دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 60 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 56 |
سنگهای تزئینی ایران، غنای ذخایر و فقر صادرات
پیشگفتار
میتوان گفت تاریخ استفاده بشر از سنگ به ابتدای خلقت او میرسد. انسان اولیه بروی سنگ متولد شده، به وقت خطر در آن پناه جسته، یا از ابزار ساده از آن سرپناه ساخته، وسایل و ابزار زندگی خود مانند ابزار شکار، زراعت، دفاع و زینتآلات خود را از سنگ تراشیده و گاه حتی آن را مورد پرستش خود نیز قرار داده است. که آثار باستانی و بقایای تاریخی موجود گواه این ادعا است. سنگ به لحاظ خصوصیات طبیعی دارای ویژگیهایی است که بعد از گذر قرنها با حفظ زیبایی و ایجاد حس آرامش در بشر هنوز هم جزء کالاهای ارزشمند محسوب میگردد.
مقدمه:
استخراج و فرآوری سنگ تزئینی در سراسر جهان گسترش یافته است به طوری که رشد آن در مقایسه با سیستم کلی اقتصادی تقریبا به دو برابر رسیده است که البته روند رشد در مناطق و کشورهای مختلف متفاوت است و هنوز هم بخش عمدهای از تولید جهانی در اروپا انجام میشود. تجارت سنگ تزئینی بر حسب کمیت، از یک طرف بیان کنندهی رشد فعالیتهای فرآوری در کشورهای وارد کننده و از طرف دیگر تمایل به خرید از خارج، در کشورهای مصرفکننده را نشان میدهد. همچنین در مورد مصرف سنگ تزئینی در جهان میتوان به این مطلب اشاره کرد که مصرف و کاربرد سنگ تزئینی، فرهنگ خاص خود را دارد به طوری که تقریبا دو سوم از مصرف کل سنگ در دنیا عمدتا در 12 کشور انجام میشود. این کشورها به ترتیب عبارتند از: چین، ایتالیا، آمریکا، اسپانیا، آلمان، ژاپن، هند، فرانسه، کرهی جنوبی، تایوان، یونان، عربستان صعودی. هم چنین لازم به ذکر است که کاربرد سنگ در کشورهای مختلف به پیشینهی تاریخی، سلیقه، طرز تلقی و نگرش مردم بستگی دارد و به دلیل تفاوتهای فرهنگی، مصرف سنگ از یک نقطهی دنیا به نقطهی دیگر فرق میکند و در کشورهایی مانند ایتالیا و اسپانیا که امروزه در جمع بیشترین مصرفکنندگان سنگ قرار دارند، کاربرد سنگ نوعی حساسیت اقتصادی و اجتماعی را به همراه دارد به خصوص در پروژههای بزرگ سنتی، استفاده و انتخاب سنگ یک اجبار محسوب میشود.
سنگهای ساختمانی:
سنگ یکی از مصالح ساختمانی بسیار کهن است. تاکنون سنگها را به دستههای گوناگونی تقسیم کردهاند. در کل سنگهای ساختمانی به آن دسته از سنگها اطلاق میشود که به هر شکل و اندازه با تغاییر شکل فیزیکی یا بدون تغییر در یکی از قسمتهای ساختمانی مثل، پیها، کف، دیوارهها، نما، سنگفرش جادهها و محوطهها، دیواره پلها، دیوارههای آب برگردان رودخانههای کنار شهرها، ساختمانهای زیرزمینی و ... به کار میروند. این سنگها به دو دسته زیربنایی و تزئینی و نما تقسیم میشوند. در این تحقیق سنگهای تزئینی و نما موردنظر ماست. با وجود تنوع زیاد سنگها در طبیعت، تنها تعداد محدودی از آنها برای استفاده در نمای ساختمان مناسب میباشند. علاوه بر قابلیت دسترسی و استخراج آسان، سنگی که در ساختمان استفاده میشود باید از نظر قابلیت کار کردن روی آن، ظاهر، دوام، بافت و تخلخل مناسب و ایدهآل باشد. منظور از قابلیت کار کردن روی یک سنگ این است که کار برش دادن، شکلدهی و صیقل دادن سنگ به راحتی انجامپذیر باشد.
سنگهای تزئینی و نما:
خارجیترین قسمت ساختمان را نماسازی میگویند. با توجه به اینکه نمای ساختمان در مقابل عوامل جوی شدید قرار دارد، در انتخاب مصالح نماسازی باید دقت شود تا در مقابل عوامل جوی مقاوم بوده و در ثانی زیبایی لازم را داشته باشد. معمولا منظور از نصب سنگهای تزئینی در نما بیشتر جنبهی زیباسازی و در کف ساختمانها و محوطهها و محلهای عبور و مرور علاوه بر زیبایی، دوام آن در مقابل سایش و غیره میباشد. با توجه به اینکه سنگها پس از نصب علاوه بر فشارهای فیزیکی مختلف (با توجه به محل نصب)، تحت تأثیر عوامل آب و هوایی و محیطی قرار میگیرند، بنابراین در مقابل این عوامل و نیروها ناچار به تسلیم هستند و در صورتی که سنگ مناسب با شرایط محیطی انتخاب شود، علاوه بر طولانی شدن عمر سنگ، ازتخریب زودرس آن جلوگیری میکند و زیبایی آن حفظ میشود.
رایجترین سنگهای مورد استفاده در ساختمانها به عنوان سنگ نما عبارتند از گرانیت و سنگهای آذرین وابسته، سنگ آهک و مرمر و سنگ آهک دگرگون شده و همچنین ماسهسنگ و اسلیت که نوعی شیل دگرگون شده میباشد و به آسانی میتوان آن را به ورقههای نازک، بزرگ و تخت تبدیل کرد. این گروه از سنگهای ساختمانی را به نامهای مختلف از جمله سنگهای تزئینی، نما، روکار، صیقلپذیر، بعددار و ... میشناسند. در کل سنگهای تزئینی به سنگهایی گفته میشود که استحکام لازم را داشته و بتوانند به اشکال و اندازههای مختلف بریده و تراشیده و شکل داده شوند و پس از ساب و صیقل در قسمتهایی از ساختمان و بناها که در معرض دید است (مانند پوشش داخلی و بیرونی، کف اتاقها، سالنها، راهروها، محوطهها، پلهها، نردهها و دیوارهای تونلهای مترو و ...) به کار گرفته شوند. سنگهای تزئینی را میتوان به 4 گروه تقسیمبندی نمود: - گروه سنگهای سخت و مقاوم (گروه گرانیت)- گروه سنگهای نسبتا سخت (گروه ماسهسنگها و کنگلومراها)- گروه سنگهای نیمه سخت و نسبتا مقاوم (گروه سنگهای آهکی) – گروه سنگهای نسبتا نرم (گروه سرپانتین، توفها و شیلها).
گروه گرانیت:
تعریف علمی: سنگی با دانههای مشخص و بلورین با دانههای هم اندازه یا متفاوت، معمولا دارای ترکیبی اساسی از دو فلدسپات (فلدسپات قلیایی به علاوه پلاژیوکلاز سدیمی یا دو فلدسپات قلیایی) و کوارتز. بعضی از گرانیتها فقط یک نوع فلدسپات دارند. ممکن است 10 تا 60 درصد سازاهای فلیسک (روشن رنگ) را کوارتز تشکیل دهد و فلدسپاتهای قلیایی ممکن است 35 تا 100 درصد مجموع فلدسپاتها را شامل شوند.
فلدسپاتها ممکن است به صورت دانههای مجزا حضور داشته باشند. علاوه بر کوارتز و فلدسپاتها، گرانیت نوعا حاوی کانیهای مختلف و معمولا میکا یا هورنبلند یا هر دو و ندرتا پیروکسن است.
تعریف تجاری: سنگی آذرین با دانههای مشخص، معمولا با رنگی از صورتی گرفته تا خاکستری روشن یا تیره و عمدتا متشکل از کوارتز و فلدسپات، همراه با یک یا چند کانی تیره که بافت آن نوعا همگن است اما ممکن است گنایسی یا پرفیری باشد. همچنین بعضی از سنگهای آذرین تیره با آنکه گرانیت به معنی خاص آن نیستند، در این تعریف جای دارند.
دسته بندی | گزارش کارآموزی و کارورزی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 112 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 57 |
مرمریت یک سنگ دگرگونی به شمارمیرود که طیّ میلیونها سال تحمّل فشار و حرارت بوجود آمده است. از بقایای معادن قدیمی که درکردستان یافت میشود. یک معدن مرمریت نیز وجود دارد که شاید قدمتی بیش از 500 سال داشته باشد. نیاز امروزه جوامع بشری به این گونه سنگهای تزئینی باعث شده که بازار خوبی برای آنها فراهم باشد و متعاقب آن اکتشاف و استخراج بیشتری برای این سنگ صورت پذیرد. در ابتدا این سنگها به روش انفجاری استخراج میشدند، امّا اکنون با توجه به پیشرفت در علوم و صنایع مختلف روشهای نوینتری مانند استفاده از دستگاههای حفاری و دستگاه سیم برش بهکار میرود.
معادن مرمریت نیز بسان گذشته دارای سادگی در اکتشاف و استخراج نیستند. چه بسا معادنی که به ظاهر، از نظر مسایل اکتشافی و ذخایر سنگی غنی بودهاند اما بعد از چند سال استخراج از آنها متوقف شده و باعث ورشکسته شدن افراد و شرکتها شدهاند.
بنابراین برای اینکه بتوان یک معدن مرمریت خوب را شناسایی و اکتشاف و سپس استخراج نمود نیاز به یک تجربة گرانبها الزامی است. برای اینکه یک معدن مرمریت و یا بهطور کلی هرمعدنی عملکرد خوبی داشته باشد، باید هماهنگی خاصّی بین همة اجزا موجود در معدن اعم از بخشهای اکتشاف و استخراج، کارکنان و ماشینآلات و کارگران وجود داشته باشد. شاید عملکرد بد یکی از این اجزاء درکلّ معدن اثر منفی گذاشته و باعث کاهش بازدهی معدن شود. پس وجود یک گروه آماده و هماهنگ درهر معدن ضروری به نظر میرسد. به هرحال میتوان با بررسی اجزاءیک معدن و تشریح وظایف هر قسمت از معدن و چگونگی ایجاد رابطه در بخشهای مختلف معدن به یک نتیجهگیری کلی در بحث عملکرد کل معدن رسید.
گرانیت سنگی آذرین اسیدی است و از معروفترین و پر استفادهترین سنگها بهشمار میرود . گرانیت سنگی دانه درشت است و ابعاد دانهها مساوی است. معمولاً دارای کوارتز فراوانی است و فلدسپاتهای زیادی هم دارد که مقدار ارتوز ازپلاژیوکلازها بیشتر است. معمولاً دارای مسکویت یا بیوتیت است و مقداری هورنبلند و گاهی هم پیروکسن در آن وجود دارد. رنگ آن معمولاً روشن است ولی رنگهای تیره در آن دیده میشود معمولاً بهرنگهای صورتی، سفید، خاکستری روشن، سیاه و سبز دیده میشود و ممکن است بلورین یا شیشهای باشد و ترکیبی شبیه به گرانوریوریت دارد. گرانیت در استان کردستان نزدیک به 15 سال است که مورد اکتشاف و بهرهبرداری قرار گرفته است و قبل از آن نسبت به چگونگی استخراج آن و اقتصادی بودن استخراج آن به علت پراکندگی و تکنونیزه بودن تردیدهایی وجود داشت! امّا با گذشت چند سال و تمرکز بیشتر بر روی آن ارزش آن بیش از گذشته نمایان شد. در گذشته گرانیت در این منطقه از کشور تحت تأثیر معادن دیگر از جمله معادن سنگ مرمر و مرمریت و پوکه معدنی و معدن طلا قرار داشت اما در سالیان اخیر به علت اکتشاف عناصر کمیاب و استراتژیک در آن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین برای مصارف ساختمانی، از نظر اقتصادی مناسب نیست. چون این گرانیت از نوع گرانیتهای دگرسان شده را پاکی وی به شمار میرود یک گرانیت مولد محسوب میشود و کانیسازی و تمرکز عناصر اقتصادی در آن وجود دارد.
فهرست مطالب
عنوان |
صفحه |
بخش اول مرمریت |
1 |
مقدمه |
2 |
فصل اول: مشخصات معدن (شامل مشخصات: جغرافیایی – بهره بردار و تاریخچه معدن) |
5 |
فصل دوم: زمین شناسی و مختصات کانسار و مادة معدنی و طرحهای اکتشافی |
8 |
فصل سوم: مشخصات استخراجی معدن |
13 |
فصل چهارم: حفاری و آتشباری |
15 |
فصل پنجم: کارهای جانبی شامل (نگهداری – بارگیری و حمل و نقل – تهویه و آبکشی) |
17 |
فصل ششم: ایمنی در معدنی |
22 |
فصل هفتم: خدمات فنی و تأسیسات معدن |
26 |
فصل هشتم: مدیریت و اقتصاد معدن |
32 |
فصل نهم: نتایج و پیشنهادات - گزارشات و مراجع |
34 |
بخش دوم: گرانیت |
40 |
فصل دهم: مشخصات معدن (شامل مشخصات: جغرافیایی – بهره بردار و تاریخچة معدن) |
41 |
فصل یازدهم: زمین شناسی و مختصات کانسار و مادة معدنی و طرحهای اکتشافی |
43 |
فصل دوازدهم: مشخصات استخراجی معدن و حفاری و آتشباری |
46 |
فصل سیزدهم: کارهای جانبی شامل (نگهداری – بارگیری و حمل و نقل – تهویه و آبکشی) |
48 |
فصل چهاردهم: ایمنی در معدن و خدمات فنی و تأسیسات معدن |
52 |
فصل پانزدهم: مدیریت و اقتصاد معدن |
56 |
فصل شانزدهم: نتایج و پیشنهادات |
58 |