................................... 8

دیرگدازه ها ................................................................................................... 8

فرآورده های زمخت .................................................................................... 11

فرآورده های ظریف ..................................................................................... 11

ظروف خانگی ............................................................................................... 12

کاشی ها ....................................................................................................... 37

سرامیک های بهداشتی ................................................................................. 42

عایق ها ومقره های الکتریکی ....................................................................... 45

تکامل صنعت سرامیک .................................................................................. 54

تکامل صنعت سرامیک در جهان .................................................................. 54

تکامل صنعت سرامیک در ایران ................................................................... 68

پیشگفتاراستاندارد چینی ............................................................................... 85

ظروف چینی غذا خوری – ویژگیها و روشهای آزمون ............................... 87

فرآورده های سرامیکی ................................................................................ 89

چینی ............................................................................................................. 91

انو اع چینی غذا خوری ................................................................................. 91

نمونه برداری ............................................................................................... 91

آزمون های فیزیکی ...................................................................................... 93

آزمون مقاومت در برابر تغییر ناگهانی دما .................................................. 98

آزمون قابلیت نور گذاری ............................................................................ 106

سختی .......................................................................................................... 109

آزمون های شیمیایی ................................................................................... 112

آزمون پایداری لعاب و دکور ظروف غذا خوری در برابر شستشو .......... 122

آزمون های چشمی و درجه مرغوبیت ........................................................ 124

تاثیروتوزیع اندازه ذرات بر خواص دوغاب سرامیک................................... 132

اطلاعات مربوط به اندازه ی ذرات .............................................................. 133

رئولوژی دوغابها.......................................................................................... 136

فاز جامد موجود در دوغابها........................................................................ 138

توزیع اندازه ی دانه رئولوژی دوغابها......................................................... 139

دوغابهای الومینا........................................................................................... 140

دوغاب های کوارتز....................................................................................... 142

دوغاب های بدنه سفید.................................................................................. 142

ساختمان فلوکول در دوغاب های ریخته گری تجاری................................. 145

سرعت ریخته گری در ارتباط با اندازه سطح ذره........................................ 147

ویسکوزیته سوسپانسیون های دیسپرز....................................................... 149

ویسکوزیته دوغاب های تهیه شده از پودرهایا مخلوط های لکوئیدی.......... 152

رئولوژی سیستم های کوا گوله.................................................................... 153

خلاصه بحث.................................................................................................. 155

بررسی عیوب حاصله بر روی قطعات تولیدی پرس ................................... 161

تحقیق برروی بدنه های چینی با سیلیس بالا ............................................... 164

مواد خام ..................................................................................................... 165

مراحل آزمایش نمونه ها ............................................................................. 166

نتایج و بحث ................................................................................................. 168

انبساط حرارتی ............................................................................................ 169

جذب آب ودانسیته بدنه ها .......................................................................... 170

استحکام خمشی بدنه ها .............................................................................. 170

سفیدی و شفافیت بدنه ................................................................................ 172

مشاهده نمونه ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونیکی ........................... 174

نتیجه گیری .................................................................................................. 175

منابع و مآخذ ............................................................................................... 176

ضمیمه ( آماروارقام مربوط به تولیدات چینی ) 177

پیشگفتار

در حال حاضر سرامیک بخش وسیعی از صنایع مختلف معاصر را در برمی گیرد. در عین اینکه این صنعت به قدمت اولین تمدن بشری است ولی اکنون محصولات سرامیکی یکی از مفیدترین پدیده هایی است که در پیشرفت علوم نقش مؤثری را بر عهده دارد.

محصولات سرامیکی دارای تنوع بسیار است. بعضی از آنها همواره مورد استفاده عموم قرار می گیرند و بعضی دیگر در رابطه با مصارف خاصی است که متخصصین از آنها بهره برداری می کنند.

ذیلاً تعدادی از محصولات مذکور ذکر می گردد:

الف- اشیاء هنری یا تزئینی مانند مجسمه- پلاک و غیره

ب- وسایل غذاخوری و لوازم آشپزخانه (Talbo ware)

ج- وسایل بهداشتی از قبیل دستشویی، وان حمام و غیره (Sanitary ware)

د- کف پوشها

هـ- کاشی ها

و- لوله های فاضل آب

ز- الماس های مصنوعی (Synthetic diamonds) مورد استفاده در لوازم صوتی

ح- قسمتی از مغزهای الکترونیکی (Memory Cells)

ط- بخشی از وسایل الکتریکی (مقره- پایه و ترمینال)

ی- شمع های ماشین (Spark Pluge)

ک- عایق ها و اجسام نسوز (Refractories)

ل- وسایل آزمایشگاهی مانند بوته ها، هاونگ های چینی و غیره

م- دندان های مصنوعی (Denture Ceramics)

ن- سنباده ها و ابزارهای برش (Abrasion resisting Ware) و غیره

فقط قسمتی از این مجموعه وسیع را تشکیل می دهند.

زمان ساخت سرامیک ها سالیان قبل و مقارن با رشد فکری انسان های اولیه و ایجاد نخستین تمدن های بشری بوده است.

بشر نخستین پس از شناخت محیط اطراف خودو کشف آتش شروع به ساختن ابزار، لوازم و اشیاء مورد نیاز خود کرد: در هم آمیختن آب و خاک و سخت شدن خمیره آنها بر اثر تبخیر مراحلی هستند که طبیعت به انسان آموخت. قدیمی ترین کشف بشر اولیه که بر اساس کاوش ها و دانستنی های ابتدایی او استوار بوده. همانا استفاده از حرارت آتش جهت سختی و استحکام اشیاء و اجسام گلی می باشد.

گرمای حاصله از حرارت آتش نه تنها باعث استحکام و سخت شدن اشیاء گلی می گردید بلکه گاهی اوقات بر حسب اتفاق تعدادی از آنها نیز بر اثر حرارت زیاد ذوب می شدند. زمانی که آتش فرو می نشست وجود قطعات ذوب شده و گاهی درخشان و سخت در خاکسترهای بر جای مانده انسان را متحیر و وادار به تفکر می نمود. به تدریج در اثر این گونه اتفاقات توجه بشر به ذوب مواد معدنی و نتیجتاً کشف فلزات جلب شد.

گرچه بشر با شناخت فلزات دریچه ای از دنیای تمدن را برخود گشود. ولی مشکل فرم دادن و نیز شکل گرفتن فلزات یکی از مسائلی است که انسان از همان ابتدا با آن برخورد نمود. در مقایسه با فلزات خاصیت شکل پذیری که از خمیره گل حاصل می گشت همواره باعث تقویت نیروی خلاقیت بشر می شد. این خصوصیت موجب می گردید که بتواند به آسانی شکل های مختلف را تجربه نموده و هر آنچه که می اندیشید عملاً بسازد حتی اکثر شکل های فلزی ابتدا از گل های طبیعی ساخته شده و پس از قالب گیری جهت شکل دادن فلزات از آنهااستفاده می گردیده است.

در این زمان است که اشیاء گلی آتش خورده و سخت به وفور در محیط زیست انسان یافت می گردد که از آن جمله می توان ظروف تهیه غذا و نگهداری آن، ابزارها، مجسمه ها آجر بناها و حتی تابوت ها و بسیاری دیگر را نام برد. کشف فلزات باعث گردید که صور، نقوش، طرز ساخت اجسام و اشیاء سرامیکی تغییرات اساسی و کلی پیدا کند و هنرمندان و صنعتگران آن زمان روش های جدیدی را در تولید و آفرینش اشیاء برگزیده و تجربه نمایند.

ویژگی هایی که در ساخت اشیاء سرامیکی وجود داشت موجب تداوم، تکرار و تکثیر آن وسایل گردید. به عبارتی دیگر هر آنچه که بشر می اندیشید می توانست بدون مانعی بسازد و این خود باعث اندوختن و انباشتن دانستنی ها و تجربیات فراوانی گشت. قرن ها قبل از طرح علوم فیزیکی و شیمیایی و حتی بیش از اقدام به کیمیاگری، انسان اولیه از این دانستنی ها و تجربیات بهره گرفته، به صورتی با علم و تکنیک سرامیک ها آشنایی پیدا کرده بود.

هم چنین نظری به محتوی فرم های اولیه و نقوش آنها نشان می دهد که بشر همواره از طریق ساخت و تزئین اجسام سرامیکی در جهت حس زیبایی دوستی، فلسفه ها و خلاقیت های هنری خود مدد گرفته، چنانکه فرهنگ، آداب ورسوم، عواطف و احساسات او همواره در تولید و خلق این اشیاء مؤثر بوده است.

به جهت گسترش صنعت سرامیک در مسیر بررسی و شناخت این اشیاء لازم به نظر می رسد که پس از مقدمه ذکر شده و تعاریف آینده نگاهی گذرا به تاریخ سرامیک انداختده و سپس به پژوهش در طبیعت، مواد خام درون آن و نیز بهره گیری از هر عنصر بپردازیم و آنگاه روش ها، تکنیک ها و سایر عوامل سازنده را بر اساس ساخت و تولید سرامیک ها، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.

تعریف سرامیک

لغت سرامیک از کلمه یونانی (Keram os) مشتق گردیده که در اصل به معنی ماده پخته شده است. تعریف دیگر از ریشه سانسکریت به موادی اطلاق می گردد که به کمک آتش تهیه می شوند.

تعریف جدید و علمی که در دنیای صنعتی امروز نیز قابل قبول می باشد تعریفی است که در سال 1920 جامعه سرامیک آمریکا مطرح نموده است.

سرامیک عبارت است از تمام محصولات غیرفلز معدنی که برای به عمل آوردن آن به صورت یک محصول قابل استفاده، احتیاج به درجه حرارت معمولاً بالاتر از 600 درجه سانتیگراد را دارد. این تعریف نه تنها شامل محصولاتی می گردد که ماده اولیه خاک آنها و یا سیلکاتها هستند بلکه سایر محصولات از قبیل اکسیدهای فلزی و کربن ها را نیز در برمی گیرد.

سرامیک های ظریف Fine Ceramics

قطعه ای از سرامیک کاملاً دقیق و حساب شده که دارای ساخت ظریف بدون لعاب و یا لعابدار باشد سرامیک ظریف اطلاق می شود. این دسته از سرامیک ها اغلب به ظروف غذاخوری خاص و اشیاء تزئینی اطلاق می گردد. باید توجه داشت که اصطلاح متداول فنی برای این نوع سرامیک ها وایت ور (White ware) است ولی این کلمه نیز تاکنون مورد تأیید قطعی مجامع علمی قرار نگرفته است.

در دسته بندی شاخه های مختلف صنعت سرامیک نیز مانند تعریف آن؛ تفاهم چشمگیری بین دست اندرکاران این صنعت وجود ندارد ولی در عین حال رایج ترین و شاید صحیح ترین دسته بندی شاخه های مختلف این صنعت به صورت زیر است:

1- فرآورده های ویژه و سرامیک های تکنیکی.

2- دیرگدازها.

3- فرآورده های زمخت.

4- فرآورده های ظریف[1].

همچنان که از عنوان این بخش نیز مشخص است بحث در چهارچوب دسته چهارم از شادخه های چهارگانه صنعت سرامیک است. ولی با این همه به طور بسیار مختصر سه شاخه دیگر نیز بررسی خواهند شد.

[1] - در بعضی موارد به سه دسته اخیر عنوان «سرامیک های سنتی» اطلاق می گردد.

فرآورده های ویژه و سرامیکی تکنیکی[1]

به طور کلی این فرآورده ها عمدتاً از مواد اولیه مصنوعی و خالص ساخته می شوند. خصوصیات، ترکیبات و مواد اولیه این فرآورده ها بر حسب موارد مصرف مختلف آنها کاملاً متفاوت هستند. این فرآورده های پیچیده عمدتاً در ارتباط با پیشرفت و تکامل صنایع دیگر مطرح گردیده اند صنایع الکترونیک، صنایع هواپیمایی، تحقیقات فضایی، انرژی هسته ای، نیروگاه های برق و غیره جزئی از صنایعی هستند که در واقع مصرف کننده عمده این محصولات به شمار می آیند. از انواع این فرآورده ها به عنوان مثال می توان از اکسید سرامیک های مختلف (مثل بریلیا Beo و تیتانیا ، و توریا ) نیتریدها و سیلیسیدها، (مثل نیترید بر BN، نیترید سیلیسیم و دی سیلیسید مولیبدن ) کاربیدها (مثل کاربید بر ، کاربید تنگستن Wc و کاربید زیرکنیم Zrc) و نیز فرآیت ها نام برد.

دیرگدازها

به طور کلی فرآورده های دیرگداز محصولاتی هستند که در درجه حرارت های بالا کاربرد دارناد به طور رسمی اصطلاح «دیرگدازها» (Refractories) شامل تمامی فرآورده هایی است که خمش[2] آنها در بالاتر از 1580 درجه سانتی گراد انجام می شود. ولی این اصطلاح عملاً در مورد فرآورده هایی که نقطه خمش آنها از حدود 1520 درجه سانتی گراد بالاتر است نیز به کار می رود.

مصرف این فرآورده ها عمدتاً در ساختمان کوره ها می باشد بنابراین می توان به اهمیت آنها در صنعت امروز پی برد. به عبارت دیگر کلیه صنایعی که در مراحلی از روند تولید خود نیاز به درجه حرارت بالا دارند (به عنوان مثال صنایع ذوب فلز، شیشه، سیمان، صنایع شیمیایی، صنایع هسته ای و غیره) مجبور به استفاده از این محصولات خواهند بود.

این فرآورده ها عمدتاً به صورت آجرهای مختلف عرضه می گردند ولی انواع ملات ها و پوشش های مختلف و دیرگدازهایی برای مصارف ویژه را نباید از یاد برد.

به طور کلی دیرگدازها بر اساس ترکیب شیمیایی آنها و یا حد دیرگدازیشان رده بندی می شوند، ولی در مواردی این رده بندی بر اساس روش های ساخت آنها نیز انجام می گردد.

چنانچه دیرگدازها بر اساس حد دیرگدازی تقسیم شوند این تقسیم بندی شامل چهار دسته به شرح زیر خواهد بود:

با نقطه خمش

الف- دیرگدازهای درجه حرارت پایین Low-heat-duty 1630-1520

ب- دیرگدازهای درجه حرارت متوسط Intermediate-heat-duty 1670-1630

ج- دیرگدازهای درجه حرارت بالا High-heat-duty 1730-1670

د- دیرگدازهای درجه حرارت بسیار بالا Super-duty بالاتر از 1730

از طرف دیگر دیرگدازها بر اساس ترکیب شیمیایی آنها به سه دسته تقسیم می شوند (این نحوه تقسیم بندی رواج بسیار بیشتری دارد):

الف- دیرگدازهای اسیدی

ب- دیرگدازهای خنثی

- دیرگدازهای قلیایی

جدول 2 انواع دیرگدازها را بر اساس ترکیب شیمیایی آنها نشان می دهد.

2- “Special or Technical Ceramics”

[2] - به طور خلاصه منظور از اصطلاح «خمش» و یا «نقطه خمش» درجه حرارت خمش مخروط های زگر است.